Σε ποιον ανήκει ο βασιλικός τάφος της Αμφίπολης – Αναλυτικά ποιοι κυβέρνησαν την Μακεδονία εκείνους τους καιρούς

1Μέχρι το άνοιγμα του βασιλικού τάφου στην Αμφίπολη, και ενώ η αγωνία ανεβαίνει στο κατακόρυφο ένα μόνο πράγμα είναι απόλυτα σίγουρο. Πρόκειται όντως περί βασιλικού τάφου, το θέμα είναι σε ποιον ανήκει.

Το να ανήκει στον μέγιστο των βασιλέων Αλέξανδρο είναι κάτι που που αναμένεται και ελπίζεται να αποδειχθεί. Η προοπτική της εύρεσης της τελευταίας κατοικίας του προκάλεσε τόσο δέος στον πλανήτη με αποτέλεσμα η Ελλάδα να είναι στο επίκεντρο της ειδησεογραφίας και όχι για αρνητικό λόγο.

Ήταν όμως ο δικός του τάφος η μήπως ανήκε σε κάποιον άλλον που κάθισε στον θρόνο των λεόντων; Ας δούμε αναλυτικά ποιοί ήταν οι βασιλείς της Μακεδονίας στα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ., και στις αρχές του 3ου αιώνα π.Χ..

Αλέξανδρος ο Μέγας 336-323 π.Χ.
Αντίπατρος, Αντιβασιλέας 334-319 π.Χ.
Φίλιππος Γ’ 323-317 π.Χ.
Αλέξανδρος Δ’ 323-310 π.Χ.
Περδίκκας, Αντιβασιλέας 323-321 π.Χ.
Αντίπατρος, Αντιβασιλέας 321-319 π.Χ.
Πολυπέρχων, Αντιβασιλέας 319-317 π.Χ.
Κάσσανδρος, Αντιβασιλέας 317-306 π.Χ.

Δυναστεία των Αντιπατριδών

Κάσσανδρος 306-297 π.Χ.
Φίλιππος Δ΄ 297-296 π.Χ.
Αλέξανδρος Ε΄ 296-294 π.Χ.
Αντίπατρος Β’ 296-294 π.Χ.
Δυναστεία των Αντιγονιδών
Δημήτριος ο Πολιορκητής 294-288 π.Χ.

Λυσίμαχος (με τον Πύρρο) 288-281 π.Χ.
Πύρρος της Ηπείρου (με τον Λυσίμαχο) 288-285 π.Χ.
Πτολεμαίος Κεραυνός 281-279 π.Χ.
Μελέαγρος της Μακεδονίας 279 π.Χ.
Αντίπατρος Ετησίας 279 π.Χ.
Σωσθένης της Μακεδονίας (Στρατηγός) 279-277 π.Χ.
Αντίγονος Β’ Γονατάς 277-274 π.Χ.
Πύρρος της Ηπείρου (αποκατάσταση) 274-272 π.Χ.
Αντίγονος Β’ Γονατάς (αποκατάσταση) 272-239 π.Χ.

Ο Δημήτριος ο Πολιορκητής έχαιρε μεγάλης φήμης, καθώς επρόκειτο περί ενός μοναδικού ανθρώπου με μεγάλα προτερήματα και ελαττώματα. Όμως ο Δημήτριος ο Πολιορκητής θάφτηκε στην Δημητριάδα της θεσσαλικής Μαγνησίας.

Ακόμα και ο Λυσίμαχος που βασίλεψε αμέσως μετά θάφτηκε στην Χερσόνησο της Θράκης. Πιο κάτω δεν προχωράμε διότι οι χρονολογίες ταφής τους πάνε πολύ αργότερα.

Μεγάλος βασιλιάς αν και υπεύθυνος για την εξαφάνιση της γραμμής αίματος του Μ. Αλεξάνδρου καθώς σκότωσε την μητέρα του Ολυμπιάδα και δολοφόνησε τον γιο του Αλέξανδρου, τον Αλέξανδρο τον Δ’ όπως και την σύζυγό του Ρωξάνη, ήταν ο Κάσσανδρος ο οποίος δεν έγινε γνωστό ποτέ που θάφτηκε από καμία ιστορική πηγή, πιστεύεται όμως ότι ο τάφος του έχει βρεθεί στην Βεργίνα μαζί με των παιδιών του, καθώς ήταν βασιλέας και εκεί θάπτονταν οι βασιλιάδες.

Σε μέλη της δυναστείας των Τημενιδών, ακόμα και στον ίδιο τον βασιλιά Κάσσανδρο ή κάποιον από τους γιους του αποδίδει η διευθύντρια της ΙΖ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Αγγελική Κοτταρίδη, την ταφική συστάδα που βρέθηκε στη Βεργίνα, όπως δήλωσε τον Μάρτιο του 2014.

Η κ. Κοτταρίδη προχώρησε σε «επιστημονικά τολμηρές» υποθέσεις για την αποκάλυψη των πέντε νέων βασιλικών τάφων στη διάρκεια της εισήγησής της στο αρχαιολογικό συνέδριο του ΑΠΘ η διευθύντρια της ΙΖ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασσικών αρχαιοτήτων, Αγγελική Κοτταρίδη.

Ο βασιλιάς Κάσσανδρος υπήρξε ένας από τους επιγόνους του Μεγάλου Αλεξάνδρου και σύζυγος της αδελφής του, Θεσσαλονίκης.

Στην ανακοίνωσή της με τίτλο «Ανάπλαση-ανάδειξη της βασιλικής Νεκρόπολης των Αιγών. Προστασία και ανάδειξη του νεκροταφείου των τύμβων και της ταφικής συστάδας των Τημενιδών» η κ. Κοτταρίδη ανακοίνωσε ότι συνολικά βρέθηκαν (από το 1996 μέχρι σήμερα) 20 τάφοι που χρονολογούνται από τα αρχαϊκά (α΄ μισό του 6ου αι.) μέχρι τα πρώιμα ελληνιστικά χρόνια (τέλος 4ου- αρχές 3ου αι. π.Χ.).

«Ερευνούμε την συστάδα των Τημενιδών που βρίσκεται στη νοτιοδυτική γωνία του νεκροταφείου των τύμβων και σημαδεύει την πορεία του αρχαίου δρόμου, ο οποίος οδηγούσε από την βορειοδυτική πύλη της πόλης -όπου η ταφική συστάδα των βασιλισσών- προς την περιοχή που θάφτηκε ο Φίλιππος Β΄ και ο Αλέξανδρος Δ΄, ο γιος του Μεγαλέξανδρου και της Ρωξάνης για την ταύτιση του τάφου του οποίου κανείς ως τώρα δεν έχει διατυπώσει κάποια αντίρρηση» δήλωσε η κ. Κοτταρίδη.

Αναφερόμενη σε άλλο τάφο είπε: «Άφθονη κεραμική, κυρίως κομψές λευκές λήκυθοι, τα χαρακτηριστικά ελαιοδοχεία των νεκρικών τελετών, χρονολογούν το σύνολο γύρω στο 420-410 π.Χ., ενώ ένα σιδερένιο ξίφος που ξέφυγε από τους τυμβωρύχους μαρτυρά ότι ο τάφος ανήκει σε έναν πολεμιστή, ίσως τον βασιλιά Περδίκκα Β΄ (454-413 π.Χ.) που χρειάστηκε σκληρούς αγώνες για να διατηρήσει το βασίλειό του ανεξάρτητο μέσα στη δίνη του Πελοποννησιακού πολέμου»

«Μολονότι οι τάφοι είναι όλοι συλημένοι, η παρουσία κατάλοιπων εντυπωσιακών ταφικών πυρών με πλούσια αφιερώματα (αγγεία και όπλα) που ανακαλούν περιγραφές των ομηρικών επών αλλά και το μέγεθος και την μορφή των ίδιων των μνημείων μας οδήγησαν στη σύνδεση με την οικογένεια των Τημενιδών».

Ο Περδίκκας υπήρξε αντιβασιλεύς. Σκοτώθηκε στην εκστρατεία του ενάντια στον Πτολεμαίο μάλιστα τον δολοφόνησαν οι άντρες του. Ένας από αυτούς που τον δολοφόνησε ήταν και ο ιδρυτής της αυτοκρατορίας των Σελευκιδών ο Σέλευκος. Είναι άγνωστο που θάφτηκε.

Θεωρητικά είχε το ειδικό βάρος να ταφεί με βασιλικές τιμές, και επειδή δεν υπήρξε βασιλέας της Μακεδονίας, πιθανότατα δεν θα θαβόταν στην Βεργίνα όπου ήταν και ο συνήθης τόπος ταφής των Μακεδόνων βασιλιάδων. Άρα μια πιθανότητα να θάφτηκε στην Αμφίπολη έχει λογική βάση.

Άγνωστη η τύχη του Αντίπατρου πατέρα του Κάσσανδρου, ενώ ακολούθησε σειρά βασιλιάδων με σύντομη παραμονή στο θρόνο, οι οποίοι δεν έπαιξαν κανένα ουσιαστικό ρόλο στα πολιτικά δρώμενα της εποχής. Ο Αντίπατρος είχε και αυτός το ειδικό βάρος για να θαφτεί με βασιλικές τιμές όχι όμως στην Βεργίνα.

Πλήθος τουριστών επισκέπτεται το τελευταίο τριήμερο τη Μεσολακιά, καθώς η αγωνία για το μυστικό που κρύβουν οι αρχαιολογικές ανασκαφές στην Αμφίπολη κορυφώνεται.

Παρόλο που οι ανασκαφές σταμάτησαν την Παρασκευή, λόγω του Δεκαπενταύγουστου, οι τουρίστες συρρέουν στην περιοχή του Στρυμονικού Κόλπου, με τα αυτοκίνητά τους να δημιουργούν ένα τεράστιο κομβόι.

Εκατοντάδες επισκέπτες βρέθηκαν στο Μουσείο της Αμφίπολης και με ειδικούς τηλεφακούς παρατηρούσαν από μακριά το σημείο που εντοπίστηκαν τα ευρήματα της αρχαιολογικής σκαπάνης της προϊσταμένης της ΚΗ’ Εφορίας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Κατερίνας Περιστέρη.

Να σημειωθεί πως από την Πέμπτη η είσοδος της ταφικής περιβόλου στο λόφο Καστά της Αρχαίας Αμφίπολης καλύφθηκε με ειδικά σκέπαστρα, προκειμένου να προστατευτούν οι Σφίγγες αλλά και οι αρχαιολόγοι από την υπεριώδη ακτινοβολία.

Οι ανασκαφές θα ξεκινήσουν εκ νέου από νωρίς το πρωί της Δευτέρας, με τη αρχαιολογική ομάδα να ενισχύεται και να εντείνει τις προσπάθειες της, ώστε σύντομα να «λύσει το γρίφο» των Σφιγγών της Αρχαίας Αμφίπολης.

Οι αρχαιολόγοι προχωρούν εκατοστό – εκατοστό, αφαιρώντας τους όγκους χώματος που καλύπτουν τα αρχαιολογικά ευρήματα, ενώ σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, δεν έχουν χρησιμοποιηθεί ακόμη μέσα υψηλής τεχνολογίας για να διεισδύσουν στο χώρο.

Στο σημείο των ανασκαφών θα βρίσκεται από νωρίς το πρωί και ο στενός συνεργάτης της αρχαιολόγου Κατερίνας Περιστέρη, αρχιτέκτονας, Μιχάλης Λεφαντζής προκειμένου να ενισχύσει την αρχαιολογική ομάδα.

Κρατώντας και ο ίδιος «σιγή ιχθύος», δήλωσε ότι «το υπουργείο Πολιτισμού είναι αυτό που θα δώσει την περαιτέρω ενημέρωση των εξελίξεων των αρχαιολογικών ανασκαφών».

Σημείωσε μάλιστα πως «η αποκάλυψη των όσων κρύβουν οι Σφίγγες δεν σχετίζεται χρονικά με τα εγκαίνια της Διεθνούς Εκθέσεως της Θεσσαλονίκης. Ότι είναι να γίνει, θα το μάθετε εν καιρώ και μάλιστα πολύ γρήγορα».

Ευχή μας είναι κατ’ εξαίρεση της συνήθειας της ταφής των Μακεδόνων βασιλέων στην Βεργίνα να πρόκειται όντως για τον τάφο του Αλέξανδρου. Ο θετικός αντίκτυπος θα είναι πολύ μεγάλος για την χώρα αλλά και για τον ψυχισμό των Ελλήνων που θέλουν τόσο πολύ να ξανάρθουν σε επαφή με τους εαυτούς τους από το παρελθόν.

Πάντως δεν θα μας φαινόταν απίθανο να υπάρξει πολιτική εκμετάλλευση του θέματος και να έχουμε ανακοινώσεις κατά την διάρκεια της ΔΕΘ.

Use Facebook to Comment on this Post

Related posts

Leave a Reply

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *