Οι τελευταίοι Σαμουράι, της Ιαπωνίας, [Εικόνες]

Οι Samurai (Samurai=αυτός που υπηρετεί) ήταν πολεμιστές υψηλού επιπέδου εκπαίδευσης και ικανοτήτων, οι οποίοι εμφανίσθηκαν σταδιακά στην Ιαπωνία μετά τις μεταρρυθμίσεις του Taika το 646 μ.Χ.

Οι εικόνες αποτελούν μια σειρά από εξαιρετικά σπάνια πορτρέτα των τελευταίων σαμουράι, που ελήφθησαν μεταξύ 1863 και 1900.

Για όσους δεν γνωρίζουν οι σαμουράι αποφάνθηκαν φεουδαρχία στην Ιαπωνία για σχεδόν 700 χρόνια πριν γίνει παράνομη τάξη το 1868. Ακολούθησε μια σειρά από αυστηρούς κανόνες και ένα συγκεκριμένο ηθικό κώδικα που βασίζεται στην πίστη και την τιμή.

samourai-of-Japan-in-the-19th-century-1

Το 1868 η αποκατάσταση Meiji σηματοδότησε την αρχή του τέλους για τους Samurai.

Στο σύστημα συνταγματικής μοναρχίας Meiji περιλαμβάνονταν μεταρρυθμίσεις όπως οι προϋποθέσεις για την ανάληψη δημόσιου αξιώματος.

Ο Αυτοκράτορας Meiji απομάκρυνε τους Samurai, μείωσε τη δύναμη των Daimyo και μετέφερε την πρωτεύουσα από το Κιότο στο Τόκιο. Η νέα κυβέρνηση δημιούργησε στρατό κληρωτών το 1873 στον οποίο οι περισσότεροι αξιωματικοί προέρχονταν κατά βάση από τις τάξεις των πρώην Samurai.

Το 1877, κάποιοι πρώην Samurai επαναστάτησαν εναντίον του Meiji στων εξέγερση Satsuma. Έχασαν τη μάχη της Shiroyama, και η εποχή των Samurai έλαβε τέλος.

samourai-of-Japan-in-the-19th-century-2

Η κουλτούρα των Samurai ήταν θεμελιωμένη στην έννοια του Bushido – «δρόμος του πολεμιστή.» Τα κεντρικά δόγματα του Bushido είναι τιμή και περιφρόνηση στον θάνατο. Ένας Samurai νομιμοποιείτο να σκοτώσει όποιον δεν τον υπηρετούσε με τιμή. Οι πολεμιστές διέποντο από το πνεύμα Bushido «να πολεμούν γενναία για τον κύριό τους και να προτιμούν τον αξιοπρεπή θάνατο από την ατίμωση της ήττας».

samourai-of-Japan-in-the-19th-century-4

Από αυτή την περιφρόνηση για τον θάνατο, δημιουργήθηκε η ιαπωνική παράδοση του seppuku……..οι ηττημένοι πολεμιστές (και ατιμασμένα κυβερνητικά στελέχη) αυτοκτονούσαν με τιμή, μέσω τελετουργίας (τομή στην κοιλιακή χώρα) με ένα μικρό ξίφος μήκους 15-30 εκατοστών (Tantο).

samourai-of-Japan-in-the-19th-century-9

Στην σύγχρονη Ιαπωνία τιμούν τη μνήμη των Samurai και ο bushido επηρεάζει ακόμα τον πολιτισμό τους. Σήμερα όμως η επίκληση του κώδικα τιμής των Samurai γίνεται περισσότερο σε εταιρικά διοικητικά συμβούλια και όχι στο πεδίο της μάχης.

samourai-of-Japan-in-the-19th-century-10

Ακόμη και σήμερα όλοι γνωρίζουν την ιστορία των σαράντα επτά Ronin (ορφανοί Samurai = Samurai χωρίς κύριο) ενός Ιαπωνικού θρύλου.

samourai-of-Japan-in-the-19th-century-11

Κώδικας τιμής Bushido

Ο κώδικας τιμής Bushido (δρόμος του πολεμιστή) αναφέρει τις οκτώ αρετές που πρέπει να διέπουν τον Samurai. Ιδού πως περιγράφει τις αρετές του Bushido o Nitobe Inazō (1822-1933) ένας από τους πλέον σημαντικούς μελετητές των Samurai στο βιβλίο του Bushido – The Soul of Japan (Bushido – η ψυχή της Ιαπωνίας).

samourai-of-Japan-in-the-19th-century-12

Ι. Εντιμότητα – Δικαιοσύνη

Το Bushido αναφέρεται όχι μόνο στην πολεμική ευθύτητα, αλλά στην προσωπική ευθύτητα……εντιμότητα – δικαιοσύνη, είναι η ισχυρότερη αρετή του Bushido που καθορίζει τον σωστό Samurai «ευθύτητα είναι η δύναμη του ατόμου να αποφασίζει για την πορεία της συμπεριφοράς σύμφωνα με την αιτία, χωρίς αμφιταλαντεύσεις «να πεθαίνει όταν πρέπει να πεθάνει και να χτυπά όταν πρέπει να χτυπήσει».

Ευθύτητα είναι το οστό που δίνει σταθερότητα και ανάστημα. Χωρίς οστά το κεφάλι δεν μπορεί να στηριχτεί στην κορυφή της σπονδυλικής στήλης και τα χέρια ή τα πόδια δεν μπορούν να κινηθούν. Χωρίς εντιμότητα………….ούτε το ταλέντο ούτε η εκπαίδευση μπορεί να διαμορφώσουν έναν σωστό σαμουράι».

samourai-of-Japan-in-the-19th-century-13

II. Θάρρος

Το Bushido διαχωρίζει την γενναιότητα από το θάρρος. Το θάρρος αξίζει ως αρετή μόνο όταν ασκείται για σκοπούς δικαιοσύνης και εντιμότητας. Ο Κομφούκιος λέει….«Έχουμε θάρρος όταν κάνουμε αυτό που αντιλαμβανόμαστε ως σωστό» Με λίγα λόγια «το θάρρος πράττει σωστά».

samourai-of-Japan-in-the-19th-century-14

III. Καλοσύνη – Οίκτος

Ο άνδρας που έχει την δύναμη να διοικεί (διατάσσει) και να σκοτώνει πρέπει να διέπεται από τη δύναμη της καλοσύνης και του οίκτου. Η αγάπη, η μεγαλοψυχία, ο αλτρουισμός, η συμπάθεια και ο οίκτος, είναι χαρακτηριστικά της καλοσύνης, το σπουδαιότερο αγαθό της ανθρώπινης ψυχής. Ο Κομφούκιος και ο Mencius είπαν ότι «η υψηλότερη αρετή ενός ηγεμόνα είναι η καλοσύνη».

samourai-of-Japan-in-the-19th-century-15

IV. Ευγένεια
Ο περιστασιακός επισκέπτης (τουρίστας) ίσως δυσκολευθεί να διακρίνει τη διαφορά μεταξύ δουλοπρέπειας και ευγένειας στην συμπεριφορά των Ιαπώνων. Όμως για έναν πραγματικό άνδρα η ευγένεια έχει τις ρίζες της στην καλοσύνη. Αποτελεί δε «φτωχή αρετή» εφόσον έχει ως κίνητρο την κολακεία. Στις υψηλότερες μορφές έκφρασης η ευγένεια προσεγγίζει (σε αξία) την αγάπη.

samourai-of-Japan-in-the-19th-century-17

V. Τιμιότητα και ειλικρίνεια
Οι πραγματικοί Samurai, σύμφωνα με τον συγγραφέα Nitobe απεχθάνονταν τα χρήματα, πιστεύοντας ότι «οι άνθρωποι πρέπει να φθονούν τα χρήματα που προορίζονται για πλουτισμό διότι εμποδίζουν την σοφία». Έτσι, τα παιδιά των υψηλόβαθμων Samurai ανατράφηκαν με την αρχή ότι «μιλώντας για χρήματα έδειχναν χαμηλό επίπεδο μόρφωσης ενώ η άγνοια των νομισματικών αξιών αναδείκνυε την καλή ανατροφή τους».

Το Bushido ενθάρρυνε την λιτότητα, όχι για οικονομικούς λόγους, αλλά για λόγους εγκράτειας. Η πολυτέλεια εθεωρείτο η μεγαλύτερη απειλή για τους Samurai, ενώ η υπέρμετρη απλότητα αποτελούσε προσόν για τον πολεμιστή.

samurai-6

VI. Τιμή
Αν και το Bushido ασχολείται κυρίως με στρατιωτική συμπεριφορά του πολεμιστή, δεν παύει να ασχολείται εξίσου και με την κοινωνική συμπεριφορά. Η αίσθηση της Τιμής, αποτελεί κορωνίδα της προσωπικής αξιοπρέπειας και πρέπει να χαρακτηρίζει τον Samurai. O Samurai γεννήθηκε για να τιμά το καθήκον και τα προνόμια του επαγγέλματός του. «Ο φόβος της ντροπής – ατίμωσης επικρέμεται ως δαμόκλειος σπάθη πάνω από το κεφάλι κάθε Samurai»……….. Όπως λέει η λαϊκή παροιμία «αληθινή υπομονή σημαίνει να υπομένεις το αφόρητο».

samurai-12

VII. Αφοσίωση
Οι πραγματικοί άνδρες παραμένουν πιστοί στο σκοπό που έχουν ταχθεί. Η αφοσίωση στον ανώτερο ήταν η πιο χαρακτηριστική αρετή της φεουδαρχικής εποχής στην Ιαπωνία. Προσωπική πίστη και αφοσίωση υπάρχει μεταξύ όλων των ειδών των ανθρώπων…….ακόμη και μια συμμορία κλεφτών ορκίζεται πίστη στον αρχηγό της. Όμως μόνο στον ιπποτικό κώδικα η Τιμή αναδεικνύει την αρετή της αφοσίωσης σε ύψιστο βαθμό.

VIII. Χαρακτήρας και αυτοέλεγχος

Ο Bushido διδάσκει ότι οι άνδρες πρέπει να συμπεριφέρονται σύμφωνα με την απόλυτη ηθική, σε βαθμό υπεράνω λογικής. Το σωστό είναι σωστό και το λάθος είναι λάθος. Η διαφορά μεταξύ καλού – κακού και σωστού – λάθους είναι δεδομένη, δεν υπόκειται σε συζήτηση ή αιτιολόγηση και ένας Samurai υποχρεούται να την γνωρίζει. Είναι υποχρέωση του άνδρα να διδάσκει στα παιδιά του, τα ηθικά πρότυπα μέσω της δικής του συμπεριφοράς.

Προηγείται η εκπαίδευση του χαρακτήρα και έπεται η εκπαίδευση στην σύνεση, την ευφυΐα και διαλεκτική. Η πνευματική ανωτερότητα είναι επιθυμητή, αλλά ο Samurai είναι ουσιαστικά άνθρωπος της δράσης. Ουδείς ιστορικός θα διαφωνήσει ότι ο Hideyoshi (διάσημος Samurai που έζησε από το 1536 – 1598) αποτελεί την προσωποποίηση των οκτώ αρετών του Bushido. Επιλέγοντας συμπόνοια αντί αντιπαράθεση και φιλανθρωπία αντί επιθετικότητα, κατέδειξε την διαχρονική αξία της ανδρειοσύνης.

Σήμερα οι διδαχές του Bushido δεν θα μπορούσαν να είναι πιο επίκαιρες.

Συνοψίζοντας τον ιστορικό απόηχο των Samurai…………..η ιστορία τιμά αυτούς που έζησαν με τιμή.

πηγη