Λίγο πριν την συνταξιοδότηση του διακεκριμένου επιστήμονα κ. Θεόδωρου Σπυρόπουλου, επίτιμου εφόρου αρχαιοτήτων και διευθυντή των ανασκαφών στην Πελλάνα, είχε γίνει, από τον ίδιο, μια σπουδαία αρχαιολογική ανακάλυψη στο χωριό Πελλάνα Λακωνίας το Μάιο του 2002. Ο κ Σπυρόπουλος είχε αρχίσει τις ανασκαφές σ’ έναν αρκετά καλοδιατηρημένο Βασιλικό Τάφο δίπλα από τους άλλους που είχε βρει πριν από 22 χρόνια στη θέση «Πελεκυτή» στην ανατολική πλευρά του Μυκηναϊκού νεκροταφείου. Όταν όμως έφθασε στην είσοδο του τάφου, διαπίστωσε έκπληκτος πως αριστερά και δεξιά των τειχών του μεγάλου διαδρόμου υπήρχαν άλλοι δυο τεράστιοι τάφοι, οι οποίοι ήταν προφανώς ασύλητοι διότι καλύπτονταν από τις πλάκες που τους είχαν κτίσει.
Από δω και μπρος το μυστήριο περιπλέκεται. Για αδιευκρίνιστους λόγους και χωρίς να ενημερωθεί ο κ. Σπυρόπουλος, ο υπεύθυνος ανασκαφέας, διαπράχθηκε ένα πρωτοφανές έγκλημα που όμοιό του δεν έχει καταγραφεί πουθενά στα χρονικά της αρχαιολογίας. Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (Κ.Α.Σ.) σε συνεργασία με την Ε΄ Εφορία Κλασικών και Προϊστορικών Αρχαιοτήτων Σπάρτης (Ε΄ ΕΚΠΑ) μπάζωσαν με 200 τόνους ακατέργαστο νταμαρίσιο χαλίκι (αντί για ποταμίσια άμμο όπως προβλεπόταν) τον μεγαλειώδη αυτόν Τάφο. Η καταστροφή του είναι προφανής. Οι άγρυπνοι φρουροί κάτοικοι της Πελλάνας φύλαγαν το μνημείο των προγόνων τους με νύχια και με δόντια μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα των τυμβωρύχων που καραδοκούσαν. Όταν τα μέτρα επιφυλακής χαλάρωσαν άδραξαν αμέσως την ευκαιρία για να επισπεύσουν το απαράδεκτο και ανεξήγητο μέχρι σήμερα, έργο τους.
Οι τότε υπεύθυνοι την ταφής για να τελειώνουν μια ώρα νωρίτερα από την «εργασία» τους, πριν τους αντιληφθεί το εξοργισμένο στη συνέχεια πλήθος, προφανώς κατά παράβαση οδηγιών της Διεύθυνσης Αναστηλώσεως Αρχαίων Μνημείων δεν δίστασαν ακόμη και ν’ ανεβάσουν τα βαριά σκαπτικά οχήματά τους (μπουλντόζες και φορτηγά) πάνω στο ήδη γεμάτο με ρηγματώσεις τάφο. Αυτό θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα, την κατάρρευση της οροφής του θολωτού θαλάμου του Βασιλικού Τάφου από το υπερβολικό βάρος και την πρόκληση ανεπανόρθωτων ζημιών στο επιβλητικό αυτό μνημείο. Αυτό δεν θα το μάθουμε ποτέ.
Πάρα πολλά είναι τα ερωτηματικά σήμερα που στοιχειώνουν τις πληγωμένες ψυχές αυτών των ανθρώπων, όπου βύθισε όχι μόνο το χωριό τους, αλλά ολόκληρο το Δήμο Πελλάνας στο «πένθος» και στην απόγνωση:
ΓΙΑΤΙ το Υπουργείο Πολιτισμού επέτρεψε αυτή την καταστροφή;… ΓΙΑΤΙ κρύβονται;… Μήπως επειδή θ’ άλλαζε άρδην η Ελληνική μας Ιστορία;… ΓΙΑΤΙ φοβούνται;… Μήπως επειδή θα έριχνε χίλια χρόνια επιπλέον άπλετο φως στην Ιστορία της αρχαίας Σπάρτης;… ΓΙΑΤΙ δεν υπάρχει κάποιος υπεύθυνος να λογοδοτήσει για αυτές τις ακατανόητες πράξεις;… ΓΙΑΤΙ δεν μιλάει κανείς;… ΓΙΑΤΙ;… Ο Τάφος βυθίστηκε και πάλι στο σκοτάδι. Όμως στο φως της ημέρας πρέπει να δοθούν απαντήσεις
Όσο θα εξακολουθεί η Πολιτεία να επιτρέπει την καταστροφή των μνημείων των αρχαίων ημών προγόνων, τόσο εμείς οι Πελλανιώτες θ’ αντιστεκόμαστε κόντρα στο κατεστημένο, φυλάσσοντας ως «Θερμοπύλες» την ίδια ανεκτίμητη πολιτιστική μας κληρονομιά που μας την παρέδωσαν ανεξίτηλη οι πατέρες μας στο πέρασμα των αιώνων.