Σύμφωνα με τον Παράκελσο, ο άνθρωπος αποτελείται από επτά αρχές ή για να το εκφράσουμε πιο σωστά από επτά διαφοροποήσεις μιας πρωταρχικής ουσίας, τις οποίες αναφέρουμε μαζί με τους αντίστοιχους ανατολικούς όρους.
Το Στοιχειώδες Σώμα (Φυσικό Σώμα-Στούλα Σαρίρα)
Το Archaeus (Μουμία-Ζωτική δύναμη-Πράνα, Ζίβα)
Το Αστρικό Σώμα (Λίνγκα Σαρίρα)
Η Ζωώδης Ψυχή (Στοιχειώδες σώμα, Κάμα Ρούπα, Σούκσμα Σαρίρα)
Η Έλλογη Ψυχή (Ανθρώπινη ψυχή-Καράνα Σαρίρα-Μάνας)
Η Πνευματική Ψυχή (Πνευματική Ψυχή-Μπούντι)
Ο Άνθρωπος του νέου Ολύμπου (το Πνεύμα-το Θείο Άτμα-Ο προσωπικός Θεός)
Στα βιβλία του «Philosophia Sagax» και «Εξηγήσεις της Αστρονομίας», ο Παράκελσος ασχολείται σε μεγάλη έκταση με την περιγραφή και την εξήγηση αυτών των επτά αρχών. Τα σπουδαιότερα σημεία που αναφέρονται στις ανώτερες αρχές είναι τα εξής: «Η ζωή του ανθρώπου είναι μια αστρική έκκριση ή μια βαλσαμώδης αποτύπωση, μια ουράνια και αόρατη φωτιά, μια εγκλεισμένη ουσία ή πνεύμα. Δεν έχουμε καλύτερους όρους για να την περιγράψουμε. Ο θάνατος ενός ανθρώπου δεν είναι παρά το τέλος του καθημερινού μόχθου, ή η αφαίρεση του αιθέρα της ζωής, η εξαφάνιση του ζωτικού βαλσάμου, το σβήσιμο του φυσικού φωτός, μια επιστροφή στη μήτρα της μητέρας. Ο φυσικός άνθρωπος κατέχει όλα τα στοιχεία της Γης, και η Γη είναι η μητέρα του. Ξαναμπαίνει σε αυτήν και χάνει τη φυσική του σάρκα. Ο πραγματικός όμως άνθρωπος θα ξαναγεννηθεί την ημέρα της ανάστασης με ένα άλλο πνευματικό και ένδοξο σώμα». (De Natura Rerum).
«Ο εξωτερικός άνθρωπος δεν είναι ο πραγματικός άνθρωπος. Ο πραγματικός άνθρωπος είναι η ψυχή συνδεδεμένη με το Θείο Πνεύμα. Η ψυχή είναι η σκιά (το αιθερικό αντίγραφο) του σώματος φωτισμένη από το πνεύμα και συνεπώς μοιάζει με τον άνθρωπο. Δεν είναι ούτε υλική ούτε άυλη, αλλά μετέχει στη φύση και των δυο. Ο εσωτερικός (αστρικός) άνθρωπος σχηματίζεται από το Limbus που σχηματίζεται και ο Μακρόκοσμος, και επομένως είναι ικανός να συμμετέχει σε όλη τη σοφία και τις γνώσεις που υπάρχουν σε αυτόν. Μπορεί να αποκτήσει γνώσεις για όλα τα πλάσματα, τους αγγέλους και τα πνεύματα και να μάθει να αντιλαμβάνεται τις ιδιότητές τους. Μπορεί να μάθει από τον Μακρόκοσμο τη σημασία των συμβόλων (των μορφών) από τα οποία περιβάλλεται, με τον ίδιο τρόπο που μαθαίνει τη γλώσσα των γονιών του. Γιατί η ψυχή του είναι η πεμπτουσία όλων των πραγμάτων στη δημιουργία και συνδέεται συμπαθητικά με ολόκληρη τη Φύση. Συνεπώς κάθε αλλαγή που συντελείται στον Μακρόκοσμο μπορεί να γίνει αισθητή από την αιθερική ουσία που περιβάλλει το πνεύμα του και να φτάσει στη συνειδητότητα και την αντίληψη του ανθρώπου».
«Ο άνθρωπος είναι ένα πνεύμα και έχει δυο σώματα στενά συνδεδεμένα: ένα στοιχειώδες και ένα αστρικό σώμα. Αυτά τα δύο σώματα ενώνονται για να σχηματίσουν έναν άνθρωπο. Όταν ο άνθρωπος πεθαίνει, το στοιχειώδες σώμα του επιστρέφει στα στοιχεία της Γης. Η Γη απορροφά το σύνολο των τριών κατώτερων αρχών του και τίποτε δεν απομένει από τη μορφή του σώματος. Τα περισσότερα υλικά μέρη του αστρικού σώματος υφίστανται μια παρόμοια αποσύνθεση. Αυτό το σώμα σχηματίζεται από τα αστρικά στοιχεία και δεν εξαρτάται από τις φυσικές ουσίες. Υπόκειται σε πλανητικές επιρροές και όπως το στοιχειώδες σώμα διαλύεται στα στοιχεία από τα οποία προήλθε, κατά τον ίδιο τρόπο και η αστρική μορφή θα διαλυθεί ύστερα από ορισμένο χρόνο στα αστρικά στοιχεία στα οποία ανήκει η υπόστασή του. Το αστρικό σώμα παραμένει κοντά στο αποσυντιθέμενο φυσικό σώμα, εως ότου αποσυντεθεί και το ίδιο με τη δράση των αστρικών επιρροών. Τα δύο αυτά σώματα είναι πάντοτε μαζί κατά τη διάρκεια της ζωής και χωρίζονται μόνο με το θάνατο. Έτσι, είναι φυσικό να παραμένουν το ένα κοντά στο άλλο για λίγο διάστημα μετά το θάνατο, εως ότου απορροφηθούν από τα στοιχεία τους, το ένα στον τάφο, το άλλο στον αέρα. Η αποσύνθεση του στοιχειώδους σώματος απαιτεί έναν ορισμένο χρόνο, ανάλογα με την ποιότητά του και τα χαρακτηριστικά του περιβάλλοντος. Κατά τον ίδιο τρόπο και το αστρικό σώμα μπορεί να αποσυντεθεί αργά ή γρήγορα ανάλογα με τη συνοχή των μορίων του και ανάλογα με την ποιότητα και τη δύναμη των αστρικών δονήσεων που επιδρούν πάνω σε αυτό.
Το στοιχειώδες σώμα είναι υλικό, ενώ το αστρικό είναι αιθεριώδες. Το στοιχειώδες σώμα είναι ορατό και απτό. Το αστρικό σώμα είναι αόρατο και άυλο, όμως είναι ορατό και απτό για τα όντα που αποτελούνται από παρόμοια ύλη με την δική του. Το στοιχειώδες σώμα δεν μπορεί να μετακινηθεί μόνο του από τη θέση που τοποθετήθηκε μετά το θάνατό του. Το αστρικό όμως σώμα (Κάμα Ρούπα) πηγαίνει σε εκείνα τα μέρη, όπου προσελκύεται περισσότερο από τις επιθυμίες του. Αν δεν υπάρχουν ιδιαίτερα μέρη που να το προσελκύουν θα παραμείνει κοντά στο στοιχειώδες σώμα. Αν όμως προσελκυστεί σε άλλα μέρη, θα τα επισκεφτεί και υπάρχει συνεπώς μεγάλη πιθανότητα να συχνάζει στον τόπο που έμενε όσο ζούσε, προσελκυόμενο εκεί από τις συνήθειες και τα ένστικτά του. Στερημένο λογικής και κρίσης, δεν έχει δυνατότητα επιλογής σε αυτά τα ζητήματα αλλά ακολουθεί τυφλά τις ροπές του. Το αστρικό σώμα μπορεί κάτω από ορισμένες (διαμεσικές) συνθήκες να γίνει ορατό σε μέρη , όπου τα αντανακλαστικά των προηγούμενων παθών του, όπως ο φθόνος, η φιλαργυρία, η μεταμέλεια, η εκδίκηση, ο εγωισμός, η λαγνεία κλπ μπορούν να το προσελκύσουν. Και μπορεί να παραμείνει σε αυτά τα μέρη εως ότου διαλυθεί και αποσυντεθεί. Εαν ένα διαισθητικό άτομο ισχυρίζεται ότι είδε το πνεύμα ενός πεθαμένου, μπορούμε να πιστέψουμε ότι είδε το αστρικό σώμα αυτού του ανθρώπου, είναι όμως λάθος να πιστέψουμε ότι ένα τέτοιο φάντασμα ή όραμα είναι ο πραγματικός άνθρωπος, γιατί δεν είναι τίποτε άλλο από το αστρικό πτώμα που εμφανίζεται σε τέτοιες περιπτώσεις. Τέτοια αστρικά πτώματα μπορεί να δει κανείς όπως την αντανάκλαση ενός ανθρώπου σε έναν καθρέφτη, μέχρις ότου να εξαφανιστούν, η μορφή δε του ενός μπορεί να κρατήσει περισσότερο από τη μορφή κάποιου άλλου».
«Η τέχνη της Νεκρομαντείας διδάσκει πώς να μεταχειρίζεται κανείς αυτές τις μορφές. Διδάσκει τις συνήθειες και τα ένστικτά τους, το χαρακτήρα και τις ιδιότητές τους, και πώς μπορούμε μέσω αυτών να βρούμε τα μυστικά των ανθρώπων στους οποίους ανήκαν αυτές οι σκιές. Όπως το είδωλο ενός ανθρώπου σε ένα μεγάλο καθρέφτη τον δείχνει ολόκληρο και μιμείται τις κινήσεις και τις πράξεις του, κατά τον ίδιο τρόπο παρατηρώντας το αστρικό σώμα ενός πεθαμένου, μπορούμε να πάρουμε πληροφορίες σχετικά με την προηγούμενή του εμφάνιση, καθώς και τις πράξεις και τους τρόπους αυτού του ανθρώπου, και να βρούμε ποιός ήταν και πού έζησε».
Ο Παράκελσος γελοιοποιεί τους εξορκιστές και αυτούς που λένε προσευχές και κάνουν λειτουργίες για τους νεκρούς, «γιατί λέει οι μεν πρώτοι προσπαθούν να εξαναγκάσουν το αστρικό πτώμα να μιλήσει, ενώ πράγματι κανένα πτώμα δεν μπορεί να μιλήσει και το περισσότερο που μπορούν να πάρουν από αυτό είναι μια αντανάκλαση των ίδιων των σκέψεών τους, οι δε δεύτεροι επιχειρούν να φέρουν ένα άψυχο σώμα σε ένα ζωντανό ουρανό με την ευλαβική τους παρέμβαση.»
Όσον αφορά τους μάγους, λέει: «Επιχειρούν να δεσμεύσουν αστρικά σώματα, και δεν γνωρίζουν ότι επιχειρούν κάτι το αδύνατο γιατί αυτά τα σώματα δεν έχουν λογική και δεν μπορούν να δεσμευτούν με όρκους. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι δαίμονες (ορισμένα στοιχειακά) καταλαμβάνουν αυτά τα αστρικά σώματα και παίζουν παιχνίδια με τους μάγους. Τέτοιοι δαίμονες μπορεί να καταλάβουν ένα ζωντανό άνθρωπο και να τον υποχρεώσουν αν είναι αδύναμος να δρα όπως θέλουν και να τον κάνουν να διαπράξει όλων των ειδών τις ανοησίες και τα εγκλήματα. Αν όμως μπορούν να το επιτύχουν αυτό με μια ζωντανή ψυχή, πόσο πιο εύκολο είναι γι αυτούς να καταλάβουν μια νεκρή ψυχή, η οποία δεν έχει πνευματική δύναμη να αντισταθεί. Επομένως, αυτοί οι μάγοι δεν έχουν να κάνουν με τα πνεύματα των νεκρών αλλά με τις δυνάμεις του κακού και τους πατέρες του ψεύδους».
Θεόφραστος Παράκελσος
Απόσπασμα από το βιβλίο «Ο Παράκελσος και η ουσία της διδασκαλίας του, Franz Hartmann, Εκδόσεις Τετρακτύς, Αθήνα 1992»