Πώς δημιουργούνται οι πλανήτες: Ένα «νεαρό» άστρο «ρίχνει φως» στη γένεση νέων κόσμων

Πώς δημιουργούνται οι πλανήτες: Ένα «νεαρό» άστρο «ρίχνει φως» στη γένεση νέων κόσμων

NASA/JPL

Δείτε ακόμα

Έρευνα υποδεικνύει μεγαλύτερη του ως τώρα εκτιμώμενου ποσότητα νερού στη Σελήνη 25/07 10:30
Πώς μπορεί ο Άρης να γίνει κατοικήσιμος: Ένα «θαυματουργό» υλικό και μια πολλά υποσχόμενη θεωρία 16/07 17:28

Ερευνητές του Dartmouth College ανακάλυψαν έναν πλανήτη σε τροχιά γύρω από ένα από τα πιο φωτεινά νεαρά άστρα που είναι γνωστά, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στο The Astrophysical Journal Letters. Ηλικίας περίπου 45 εκατομμυρίων ετών, το άστρο και ο πλανήτης του θα μπορούσαν να δώσουν πολύτιμα στοιχεία σχετικά με τον σχηματισμό πλανητών.

Όπως αναφέρεται σε ανάρτηση στο Phys.org, ο συγκεκριμένος εξωπλανήτης βρέθηκε στο πλαίσιο της αποστολής TESS (Transiting Exoplanet Survey Satellite) της NASA. Αν και χιλιάδες εξωπλανήτες έχουν ήδη ανακαλυφθεί, είναι πραγματικά λίγοι αυτοί που βρέθηκαν σε τροχιά γύρω από νεαρά άστρα.

Ο εξωπλανήτης που «πρωταγωνιστεί» στην έρευνα των επιστημόνων του Dartmouth College είναι γνωστός ως DS Tuc Ab και θεωρείται «προεφηβικής» ηλικίας για πλανήτης: Δεν μεγαλώνει πλέον, αλλά εξαιτίας της νεαρής του ηλικίας, περνά ακόμα αλλαγές, όπως πχ η απώλεια ατμοσφαιρικών αερίων λόγω της ακτινοβολίας από το άστρο. Γενικότερα μιλώντας, οι πλανήτες μπορούν να χρειαστούν εκατομμύρια ή δισεκατομμύρια χρόνια για να φτάσουν σε επίπεδο «ωριμότητας». Από τη στιγμή που αυτή η διαδικασία δεν μπορεί να παρατηρηθεί σε πραγματικό χρόνο, οι επιστήμονες ψάχνουν πλανήτες γύρω από νεαρά άστρα για να παρατηρήσουν τη διαδικασία ενώ είναι σε εξέλιξη και να μάθουν πώς οι πλανήτες σχηματίζονται και εξελίσσονται.

ELISABETH NEWTON

«Ένας από τους γενικούς στόχους της αστρονομίας είναι η κατανόηση της ευρύτερης εικόνας σχετικά με το πώς φτάσαμε εδώ, πώς σχηματίζονται τα ηλιακά συστήματα και οι γαλαξίες και γιατί» είπε η Ελίζαμπεθ Νιούτον, επίκουρη καθηγήτρια φυσικής και αστρονομίας στο Dartmouth Colleger. «Βρίσκοντας ηλιακά συστήματα που διαφέρουν από το δικό μας- ειδικά νεαρότερα- μπορούμε να ελπίζουμε πως θα μάθουμε γιατί η Γη και το δικό μας ηλιακό σύστημα εξελίχθηκαν όπως εξελίχθηκαν».

Το DS Tuc Ab έχει μέγεθος περίπου εξαπλάσιο της Γης (κάπου ανάμεσα στα μεγέθη του Ποσειδώνα και του Κρόνου). Δεδομένου του μεγέθους του, πιθανότατα έχει σύνθεση παρόμοια με αυτήν των γιγαντιαίων πλανητών στο ηλιακό μας σύστημα. Ο εξωπλανήτης αυτός έχει δύο ήλιους και πραγματοποιεί μια πλήρη περιστροφή γύρω από το κύριο άστρο του, μέσα σε μόλις οκτώ ημέρες. Ο πλανήτης είχε παρατηρηθεί αρχικά τον Νοέμβριο του 2018 και αργότερα επιβεβαιώθηκε από την ομάδα του Dartmouth τον Μάρτιο, με δεδομένα από το Spitzer Space Telescope της NASA και άλλα τηλεσκόπια, επίγεια και διαστημικά. Βρίσκεται σε απόσταση περίπου 150 ετών φωτός από τη Γη.

Η αποστολή TESS της NASA αναζητά πλανήτες γύρω από κοντινά άστρα χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της διέλευσης (transit): Στο πλαίσιο της προσέγγισης αυτής παρατηρείται πότε το φως εμποδίζεται καθώς ένας πλανήτης παρεμβάλλεται ανάμεσα στη Γη και στο άστρο του. Στη συνέχεια οι επιστήμονες εξετάζουν παρατηρήσεις από άλλα τηλεσκόπια για να επιβεβαιώσουν την ανακάλυψη.

«Η φωτεινότητα του άστρου μας επιτρέπει να μελετούμε τον πλανήτη με μεγαλύτερη λεπτομέρεια επειδή όσο περισσότερα φωτόνια έχουμε τόσο καλύτερα τα στατιστικά μας στοιχεία. Μια ανακάλυψη τέτοιου είδους με τόσο μοναδική ηλικία και ασυνήθιστο μέγεθος πλανήτη δεν θα ήταν δυνατή χωρίς το TESS» σημείωσε η Νιούτον.

Οι πλανήτες είναι μεγαλύτεροι όταν πρωτοσχηματίζονται και θεωρείται πως μικραίνουν με το πέρασμα του χρόνου, καθώς ψυχραίνονται και χάνουν ατμόσφαιρα. Επειδή αυτός ο πλανήτης σχηματίζεται ακόμα, οι επιστήμονες ελπίζουν να παρατηρήσουν την εξάτμιση της ατμόσφαιρας καθώς είναι σε εξέλιξη. Η κατανόηση αυτής της διαδικασίας θα μπορούσε να βοηθήσει τους ερευνητές να προβλέψουν τι θα μπορούσε να συμβεί στον εξωπλανήτη μέσα στα επόμενα δισεκατομμύρια χρόνια και επίσης θα μπορούσε να βοηθήσει στην κατανόηση του πώς η απώλεια ατμόσφαιρας μπορεί να έχει επηρεάσει μεγαλύτερης ηλικίας πλανήτες, όπως η Γη.