ΕΤΙΚΕΤΕΣ:
Η δεκαετής εμπειρία της κρίσης και των προγραμμάτων δημοσιονομικής προσαρμογής οδήγησε σε πολλαπλές ακυρώσεις της έννοιας μεταρρύθμιση. Ελλειμμα πολιτικής ιδιοκτησίας και επικοινωνίας, φτωχός σχεδιασμός και επιβολή ξενόφερτων λύσεων, ταύτιση με υφεσιακές πολιτικές, εύλογη κοινωνική κόπωση και δυσπιστία είναι μερικές μόνο από τις αιτίες. Προφανώς, ούτε η υπερφορολόγηση της μεσαίας τάξης ούτε η οριζόντια περικοπή των συντάξεων ή το «φύτεμα» πανεπιστημιακών σχολών σε όλη την επικράτεια συνιστούν μεταρρυθμίσεις.
Καταφέραμε έτσι ενώ όλοι, ή σχεδόν όλοι, αναγνωρίζουμε πως είναι τόσο πολλά αυτά που πρέπει να αλλάξουν στη χώρα μας, να επιλέγουμε για χρόνια την καθήλωση στην αδράνεια και τη στείρα αντίδραση. Αυτός ο κύκλος φαίνεται πως έκλεισε τον περασμένο Ιούλιο. Η εντολή που έδωσε η πλειοψηφία του ελληνικού λαού σε αυτή την κυβέρνηση είναι σαφώς μεταρρυθμιστική. Και οφείλουμε να την τιμήσουμε.
Ας ξεκινήσουμε όμως από τα βασικά, δηλαδή από τους ορισμούς. Αλλωστε, η κατάκτηση ενός κοινού λεξιλογίου, η αποκατάσταση των λέξεων που τραυματίστηκαν στα χρόνια της κρίσης, είναι το πρώτο αναγκαίο βήμα που πρέπει να κάνουμε όταν έχουμε στόχο αλλαγές που αφορούν πολλούς και προϋποθέτουν τη συμμετοχή της κοινωνίας.
«Μεταρρύθμιση» δεν είναι απλώς μια νέα ή διαφορετική πολιτική από την εφαρμοζόμενη. Είναι μια πολιτική που έρχεται σε ρήξη με το παρελθόν αλλά και με κατεστημένα –μικρά ή μεγαλύτερα– συμφέροντα που αντλούν προνόμια εις βάρος του δημοσίου συμφέροντος. Μια μεταρρύθμιση υποχρεωτικά εισάγει σημαντικές και ορατές στην κοινωνία καινοτομίες στον τρόπο με τον οποίο εφαρμόζεται μια πολιτική, αίροντας χρονίζοντα εμπόδια και στρεβλώσεις.
Οι μεταρρυθμίσεις δεν επιβάλλονται αλλά υιοθετούνται, δεν αντιγράφονται άκριτα αλλά σχεδιάζονται προσεκτικά, παρακολουθούνται και εξηγούνται βήμα βήμα. Εχουν κερδισμένους και χαμένους, και γι’ αυτό πετυχαίνουν όταν καταφέρνουν να διαμορφώσουν τις κατάλληλες κοινωνικές συμμαχίες, να συσπειρώσουν τη συνήθως σιωπηλή μεσαία τάξη έναντι των πιο φωνακλάδικων μειοψηφιών, αλλά και να δημιουργήσουν ένα δίχτυ ασφαλείας για όσους πραγματικά θίγονται. Δεν γίνονται υπέρ των λίγων αλλά υπέρ των πολλών. Και βεβαίως, έχουν σαν πήχυ τις προκλήσεις του μέλλοντος και όχι τις «δουλείες» του εκλογικού κύκλου ή τις φτωχές επιδόσεις του πολιτικού αντίπαλου.
Το υπουργικό συμβούλιο της περασμένης Πέμπτης επικύρωσε το Εθνικό Σχέδιο Μεταρρυθμίσεων «Ελλάδα Μπροστά», ένα «σώμα» αποτελούμενο από 134 μείζονος σημασίας δράσεις που αναλαμβάνει η κυβέρνηση να υλοποιήσει το 2020, εφαρμόζοντας τις προεκλογικές δεσμεύσεις της για τις οποίες την εμπιστεύθηκαν οι πολίτες.
Πρόκειται για έναν φιλόδοξο οδικό χάρτη καταλυτικών αλλαγών σε τομείς που καλύπτουν όλο το φάσμα των δημόσιων πολιτικών. Εμπλέκουν όλα τα υπουργεία και θα προσπορίσουν απτά οφέλη σε όλη την κοινωνία –πολίτες και επιχειρήσεις– αυξάνοντας το ΑΕΠ, βελτιώνοντας την ψηφιοποίηση κράτους και οικονομίας, φέρνοντας ορατές αλλαγές στην καθημερινότητα όλων μας, αλλάζοντας προς το καλύτερο την εικόνα της χώρας στο εξωτερικό.
Τι καθιστά διαφορετικό αυτό το πρόγραμμα; Κατ’ αρχάς η αυτοδέσμευση της κυβέρνησης για την τήρησή του. Εχουμε για πρώτη ίσως φορά ένα φιλόδοξο, δικό μας πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Η εφαρμογή του θα παρακολουθείται μέσα από το ψηφιακό σύστημα ΜΑΖΙ. Παράλληλα με τη διαχείριση της –πολλές φορές– αδυσώπητης καθημερινότητας και των απρόσμενων «γεγονότων», τα υπουργικά επιτελεία γνωρίζουν πως πρέπει να αφιερώνουν ένα σημαντικό ποσοστό του χρόνου τους στην υλοποίηση αυτών των 134 δράσεων εντός ορισμένου χρονοδιαγράμματος. Το περιεχόμενο των παρεμβάσεων θα ανανεώνεται από την Προεδρία της Κυβέρνησης, σε συνεργασία με όλα τα υπουργεία, και κάθε τρεις μήνες θα υποβάλλεται έκθεση προόδου στο υπουργικό συμβούλιο και στους πολίτες.
Το Εθνικό Σχέδιο Μεταρρυθμίσεων διαπνέεται από τη λογική «πιο γρήγορα, πιο δυνατά, πιο ψηλά» και έχει σκοπό να ανατρέψει κακώς κείμενα και εξόφθαλμες στρεβλώσεις, σε ανοιχτή και ειλικρινή διαβούλευση με όσους αφορούν οι αλλαγές. Πρωτίστως, όμως, διαπνέεται από τη φιλοδοξία ότι οι δημόσιες πολιτικές μπορούν να εφαρμοστούν με έναν διαφορετικό τρόπο από αυτόν που γνωρίζουμε έως σήμερα.
* Ο κ. Ακης Σκέρτσος είναι υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ.
Έντυπηkathimerini.gr