Η Γλυκύρριζα και η θεραπευτική της χρήση στο διάβα των αιώνων

Το βότανο που έχει χρησιμοποιηθεί ως ιατρική θεραπεία εδώ και αιώνες…

το βότανο που μπορεί να απαλύνει γρήγορα
– τον πονόλαιμο και
– τον βήχα
και
που έχει χρησιμοποιηθεί εδώ και αιώνες για τη θεραπεία
των προβλημάτων του αναπνευστικού
του βήχα
της βραχνάδα και
του άσθματος από τους αρχαίους ‘Έλληνες και Αιγύπτιους γιατρούς” δηλώνει ο καθηγητής Johannes Mayer ειδικός για την ιστορία των φαρμακευτικών βοτάνων στο Πανεπιστήμιο του Würzburg της Γερμανίας…
γλυκύρριζα
– το βότανο που επιλέχτηκε ως «φαρμακευτικό φυτό του έτους 2012″
λόγω
των ευεργετικών αποτελεσμάτων του και
της πρωταρχικής του σημασίας για την ανθρώπινη ευημερία σε όλο τον κόσμο…
– το βότανο που έχει χρησιμοποιηθεί στην Ευρώπη από
τους προϊστορικούς χρόνους
και
είναι καλά τεκμηριωμένο σε γραπτή μορφή ξεκινώντας από τους αρχαίους Έλληνες..
και
η επιστημονική Oνομασία αυτής

glycyrrhiza glabra (G. inflata, G. uralensis)

στην Ελλάδα την γνωρίζουμε και ως:

κολιά

ρεγολίτσα

γλυκορρίζι

γλυκόρριζα η λεία

αγλυκόρριζα
κάποια άλλα ονόματα του φυτού είναι και
γιάμπολη και αλλιώς
γιάμπολι
διάμπολη
γλυκύρριζα η άτριχη

άλλα Αγγλικά ονόματά της:
licorice
yashtimadhu
mithi-lakdi
mulathi
liquorice
sweetwood
licorice root
ανήκει στην οικογένεια Fabaceae
και πρακτικά είναι ένα όσπριο που σχετίζεται με τα φασόλια και τα μπιζέλια

η γλυκύρριζα είναι ένας πολυετής θάμνος της εύκρατης ζώνης με ύψους 50-100 εκ.
με ρίζες χαρακτηριστικά μακριές
κυλινδρικές
διακλαδισμένες
εύκαμπτες
σαρκώδεις που φτάνουν τα ένα με δύο μέτρα αλλά μπορούν να φτάσουν και 4 μέτρα
με

καφέ σκούρο χρώμα η εξωτερική της επιδερμίδα και κίτρινο χρώμα η σάρκα της…
οι βλαστοί της
είναι όρθιοι
ραβδωτοί
ισχυροί και
χνουδωτοί
τα φύλλα της είναι πτεροειδή…
τα λουλούδια της έχουν συνήθως χρώμα κυανό και εμφανίζονται στις αρχές του καλοκαιριού…
η γλυκόριζα είναι ενδημικό στη Μεσόγειο και καλλιεργούμενο σε χώρες όπως η Ελλάδα
η Ισπανία και
η Ιταλία…
τη συναντούμε σε μεγάλες αποικίες σε χαμηλό υψόμετρο και σε εδάφη χέρσα και ακαλλιέργητα…
η ρίζα -λοιπόν – αυτού του θαυμάσιου φυτού με τα ριζίδια της είναι
που έχει και όλες τις θαυμάσιες ιδιότητες
ενώ
είναι μία από τις πιο μελετημένες φαρμακευτικές δρόγες σ’ ολόκληρο τον κόσμο
ιδιαίτερα στην Κίνα όπου
και είναι το συστατικό στις περισσότερες φυτοθεραπευτικές φόρμουλες
και
χρειάζονται τρία (3) με τέσσερα (4) χρόνια πριν η ρίζα της να φθάσει σε κατάσταση συλλογής…
αυτή η αποξηραμένη γλυκιά ρίζα της γλυκόρριζας είναι από τα πλέον χρησιμοποιούμενα μέρη του βοτάνου…
η συλλογή της γίνεται το φθινόπωρο
και
αφού κοπεί
ξηραίνεται στον ήλιο για να αποφευχθεί η ανάπτυξη μυκήτων
στη συνέχεια οι ρίζες
αλέθονται
ξεκαθαρίζονται και
άλλες γίνονται σκόνη
άλλες ζαχαρωτά ή
συμπυκνωμένο εκχύλισμα…
η γλυκύρριζα είναι ένα βότανο

γνωστό εδώ και 4000 χρόνια
– ήταν γνωστή στους αρχαίους Έλληνες που λέγεται ότι τη γνώρισαν από τους Σκύθες εξ ου και το όνομα “Σκύθιον” του Διοσκουρίδη
συνήθιζαν δε να τη μασούν για να αντέχουν χωρίς νερό…
λέγεται πως μπορούσαν να αντέξουν χωρίς νερό δώδεκα μέρες μασώντας γλυκύρριζα…
ο Διοσκουρίδης την χαρακτήριζε και “άδιψον”
και
ήταν αυτός που της έδωσε και το όνομά της ¨γλυκύρριζα”
ο Θεόφραστος έλεγε για το βότανο αυτό ότι
«έχει την ιδιότητα να σβήνει τη δίψα, όταν την κρατά κανείς στο στόμα»
και
την έβρισκε κατάλληλη για τη θεραπεία του ξηρού βήχα και του άσθματος…
– ήταν γνωστή στους Κινέζους εδώ και 3000 χρόνια
και
τη βλέπουμε να την χρησιμοποιούν ήδη από τότε στην ιατρική τους
– ήταν γνωστή στους Ινδούς
– ήταν γνωστή στους αρχαίους Αιγύπτιους καθώς αναφέρεται σε Αιγυπτιακούς παπύρους
λέγεται δε ότι ρίζες γλυκύρριζας είχαν βρεθεί στον τάφο του Φαραώ Τουταγχαμών…
όπως
και σε πήλινα σκεύη των Ασσυρίων που χρονολογούνται 2500 ετών…
– ήταν γνωστή στους Άραβες οι οποίοι τη χρησιμοποιούσαν ως αντιβηχικό…
– ήταν γνωστή στους αρχαίους Ρωμαίους που όπως και οι αρχαίοι Έλληνες τη χρησιμοποιούσαν για φαρμακευτικούς λόγους όπως σε σιρόπια για το βήχα ή
στα στομαχικά έλκη…
ο Πλίνιος τη συνιστούσε για τη καταπολέμηση του βραχνιάσματος της φωνής και
για την ανακούφιση από την πείνα και τη δίψα…
οι Θιβετιανοί στις αξιολογήσεις τους που έχουν κάνει και που αφορούν τη θεραπευτική αξία των βοτάνων η γλυκύρριζα βρίσκεται στην πρώτη θέση με
το τζίνσενγκ στην 15η θέση
και
ερχόμαστε
στον δέκατο τρίτο (13) αιώνα όπου
το εκχύλισμα της γλυκύρριζας χρησιμοποιείται σαν φάρμακο για
τον πονόλαιμο
το βήχα και
τη συμφόρηση
ο συνδυασμός της δε με μέλι εκείνη την εποχή είναι και ο πρόδρομος των μετέπειτα ζαχαρωτών με γλυκύρριζα
ήταν τόσο δημοφιλής και γνωστή εκείνη την εποχή η γλυκύρριζα που αναφέρεται πως
το 1305 ο Βασιλιάς Εδουάρδος Ι της Αγγλίας φορολογούσε
τις εισαγωγές της γλυκύρριζας ώστε
να αυξηθούν τα έσοδα για τη δημιουργία της γέφυρας του Λονδίνου…
ο δε Ναπολέων – λέγεται- πως μασούσε γλυκόριζα για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα πέψης που αντιμετώπιζε…
σήμερα τη γλυκύρριζα τη συναντάμε σε πάρα πολλές χώρες όπως
στην Αγγλία
στην Σκανδιναβία
στη Φιλανδία
στη Γερμανία
στην Ιταλία και
στην Ολλανδία να είναι
το πρώτο συστατικό μιας πολλή μεγάλης ποικιλίας ζαχαρωτών τα οποία
καταναλώνονται σε μεγάλες ποσότητες…
στη Σκανδιναβία και
στην Ολλανδία είναι πολύ δημοφιλή και τα αλμυρά ζαχαρωτά της γλυκύριζας
σε άλλες χώρες όπως η Ισλανδία προτιμώνται τα ζαχαρωτά της γλυκύρριζας βουτηγμένα σε σοκολάτα γάλακτος…
σε άλλα μέρη χρησιμοποιείται στην φυσική της μορφή για δροσερή αναπνοή ή σαν ποτό ή
ακόμα και σαν αναψυκτικό…
χρησιμοποιείται για να αρωματίσει τσιγάρα ή
σαν επικάλυμμα σε χαρτάκια που είναι για το στρίψιμο του καπνού…
οι Κινέζοι χρησιμοποιούν πολύ τη γλυκύρριζα στην κουζίνα τους ως καρύκευμα και
είναι συστατικό πολλών εδεσμάτων τους που έχουν σάλτσα σόγιας…
γιατί όμως είναι γλυκιά η γλυκύρριζα;
η γλυκιά της λοιπόν γεύση οφείλεται στην περίφημη γλυκυρριζίνη – η οποία είναι σαπωνίνη – ένα συστατικό που είναι κατά τριάντα (30) φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη…
η γλυκύρραζα όταν μασιέται μόνη της δίνει τη αίσθηση της κλιμακούμενης γλυκύτητας έχει όμως
ένα χαρακτηριστικό κατάλοιπο γεύσης που περιορίζει την χρήση της…
θυμίζει ελαφρώς γλυκάνισο
και
μπορούμε να παρασκευάσουμε
αφεψήματα
ροφήματα
παγωτά
γλυκά
καραμέλες και
λικέρ
μπορούμε να τη συνδυάσουμε ιδανικά με
μπαχάρι
κάρδαμο
κανέλα
γαρίφαλο
σπόρους μάραθου
σπόρους κόλιανδρου
τζίντζερ
αστεροειδή γλυκάνισο και
πιπέρι
και
γιατί θεωρείται βότανα που χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή;
διότι
η γλυκύρριζα όταν καταναλώνεται σε μεγάλες ποσότητες διεγείρει και
αυξάνει την αρτηριακή πίεση σε άτομα με ευαισθησία και
δεν πρέπει να καταναλώνεται από υπερτασικά άτομα…
και
ποια στοιχεία την καθιστούν ένα από τα πιο ωφέλημα βότανα;
εκτός – λοιπόν – από τα
γλυκοσίδια γλυκυρριζίνη και γλυκυρριζινικό οξύ ( 6-10% ) η γκυκύρριζα περιέχει:
τριτερπενοειδείς σαπωνίνες
φλαβονοειδή όπως
liquiritin και
isoliquiritin
γλυκυρριζικό οξύ
φαινόλες
αμίνες
αμινοξέα
γλυκόζη και σακχαρόζη
ταννίνες
άλατα ασβεστίου
άλατα μαγνησίου
ασπαριγίνη
οιστρογόνα
πτητικά έλαια
κετόνες
φλαβόνες όπως
κουμαρίνες
όλα αυτά τα στοιχεία προσδίδουν στη γλυκύρριζα τις σπουδαίες ιδιότητές της οι οποίες είναι:
1) ισχυρές αντι-ιικές και αντιβακτηριακές ιδιότητες – ιδιότητες που την καθιστούν άκρως αποτελεσματική αντιμετώπιση των μικροβίων και των ιών όπως
του σταφυλόκοκκου – Staphylococcus aurens
του στρεπτόκοκκου – Streptococcus mutans
και
του Candida albicans
2) οιστρογονικές – ασκεί μια πολύπλευρη δράση στον μεταβολισμό των οιστρογόνων – είναι βότανο προσαρμογόνο – όταν δηλαδή
τα επίπεδά τους στο αίμα είναι υψηλά η δράση της είναι παρεμποδιστική ενώ
όταν είναι χαμηλά δρα αθροιστικά…
έτσι
η γλυκύρριζα είναι κατάλληλη για
τις διαταραχές του κύκλου των γυναικών…
για την εμμηνόπαυση και
για το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών
3) πολύ ισχυρές αντιφλεγμονώδεις καθιστώντας τη ιδανική σε προβλήματα αρθρίτιδας και
ρευματοειδούς αρθρίτιδας
4) αντιαλλεργικές
5) αντιβηχικές – αποχρεμπτικές και μαλακτικές άρα και θετική και θεραπευτική η δράση της γλυκύρριζας
-στη γρίπη
-στην καταρροή
-στη βρογχίτιδα
-στη πνευμονία
-στον ερεθισμένο λαιμό
-στο βρογχικό κατάρρου
-στο βήχα και
-στα κρυολογήματα
γενικά η γλυκύρριζα ανακουφίζει από προβλήματα του αναπνευστικού – για τις βρογχικές παθήσεις η γλυκύρριζα συνδυάζεται άριστα με το βήχιο –
6) διουρητικές
7) ισχυρές αντιδιαβητικές
μελετητές από το Ινστιτούτο Max Planck για τη Μοριακή Γενετική – στο Βερολίνο -ανακάλυψαν ότι η γλυκόρριζα έχει αντιδιαβητική δράση καθώς
εντόπισαν μια ομάδα φυσικών ουσιών στις βρώσιμες ρίζες του φυτού – τις amorfrutins – οι οποίες έχουν ισχυρές αντιδιαβητικές ιδιότητες…
οι ουσίες αυτές εκτός από τη γλυκύρριζα βρίσκονται και στον καρπό του θάμνου Amorpha Fruticosa…
οι ερευνητές απέδειξαν ότι η γλυκύρριζα μειώνει το σάκχαρο στο αίμα και σε συνδυασμό με τις ισχυρές αντιφλεγμονώδεις ιδιότητές της είναι πολύ καλά ανεκτή στον οργανισμό κάτι το οποίο την καθιστά κατάλληλο βότανο για τη θεραπεία των σύνθετων μεταβολικών διαταραχών στο μέλλον
και ένα βότανο με προφυλακτική χρήση…
8) ήπιες υπακτικές και αντισπασμωδικές- διευκολύνει τις κινήσεις του παχέος εντέρου
9) αντι-ηπατοτοξικές και ηπατοπροστατευτικές –
έχει μελετηθεί η θεραπευτική της δράση σε ηπατικά προβλήματα όπως
η κίρρωση
η λοιμώδης ηπατίτιδα
η ηπατίτιδα Α
η ηπατίτιδα Β
η ηπατίτιδα C
επιπλέον αποτρέπει το λιπώδες ήπαρ – μια πολύ κοινή πάθηση που προκαλείται από διατροφή υπερβολικά πλούσια σε λίπος…
για τα προβλήματα αυτά χρησιμοποιείται ευρέως στην Ιαπωνία πάρα πολλά χρόνια…
10) ισχυρές αντιοξειδωτικές
11) αντιεπιληπτικές
και
οι χρήσεις και δράσεις της γλυκύρριζας
δεν σταματούν εδώ
είναι κατάλληλη και
– ιδανική σε προβλήματα στρες
άγχους και
μελαγχολίας
– για την ανακούφιση από τους πόνους του στομάχου
– ανακουφίζει από τις καούρες
– για την γαστρίτιδα καθώς περιορίζει τις εκκρίσεις των οξέων – αφέψημα της ρίζας της ,μιά κουταλιά της σούπας γλυκόριζα σε μορφή σκόνης σε μισό λίτρο βραστό νερό πριν από τα γεύματα –
– για τα γαστρικά προβλήματα η γλυκύρριζα συνδυάζεται άψογα με τη μολόχα και με το σύμφυτο-
επίσης
-περιέχει συστατικά που θεραπεύουν τα έλκη
– θεραπεύει τα έλκη του στομάχου
– αυξάνει τη ροή τns χολής
– μειώνει τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα
– είναι ωφέλιμη σε προβλήματα σπλήνας
– κολικών και
– δυσπεψίας
– καταπραΰνει την επιπεφυκίτιδα – έγχυμα της ρίζας της για κομπρέσα ή για πλύσεις καταπραυνει τήν επιπεφυκίτιδα –
– έχει αξιοσημείωτη δράση στο ενδοκρινικό σύστημα
– δρα στην πρωτοπαθή αδρενοκορτικοειδική ανεπάρκεια
καθώς
επενεργεί στα επινεφρίδια
έτσι
η γλυκύρριζα είναι χρήσιμη στην αντιμετώπιση της λεγόμενης νόσου του Addison η οποία
είναι μια κατάσταση ανεπάρκειας του φλοιού των επινεφριδίων όπου παράγεται η κορτιζόλη…
έχει δηλαδή τη δυνατότητα να εμποδίζει την αποδόμηση της κορτιζόλης…
– βοηθά στην θεραπεία
του έρπητα
των εκζεμάτων
της ψωρίασης
– ιδανική σε περιπτώσεις τοξικότητας από βαρέα μέταλλα
επίσης έχει μελετηθεί η δράση της σε περιπτώσεις όπως:
– έλκος δωδεκαδακτύλου
– έλκος του πυλωρού
-υπερτρίχωση
– ακμή
– υψηλή τεστοστερόνη
– χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια
– πνευμονική λοίμωξη
– διαταραχές μνήμης
– μεταβολικό σύνδρομο
– έμφραγμα του μυοκαρδίου
– παχυσαρκία
– νευραλγία τριδύμου
– διάφοροι τύποι καρκίνων
– τοξικότητα χημειοθεραπείας
– βλάβες στο DNA
– οξειδωτικό στρες
– περιοδοντίτιδα
– ενίσχυση της μνήμης και της μάθησης
~~~~~~~~
και εδώ μιά επισήμανση…
είναι πάρα πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε και να κατανοούμε ότι όταν καταναλώνουμε αυτούσια τα βότανα αυτά
αντιμετωπίζονται από το σώμα μας με έναν τρόπο τελείως φυσικό και
απλό από ότι ένα σκεύασμα ακριβώς
το ίδιο συμβαίνει και με την γλυκύρριζα
για αυτό
όπως όλα τα βότανα όταν τα χρησιμοποιούμε για φαρμακευτικούς σκοπούς έτσι
και
για τη γλυκύρριζα πρέπει
α) να συμβουλευόμαστε κάποιον ειδικό
και
β) να γνωρίζουμε την σωστή δοσολογία ώστε
να έχουμε θετικά για τον οργανισμό μας αποτελέσματα
και
όπως όλα τα φαρμακευτικά βότανα έτσι και η γλυκύρριζα πρέπει να τυχαίνει ιδιαίτερης προσοχής από άτομα με τυχόν προβλήματα
έτσι η γλυκύρριζα αντενδείκνυται
– σε άτομα που έχουν υψηλή πίεση διότι αυξάνει την αρτηριακή πίεση και
επιφέρει απώλεια καλίου και κατακράτηση νατρίου
– σε άτομα με ιστορικό νεφρικής ανεπάρκειας
– σε άτομα που χρησιμοποιούν παρασκευάσματα με βάση τη διγοξίνη – digoxin
και
– σε γυναίκες που εγκυμονούν
επίσης
σε διάφορες χώρες η γλυκυρριζίνη είναι ταξινομημένη ως
«γενικά αναγνωρισμένη ως ασφαλή” όταν όμως χρησιμοποιείται σαν παράγοντας γεύσης και όχι σαν γλυκαντικό…
για αυτό και στις περισσότερες καραμέλες γλυκόρριζας έχει αφαιρεθεί και έχει αντικατασταθεί από τον παρόμοιας γεύσης γλυκάνισο
και συστήνεται να καταναλώνονται μόνο 100 mg την ημέρα γλυκορριζίνης δηλαδή
περίπου 50 γραμμάρια καραμέλες γλυκόρριζας
στην Ιαπωνία όπου και
χρησιμοποιούν τη γλυκυρριζίνη ως υποκατάστατο της ζάχαρης το όριο ορίζεται σε 200 mg την ημέρα…
επίσης συστήνεται μιά δίαιτα πλούσια σε κάλιο και χαμηλή σε νάτριο όταν χρησιμοποιείται η γλυκύρριζα για μεγάλο χρονικό διάστημα
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
ας δούμε κάποια πολύ-πολύ γνωστά γιατρικά

– με τη γλυκύρριζα και με την αγριάδα ετοίμαζαν ένα αφέψημα που σε πολλές χώρες το θεωρούσαν και το θεωρούν “πανάκεια”…

– λέγεται πως το μάσημα της ρίζας της γλυκόρριζας βοηθά στην απεξάρτηση από το τσιγάρο…
– με σκόνη από ρίζα γλυκόρριζας και με κερί μέλισσας ετοίμαζαν μια αλοιφή την οποία χρησιμοποιούσαν για τους κάλους…
το αφέψημά της
για να ετοιμάσουμε αφέψημα από τη ρίζας της γλυκύρριζας :
σε μιά κούπα νερό που μόλις έχει βράσει ρίχνουμε
ένα κουταλάκι του γλυκού αποξηραμένη ρίζα και
το αφήνουμε σκεπασμένο για 15 λεπτά…
μέρη της που χρησιμοποιούνται
οι ρίζες
τα φύλλα
και
τα ριζώματα
…………….
αυτά τα λίγα για ένα πολυμελετημένο και σπουδαίο βότανο
και
οι έρευνες συνεχίζονται…