όλα κατά της μαγείας και του κακού που επιβουλεύεται κάθε στιγμή, την σύντομη ζωή μας. Ένα θέμα πάντοτε επίκαιρο και ταυτόχρονα, μονίμως άγνωστο, παράξενο ή παρεξηγημένο. Αιώνες πριν, το αρχαιοελληνικό παρελθόν δεν περιελάμβανε μόνο τη δημιουργία έργων υψηλής τέχνης και την ανάπτυξη της φιλοσοφικής σκέψης, είχε και μια λιγότερο λαμπερή πλευρά. Στην καθημερινή ζωή και στον αγώνα για την επιβίωση οι δεισιδαιμονίες και η μαγεία κατείχαν σοβαρή θέση.
Η μαγεία δεν ήταν άγνωστη στην αρχαία Ελλάδα, το αντίθετο.
Μπορεί να ήρθε από την Ανατολή, μπορεί να διαποτίστηκε από το ελληνικό πνεύμα, ταυτόχρονα όμως παρέμεινε αυτό που ήταν: Μαγεία. Όσο για τις λέξεις «Αμπρα κατάμπρα» που όλοι κάποτε έχουμε χρησιμοποιήσει, ποιος υποψιάζεται ότι ανάγονται σε αρχαίους μαγικούς λόγους όπως το όνομα του δαίμονα Αβρασάξ και η παλινδρομική φράση «ΑΒΛΑΝΑΘΑΝΑΛΒΑ» Για ένα διεφθαρμένο όν λένε ότι είναι «εξώλης και προώλης» κάτι το οποίο όμως αποτελεί παραφθαρμένη μορφή μιας στερεότυπης φράσης που εμφανίζεται σε αρχαίες κατάρες. Ενώ αν κάποιοι έχουν βρεθεί στον έβδομο ουρανό, ας γνωρίζουν ότι πρόκειται για κατάλοιπο της αρχαίας αντίληψης περί επτά ουρανών, η οποία επίσης ανάγεται στην αρχαία μαγεία.
Η επιβίωση αυτών των φράσεων στη νεοελληνική γλώσσα, δηλωτική της σημασίας που είχε στην αρχαιότητα η μαγεία ως φαινόμενο και νοοτροπία, είναι ένας από τους λόγους που έχει ωθήσει τη σύγχρονη έρευνα στη μελέτη του αντικειμένου. Όπως συνέβη με τον κύκλο ομιλιών με θέμα «Η μαγεία στην αρχαία Ελλάδα», ο οποίος διοργανώθηκε από το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών σε επιμέλεια της δόκτορος Αφροδίτης Αβαγιανού και με τη συμμετοχή ειδικών επιστημόνων στο πεδίο της αρχαίας ελληνικής θρησκείας.
> «Αναθέτω στη Δήμητρα και την Κόρη αυτόν που με κακολόγησε ισχυριζόμενος ότι κάνω δηλητήρια κατά του άντρα μου. Να ανεβεί κι αυτός κι όλο του το σόι στο ιερό της Δήμητρας καιόμενος και ομολογώντας και να μην τον σπλαχνιστούν ούτε η Δήμητρα ούτε η Κόρη ούτε οι άλλοι θεοί».
> «Αφέντη Ποσειδώνα, σου παραδίδω τον άντρα που έκλεψε τον σόλιδο και έξι νομίσματα του Μουκόνιου. Μακάρι να πιεις και να πάρεις το αίμα του κλέφτη, αφέντη Ποσειδώνα».
> «Καταδέω τον Σμινδυρίδην προς τον Ερμήν τον Εριόνιον και προς την Περσεφόνην και προς την Λήθη. Καταδέω τον νου του, τη γλώσσα του, την ψυχή του και όσα κάνει εναντίον μου σε σχέση με τη δίκη που ο Σμινδυρίδης έχει ξεκινήσει εναντίον μου».
«Σύντομα κείμενα, γραμμένα στη μεγάλη πλειοψηφία τους σε μολύβδινα πινακίδια τοποθετημένα σε τάφους συνήθως οργισμένων νεκρών «άωρων και βιαιοθανάτων», δηλαδή προσώπων που είχαν πεθάνει πριν από την ώρα τους και με βίαιο τρόπο, είναι τα μαγικά κείμενα της αρχαιότητας, γνωστά ως κατάδεσμοι» λέει ο καθηγητής στο Αll Souls College της Οξφόρδης κ. Άγγελος Χανιώτης.
Προσθέτοντας πως η κατάδεση – δηλαδή το δέσιμο του αντιπάλου και η παράδοσή του στην επενέργεια των καταχθόνιων δυνάμεων- συνδεόταν με διάφορες τελετουργίες. H επιλογή του μολύβδου σαν το μέσο που θα φέρει την κατάρα δεν είναι τυχαία, αφού πρόκειται για ένα βαρύ, ψυχρό και γκρίζο μέταλλο που συνδέεται και με τον πλανήτη Κρόνο. Η κατασκευή ομοιωμάτων του αντιπάλου, η λεγομένη καταπασσάλευση – και το κάρφωμά τους, το κλείσιμό τους σε ομοιώματα φερέτρων, η απαγγελία μαγικών εκφράσεων και η τελετουργική εναπόθεση του καταδέσμου σε τάφους ή σε άλλες εισόδους του κάτω κόσμου, για παράδειγμα σε πηγάδια, ανήκαν σε αυτές. Σήμερα αν επισκεφτείτε το μουσείο του Κεραμεικού στην Αθήνα θα δείτε τέτοια παραδείγματα.
Οι υποχθόνιοι θεοί Εκάτη, Ερμής, Περσεφόνη, Δήμητρα, Ερινύες και γενικά οι δαίμονες του Κάτω Κόσμου ήταν αυτοί που επικαλούνταν οι κατασκευαστές των καταδέσμων. Όσο για τους λόγους προσφυγής στη μαγεία ήταν πολλοί, με το ερωτικό πάθος να κυριαρχεί. Ο Σωκράτης ωστόσο ειρωνευόταν τις γυναίκες που χρησιμοποιούσαν γοητείες αγάπης, φίλτρα, επωδές και ίυγγες, δηλαδή το πτηνό σουσουράδα δεμένο σε έναν τροχό τον οποίο περιέστρεφαν, αλλά χωρίς να υπολείπεται και η αντιπαλότητα σε προσωπικό ή κοινωνικό επίπεδο. Είτε προς το ίδιο είτε προς το αντίθετο φύλο, ο σκοπός όσων χρησιμοποιούσαν την ερωτική μαγεία ήταν να φέρουν στην αγκαλιά τους το πρόσωπο που τους ενδιαφέρει, αλλά και να κάνουν κακό σε όσους στέκονται εμπόδιο μεταξύ αυτών και του προσώπου που ήθελαν.
[Εικόνα 1: επάνω. Πομπή λεοντοκέφαλων δαιμόνων με σπονδικές πρόχους τις αφιερώνουν στην καθιστή θεά που υψώνει τελετουργικό σκεύος. Στον ουρανό ο τροχός του ήλιου και η ημισέληνος. Χρυσό σφραγιστικό δαχτυλίδι, το μεγαλύτερο σωζόμενο από τον Μυκηναϊκό κόσμο. Από τον «Θησαυρό της Τίρυνθας» 15ος αι. π.κ.ε. Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Προϊστορική Συλλογή. Η τελετουργία σχετίζεται με την ευφορία της γης και την αναγέννηση της φύσης. Οι πλέον φημισμένες μάγισσες φαρμακίδες στην Ελλάδα ήταν Θεσσαλές, οι οποίες θεωρούνταν ότι είχαν τη δυνατότητα να κατεβάζουν τη Σελήνη από τον ουρανό και να τη φυλακίζουν ή να προκαλούν έκλειψη Ηλίου!]
Ποιοι ήταν οι μάγοι
Ήταν μία εκ των έξι φυλών των Μήδων, όπως εξηγεί η ιστορικός- βυζαντινολόγος Αναστασία Βακαλούδη. Θεωρείται ότι οι Έλληνες μπορεί να τους γνώρισαν ως θρησκευτικούς αξιωματούχους στον στρατό του Κύρου και να κατονόμασαν γενικά με τον όρο «μαγεία» την ακατανόητη γι’ αυτούς γλώσσα, τις παράξενες πρακτικές που χρησιμοποιούσαν και βέβαια την ενασχόλησή τους με τις απόκρυφες τέχνες. Όταν οι Έλληνες γνώρισαν τους μάγους, τον 6ο αιώνα π.Κ.Ε. εποχή των Αχαιμενιδών, είχαν το όνομα «Μαγουσαίοι» και ισχυρίζονταν ότι ήταν απόγονοι των Μάγων ιερέων του ιδρυτή της περσικής πυρολατρίας Ζωροάστρη (άλλωστε και οι Πέρσες ονομάζονταν Μαγώγ) Στην πορεία όμως οι Μαγουσαίοι διαφοροποιήθηκαν, με σημαντικότερη απόκλιση την καλλιέργεια της λατρείας και των θεών του Κακού, ενώ ήταν οι πρώτοι οι οποίοι συστηματοποίησαν την τέχνη της επίκλησης των κακοποιών δαιμόνων με «επωδές».
Δαίμονες «υπήρχαν» στην αρχαιότητα ήδη από τη Μινωική και τη Μυκηναϊκή εποχή. Η λέξη προέρχεται από το ρήμα δαίω και δαίνυμι και σημαίνει ο διανέμων, ορίζων τις τύχες των ανθρώπων. Στον Ομηρο η ίδια λέξη σήμαινε μία θεϊκή, άγνωστη και απρόσωπη δύναμη τόσο ισχυρή ώστε να προκαλέσει εντυπωσιακά φαινόμενα, ενώ στην αρχαία ελληνική θρησκεία και σύμφωνα με τον Ησίοδο οι δαίμονες ήταν θεότητες μεταξύ των θεών και των ανθρώπων.
Δίπλα στους Ολύμπιους θεούς άλλωστε άρχισαν σιγά σιγά να κερδίζουν έδαφος και κατώτερες θεότητες, δημιουργήματα της λαϊκής πίστης, με ιδιαίτερη την περίπτωση της Εκάτης, υποχθόνιας θεάς, της οποίας η λατρεία έλαβε μεγάλη έκταση. Η Εκάτη έγινε δημιουργός και υποκινήτρια κάθε είδους φρικώδους φαντασίωσης. Εκεί όπου υποχωρούσαν με τρόμο οι ουράνιοι θεοί και δαίμονες εκείνη βρισκόταν στο στοιχείο της. Πριν από κάθε εμφάνισή της ακούγονταν ουρλιαχτά σκύλων, βροντές και φοβερή βοή. Κατόπιν εμφανιζόταν εκείνη ξαφνικά στον άνθρωπο, για να του προξενήσει κακό, με τρομακτικές μορφές, όπως πελώριας γυναίκας με φίδια αντί για μαλλιά κρατώντας πυρσό στο ένα χέρι και ξίφος στο άλλο.
Τον 4ο αιώνα π.Κ.Ε. η θεωρία του Πλάτωνα περί των δαιμόνων, τους οποίους θεωρούσε κάτι μεταξύ θνητού και αθανάτου και με αποστολή να μεταφράζουν τις θελήσεις των θεών στους ανθρώπους αλλά και να μεταφέρουν τις επικλήσεις των τελευταίων προς τις θεότητες, υπήρξε καθοριστική για την κυριάρχηση της λατρείας των δαιμόνων στην Ελλάδα. Ο Αριστοτέλης εξάλλου έβλεπε την περσική μαγεία ως φιλοσοφία, όπως επίσης τις θεωρίες των Βαβυλωνίων, των Ασσυρίων και Χαλδαίων, των γυμνοσοφιστών των Ινδιών και άλλων. Σημειώνεται ωστόσο ότι και οι δύο εξέφραζαν την αποστροφή τους για τη μαύρη μαγεία που στόχευε στη βλάβη και στον θάνατο των ανθρώπων. Εξάλλου τα εγκλήματα μαγείας και φαρμακείας τιμωρούνταν πολύ αυστηρά από την πολιτεία.
Ειδική ομάδα φυλακτών εξάλλου υπήρχε για την προστασία των γυναικών από ασθένειες, οι οποίες προκαλούνταν λόγω, υποτίθεται, μετακινήσεων της μήτρας. Τα συγκεκριμένα φυλακτά λοιπόν, αποτροπαϊκά του κακού, εξόρκιζαν τη μήτρα να μείνει στη θέση της: «μένειν επί τω τόπω» και είναι μάλλον περιττό να αναφέρω σε ποια σύγχρονη έκφραση διαιωνίζεται ο εξορκισμός «έλα μήτρα στον τόπο σου»
Ιδιαίτερη κατηγορία αποτελούσαν οι κατάδεσμοι μεταξύ αντιδίκων στο δικαστήριο όπου οι κατάρες έρχονταν επομένως ως αρωγοί της προσδοκίας για δικαιοσύνη. Ενδιαφέρον έχει, ότι αρχικώς καμία από αυτές τις τελετουργίες δεν έκανε διάκριση ανάμεσα στο δίκαιο και στο άδικο. Κάτι που άρχισε να αλλάζει από την Κλασική εποχή με τον Ευριπίδη να είναι ο πρώτος που διακρίνει την καθαρότητα του σώματος από την καθαρότητα της ψυχής. «Τα χέρια μου είναι καθαρά μα η ψυχή μου έχει μίασμα» όπως λέει χαρακτηριστικά η Φαίδρα στον Ιππόλυτο. Οι λόγοι αλλαγής της νοοτροπίας δεν ήταν ωστόσο θρησκευτικοί αλλά κοινωνικοί.
Άλλη μία ιδιαίτερη κατηγορία κατάρων είναι αυτές που έχουν βρεθεί σε μικρά μολύβδινα ελάσματα στον αρχαιολογικό χώρο της Ολυμπίας και αφορούν την απόδοση των αθλητών στα διάφορα αγωνίσματα. Πολλά από αυτά έχουν βρεθεί στο γυμνάσιο και στον ιππόδρομο κάτω από το έδαφος. Οι αντίπαλοι αθλητές, αλλά θα προσθέσω και άλλοι που μπορεί να είχαν συμφέρον (όπως στοιχήματα) έγραφαν κατάρες στα ελάσματα για να προκαλέσουν κάποιο ατύχημα στον αντίπαλό τους ή στα άλογά του την μέρα των αγώνων και κατόπιν τα έθαβαν στον αγωνιστικό χώρο.
Από τα τέλη του 7ου αιώνα π.Κ.Ε. ο Δράκων έχει κάνει τη διάκριση μεταξύ του φόνου εκ προμελέτης και του φόνου εξ αμελείας και σιγά σιγά η ικεσία γίνεται ισχυρή όταν συνοδεύεται με το επιχείρημα της δικαιοσύνης. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις όμως η μαγεία ουδεμία είχε σχέση με το δίκαιον. Διατηρώντας έναν δικό της χώρο μέσα στις λαϊκές παραδόσεις κατόρθωσε να επιζήσει και στην εποχή του Χριστιανισμού αναπροσαρμοζόμενη κάθε φορά στις νέες συνθήκες. Η κυριότερη μορφή κατάρων κατά τη διάρκεια των πρώτων χρόνων του Χριστιανισμού είναι αυτές που συναντάμε σε επιταφίους, όπου ο νεκρός προειδοποιεί, αλλά και συχνά καταριέται όποιον θα διαταράξει τον «ύπνο» του για να χρησιμοποιήσει στο μέλλον τον δικό του τάφο.
Βασκανία και Σφάκελο [φάσκελο]
Φτου μη σε βασκάνω. Μούντζα, κακό μάτι, άσεμνες χειρονομίες, φτύσιμο, όλα τους έχουν ρίζες στην Αρχαιότητα, σχετίζονται με τη μαγεία και θεωρούνται ως σήμερα, κάποια από αυτά με παραποιημένο πλέον νόημα, αποτρεπτικά της βασκανίας. Το πιο αυθόρμητο και άμεσο μέτρο αντιμετώπισης του κακού, ήδη από την αρχαιότητα, ήταν το σφάκελο (φάσκελο) και ο εμπτυσμός, ενέργειες στις οποίες είχαν αποδοθεί μαγικές δυνάμεις.
Με τον όρο βασκανία εννοείται η δυσμενής και ολέθρια ψυχική επίδραση, η οποία εξασκείται τόσο στους ανθρώπους και στα ζώα όσο και στα φυτά αλλά ακόμη και στα αντικείμενα δια του βλέμματος και μόνο από άτομα τα οποία έχουν έμφυτη αυτή τη δύναμη. Έτσι το άτομο που ματιάζει κάνει κακό χωρίς κάποια συγκεκριμένη χειρονομία ή λόγια ή άλλη τελετουργική πράξη και συνήθως -αλλά όχι πάντα- χωρίς να το θέλει ή να έχει συνείδηση της πράξεώς του. Αρκεί απλά το γεγονός της εγωπάθειας, της ιδιαίτερης ενασχόλησης και παρατήρησης ή της ζήλιας στις προθέσεις του ανθρώπου ώστε να ματιάσει κάποιον ή κάτι.
Το κακό μάτι ή βασκανία είναι αποτέλεσμα κακόβουλης ή και απλώς ζωώδους μαγνητικής επιδράσεως η οποία είναι αρκετά ισχυρή σε μερικά ανθρώπινα όντα. Με άλλα λόγια η βασκανία δεν είναι τίποτε περισσότερο από την ασυνείδητη εκπομπή σε μεγάλη ένταση χαμηλού μαγνητικού δυναμισμού. Ο βασκανιστής συνήθως ον προικισμένο με ισχυρή θέληση, μπορεί να επιβληθεί μόνον σε όντα με ασθενή θέληση, σε άσχημη ψυχική κατάσταση και γενικά πιο αδύναμα.
Άτομα ηθικά, με υγιή ψυχική και πνευματική κατάσταση, που ζούνε έντιμα, ηθικά και σύμφωνα με τους λογικούς νόμους, δύσκολα ματιάζονται. Βέβαια, τα άτομα που μπορούσαν εύκολα να ματιάσουν, παρουσίαζαν κάποια συγκεκριμένα εξωτερικά χαρακτηριστικά π.χ. το πράσινο χρώμα των ματιών και γενικότερα τα ανοιχτόχρωμα μάτια, τα μικρά μάτια ή τα σμιχτά φρύδια, ενώ θεωρούνταν ότι οι σαββατογεννημένοι δεν ματιάζονται. Ο άνθρωπος που έχει ενισχυμένη ενέργεια είναι ανθεκτικός ακόμα και στις ισχυρότερες επιδράσεις του κοινωνικού περίγυρου.
Ειδικά για την προφύλαξη των παιδιών από το κακό μάτι, οι αρχαίοι χρησιμοποιούσαν περίαπτα κοσμήματα τα οποία κρεμούσαν στον λαιμό, στο στήθος, στους καρπούς και στους αστραγάλους. Τα ονόμαζαν περιάμματα, φυλακτήρια, βασκάνια, προβασκάνια ή απωσίκακα. Τα νήματα και οι δέσμες κλωστών αποτελούσαν από μόνα τους φυλαχτά, υπό την προϋπόθεση ότι ήταν χρωματισμένα κόκκινα ή λευκά, γιατί τότε μπορούσαν να αποτρέψουν το κακό.
Αλλά πώς μπορούσε ο άνθρωπος της αρχαιότητας να διώξει το κακό όταν το έβλεπε να έρχεται; Με τα αποτροπαϊκά σύμβολα, όπως το κομμένο κεφάλι της Μέδουσας, το γοργόνειο δηλαδή, η ασχήμια του οποίου μπορεί να τρομάξει και να διώξει όποιον το αντικρίζει. Στην Ελλάδα και ανάλογα με την περιοχή το μάτι θα το συναντήσουμε με διάφορες ονομασίες. Το βάσκαμα ή κακό μάτι στην Θεσσαλία το συναντάμε ως αρμένιασμα, στα Δωδεκάνησα ως ματικό, στην Κρήτη ως λάβωμα, φιαρμός ή θιάρισμα και στη Μάνη ως αποσκασμός.
Απέναντι στα διάφορα μαγικά φυλαχτά της εποχής η Εκκλησία συνέστησε το δικό της μαγικό, το σύμβολο του σταυρού. Σταυροί τοποθετούνταν σε τοίχους, πόρτες, παράθυρα ιδιωτικών και δημόσιων κτιρίων προκειμένου να τα καταστήσουν απρόσβλητα από τους δαίμονες. Το ίδιο και οι άνθρωποι, που έκαναν το σημείο του σταυρού με το χέρι, κρεμούσαν σταυρούς στο στήθος ή τους χρησιμοποιούσαν ως φυλακτά-κοσμήματα. Η χριστιανική θρησκεία αν και δέχεται την ύπαρξή του κακού κα της βασκανίας και διαβάζει ευχές για την εξουδετέρωση της αρνητικής αυτής ενέργειας δεν δέχεται την χρήση άλλων φυλακτών πλην του σταυρού, η πίστη στον οποίο είναι και το όπλο του χριστιανού ενάντια στο κακό μάτι και γενικά σε ό,τι κακό. Άλλωστε η χριστιανική εκκλησία έχει το clopyright σε κάθε θεραπεία και κάθε μαλακία.
Η ευχή της βασκανίας έχει ως εξής: «ο ιατρός και θεραπευτής των ψυχών ημών, η ασφάλεια των εις Σε ελπιζόντων, Σου δεόμεθα και Σε παρακαλούμεν απόστησον, φυγάδευσόν και απέλασον πάσαν διαβολικήν ενέργειαν, πάσαν σατανικήν έφοδον και πάσαν επιβουλήν περιέργειαν Τε πονηράν και βλαβήν και οφθαλμών βασκανίαν, από του δούλου σου, και ή υπό ωραιότητος, ή ανδρείας, ή ευτυχίας, ή ζήλου και φθόνου ή βασκανίας συνέβη αυτός, κατάπεμψον άγγελον ειρηνικόν, κραταιόν, ψυχής και σώματος φύλακα, ός επιτιμήσει και απελάσει πάσαν πονηράν βουλήν, πάσαν φαρμακείαν και βασκανίαν των φθοροποιών και φθονερών»
Γενικά σήμερα την βασκανία και την πίστη σε αυτήν θα την συναντήσουμε σε ολόκληρη την υδρόγειο και στις περισσότερες θρησκείες καθώς και αντιβασκανικά τελετουργικά και φυλακτά ακόμη και χειρονομίες. Για παράδειγμα στην Ιταλία και την Γαλλία γίνεται ευρεία χρήση, ως αποτρεπτική του ματιού, της χειρονομίας που σχηματίζεται με τα δάκτυλα του ενός χεριού αν κλείσουμε με τον αντίχειρα τον μεσαίο και τον παράμεσο και κρατήσουμε τεντωμένα τον δείκτη και το μικρό δάκτυλο (Γραβ. Ιατροσοφία 3, 794) Βέβαια οι χειρονομίες αποτελούν μόνο στιγμιαία προφύλαξη. Την πραγματική προστασία προσφέρουν τα φυλακτά και όπως αναφέρθηκε το ήθος και η νοητική κατάσταση του ατόμου.
Η πίστη για την ύπαρξη του κακού ματιού υπάρχει ριζωμένη μέχρι σήμερα από τους αρχαίους λαούς, Χαλδαίους, Ασσύριους, Ιουδαίους, Αιγυπτίους, και φυσικά Έλληνες και Ρωμαίους μέσω των οποίων επικράτησε σε όλη την Ευρώπη και συνεχίζει ακόμη και σήμερα να διατηρείται στους «πολιτισμένους» λαούς, απασχολώντας ακόμη και την επιστήμη αφού πλέον παραδέχεται, θέλοντας και μη, ότι η ύλη αποτελείται και δημιουργείται από ενέργεια και καταβάλει προσπάθειες να την κατανοήσει, να την ελέγξει, όχι πάντα για το καλό του ανθρώπινου ζώου. Σκέψου ότι η διάσπαση [η καταστροφή, ο θάνατος] του ατόμου προκαλεί την πυρηνική ενέργεια, που γνωρίζουμε πολύ καλά τι κάνει, ενώ σε αντιπαραβολή η Οργονοενέργεια είναι η ενέργεια της ζωής που ούτε καταστρέφει ούτε θανατώνει.
[Εικόνα 2: 2. Ελεφάντινη σφραγίδα με τρεις σκορπιούς. Φυλακτό αποτροπαϊκό (2000- 1800 π.Κ.Ε.) 3 Φιδόμορφο βραχιόλι από τη Ρήνεια (1ος αιώνας π.Κ.Ε.), αιτία κατάρας εναντίον αυτών που το έκλεψαν. 4 Ανάγλυφο με παράσταση ζωόμορφων φτερωτών φαλλών και επιγραφή «τούτο εμοί και τούτο σοι». 5- Ελεφάντινη σφραγίδα σε σχήμα μύγας, αποτροπαϊκής σημασίας (Φουρνί Αρχανών, 2000-1800 π.κ.ε.) 6- Χάλκινα ομοιώματα σκανίου (Δήλος, 1ος αιώνας π.κ.ε.) ανδρών από τη Δήλο και μολύβδινοι τροχοί (1ος αιώνας π.κ.ε.) για να «δεθούν» εραστές, 7- Προβασκάνιο από τη Ρήνεια, που παριστάνει δύσμορφο ιθυφαλλικό άνδρα μεταφέροντα τον τεράστιο φαλλό του επί τροχού.]
Οι αρχαίοι Τριβαλλοί και Ιλλυριοί πίστευαν ότι υπάρχουν βάσκανα πρόσωπα ικανά να προκαλέσουν ακόμη και το θάνατο μόνο με το βλέμμα τους. Οι Αφρικανοί πιστεύοντας ότι το κακό μάτι μπορεί να προκαλέσει εκτεταμένες καταστροφές ακόμη και να ξηράνει πηγές, να σκοτώσει κοπάδια ολόκληρα ή να μαράνει δέντρα κατέφευγαν στην προστασία τοτέμ. Κατεξοχήν μορφές που προστάτευαν (και αυτό δεν ισχύει μόνον για τους αφρικανούς αλλά για όλους τους λαούς που πίστευαν και πιστεύουν στην ύπαρξη του κακού ματιού) ήταν τερατόμορφα πλάσματα που προκαλούσαν φόβο και απέχθεια, αλλά και διάφορα ζώα όπως ο ποντικός, ή ύαινα, ο σκορπιός, ο λύκος , ο κόρακας, αλλά και το λιοντάρι , ο γυπαετός λόγω της δύναμης που απέπνεαν.
Από το φυτικό βασίλειο αντιβασκανικά θεωρούντο το σκόρδο, η δάφνη, η λευκάκανθα και διάφορα φυτά αποκρουστικά στην μυρωδιά, την αφή, ή την όψη. Από το ορυκτό βασίλειο αντιβασκανικά θεωρούνται ο μαγνήτης, ο σίδηρος, ο ορείχαλκος, η γαλαζόπετρα κ.α. Από όλα αυτά κατασκευάζονταν τα διάφορα χαϊμαλιά ή φυλακτά. Οι Αιγύπτιοι μεταχειρίζονταν φύλλα παπύρου με μυστηριώδεις γραφές που φορούσαν στα εσώρουχά τους. Οι Πέρσες έκαναν χρήση λωρίδων πάνω στις οποίες χάραζαν ξορκισμούς και έδεναν με αυτές διάφορα μέρη του σώματός τους. Οι Εβραίοι στα αντιβασκανικά φυλακτά τους έγραφαν κομμάτια από την παλαιά διαθήκη και τα φορούσαν είτε σαν περιβραχιόνια στο αριστερό τους χέρι είτε στο κεφάλι τους, επίσης στα φυλακτά τους συναντούμε και παραστάσεις φιδιών. Από τους Εβραίους επηρεάσθηκαν και οι Μωαμεθανοί ώστε στα φυλακτά τους διαβάζουμε ρητά του κορανίου.
Ιδιαίτερη λαογραφική σημασία παρουσιάζει η βασκανία στην αρχαία Ελλάδα γιατί υπάρχουν γραπτές αναφορές σε αυτήν. Αξιοσημείωτο είναι το πόσο απαράλλακτες μεταφέρθηκαν οι θεωρήσεις αυτές ως τις ημέρες μας. Το «οφθαλμίζειν» και «εποφθαλμίζειν» σήμαιναν ακριβώς ό,τι εννοούμε σήμερα λέγοντας «ματιάζω». Το ματιάστηκε μόνος του πρωτοπαρατηρήθηκε σαν αυτοβασκανία στους αρχαίους Ελληνες. Το μη λες μεγάλο λόγο ελέχθηκε από τον Σωκράτη «μη μέγα λέγε, μη τις βασκανία περιτρέψη τον λόγον τον μέλλοντα» (Πλατ. «Φαίδων» 95Β). Το «χτύπα ξύλο» αντιστοιχεί στο «άπτεσθαι ξύλου». Το «κουφό του διαβόλου το αυτί» είναι το αντιστρόφως ανάλογο του «προσκυνώ Αδράστειαν» (θεότητα του φθόνου και της εκδικήσεως των Αρχαίων). Επίσης έχει διατηρηθεί από την αρχαιότητα το «φτύσε τον κόρφο σου», ή το φτύνω τρεις φορές για να μην σε ματιάξω. Ο Θεόκριτος αναφέρει « ως μη βασκαθώ δε τρις εις εμόν έπτυσα κόλπον». Επίσης ο Αριστοτέλης αναφέρει: «εμπτύει αυτοίς ως μη βασκανθώσιν» (Αριστ. Απ. 347)
Το να κρεμάνε σκόρδο στην είσοδο του σπιτιού ή του καταστήματος έχει παραμείνει από τα αρχαία χρόνια.Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι μερικές αντιβασκανικές για τότε χειρονομίες μεταφέρθηκαν και χρησιμοποιούνται σήμερα ως υβριστικές π.χ. το φασκέλωμα ή η σχετική παραστατική χειρονομία του φαλλού. Υπήρχαν και τότε όπως και σήμερα τρόποι και μέσα διαγνώσεως της βασκανίας όπως το κοίταγμα του λαδιού της καντήλας. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι τρόποι αυτοί μαθαίνονται από συγκεκριμένα άτομα και μεταφέρονται από γενιά σε γενιά με συγκεκριμένους τρόπους για να μην χάσουν την δύναμή τους. π.χ. πηγαίνει από άντρα σε γυναίκα εναλλάξ, ή από γιαγιά σε εγγόνι.
Συνεχίζοντας την περιήγηση στους αρχαίους Έλληνες ας αναφερθούμε στον μεγάλο ρήτορα της Αντιόχειας τον Λιβάνιο , ο οποίος αναφέρει πολλά περί μαγείας στην αυτοβιογραφία του, και ανάμεσα σε αυτά και το ότι πίστευε στην βασκανία και μάλιστα ότι εκδηλώνεται έντονα σε αυτούς που όλοι επαινούν: «γνώριζα πως κάποιο κακό μάτι (βασκανία τις) θα κάρφωνε το βλέμμα του στους γιούς σου. Από την φύση του το κακό μάτι καρφώνει όποιον επαινούν οι άλλοι, ο δαίμονας του φθόνου δεν μπορούσε όμως να ανεχθεί αυτούς τους επαίνους» (Έλληνες μάγοι)
Ο βάσκανος οφθαλμός θεωρήθηκε ανά τους αιώνες η αιτία κάθε ξαφνικού και ανεξήγητου κακού και η έννοια της βασκανίας- συνώνυμη με την κακολογία, τον φθόνο, τη συκοφαντία και την πρόκληση βλάβης – βρήκε πρόσφορο έδαφος στις δοξασίες όλων των λαών της Μεσογείου. «Το θέμα είναι διαχρονικό. Ακόμη και σήμερα οι μανάδες λένε στα παιδιά τους μακριά από τα’ άδικο και το κακό το μάτι» λέει ο αρχαιολόγος κ. Δημήτρης Καζιάνης, επίτιμος προϊστάμενος της Εφορείας Αρχαιοπωλείων και Ιδωτικών Συλλογών, που διοργάνωσε μια έρευνα για τον κόσμο των προλήψεων στην αρχαιότητα, για τη βασκανία, τα φυλαχτά και τα αποτροπαϊκά σύμβολα, έχοντας ως βάση το περιεχόμενο των ιδιωτικών συλλογών- αλλά όχι μόνο- και ως αφορμή τον εορτασμό των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Από όλες τις πτυχές της μαγείας ενδιαφέρον παρουσιάζει η βασκανία, και ακόμη ειδικότερα ο βάσκανος οφθαλμός, γιατί είναι μια μυστηριακή και γοητευτική δύναμη που έχει απασχολήσει τον άνθρωπο με διαφορετικούς τρόπους πολλές διαφορετικές χρονικές στιγμές. Ζωγραφισμένος σε αγγεία, σκαλισμένος σε οστέινα περίαπτα ή ένθετος σε κατασκευές, ο «βάσκανος οφθαλμός» μπορούσε όμως να χρησιμοποιηθεί και ως αντίδοτο, δηλαδή ως φυλαχτό ενάντια στο κακό μάτι.
Οι αντιβασκάνιες χειρονομίες ήταν και είναι οι πιο γνωστές. Ολες κατέληγαν σε οξύ σχήμα επειδή έτσι μιμούνταν τα κέρατα των ζώων και εικόνιζαν συμβολικά την άμυνα κατά του βάσκανου οφθαλμού. Από τις πλέον διαδεδομένες σε όλη την Ευρώπη είναι αυτή που αναπαριστά την ένωση των γενετήσιων οργάνων των δύο φύλων, όπου ο αντίχειρας παρεμβάλλεται προεξέχοντας μεταξύ του δείκτη και του μέσου. Άλλη χειρονομία την οποία οι αρχαίοι Έλληνες ανέφεραν σε ασελγείς περιπτώσεις ήταν η πρόταξη του μεσαίου δαχτύλου. Ναι το γνωστό … είναι κι αυτό αρχαιοελληνικό.
Στην αρχαία Ελλάδα εξάλλου, με τη μούντζα (το φάσκελο ή σφάκελο) έστελναν στον απέναντι το κακό μάτι. Και η πίστη στη δύναμη των χειρονομιών εναντίον του βάσκανου οφθαλμού ήταν τέτοια ώστε συχνά οι άνθρωποι τις απεικόνιζαν στους τοίχους των σπιτιών, σε περίαπτα-φυλακτά, σε γλυπτές παραστάσεις και αλλού.
Φτύσε στον κόρφο σου: «Πρωί πρωί έβλεπα τον εαυτό μου στη γαλήνια θάλασσα και τα γένια μου φαίνονταν όμορφα, όπως και το μοναδικό μου μάτι, τουλάχιστον κατά τη δική μου κρίση, ενώ στο νερό καθρεφτίζονταν τα δόντια μου που έλαμπαν λευκότερα από το παριανό μάρμαρο. Και για να μη βασκαθώ, έφτυσα τον κόρφο μου τρεις φορές, ακριβώς όπως μου έμαθε να κάνω η γριά Κοτυτταρίδα» αναφέρει ο Θεόκριτος για κάποιον που θαύμαζε τον εαυτό του. Το φτύσιμο, διαχρονικό και παγκόσμιο σύμβολο αποτρεπτικό της βασκανίας, πιστεύεται ότι έχει τις ρίζες του στις αντισηπτικές ιδιότητες του σάλιου. Έτσι, οι μητέρες ή τροφοί, όταν φοβούνταν για την υγεία του παιδιού, έβρεχαν το μέτωπο και τα χείλη του με σάλιο χρησιμοποιώντας το μεσαίο δάχτυλο.
Και όσοι θεωρούσαν ότι επισύρουν τον φθόνο των άλλων- ανθρώπων ή θεών- λόγω της ευτυχίας τους «εις κόλπον έπτυον». Όλα τα παραπάνω μάλιστα μπορούσαν να συνοδεύονται και από μαγικά λόγια όπως «Σοι εις κεφαλήν» ή «Ερρε», ενώ ως πλέον αποδοτική θεωρούνταν η δήλωση «Προσκυνώ Αδράστειαν», η οποία ήταν μια θεότητα του φθόνου και της Νέμεσης. Εν τέλει στον Μεσαίωνα οι θεωρήσεις για τις βασκανίες όχι μόνο διατηρήθηκαν, αλλά και εμπλουτίστηκαν, φθάνοντας ως σήμερα: Φτύσε τον κόρφο σου, φτύνω τρεις φορές για να μη σε ματιάσω, σκόρδα στα μάτια σου και χτύπα ξύλο- από το «άπτεσθαι ξύλου» των αρχαίων.
Ο Δημοσθένης πολλές φορές και με μεγάλη επιμονή καταγγέλλει την βασκανία που προκαλεί δυστυχία και αποτυχία των προσπαθειών.
Ο Στράβων (63 – 25 π.κ.ε.) αναφέρει ότι σύμφωνα με τον Αρτεμίδωρο τους Εφεσίους τους είχε συκοφαντήσει ο ιστορικός Τιμαίος ο Ταυρομενέος τον οποίου μάλιστα χαρακτηρίζει ως βάσκανο, δηλαδή κακόβουλο άνθρωπο ο οποίος μπορεί και ματιάζει.
Ο Πλούταρχος αναφέρει στα συμποσιακά μία συζήτηση αναφορικά με αυτούς που έχουν την ικανότητα να προκαλούν βασκανία, ενώ είναι αυτός που αναφέρει και την περίπτωση της αυτοβασκανίας.
Ο Φίλαρχος έλληνας ιστοριογράφος αναφέρει ότι κάποιοι λαοί, που κατοικούν κοντά στον Πόντο, προκαλούν ακόμη και το θάνατο σε παιδιά αλλά και άνδρες με το βλέμμα τους και μόνο.
Ο Δημόκριτος αναφέρει ότι εκπέμπουν τα μάτια του βασκάνου εικόνες που έχουν αισθήσεις και ορμή και φέρνουν μαζί τους τη μοχθηρία και το φθόνο του, επηρεάζοντας και προκαλώντας διαταραχές στον βασκανόμενο.
Μαγικό χαρακτήρα είχαν οι κυκλικοί χοροί
Ιδιαίτερα αναπτυγμένοι στη μινωική Κρήτη, καθώς ο κύκλος εφαρμόζεται σε διαβατήριες τελετές και μαγικές πράξεις για την εξασφάλιση υγείας, καλής τύχης και προστασίας από το κακό. Η έννοια του χορού σχετίζεται άμεσα με το κυκλικό σχήμα και με τις περιοδικές κυκλικές κινήσεις των ουράνιων σωμάτων και κατ’ επέκταση με τον κύκλο της Ζωής και της Φύσης. Και αυτός ο συσχετισμός είχε ως αποτέλεσμα να αποκτήσουν ο κύκλος και οι κυκλικοί χοροί ιδιαίτερη συμβολική σημασία, ενίοτε με μαγικές προεκτάσεις.
Το παλαιότερο σωζόμενο Ελληνικό κείμενο που περιγράφει το αποτέλεσμα του κακού ματιού είναι τα Αργοναυτικά του Απολλώνιου του Ρόδιου ο οποίος περιγράφει χαρακτηριστικά πως η Μήδεια με το κακό της μάτι κατάφερε να σταματήσει τον Τάλω, τον χάλκινο άνδρα – ρομπότ που φύλαγε το νησί της Κρήτης, από το να πετάει τεράστιες πέτρες στο καράβι του Ιάσονα εμποδίζοντας τον έτσι να πλησιάσει το νησί.
Ο,τι όμως σήμερα φαίνεται προκλητικό και χυδαίο, στην αρχαιότητα ήταν φυσιολογικό και η χρήση του φαλλού ως αποτροπαϊκού συμβόλου είχε στόχο την προστασία των ανθρώπων. Ποια εντύπωση θα προκαλούσε στις μέρες μας ένα μικρό παιδί που θα φορούσε στον λαιμό του ένα φυλαχτό σε σχήμα φαλλού ή αν σε ένα σπίτι βλέπαμε κρεμασμένο έναν φαλλό με κουδουνάκια, που χτυπούσαν με τον αέρα;
Οι αρχαίοι πολιτισμοί αντιμετώπισαν με τον δικό τους ιδιόμορφο και ιδιαίτερο τρόπο το θέμα των δοξασιών, των προκαταλήψεων και των δεισιδαιμονιών και θέλησαν να αποδώσουν θεϊκές ιδιότητες ακόμη και σε όργανα του σώματος που οι σύγχρονοι άνθρωποι τα θεωρούν όχι μόνο αποτροπαϊκά, αλλά προσβλητικά για τη σύγχρονη δημόσια ηθική. Δεν μπορούμε να τους κρίνουμε σύμφωνα με τους δικούς μας κανόνες, αλλά κάθε φορά που κάποιος νοιώθει σήμερα να ματιάζεται ή να έχει απέναντι του έναν κακό άνθρωπο που τον ρουφάει ενεργειακά συνηθίζει να πιάνει τ’ αρχίδια του. Επομένως οι πρακτικές ελάχιστα έχουν αλλάξει στο πέρασμα των αιώνων. Ειδώλια σε σχήμα φαλλού, αγγεία, λυχνάρια, ανάγλυφες στήλες, φυλαχτά, περίαπτα, όλα με φαλλό, χρησιμοποιήθηκαν σε όλη την αρχαιότητα ως ύψιστο αποτροπαϊκό μέσο εναντίον κάθε επιβουλής και το αυτό γίνεται μέχρι σήμερα τουλάχιστον από τους γνώστες του θέματος, οι υπόλοιποι βολεύονται με σταυρουδάκια.
[Εικόνα 3: 1. Μέδουσα από τους βασιλικούς τάφους του βασιλέως Φιλίππου Β’ στις Αιγές. 2. Το πρόσωπο της Γοργόνας Μέδουσας που η θωριά του πέτρωνε όποιον το αντίκριζε είναι ένα αρχαιότατο αποτροπαϊκό σύμβολο.
Εικόνα 4: 1. Μέδουσα από Ελληνικό ναό στις Συρακούσες 575 π.κ.ε.-Μεγάλη Ελλάδα. 2. Μέδουσα στο Δίον των Ελλήνων ψηφιδωτό σε δάπεδο την εποχή των μακεδόνων βασιλέων.
Εικόνα 5: Ρωμαϊκό αντίγραφο ελληνικού ανάγλυφου του 5ου αιώνα π.κ.ε. στο οποίο απεικονίζονται η Μήδεια και οι κόρες του Πηλέα να βράζουν σε χύτρα τον πατέρα τους.]
Το Δόρυ ασπίδα και φυλακτόΑσπίδα για αυτόν που το φοράει το δόρυ, εναντίον κάθε κακόβουλης δύναμης είναι ένα δυνατό όσο και πανάρχαιο φυλαχτό. Με καταγωγή από την πατρίδα της μαγείας, την Αίγυπτο, βρίσκει πλείστες όσες εφαρμογές ανά τους αιώνες, από τα περίαπτα του προϊστορικού Αιγαίου ως τους σημερινούς σταυρούς και τα εγκόλπια των χριστιανών. Γιατί διαθέτει τη μοναδική μαγική ιδιότητα να προστατεύει και να απειλεί ταυτόχρονα!Τα φυλακτήρια έπρεπε να έχουν ειδικό σχήμα και χρώμα και να είναι ενεργειακώς αγώγιμα, δηλαδή να είναι φτιαγμένα από υλικά που να μπορούν να προσλαμβάνουν και να αποδίδουν ενέργεια, όπως τα άνθη, διάφορα βότανα και γενικώς τα φυτά, τα ορυκτά, οι πολύτιμες και ημιπολύτιμες πέτρες και τα μέταλλα. Επίσης ομοιώματα ζώων, επιγραφές, ιερά, ακατανόητα λόγια, σχέδια και άλλα σύμβολα και παραστάσεις, όλα μαζί συναρτημένα με το κατάλληλο υλικό, που συνήθως ήταν μέταλλο, ξύλο, δέρμα, κλωστές και φτερά πτηνών.Το πρόσωπο της Γοργόνας ΜέδουσαςΗ θωριά του πέτρωνε όποιον το αντίκριζε και είναι ένα αρχαιότατο αποτροπαϊκό σύμβολο. Αυτή ήταν η αρχική σημασία της αρχαίας λέξης αποτρόπαιος και της μεταγενέστερης αποτροπιαστικός δηλ. «που απομακρύνει το κακό ή τις συμφορές», αλλά, αφού οι δικές μας άλλαξαν σημασία, χρησιμοποιούμε τον ελληνογενή όρο από την Αγγλία για τα φυλαχτά. [αποτροπαϊκός, -ή, -ό συν. αποτρεπτικός αποτροπαϊκό μάτι, συνήθειο, το παρόμοιο εκείνο σύμβολο έχει προστατευτικό χαρακτήρα, αποτροπαϊκό των κακών πνευμάτων.]
Αποτροπαϊκά προσωπεία μπορούσε κανείς να δει στα τείχη των πόλεων, στη μία πλευρά νομισμάτων, όπως λ.χ. στους ασημένιους στατήρες από τη Νεάπολη που κόβονται λίγο πριν το 500 π.κ.ε. στα φάλαρα των αλόγων, στις μετόπες ή τις προσόψεις ναών. Το προσωπείο λειτουργεί και αποτροπαϊκά. Γοργόνεια αναρτούνταν στις πόρτες οικιών ή εργαστηρίων, ώστε αυτός που μπαίνει να τρομάζει (ένα σκιάχτρο λ.χ. διώχνει τα πουλιά) και να δείχνει, έστω και από φόβο, τον προσήκοντα σεβασμό.
Το αποτροπαϊκό προσωπείο, η Μέδουσα, αποτελεί θέμα και μεταγενέστερων περιόδων της τέχνης, σε κάθε περίπτωση όμως εξυπηρετεί διαφορετικές ανάγκες. Για παράδειγμα, ο Τζ. Μπ. Μαρίνο συγκέντρωσε σε μια συλλογή, με τίτλο Lagalleria, ποιήματα που είχαν ως αναφορά πίνακες και ζωγράφους. Σε αυτή τη φανταστική πινακοθήκη γύρω από τον θεατή παρατάσσονται οι πιο ονομαστές σαδιστικές αναπαραστάσεις κομμένων κεφαλιών, ανάμεσά τους και η Μέδουσα του Καραβάτζο, σπουδή πάνω στην έκφραση, τη σκοτεινιά και τη φρίκη. Ωστόσο, η Μέδουσα του Καραβάτζο προσομοιάζει στον αρχαίο μύθο, καθόσον ο ζωγράφος στερέωσε την ελαιογραφία που έκανε σε μουσαμά πάνω σε κυρτή ασπίδα (από ξύλο λεύκας), θυμίζοντας την κίνηση της Αθηνάς, όταν ο Περσέας της έφερε το κεφάλι της Μέδουσας.
«Η Μήδεια, τραγουδώντας μαγικά τραγούδια, κάλεσε τις θεές του θανάτου, τα μαγικά σκυλιά του Άδη, γονατιστή τα κάλεσε τρεις φορές με προσευχές. Έβαλε το κακό στο νου της και με το κακό της το μάτι έριξε κατάρα στα μάτια του Τάλω, «πατέρα Δία, τρόμος με πιάνει και θαμπώνομαι σαν σκέφτομαι ότι ο φρικτός θάνατος μας βρίσκει όχι μόνο από αρρώστια ή από λαβωματιά αλλά και από κάποιον που μας κάνει κακό από μακριά» [η μαγεία στον Ελληνικό και Ρωμαϊκό κόσμο]
Οι μελέτες φέρνουν συνεχώς στο φως εντυπωσιακά στοιχεία για τη μαγεία ως φαινόμενο και νοοτροπία από την αρχαιότητα έως τις μέρες μας. Δυστυχώς οι πρακτικές της συνεχίζονται μέχρι σήμερα στον «πολιτισμένο» τεχνολογικό, ορθολογιστικό κόσμο μας, όχι από τίποτε περιθωριακούς τύπους, αλλά από φαινομενικά σοβαρούς, ερευνητές του αγνώστου, του μεταφυσικού, της μαγείας, του φανταστικού. Μαντζούνια, σύμβολα, λιβάνια, λάδια, ψυχικές επιθέσεις, κατάρες, χίλιες δυο μαγγανείες, πάντα με το προσωπείο της αυθεντίας. Σας διαβεβαιώνω ότι αυτά τα πράγματα γίνονται στις σύγχρονες μεγαλουπόλεις μπροστά στα μάτια μας, με μικρή ή μεγάλη επιτυχία πολύ πιο συχνά απ’ ότι μπορείτε να φανταστείτε.
Τι να πούμε; Οι άνθρωποι διάβασαν τόσα βιβλία σε σχέση με την φιλοσοφία ή την μαγεία και έμειναν ουσιαστικά αγράμματοι. Εξακολουθούν να αγνοούν ότι με παρόμοιες πράξεις θανάτου επιβαρύνουν την γενιά τους δημιουργώντας άσχημα και εχθρικά δυναμικά, παραβλέποντας με περισσή εγωπάθεια ότι θα κληθούν αργά ή γρήγορα, να δώσουν λόγο για τις πράξεις τους. Καθημερινά ματιάσματα καταφέρνουν συχνά στους γείτονες ή στους περαστικούς οι γιαγιούλες που κάθονται ήσυχα στα σκαμνάκια τους, στις πόρτες ή στα παράθυρα του δρόμου. Ιδιαίτερα αν τους αρέσει το κουτσομπολιό, βρίσκοντας ελαττώματα σε όποιον έχει την ατυχία να πέσει στο ορατό τους πεδίο. Δεν είναι τυχαίο που ο λαός σε διάφορες παραδόσεις τις βάφτισε «φριχτό δικαστήριο» Το μάτισμα συνοδεύεται πάντοτε από ζήλια κι εγωπάθεια. Οι ζηλιάρηδες και οι νάρκισσοι έχουν πάντοτε «κακό μάτι» κι ας απορούμε που νοιώθουμε άσχημα κοντά τους ή τα ατυχήματα συμβαίνουν πάντοτε μετά από την συναναστροφή με τέτοια παθολογικά εγωπαθή όντα. Στην πραγματικότητα όλα είναι απλά και εξηγούνται αρκεί να γνωρίζουμε την πραγματικότητα των αιθερικών ενεργειακών ρευμάτων κι αλληλεπιδράσεων.
Εν τάχει
*Μάτιασμα είναι η διάτρηση του αιθερικού σώματος, που οδηγεί στην απώλεια ενέργειας.
*Βλάβη του αιθερικού σώματος είναι η εισαγωγή ξένων παθολογικών ενεργειακών παράσιτων – κατασκευών στο αιθερικό σώμα του ανθρώπου.
*Κατάρα είναι η ισχυρή σύνδεση του ανθρώπου με κάποια ενεργειακή κατασκευή ή οντότητα που οδηγεί σε μόνιμη απώλεια ενέργειας επικίνδυνης όχι μόνο για την υγεία αλλά και για την ζωή του παθόντος. Ακόμη η κατάρα αν είναι ισχυρή διώχνει κάθε ευτυχία και χαρά από την ζωή και καταγράφεται βαριά στο κάρμα ή στην γραμμή ενσαρκώσεων όχι μόνο του ανθρώπου αυτού αλλά και της γενιάς του τουλάχιστον μέχρι πέμπτης. Είναι γνωστή η φράση «να τον πάρει ο … και να τον σηκώσει ο… μέχρι πέμπτης γενεάς»
Είναι πάρα πολύ επικίνδυνη η επίδραση μιας ξένης ενέργειας μέσα στο αιθερικό μας σώμα γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να αναγνωρίσουμε και να εξουδετερώσουμε άμεσα κάθε τέτοια επίθεση πριν προλάβει να αποβεί μη ανατρέψιμη, πριν καν αρχίσει το καταστρεπτικό της έργο. Οι ιστορίες λοιπόν, οι μύθοι και τα παραμύθια για τους μάγους και τις μάγισσες για το μάτιασμα και τις κατάρες, όλο αυτό που ο λαός εν τη σοφία του αποκαλεί «κακό μάτι» είναι στην πραγματικότητα η ικανότητα για ισχυρές ενεργειακές επιδράσεις σε ξένα ενεργειακά σώματα.
Αυτή είναι η σύγχρονη κοινωνία στην οποία είμαστε αναγκασμένοι να ζήσουμε την ζωή μας από την γέννηση μέχρι τον θάνατο μας. Γι’ αυτό πρέπει να μορφωθούμε, να αποκτήσουμε ΗΘΙΚΗ δηλ. ΛΟΓΙΚΗ και δεν θα χτυπάμε ούτε θα βλάπτουμε όποιον πέφτει στην ανεξέλεγκτη ενέργεια μας ή δεν ικανοποιεί τον ασήμαντο εγωπαθές ανθρώπινο ζώο μέσα μας. Για το πώς μπορούμε με απλό τρόπο να προφυλαχτούμε από αυτές τις κακόβουλες ενέργειες, που δεν προέρχονται πάντοτε από ανθρώπινα όντα, πώς να τις εξουδετερώσουμε και να τις αδρανοποιήσουμε, σκοπεύω να επανέλθω σε προσεχές άρθρο. Μέχρι τότε να θυμάστε ως αντίμετρα στις κακόβουλες πράξεις -είναι σχεδόν πανάκεια- το γέλιο, η καλή διάθεση, ο σεβασμός και φυσικά ένας σωστά κατασκευασμένος οργονίτης όπως οι οργονίτες του Orgonodrome.gr
@ Ηω Αναγνώστου /άρθρο που δημοσιεύτηκε στο strange n.154
Εικόνα 6: Ενεπίγραφο μολύβδινο έλασμα τυλισμένο σε ρολό (κατάδεσμος) 4ος αι. π.κ.ε. μέγιστο σωζόμενο ύψος 28,4 εκατ., μέγιστο σωζόμενο πλάτος 5,7 εκατ. Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Πέλλας. Ο κατάδεσμος έγραφε: «της Θετίμας και του Διονυσοφώντα την τελετή και το γάμο δένω με γραπτή κατάρα και όλων των άλλων γυναικών, είτε χήρες είναι, είτε παρθένες, κυρίως όμως της Θετίμας. Και παραδίνω αυτόν τον κατάδεσμο στον Μάκρονα και τους δαίμονες. Και μόνον όταν εγώ ξεθάψω και ξετυλίξω και διαβάσω πάλι αυτά τα λόγια, τότε μονάχα να παντρευτεί ο Διονυσοφώντας. Προηγουμένως να μην πάρει άλλη γυναίκα του εκτός από μένα. Μονάχα εγώ να γεράσω στο πλευρό του Διονυσοφώντα, καμιά άλλη. Σας ικετεύω προσφιλείς δαίμονες δείξτε οίκτο στη Φίλα γιατί με έχουν εγκαταλείψει όλα τα αγαπημένα μου πρόσωπα και είμαι έρημη. Αλλά φυλάξτε τον κατάδεσμο για χάρη μου, ώστε να μη γίνουν αυτά, κι η κακιά Θετίμα κακά να χαθεί … κι εγώ να βρω ευδαιμονία και μακαριότητα».
Εικόνα 7: Πολύ συνηθισμένοι οι κατάδεσμοι κατά ηνιόχων και των αλόγων τους στον ιππόδρομο: «Όπως αυτός ο πετεινός καταδένεται στα πόδια, στα χέρια και στο κεφάλι, έτσι να καταδέσουν οι δαίμονες τα σκέλη, τα χέρια και το κεφάλι και την καρδιά των ηνιόχων». Και για όσους δεν είχαν χρόνο για να φτιάξουν καταδέσμους (όπως ονομάζονται τα μολύβδινα πλακίδια), ένα σφάκελο ήταν αρκετό.
Εικόνα 8: 1. Η Μέδουσα Γοργώ του δυτικού αετώματος του αρχαϊκού ναού της Κέρκυρας (585 π.κ.ε.). Αποτροπαϊκό σύμβολο, αφού η ασχήμια του μπορεί να τρομάξει και να διώξει όποιον το αντικρίζει (Αρχαιολογικό Μουσείο Κέρκυρας) 2. Μέδουσα από την Βέροια την εποχή των Μακεδόνων βασιλέων.
Εικόνα 10: 1.Ένα μικρό παιδί που φοράει στον λαιμό του φυλαχτό σε σχήμα φαλλού. Το τοποθετούσαν στο σπίτι κρεμασμένο με κουδουνάκια που χτυπούσαν με τον αέρα. 2. Περικνημίδες Έλληνα οπλίτη από την Μ. Ελλάδα Απουλία με γοργόνεια.
Εικόνα 11: 1. Πομπηία -οικία Βέτι, ο Πρίαπος της αφθονίας με υπερβολική απόδοση του φαλλού. Η χρήση του φαλλού ως αποτροπαϊκού συμβόλου είχε στόχο την προστασία των ανθρώπων. 2.Ο Περσέας κρατά το κεφάλι της Μέδουσας – Ζωγραφική από την Πομπηία
Εικόνα 12: Ο Βάσκανος οφθαλμός ζωγραφισμένος σε αγγεία, σκαλισμένος σε οστέινα περίαπτα ή ένθετος σε κατασκευές, ο «βάσκανος οφθαλμός» χρησιμοποιείται ως αντίδοτο, ως φυλαχτό, ενάντια στο κακό μάτι.
Εικόνα 13: Πήλινο ειδώλιο που απεικονίζει ένα μικρό αγόρι το οποίο φέρει διαγωνίως στο στήθος ταινία από την οποία κρέμονται περίαπτα και σφραγίδες (325-300 π.κ.ε.) Αρχαιολογικό Μουσείο Μυκόνου
Εικόνα 14: Σκεύος από την Μ. Ελλάδα με φαλλικά σύμβολα που προστάτευαν από κάθε επιβουλή και βασκανία
Εικόνα 15: Αναπαράσταση μινωικού μεγάρου Κνωσός από το ανασκαφικό έργο του Έβανς
Εικόνα 16: Καμηλάρι Κρήτη. Κρητο-Μινωικής εποχής αγαλματίδιο με εν κύκλω χορευτές. Μαγικό χαρακτήρα είχαν οι κυκλικοί χοροί, ιδιαίτερα αναπτυγμένοι στη Μινωική Κρήτη.
Εικόνα 17: 1. Ο χριστιανικός σταυρός ως αποτροπαϊκό σύμβολο. Σταυροί τοποθετούνταν σε τοίχους, πόρτες, παράθυρα ιδιωτικών και δημόσιων κτιρίων προκειμένου να τα καταστήσουν απρόσβλητα από τους δαίμονες. 2. Αντικείμενο ρωμαϊκής εποχής με αποτροπαϊκά σύμβολα 3. Ελληνικό σκεύος από την αρχαϊκή εποχή με πολλαπλές μορφές δράκων δαιμόνων και άλλων.
Εικόνα 18-19: Σύγχρονα αποτροπαϊκά
