«Η μελέτη των βιομηχανικών επαναστάσεων του παρελθόντος δείχνει ότι τείνουν αθροιστικά να δημιουργούν παρά να καταστρέφουν θέσεις εργασίας», λέει το υψηλόβαθμο στέλεχος της Παγκόσμιας Τράπεζας, Σιμεόν Τζάνκοφ.
ΕΤΙΚΕΤΕΣ:
Γνωρίζει καλά τόσο τη θεωρητική όσο και την πρακτική πλευρά της οικονομικής πολιτικής. Ο 48χρονος Βούλγαρος οικονομολόγος Σιμεόν Τζάνκοφ υπηρέτησε για σχεδόν τέσσερα χρόνια (2009-2013) ως υπουργός Οικονομικών και αναπληρωτής πρωθυπουργός στην κυβέρνηση του Μπόικο Μπορίσοφ, εξαλείφοντας το δημοσιονομικό έλλειμμα, μειώνοντας φόρους, αλλά και τον αριθμό των δημοσίων υπαλλήλων. Παράλληλα, ως στέλεχος της Παγκόσμιας Τράπεζας, έχει εργαστεί σε περισσότερες από 100 χώρες, ήταν ο εμπνευστής της έκθεσης Doing Business και πέρυσι ήταν επικεφαλής της σύνταξης του World Development Report. Είναι πρύτανης του New Economic School στη Μόσχα και διευθυντής πολιτικής του Financial Markets Group στο LSE. Με την ευκαιρία της επίσκεψής του στην Αθήνα ως προσκεκλημένου του ΙΟΒΕ, για μία διάλεξη με θέμα τις προκλήσεις οικονομικής μεγέθυνσης που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, απάντησε στις ερωτήσεις της «Κ» για μια σειρά φλεγόντων ζητημάτων.
– Τι πρέπει να κάνει η Ευρώπη για να διατηρήσει την ευημερία της και τον τρόπο ζωής της αντιμέτωπη με τον ανελεύθερο λαϊκισμό, την εχθρική στάση των ΗΠΑ και την τεχνολογική επέλαση της Κίνας; Η ατζέντα περαιτέρω φιλελευθεροποίησης, την οποία εισηγείστε, απευθύνεται με κάποιο τρόπο στους χαμένους της παγκοσμιοποίησης και της ψηφιακής επανάστασης;
– Οι άμεσες προτεραιότητες για την Ευρώπη πρέπει να είναι η δημιουργία μιας ενιαίας ψηφιακής αγοράς, η ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης και η δημιουργία ενιαίας αγοράς ενέργειας. Χωρίς αυτά, η Ευρώπη θα βρεθεί σε τρομακτικά μειονεκτική θέση απέναντι στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Κίνα. Η ατζέντα την οποία προτείνω (σ.σ. περιλαμβάνει μείωση φόρων, απελευθέρωση της αγοράς εργασίας και του ψηφιακού εμπορίου, συρρίκνωση του κράτους) προάγει τον φιλελευθερισμό εξίσου όσο και την ανταγωνιστικότητα. Κάθε βιομηχανική επανάσταση επηρεάζει κάποιους κλάδους θετικά και κάποιους αρνητικά. Οι οικονομίες που ευημερούν είναι αυτές που επιτρέπουν την πιο ελεύθερη μετακίνηση κεφαλαίου και εργασίας μεταξύ των διαφορετικών κλάδων. Αν το κανονιστικό πλαίσιο είναι άκαμπτο, οι κλάδοι που βρίσκονται σε πορεία παρακμής θα συρρικνώνονται, αλλά οι πολλά υποσχόμενοι νέοι κλάδοι δεν θα αναπτύσσονται.
– Εχει κάνει αρκετά η Ευρωζώνη ώστε να προετοιμαστεί για την επόμενη χρηματοπιστωτική κρίση; Θα μπορούσε αυτή η κρίση να προκληθεί από την Ιταλία;
– Οχι, η Ευρωζώνη δεν έχει κάνει αυτά που έπρεπε. Η περίοδος μετά την προηγούμενη κρίση αφιερώθηκε στην αντιμετώπιση του μεταναστευτικού και πιο πρόσφατα στην άνοδο του εθνικισμού, και ειδικότερα στο Brexit. Ως αποτέλεσμα, η Ευρώπη δεν είναι έτοιμη για την επόμενη χρηματοπιστωτική κρίση. Τώρα μόλις κάποιοι πολιτικοί, όπως ο πρόεδρος Μακρόν, παρουσιάζουν οράματα για το μέλλον της Ευρώπης. Οσο για την Ιταλία, έχει τα γνωστά δημοσιονομικά και τραπεζικά ζητήματα να επιλύσει, αλλά η βασική απειλή είναι η απουσία ετοιμότητας των Βρυξελλών.
– Ποιο είναι το πιο σημαντικό εμπόδιο για μια ανθεκτική ανάκαμψη στην Ελλάδα; Οι υψηλοί δημοσιονομικοί στόχοι ή οι χαμηλές επιδόσεις σε κατατάξεις του επενδυτικού κλίματος και της ανταγωνιστικότητας;
– Το κλειδί είναι η χαμηλή ανταγωνιστικότητα. Οι δημοσιονομικοί στόχοι μπορούν να επιτευχθούν με υψηλότερους δείκτες μεγέθυνσης. Για να το θέσω διαφορετικά, η επιτυχημένη δημοσιονομική πολιτική προϋποθέτει μια ανθεκτική οικονομία. Η ελληνική οικονομία παραμένει καθηλωμένη εξαιτίας του αναποτελεσματικού κανονιστικού πλαισίου, στο οποίο συμπεριλαμβάνω και τους δημοσιονομικούς κανόνες. Η σχετική τάση είναι εμφανής στις εκθέσεις Doing Business της Παγκόσμιας Τράπεζας, όπου η Ελλάδα τον τελευταίο χρόνο έπεσε κάποιες θέσεις στην κατάταξη.
– Είναι υπερβολικοί οι φόβοι για τη μαζική απώλεια θέσεων εργασίας εξαιτίας της 4ης βιομηχανικής επανάστασης; Γιατί;
– Ναι, είναι πολύ υπερβολικοί. Ο κόσμος φοβάται το άγνωστο. Ωστόσο, η μελέτη των βιομηχανικών επαναστάσεων του παρελθόντος δείχνει ότι τείνουν αθροιστικά να δημιουργούν παρά να καταστρέφουν θέσεις εργασίας. Φυσικά, το είδος των θέσεων εργασίας που θα δημιουργηθούν μπορεί να είναι διαφορετικό. Ενα από τα ευρήματα του πιο πρόσφατου World Development Report της Παγκόσμιας Τράπεζας, ωστόσο, είναι ότι θα δημιουργηθεί μεγάλος αριθμός νέων θέσεων εργασίας στον τομέα των υπηρεσιών στην Ευρώπη. Το ερώτημα συνεπώς είναι ποιες χώρες έχουν ευέλικτες πολιτικές ρύθμισης και φορολόγησης προκειμένου να προσελκύσουν αυτές τις θέσεις εργασίας.
Η σύγκριση Ελλάδας – Ισραήλ
– Ποια είναι τα πιο ζωτικά διδάγματα που έχετε αντλήσει από τη διαδικασία μετάβασης από τον κομμουνισμό στην οικονομία της αγοράς;
– Οσο λιγότερες αρμοδιότητες έχουν οι πολιτικοί σε εθνικό επίπεδο, τόσο το καλύτερο. Αυτό αφορά ειδικά την οικονομία, αλλά έχει εφαρμογή επίσης και σε θέματα δημοσιονομικής πολιτικής. Αρκούν οι απλοί κανόνες. Σχετικά με την Ελλάδα, παρουσιάζει ενδιαφέρον η σύγκριση με το Ισραήλ. Οι δύο χώρες διαθέτουν παρεμφερή αποθέματα ανθρωπίνου δυναμικού, ωστόσο η οικονομία του Ισραήλ είναι σήμερα πιο ανταγωνιστική. Μεγάλο μέρος αυτής της ανταγωνιστικότητας ήταν προϊόν του κύματος των μεταναστών που πήγαν στο Ισραήλ από την πρώην ΕΣΣΔ – και ειδικότερα από την υιοθέτηση εκ μέρους τους των αρχών της φιλελεύθερης οικονομικής ανάπτυξης.
ΈντυπηΠηγή άρθρου – kathimerini.gr
Use Facebook to Comment on this Post
