Βρήκαν δημοσιονομικό χώρο 500 εκατ. ευρώ

Στο υπουργείο Οικονομικών εμφανίζονται βέβαιοι ότι θα επιτευχθεί φέτος ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ.

ΕΤΙΚΕΤΕΣ:

Στα 500 εκατ. ευρώ υπολογίζει, μέχρι στιγμής, το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους ότι μπορεί να φτάσει η υποεκτέλεση του προϋπολογισμού του 2019, εξοικονομώντας 2,5 φορές το κόστος της επιπλέον μείωσης του ΕΝΦΙΑ (205 εκατ. ευρώ) που εφάρμοσε η νέα κυβέρνηση.

Ο πρόσθετος αυτός δημοσιονομικός χώρος είναι ένα από τα στοιχεία που ενισχύουν την εκτίμηση ότι θα επιτευχθεί φέτος ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ. Στην επίτευξη του στόχου φέρονται να συμφωνούν και οι θεσμοί, τεχνικά κλιμάκια των οποίων ξεκινούν τη Δευτέρα τη συλλογή στοιχείων για την τέταρτη μεταμνημονιακή αξιολόγηση, η οποία θα αρχίσει σε επίπεδο επικεφαλής στις 23 Σεπτεμβρίου.

H υποεκτέλεση οφείλεται στην εγγραφή πιστώσεων στον προϋπολογισμό, οι οποίες δεν έχουν πιθανότητα να εκτελεστούν, για διάφορους λόγους. Γινόταν συστηματικά τα προηγούμενα χρόνια και είχε ως αποτέλεσμα τα υπερπλεονάσματα, τα οποία στη συνέχεια μοιράζονταν ως «κοινωνικό μέρισμα» από την προηγούμενη κυβέρνηση, για να εξυπηρετήσει πελατειακούς στόχους. Τα υπερπλεονάσματα απέκτησαν συν τω χρόνω διαρθρωτικό χαρακτήρα, με αποτέλεσμα να θεωρείται βέβαιο ότι στο τέλος του χρόνου το πλεόνασμα θα είναι πάντα μεγαλύτερο από αυτό που προέβλεπε ο προϋπολογισμός, σαν να επρόκειτο για ένα φυσικό φαινόμενο. Στην πραγματικότητα, η πρακτική αυτή αντανακλούσε έναν λανθασμένο προγραμματισμό –σκόπιμο ή μη– και είχε ως αποτέλεσμα να διοχετεύονται όπως όπως στο τέλος πολύτιμοι πόροι, αντί να σχεδιαστεί από την αρχή μια στοχευμένη οικονομική πολιτική με φοροελαφρύνσεις και κοινωνικές δαπάνες. Γι’ αυτό και είχε επικριθεί αυστηρά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην τελευταία της αξιολόγηση.

Εφεξής, στόχος είναι να μη συντάσσονται προϋπολογισμοί που θα υποεκτελούνται. Για το 2019, ωστόσο, έπρεπε να εκτιμηθεί το ύψος της προβλεπόμενης υποεκτέλεσης, ώστε να γνωρίζει η κυβέρνηση τα περιθώρια που έχει για την επίτευξη του στόχου του 3,5% του ΑΕΠ, μετά και τα πρώτα μέτρα φοροελαφρύνσεων στα οποία προχώρησε, με κυριότερο τον ΕΝΦΙΑ. Αμέσως μόλις ανέλαβε καθήκοντα, ο υφυπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης έδωσε εντολή στο ΓΛΚ να προβεί στους σχετικούς υπολογισμούς, σε συνεργασία με τα υπουργεία, και έχει ήδη στα χέρια του τα πρώτα αποτελέσματα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, σε επίπεδο τακτικού προϋπολογισμού διαπιστώθηκε ήδη ότι θα υπάρχει φέτος επιπλέον δημοσιονομικός χώρος 248 εκατ. ευρώ μόνο και μόνο από τις ελαστικές δαπάνες (αγορές αγαθών και υπηρεσιών, αγορές παγίων κτλ.), για τις οποίες ολοκληρώθηκε πριν από λίγες ημέρες η διαδικασία. Πρόκειται για εκκρεμείς δεσμεύσεις που μεταφέρονται στο 2020 και πιστώσεις που τελικά δεν θα διατεθούν το 2019. Στο Λογιστήριο εκτιμούν επιπλέον ότι από τις υποεκτελέσεις άλλων κωδικών του τακτικού προϋπολογισμού (λόγω π.χ. γραφειοκρατικών καθυστερήσεων στην ολοκλήρωση των αποφασισμένων προσλήψεων, καθυστερήσεων στη διεκπεραίωση των υποθέσεων καταπτώσεων εγγυήσεων τραπεζικών δανείων κτλ.) θα εξοικονομηθούν άλλα 100 εκατ. ευρώ τουλάχιστον το 2019. Σε όλα αυτά θα προστεθεί και ο δημοσιονομικός χώρος από υποεκτέλεση δαπανών εκτός υπουργείων. Στο ΓΛΚ υπολογίζουν, ενδεικτικά, ότι μόνο από την επιδότηση των κόκκινων δανείων θα εξοικονομηθούν άλλα 148 εκατ. ευρώ. Και αυτό γιατί η προηγούμενη κυβέρνηση είχε προϋπολογίσει κονδύλι 150 εκατ. ευρώ, από το οποίο εκτιμάται ότι δεν θα δαπανηθούν φέτος περισσότερα από 2 εκατ. ευρώ, παρά το γεγονός ότι βελτιώθηκαν οι γραφειοκρατικές διαδικασίες. Ετσι, οι εκτιμήσεις αυτές ανεβάζουν το ύψος του εξοικονομούμενου δημοσιονομικού χώρου για φέτος στα περίπου 500 εκατ. ευρώ.

Ενα ερώτημα είναι τι θα γίνει φέτος με το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, το οποίο συστηματικά υποεκτελείτο τα προηγούμενα χρόνια.

Ο κ. Σκυλακάκης σκοπεύει, εξάλλου, να προχωρήσει την άσκηση της λεγόμενης επισκόπησης δαπανών (spending review), η οποία ωστόσο αναμένεται να αποδώσει καρπούς κυρίως από το 2020.

Ο δημοσιονομικός χώρος δεν εξαρτάται, βεβαίως, μόνο από τις δαπάνες, αλλά και από τα έσοδα. Οι ενδείξεις είναι και γι’ αυτά θετικές, μετά τα αποτελέσματα Ιουλίου και Αυγούστου, αλλά στο Γενικό Λογιστήριο αναφέρουν ότι υπάρχουν ακόμη κάποιες αβεβαιότητες, κυρίως όσον αφορά την απόδοση των 120 δόσεων.

Αισιόδοξες είναι, εξάλλου, οι τελευταίες εκτιμήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος για την εκτέλεση του προϋπολογισμού. Ενώ με βάση τα στοιχεία εξαμήνου και λαμβάνοντας υπόψη τις παροχές του Μαΐου, προέβλεπε ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα ήταν 1,4% του ΑΕΠ χαμηλότερο από το περυσινό (από 4,3% του ΑΕΠ στο 2,9% του ΑΕΠ, δημιουργώντας κενό 0,6% του ΑΕΠ) τώρα, με βάση τα στοιχεία ώς το τέλος Αυγούστου, εκτιμά ότι αυτό θα είναι μόνο κατά 0,8% του ΑΕΠ χαμηλότερο από το περυσινό (επομένως θα διαμορφωθεί ακριβώς στο 3,5% του ΑΕΠ). Εξ ου και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας είπε πρόσφατα ότι θα επιτευχθεί ο στόχος του προϋπολογισμού.

Έντυπηkathimerini.gr