ΕΤΙΚΕΤΕΣ:
Το Athens Democracy Forum, ένα ετήσιο συνέδριο που ξεκίνησαν οι New York Times (και στηρίζει επικοινωνιακά και αυτή εδώ η εφημερίδα), έχει εξελιχθεί σε μια διεθνούς βεληνεκούς διοργάνωση, η οποία φέτος προσέλκυσε την πολιτική ελίτ της δικής μας χώρας (τον Πρόεδρο, τον πρωθυπουργό, το δήμαρχο) και μαζί τον Πρόεδρο της Ιρλανδίας, την ευρωβουλευτή (και σύζυγο του δολοφονημένου δημάρχου της Βαρσοβίας) Μαγκνταλένα Αμπράμοβιτς, το Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, πρώην και νυν υπουργούς, Επιτρόπους, ακτιβιστές και ακαδημαϊκούς από όλο τον κόσμο. Κατά τη διάρκειά του, μεταξύ άλλων, ένας ακτιβιστής από τη Συρία μίλησε ντυμένος Μπάτμαν (δείχνοντας με αυτό τον τρόπο την αλληλεγγύη του στους διαδηλωτές του Χονγκ Κονγκ), και μια προσφυγοπούλα που έμενε στο υπό κατάληψη ξενοδοχείο City Plaza σηκώθηκε και ρώτησε “γιατί μας πετάξατε στο δρόμο” τον πρωθυπουργό της Ελλάδας, ο οποίος της απάντησε με σεβασμό και σοβαρότητα. Σε αυτό το όμορφο περιβάλλον ζύμωσης, συζήτησης, ανταλλαγής απόψεων και τριβής ιδεολογικών προσεγγίσεων πάνω σε σημαντικά προβλήματα του κόσμου μας, οι διοργανωτές εφέτος αποφάσισαν να καλέσουν και τον Στιβ Μπανον.
Ο Στιβ Μπάνον, αν δεν τον θυμάστε, υπήρξε διευθυντής της καμπάνιας του Ντόναλντ Τραμπ και στενός σύμβουλός του στο Λευκό Οίκο για ένα φεγγάρι, ενώ διατέλεσε και μέλος του ΔΣ της διαβόητης Cambridge Analytica. Μπορεί να πει κανείς ότι υπήρξε ο κύριος ιδεολογικός εκφραστής του Τραμπισμού ακόμα και πριν ασχοληθεί ο Τραμπ με την πολιτική, καθώς εδώ και πολλά χρόνια υπηρετεί από διάφορα μετερίζια, και κυρίως ως εκδότης του Breitbart, την προώθηση ακροδεξιών, εθνικιστικών και ρατσιστικών ιδεών. Σήμερα γυρνοβολάει στην Ευρώπη προσπαθώντας να μπλεχτεί όπου υπάρχει ακροδεξιά, χύνοντας χολή, fake news, μίσος και προμελετημένη πρόκληση όπου πάει. Εχτές τον κάλεσαν τα τα χύσει και στην πόλη μας, στην Παλιά Βουλή μέσα, μπροστά στο Γάλλο φιλόσοφο Μπερνάρ Ανρί-Λεβί (BHL).
Και προέκυψε ξανά, επίκαιρο, το ερώτημα: Είναι όλες οι γνώμες χρήσιμες και γόνιμες; Σε ένα περιβάλλον διαλόγου και ανταλλαγής ιδεών, όπου θα πρέπει να χωράνε όλοι, χωράνε τελικά και συμμετέχοντες που μισούν, βρίζουν και πολεμάνε το δικαίωμα στο διάλογο καθώς και όλα τα δικαιώματα ολόκληρων ομάδων ανθρώπων που δεν έχουν ίδιο χρώμα, ή ίδιες πολιτικές απόψεις με αυτούς; Δεν είναι πολύ εύκολο το ερώτημα. Πέρυσι ο Μπάνον είχε προσκληθεί σε αντίστοιχη εκδήλωση του περιοδικού New Yorker στη Νέα Υόρκη και, μετά από την κατακραυγή που ακολούθησε, το περιοδικό απέσυρε την πρόσκληση. Αντίστοιχη κατακραυγή υπήρξε και όταν τον κάλεσε ο Economist στο δικό του συνέδριο -εκεί το περιοδικό δεν υποχώρησε. Εχτές δεν υπήρχε καμία κατακραυγή, πιθανότατα επειδή η εκδήλωση έγινε στην Αθήνα και μάλλον δεν την πήραν χαμπάρι αλλού ή, πιο πιθανό, επειδή μετά από όσα έχουν συμβεί πολύς κόσμος έχει ξεχάσει ποιος είναι ο Στιβ Μπάνον.
Το αποτέλεσμα όμως ήταν ακριβώς αυτό που θα προέβλεπε κανείς. Μια περιττή παράσταση που δεν δίδαξε τίποτε σε κανέναν. Από τη μια είχες τον Μπάνον να απολαμβάνει το μίσος του κοινού, να περιφέρεται στη σκηνή με το μικρόφωνο στο χέρι σα τον Τέρη Χρυσό έτοιμο να σκάσει διασκευή του “My Way”, λέγοντας ψέματα για τα κακά της παγκοσμιοποίησης και την οικονομία των ΗΠΑ τυλιγμένα με ένα ελκυστικό περιτύλιγμα καταγγελίας των κακών ελίτ και των ολιγαρχών και του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας και τυλίγοντας το όλο αυτό σε ένα περιτύλιγμα ακόμα περισσότερων ψεμάτων για το τι κόσμο ευαγγελίζεται αυτή η δράκα της ακροδεξιάς, των Σαλβίνι, των Φαράτζ και των Λεπέν, έναν κόσμο δήθεν “κυρίαρχων κρατών που συμμαχούν μεταξύ τους”, χωρίς κουβέντα για το ότι ο κόσμος αυτός πρέπει να είναι και απαραιτήτως και λευκός και χριστιανικός. Απέναντι είχες τον Γάλλο φιλόσοφο, με το κυματιστό μαλλί του και το πουκάμισο ανοιχτό μέχρι κάτω απ’ το στέρνο, τον flamboyant και τον sui generis, να αγορεύει για τα συναισθήματα και για τους φίλους του που του λεν τα νέα απ’ τη Συρία, μες στην καλή χαρά, εντός έδρας, με το ύφος “κοίτα να δεις τι θα του πω τώρα, να τον ρουμπώσω”. Κανένας δεν απαντούσε στα ψέματα του Μπάνον, το κοινό ξεσπούσε σε χειροκροτήματα σε κάθε πιασάρικη ατάκα του φιλοσόφου και, βεβαίως, δεν υπήρχε καμία σοβαρή ανταλλαγή απόψεων γιατί όλες οι απόψεις του Μπάνον ήταν είτε καμουφλαρισμένες για να συνεπάρει τυχόν αμφιταλαντευόμενους θεατές του YouTube που απεχθάνονται τους NYT, τον BHL και “τις ελίτ”, είτε εντελώς ψεύτικες, αντίθετες με αυτά που λέει και γράφει εδώ και χρόνια στο πραγματικό, alt-right κοινό του, για να μπερδέψει τους libs στην αίθουσα.
Η μόνη στιγμή που αυτό το πέπλο του ψέματος και του περφόρμανς ράγισε ήταν όταν ο Ανρί-Λεβί ξέφυγε από το σενάριο του πολιτισμένου διαλόγου και του είπε: “Ξέρεις πότε σε λυπήθηκα; Όταν σε απέλυσε ο Τραμπ, και έγραψε στο τουίτ ότι τον παρακάλαγες να σε πάρει πίσω κλαίγοντας”. Έτσι του είπε στη σκηνή, μια κατινιά τρομερή και, τότε, συνέβη κάτι αναπάντεχο: ο Μπάνον, κατάπληκτος, εκνευρίστηκε, και μάλιστα εμφανώς και πολύ. Προσβλήθηκε. Τα πήρε στο κρανίο. Ενοχλήθηκε και αντέδρασε δυσανάλογα, υπενθυμίζοντας ότι αυτοί οι άνθρωποι μπορούν μεν να παίζουν καλά το παιχνίδι της επικοινωνίας αλλά δεν είναι και τίποτε υπεράνθρωποι και έχουν και τα δικά τους πολλά θεματάκια με τις ανασφάλειες και τα κόμπλεξ (πώς γίνεσαι alt-right αν δεν έχεις ανασφάλειες και κόμπλεξ) και για λίγα δευτερόλεπτα η συζήτηση καταβαραθρώθηκε ακόμα περισσότερο σε “όχι κάτσε θα σου πω εγώ πότε το έστειλε το τουίτ” και “άφησέ με να ολοκληρώσω”, τιμώντας, επιτέλους, το επίπεδο του διαλόγου που έχουμε μάθει να περιμένουμε σε αυτήν εδώ τη χώρα. Αλλά πολύ γρήγορα οι δυο τους επέστρεψαν στην κανονικότητα και τη σοβαροφάνεια, και μετά από λίγο η συζήτηση έληξε χωρίς κανένας να έχει κερδίσει τίποτε -πέραν, εικάζω, από την ικανοποίηση του BHL για τα σποραδικά χειροκροτήματα των φαν- και αφήνοντας για άλλη μια φορά αναπάντητο το ερώτημα:
Πόσο νόημα έχει να καλέσεις σε συνέδριο υαλοπωλών έναν μεταμφιεσμένο ταύρο;
Έντυπηkathimerini.gr