ΕΤΙΚΕΤΕΣ:
Μια έκπληξη, με άρωμα ευρύτατης συναίνεσης, που αν οριστικοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό εκτός των άλλων καταδεικνύει ότι η εν εξελίξει διαδικασία στη Βουλή μπορεί να αφορά άμεσα τους πολίτες, κυοφορείται στις κοινοβουλευτικές εργασίες για την αναθεώρηση του Καταστατικού Χάρτη της χώρας: Αφορά το ζήτημα της λεγόμενης «λαϊκής νομοθετικής πρωτοβουλίας», και εξετάζεται στο πλαίσιο της συζήτησης για το άρθρο 73 του Συντάγματος.
Η πρόταση για τη συγκεκριμένη αλλαγή έγινε στην προηγούμενη, την «προτείνουσα Βουλή», τυπικά από το ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και από το ΚΙΝΑΛ ελαφρώς διαφοροποιημένη, και αρχικώς συνάντησε τη θετική στάση και του ΜέΡΑ25.
Στην παρούσα συγκυρία, ωστόσο, δειλά στην αρχή αλλά περισσότερο τολμηρά στη συνέχεια, φάνηκε να συναντά τη θετική στάση μέρους της σημερινής πλειοψηφίας. Από τις τελευταίες δε συζητήσεις προκύπτει ως ισχυρό το ενδεχόμενο, μετά από διαβουλεύσεις, να ψηφιστεί μια τέτοια αλλαγή. Το ιστορικό της εν λόγω διεργασίας έχει ως εξής:
Τί λέει το υφιστάμενο Σύνταγμα: «Tο δικαίωμα πρότασης νόμων ανήκει στη Bουλή και στην Kυβέρνηση». (Αρθρο 73§1).
– Η πρόταση ΣΥΡΙΖΑ (να προστεθεί νέα παράγραφος): «Προτάσεις νόμων μπορεί επίσης να υποβληθούν από εκατό χιλιάδες πολίτες που έχουν το εκλογικό δικαίωμα, με τη διαδικασία και τους όρους που ορίζει ο νόμος. Η πρόταση αυτή εισάγεται υποχρεωτικά προς συζήτηση στην Ολομέλεια».
– Η ψηφοφορία στην προτείνουσα Βουλή: Η πρόταση κατ’ αρχήν συγκέντρωσε μεγάλη πλειοψηφία. Επί συνόλου 272 βουλευτών, υπέρ ψήφισαν 171, «Οχι» 98, ενώ «παρών» δήλωσαν τρεις.
– Η θέση ΚΙΝΑΛ (όπως τη συνόψισε ο κ. Α. Λοβέρδος): «Η λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία θα αντιμετωπίζεται, κατά τις εισηγήσεις μας, από το Σύνταγμα, όπως ακριβώς και οι προτάσεις νόμου. Δηλαδή θα τίθενται υποχρεωτικά στην ημερήσια διάταξη του νομοθετικού έργου της Βουλής. Προϋπόθεση για την εκδήλωση της λαϊκής νομοθετικής πρωτοβουλίας πρέπει να είναι η συγκέντρωση ενός συγκεκριμένου αριθμού υπογραφών, για παράδειγμα οι 500.000 υπογραφές».
– Πρώτη αντίδραση ΝΔ (Ο υπουργός Επικρατείας Γ.Γεραπετρίτης, συνεδρίαση Επιτροπής για την Αναθεώρηση του Συντάγματος, Τετάρτη 16/10): «Η λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία έχει ένα στοιχείο, το οποίο πράγματι δημιουργεί συνθήκες ευαισθητοποίησης των πολιτών πάνω στα μεγάλα ζητήματα. Και εκεί υπάρχουν, βεβαίως, προβλήματα. Τι θα συμβεί αν η νομοθετική πρωτοβουλία αφορά ένα ζήτημα το οποίο υποβαθμίζει τις επόμενες γενεές ή τι θα γίνει αν είναι ένα θέμα το οποίο είναι παράνομο, αντισυνταγματικό; Θα πρέπει να υπάρξουν εκτεταμένες δικλίδες ασφαλείας εκεί, έτσι ώστε να υπάρχει το φίλτρο να μην δεσμευόμαστε από τη λογική ότι, επειδή υπάρχουν ένα εκατομμύριο υπογραφές, υποχρεωτικά αυτό είναι και το ορθό να συμβεί. Πρέπει να υπάρχει ένα σοβαρό φίλτρο».
– Δεύτερη αντίδραση από ΝΔ (Από την κυρία Μαριέττα Γιαννάκου στην ίδια συνεδρίαση): «Εγώ νομίζω ότι πρέπει να υπάρξει τέτοια διαδικασία, η οποία όμως να μελετηθεί σοβαρά, δηλαδή επί ποίων θεμάτων μπορεί να γίνει, πόσες φορές μπορεί να γίνει, ώστε να μην μπλοκάρει την εκάστοτε κυβέρνηση και να θεωρείται αντιδημοκρατική η κυβέρνηση όταν συγκεντρώνονται πεντακόσιες χιλιάδες προτάσεις από πεντακόσιες χιλιάδες πολίτες για την εισαγωγή, για παράδειγμα, στο Κοινοβούλιο ενός σχεδίου νόμου –προφανώς με μη δημοσιονομικό χαρακτήρα- ή για την αντίθεση σε ένα σχέδιο νόμου. Αυτό πρέπει να καθίσουμε κάτω να το μελετήσουμε –αν συμφωνούν βέβαια όλα τα κόμματα- για να γίνουν όλα προσεκτικά ώστε να μη δημιουργηθούν προβλήματα. Διότι εάν πεντακόσιες χιλιάδες άνθρωποι –το μίνιμουμ πρέπει να είναι τόσοι- την εποχή των «social media», που ξέρετε ότι οι υπογραφές μαζεύονται πολύ εύκολα, ζητήσουν κάτι και αρχίσει στα «media» μία διαδικασία ότι δήθεν η κυβέρνηση, η Βουλή είναι αντιδημοκρατική, δεν σέβεται τη βούληση του λαού κ.λπ, τότε δεν θα έχουμε πραγματικά έκφραση της βούλησης του λαού, αλλά θα δημιουργηθούν τεράστια προβλήματα».
– Τρίτη αντίδραση από ΝΔ (Από την κυρία Ντόρα Μπακογιάννη, χθες στην Ολομέλεια): «Έρχομαι τώρα σε μία πρόταση του ΚΙΝΑΛ, μία πρόταση την οποία κατέθεσε ο κ Λοβέρδος. Είχα την ευκαιρία και στην Επιτροπή να είμαι θετική. Θέλω να το επαναλάβω και τώρα. Είναι, πράγματι, μια σωστή πρόταση. Εάν πεντακόσιες χιλιάδες άνθρωποι βάλουν την υπογραφή τους κάτω από μία πρόταση και επιθυμούν αυτή η πρόταση να συζητηθεί στη Βουλή των Ελλήνων, αυτό πρέπει να είναι εφικτό. Αν μπορούμε και συμφωνεί και η πλειοψηφία των συναδέλφων της ΝΔ να το περιλάβουμε».
Η παρέμβαση του κ. Ευρ. Στυλιανίδη (πρόεδρος της Επιτροπής για την Αναθεώρηση, χθες στη συζήτηση στην Ολομέλεια): «Τολμώ να πω, κύριε Λοβέρδο, ότι είμαστε έτοιμοι να ανταποκριθούμε και στη συζήτηση που έγινε κατά τη διάρκεια της Επιτροπής για ένα όγδοο σημείο, που αφορά τη λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία, στο οποίο, εξ όσων γνωρίζω, και οι δύο πολιτικές ομάδες έχετε συμφωνήσει, και του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΙΝΑΛ».
Η τελευταία αυτή τοποθέτηση προκάλεσε και τα ακόλουθα άμεσα σχόλια:
Γ. Κατρούγκαλος: «Κάτι τέτοιο θα ήταν πολύ θετικό».
Κ. Τζαβάρας: «Επιτέλους, ακούσαμε μία καλή λέξη, κύριε Κατρούγκαλε».
Α. Λοβέρδος: «Αυτό είναι πολύ θετικό».
Τυπικώς, η συζήτηση στην εθνική αντιπροσωπεία για το συγκεκριμένο άρθρο του Συντάγματος προγραμματίζεται για αύριο Τετάρτη. Μένει να καταδειχθεί αν ο διακομματικός διάλογος καρποφορήσει και προκύψει έτσι μια συναίνεση-έκπληξη, της οποίας η επικύρωση θα έχει ευρύτατη στήριξη κατά την ψηφοφορία της προσεχούς Δευτέρας.
kathimerini.gr