Οι αθλητικοί αγώνες αποτελούσαν έναν από τους πιο ενδιαφέροντες και πολυσύνθετους θεσμούς στην αρχαία Ελλάδα, καθώς επίσης και σε άλλους αρχαίους πολιτισμούς. Μερικά από τα αγωνίσματα που ασκούνταν τότε υπάρχουν μέχρι και σήμερα, ενώ άλλα μετεξελίχθηκαν ή… «εξαφανίστηκαν» εντελώς λόγω της βαρβαρότητάς τους.
Υπήρχαν μόνο δύο κανόνες: οι αθλητές δε μπορούσαν να δαγκώνουν ο ένας τον άλλο και να… βγάλουν ο ένας τα μάτια του άλλου!
Δεν υπήρχε χρονικός περιορισμός ή διάρκεια στο αγώνισμα, εκτός από σπάνιες περιπτώσεις μετά από παρέμβαση διαιτητή.
Ο αγώνας διαρκούσε μέχρι ένας από τους δύο αθλητές να… εγκαταλείψει (με ανάταση του χεριού ή ενός δακτύλου), ή να… πεθάνει!
Η ονομασία του αγωνίσματος προέρχεται από τις λέξεις «παν» + «κρατείν», δηλαδή νικητής γινόταν αυτός που «κυριαρχεί απόλυτα».
Η μυθολογία θέλει το άθλημα να προέρχεται από το Θησέα, που επιστράτευσε συνδυασμό πάλης και πυγμής για να καταβάλει τον Μινώταυρο. Σύμφωνα με άλλη ανάλογη εκδοχή, ο Ηρακλής κατέβαλε με τον τρόπο αυτό το λιοντάρι της Νεμέας.
Με τις εκστρατείες του Μεγάλου Αλεξάνδρου το Παγκράτιο διαδόθηκε στην Ινδία. Πιστεύεται πως από εκεί έφτασε στις χώρες της Άπω Ανατολής και αποτέλεσε τον πρόγονο όλων των ανατολικών πολεμικών τεχνών, αναφέρει η Wikipedia.
Κονταρομαχία του ψαρά (Fisherman’s Joust): Φανταστείτε δύο ομάδες μέσα στις βάρκες τους να κωπηλατούν στο Νείλο και να προσπαθούν να… «τσακίσουν» η μία την άλλη με τα κουπιά και τα καμάκια τους.
Τους αγώνες παρακολουθούσαν συχνά οι Φαραώ και πολλές φορές οι αιματοχυσίες προσέλκυαν… κροκόδειλους και ιπποπόταμους μέσα στο νερό, οι οποίοι ρίχνονταν επίσης στη «μάχη»!
Ναυμαχίες: Οι Ρωμαίοι γέμιζαν αρένες με νερό, έβαζαν μέσα πλοία και… αναπαριστούσαν σπουδαίες ναυμαχίες. Πολλές φορές αυτές κατέληγαν σε αιματοχυσίες, με αιχμαλώτους πολέμου ή όσους είχαν καταδικαστεί σε θάνατο να αναγκάζονται να παλεύουν μεταξύ τους.
Venatio: Κυνήγι και δολοφονία άγριων ζώων. Οι Ρωμαίοι γιόρτασαν τα εγκαίνια του Κολοσσαίου ρίχνοντας στη «μάχη» σκλάβους απέναντι σε περισσότερα από 9.000 άγρια ζώα, τα οποία σκότωναν.
Βέβαια, δεν ήταν λίγες οι φορές που οι άνθρωποι είχαν την ίδια… μοίρα με τα ζώα, καθώς ρίχνονταν στην αρένα χωρίς όπλα απέναντι σε πεινασμένα λιοντάρια ή αρκούδες. Οι άγριες εκτελέσεις ήταν μια μορφή «διασκέδασης» για το λαό.
Μάχη με ξύλα (Nguni Stick Fighting): Είναι ένα αγώνισμα που ασκείται ακόμη και στις μέρες μας. Οι Ζουλού ρίχνονταν στη μάχη χρησιμοποιώντας δύο ξύλινες ράβδους, η μία για άμυνα ή άλλη για επίθεση.
Παρότι οι μάχες κατέληγαν σπάνια σε θάνατο, οι συμμετέχοντες τραυματίζονταν σοβαρά και αποκτούσαν σημάδια και ουλές, οι οποίες όμως ήταν τα «παράσημα» τους.
Φλεγόμενο χόκεϊ επί χόρτου (Pelota Purepecha): Θα μπορούσε να το αποκαλέσει κανείς και χόκεϊ επί χόρτου για… πυρομανείς. Στον αρχαίο μεσοαμερικανικό πολιτισμό υπήρχε ένα αγώνισμα, στο οποίο οι αθλητές χρησιμοποιούσαν μια φλεγόμενη μπάλα.
Κλωτσιές στην κνήμη (Shin Kicking): Στο αγώνισμα αυτό συμμετείχαν δύο αθλητές. Οι αντίπαλοι κρατούσαν ο ένας τον άλλο από το λαιμό και προσπαθούσαν να κλωτσήσουν ο ένας τον άλλο στην κνήμη.
Νικητής ανακηρυσσόταν εκείνος που έριχνε τον αντίπαλο στο έδαφος. Στις μέρες μας υπάρχει μέχρι και παγκόσμιο πρωτάθλημα Shin-Kicking.
Άλματα επάνω από καμήλες (Camel Jumping): Οι άνδρες της αρχαίας φυλής Zaraniq της Υεμένης συνήθιζαν να πηδούν επάνω από καμήλες. Όσο πιο πολλές, τόσες περισσότερες οι πιθανότητες να ανακηρυχθείς νικητής.
Pato: Το επίσημο άθλημα της Αργεντινής αρχικά παιζόταν με μια ζωντανή… πάπια. Μετά από αρκετές κυβερνητικές παρεμβάσεις οι συμμετέχοντες δέχτηκαν να χρησιμοποιούν αντί για πάπιες, μπάλες. Πρόκειται για ένα αγώνισμα που συνδυάζει το έφιππο πόλο και το μπάσκετ.
Buzkashi: Το εθνικό σπορ του Αφγανιστάν είναι κάτι σαν έφιππο πόλο και σε αυτό συμμετέχουν αρκετοί παίκτες, οι οποίοι δίνουν σκληρή μάχη με το πτώμα μιας… αποκεφαλισμένης κατσίκας.
