Η Μαντζουράνα και η σπουδαία θέση που πρέπει να κατέχει στη διατροφή μας

Λέγεται πως το άρωμά της το χρησιμοποιούσε η θεά Αφροδίτη η οποία και τη δημιούργησε ως σύμβολο της ευτυχίας…

Για να ζήσει και να αναπτυχθεί χρειάζεται ήλιο… ήλιο και έδαφος αρκετά γόνιμο ενώ δεν της αρέσει καθόλου μα καθόλου η σκιά ούτε και οι χαμηλές θερμοκρασίες για αυτό είναι τόσο παράλογο να βρούμε μιά “μαντζουράνα στο κατώι όσο ένα γάιδαρο στα κεραμίδια” για να θυμηθούμε και την πολύ παλιά αυτή παροιμία που υποδηλώνει άνθρωπο του οποίου τα λόγια και οι απόψεις είναι εντελώς παράλογα.

Όπως η ρίγανη και το δίκταμο αυτοφύεται στη χώρα μας κάτι για το οποίο θα έπρεπε να είμαστε ευγνώμονες…
Ας τη γνωρίσουμε λοιπόν
Η μαντζουράνα είναι φυτό πολυετές εδώδιμο της Μεσογείου με
πολλές παραφυάδες…
Έχει μυρωδάτα χνουδωτά ωοειδή μικρά φύλλα με θαυμάσιο άρωμα
Έχει όρθια στελέχη που διακλαδίζονται
Λευκά άνθη που έχουν απίθανο άρωμα…
Είναι αγγειόσπερμο δικότυλο και ανήκει στη τάξη των “lamiales”
Στην οικογένεια των “Lamiaceae” – χειλανθών- και στο γένος “origanum” το δε φαρμακευτικό της όνομα είναι Origanum majorana

Αν θέλουμε να την καλλιεργήσουμε σε γλάστρα πρέπει το χώμα να είναι αφράτο ελαφρά αλκαλικό και πλούσιο για να μην χάνονται οι πολύτιμες ουσίες του φυτού μας…

Στην αρχαιότητα
Στην Ελλάδα η μαντζουράνα είναι γνωστή από την αρχαιότητα…
Εκείνα τα μακρινά χρόνια η μαντζουράνα ήταν τροφή και φάρμακο παράλληλα…
Ο Ιπποκράτης τη χρησιμοποιούσε ως αντισηπτικόΟ Διοσκουρίδης στην υδρωπικία στη δυσουρία στους κολικούς στα διαστρέμματα και ως τονωτικό του οργανισμού
Ο Γαληνός ως χωνευτικού όπως και ο Θεόφραστος και ο Πλίνιος.
Ηταν δε γνωστή ως σάμψυχο ή αμάρακον και ήταν το σύμβολο της ευτυχίας για όλους τους λαούς της Μεσογείου:
των Ελλήνων
των Ρωμαίων
των Αιγυπτίων και
των Αράβων ενώ όλοι χρησιμοποιούσαν την μαντζουράνα εκτός από τροφή ως φάρμακο για τα στομαχικά και εντερικά τους προβλήματα…

Από τι αποτελείται
Η μαντζουράνα είναι μια από της ισχυρότερες πηγές φυσικών αντιοξειδωτικών -όπως η ρίγανη, το θυμάρι, η λεβάντα, το δεντρολίβανο, η τριγωνέλλα, ο ύσσωπος, το φασκόμηλο και ο γλυκάνισος -(3)

Περιέχει ένα πλήθος άλλων θρεπτικών συστατικών όπως:
ιχνοστοιχεία
μέταλλα
βιταμίνες και
αιθέρια έλαια…

Τα βασικότερα έλαιά της είναι:
α) cis-sabinene-hydrate/ terpinen-4

β) carvacrol/thymol – ισχυρότατα αντιοξειδωτικά και τα δύο με περιεκτικότητα από 0,5 έως και 4%….
τα βασικότερα αντιοξειδωτικά της είναι:
terpinolene καΙ
γ-terpinene
α-terpineol

β-Caryophylleneglycosides
flavonoids
tannins

phenolic acids όπωs
labiatico και
rosmarinic
steroids
triterpenoids όπως το
oleanolic acid – ηπατοπροστατευτικό – και το
ursolic acid –

Μελέτη απέδειξε ότι το ursolic acid της μαντζουράνας εμφανίστηκε να είναι ένας ισχυρός αναστολέας της ακετυλοχολινεστεράσης (AChE) η οποία καταστρέφει ένα νευροδιαβιβαστή -την ακελυλοχολίνη που σαν αποτέλεσμα -μαζί με άλλους παράγοντες – έχει την ασθένεια του Alzheimer(4)

Άλλα φρούτα και βότανα που περιέχουν αυτό το ισχυρό τριτερπένιο – το ursolic acid – είναι τα:
μήλα που οι φλούδες του περιέχουν μεγάλες ποσότητες ursolic acid,
ο βασιλικός,
τα μύρτιλλα,
τα βατόμουρα,
η μέντα,
το δεντρολίβανο,
η λεβάντα,
η ρίγανη,
το θυμάρι,
ο κράταιγος και
τα δαμάσκηνα…

Τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία της είναι:
σίδηροςφώσφορος
κάλιο
ασβέστιο
ψευδάργυρo
μαγγάνιο
και η βιταμίνες της:
βιταμίνης C
νιασίνης
βιταμίνης Β6
βιταμίνης Α
φολικού οξέως
βιταμίνης Κ και
β – καροτίνης
αποτελείται δε από 40% φυτικές ίνες…
Βέβαια αυτό που πρέπει να γνωρίζουμε είναι ότι πάντα η περιεκτικότητα των ουσιών εξαρτώνται από την περιοχή που αναπτύχθηκε το φυτό…

Θεραπευτικές ιδιότητες και χρήσεις
Οι ιδιότητες της μαντζουράνας είναι πολλές και θαυμαστές και αυτές είναι:
– ανοσοδιεγερτικές…
– ανοσοτροποποιητικές…
– αντισπασμωδικές και
– ηρεμιστικές που κάνουν τη μαντζουράνα θαυμάσιο ρόφημα για την αϋπνία, ποτέ όμως σε μεγάλες δόσεις διότι μπορεί να προκαλέσει ζαλάδες και παραισθήσεις…
– τονωτικές και
– καταπραϋντικές του νευρικού συστήματος

Ιδανική:
σε άγχος και
σε κατάθλιψη – ιδανικός ο συνδυασμός της με το μελισσοβότανο –
σε υπερευαισθησίες
σε αϋπνίες
σε ημικρανίες
σε ίλιγγο
σε επιληψία
σε απώλεια μνήμης….
– αντιδιαβητικές…
– γαστροπροστατευτικές και καταπραϋντικές για τα προβλήματα του στομάχου και όλου του γαστρεντερικού συστήματος…
– ισχυρές μυοχαλαρωτικές και αναλγητικές για μυϊκούς πόνους διαστρέμματα στραμπουλίσματα και νευραλγίες
– αντισηπτικές…
– αντιμικροβιακές..
– ισχυρές αντιμυκητιακές…
– ισχυρές αντιβακτηριακές -πολύτιμη η βοήθεια της μαντζουράνας στη θεραπεία του τυφοειδούς πυρετού
– αποχρεμπτικές…
– εφιδρωτικές
-Ιδανικό για τις παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος
όπως: το νευρικό βήχα, το κρυολόγημα – παρόμοια θεραπευτική του δράση με την ρίγανη -, τις αμυγδαλές, τη βρογχίτιδα, το άσθμα
– χωνευτικές…
– σπασμολυτικές…
– αντιεμετικές – ιδανικό για τις ανωμαλίες του πεπτικού συστήματος καθώς ανακουφίζει από το μετεωρισμό και τη δυσπεψία –
– διουρητικές…
– αγγειοδιασταλτικές…
– υποτασικές…
– αντιοξειδωτικές…
– χολαγωγές…

Επίσης
Ευρήματα ερευνών παρέχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η μαντζουράνα μπορεί να είναι ένα πολλά υποσχόμενο χημειοπροστατευτικό και θεραπευτικό βότανο για τον καρκίνο γενικά και
ειδικά για τον καρκίνο του μαστού και τις μεταστάσεις του επιβεβαιώνοντας έτσι και την εναλλακτική της ιατρική χρήση… (1) και (2)
Το συμπέρασμα δε άλλης μελέτης ήταν πως τα εκχυλίσματα της μαντζουράνας εμφανίζουν αντι-καρκινική και ισχυρή αντιοξειδωτική δράση η δε αντι-πολλαπλασιαστική της δράση βρέθηκε να είναι δοσοεξαρτώμενη (6)
Επίσης
Άλλες έρευνες παρέχουν βάση για την παραδοσιακή χρήση της μαντζουράνας σε θεραπείες καρδιαγγειακών παθήσεων και της θρόμβωσης (7)

Χάρη σε αυτές της τις ιδιότητες η μαντζουράνα
ενδείκνυται για:
τους σπασμούς και σπασμωδικούς πόνους διαφόρων ειδών
τη δυσπεψία
τη ρινοφαρυγγίτιδα και φαρυγγίτιδα
τις λοιμώξεις του στόματος και του φάρυγγα
τις φλεγμονές του στόματος
το μετεωρισμό και τις εντερικές ζυμώσεις
τις μυκητιάσεις
τους πόνους των αυτιών
την αποτοξίνωση
τη βρογχίτιδα
τις αμυγδαλές
τη ρινίτιδα
το κρυολόγημα
τη γαστρεντερίτιδα
τις λοιμώξεις του γαστρεντερικού συστήματος
τους στομαχόπονους
τις ιογενείς λοιμώξεις
τον έρπητα
την κατάθλιψη
το άγχος
την αϋπνία

Τις φλεγμονές των ούλων και της γλώσσας
σταματάει τον λόξιγκαεπίσης η μαντζουράνα προωθεί την έμμηνο ρήση για αυτό δεν πρέπει να χρησιμοποιείται κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης παρά μόνο στο φαγητό όπου και χρησιμοποιούμε πολύ μικρές ποσότητες…

Ας δούμε τη χρήση των εγχυμάτων των καταπλασμάτων των κομπρεσών και του αιθέριου ελαίου της μαντζουράνας η οποία είναι εσωτερική και εξωτερική…

Εξωτερική χρήση
– χρησιμοποιούμε το κατάπλασμα των φύλλων της σε ρευματικούς και αρθριτικούς πόνους
– κάνουμε επαλείψεις με το αιθέριο έλαιο της σε ρευματικούς και αρθριτικούς πόνους τους οποίους ανακουφίζει άμεσα
– χρησιμοποιούμε το αιθέριο έλαιο της μαντζουράνας με το θαυμάσιο άρωμα της όταν έχουμε κακή διάθεση, κατάθλιψη, άγχος και στρες…
– χρησιμοποιούμε τα φύλλα της πάνω σε μώλωπες ή σε τσιμπήματα εντόμων για άμεση ανακούφιση…- χρησιμοποιούμε τα φύλλα της για να προστατέψουμε τραύματα και πληγές από τη σηψαιμία καθώς και για την γρήγορη επούλωσή τους…
-χρησιμοποιούμε το χυμός των φύλλων της μαντζουράνας για εντριβές σε νευραλγίες…
– χρησιμοποιούμε κομπρέσες με ζεστό αφέψημα μαντζουράνας για να καταπραΰνουμε αρθριτικούς και ρευματικούς πόνους καθώς και πρηξίματα…
– χρησιμοποιούμε αιθέριο έλαιο μαντζουράνας με τη βοήθεια μιάς μπατονέτας για το πονεμένο μας δόντι…
– χρησιμοποιούμε έγχυμα από τα φύλλα της μαντζουράνας στο νερό του μπάνιου μας για να ηρεμήσουμε και να τονώσουμε τον οργανισμό μας μετά από μιά κοπιαστική ημέρα…

Εσωτερική χρήση
Το έγχυμα της μαντζουράνας μπορεί να συνδυαστεί άριστα με αρίστης ποιότητας μέλι προσφέροντάς μας ένα θαυμάσιο ρόφημα…
– το έγχυμα των φύλλων της μαντζουράνας καταπραΰνει
τους πονοκεφάλους και του ιλίγγους
– το έγχυμα των φύλλων της μαντζουράνας καταπραΰνει τους πόνους από αρθριτικά και ρευματικά
– χρησιμοποιούμε έγχυμα μαντζουράνας
στο βήχα
στο κρυολόγημα
στη γρίπη
– χρησιμοποιούμε έγχυμα μαντζουράνας όταν νιώθουμε
κουρασμένοι
αγχωμένοι
μελαγχολικοί
στρεσαρισμένοι
– χρησιμοποιούμε έγχυμα μαντζουράνας για
τον στομαχόπονο
τη δυσπεψία
τις εντερικές διαταραχές
– χρησιμοποιούμε έγχυμα μαντζουράνας αν έχουμε αϋπνίες
– χρησιμοποιούμε έγχυμα μαντζουράνας σαν άριστο χωνευτικό
– χρησιμοποιούμε έγχυμα μαντζουράνας σαν μυοχαλαρωτικό
το αιθέριο έλαιο της μαντζουράνας
μπορούμε να σταλάξουμε λίγες σταγόνες σε μιά κουταλιά μέλι και να χαρούμε τη θαυμάσια γεύση του και το όμορφο άρωμά του…
– χρησιμοποιούμε το αιθέριο έλαιο της μαντζουράνας ως αντισηπτικό και
αντισπασμωδικό
– χρησιμοποιούμε το αιθέριο έλαιο της μαντζουράνας για επαλείψεις στις πονεμένες μας αρθρώσεις
-χρησιμοποιούμε ο αιθέριο έλαιο της μαντζουράνας απευθείας στο δέρμα για να
α) ανακουφίσουμε τους μυϊκούς πόνους
τα ελαφριά οιδήματα
τη δυσκαμψία στις αρθρώσεις
β) να θεραπεύσουμε
τους μώλωπες και
τις χιονίστρες
– χρησιμοποιούμε το αιθέριο έλαιο της μαντζουράνας στην οδοντόκρεμά μας
– χρησιμοποιούμε το αιθέριο έλαιο της μαντζουράνας όταν έχουμε ανάγκη να ηρεμήσουμε και να χαλαρώσουμε
η μαντζουράνα στην κουζίνα μαςτα φύλλα και τα λουλούδια της μαντζουράνας τα χρησιμοποιούμε
– στην αρωματοποιία
– την ζαχαροπλαστική και
– στη μαγειρική όπου μαζί με τη ρίγανη είναι από τα βασικότερα βότανα της μεσογειακής κουζίνας…
Την χρησιμοποιούμε
στις σάλτσες για τα ζυμαρικά μας
στις χορτόπιτες
στα όσπρια
στο ψωμί
στις διάφορες σαλάτες μας

Οταν μας δίνετε η δυνατότητα τη χρησιμοποιούμε φρέσκια και
πάντα την προσθέτουμε στο τέλος του μαγειρέματος για να μην εξανεμιστούν τα αιθέρια έλαιά της και χάσει τα αρώματά της…
αν έχουμε φρέσκια μαντζουράνα και θέλουμε να τη διατηρήσουμε για όλο το χειμώνα κάνουμε το εξής:
Γεμίζουμε μιά παγοκύστη με νερό και σε κάθε θηκάκι βάζουμε και από λίγα φρέσκα φύλλα μαντζουράνας…
Τοποθετούμε την παγοκύστη κανονικά στη κατάψυξη και
κάθε που χρειαζόμαστε φρέσκια μαντζουράνα για το φαγητό μας χρησιμοποιούμε και από ένα παγάκι…
Τη χρησιμοποιούμε ακόμα για
να αρωματίσουμε το λάδι μας και τα ποτά μας και
αν έχουμε από τους αρωματικούς της σπόρους τους χρησιμοποιούμε ως άρτυμα αλλά και ως συντηρητικό σε ποτά και γλυκά (5)
τη συνδυάζουμε
με το θυμάρι
με τη δάφνη
με το βασιλικό
με το σκόρδο
με τη ρίγανη
με το δεντρολίβανο
με το φασκόμηλο
με το θρούμπι…
~~~~~~~~~~~~~~
Αυτή λοιπόν είναι η μαντζουράνα μας ένα
από τα σπουδαία βότανα που φύονται στον τόπο μας
μιά
εξαιρετική πηγή φυσικών βιοδραστικών ενώσεων που θα πρέπει να υπάρχει στην κουζίνα μας για να μας χαρίζει το άρωμά της και την κρυμμένη της δύναμη….
Ας μην την ξεχνάμε..