Στρατηγική ασυμμετρία

ΕΤΙΚΕΤΕΣ: ΣΧΟΛΙΟ

Εχουμε μπει σε μια δύσκολη φάση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Η Ιστορία έχει αποδείξει, πρώτα το 1974 και κατόπιν το 1987, πως η προοπτική ανακάλυψης υδρογονανθράκων οδηγεί σε ένταση με την Τουρκία. Η Αγκυρα έχει παραθέσει τις δικές της διεκδικήσεις και βρίσκει πάντοτε την κατάλληλη στιγμή να πετύχει τους στόχους της, όπως συνέβη με το πρακτικό της Βέρνης (1976) και κατόπιν με τη συμφωνία Παπανδρέου – Οζάλ. Η ανακάλυψη κοιτασμάτων στην Κύπρο πυροδότησε το τελευταίο ντόμινο που βρίσκεται σε εξέλιξη, με άγνωστη τελική έκβαση. Η Τουρκία αμφισβητεί τώρα εμπράκτως τόσο την κυριαρχία της Κύπρου όσο και την ελληνική θέση για την υφαλοκρηπίδα που ανήκει στο Καστελλόριζο. Θέση την οποία Τούρκοι διπλωμάτες συχνά αποκαλούν «παγίδα θανάτου» για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Ο Ερντογάν νιώθει, εν τω μεταξύ, πανίσχυρος και αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα. Μετά τη συνάντησή του με τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο δείχνει αχαλίνωτος στις κινήσεις του. Σημαντικοί Ευρωπαίοι ηγέτες εκτιμούν ότι ο Τούρκος πρόεδρος «κόβει πλέον τα σχοινιά» με τη Δύση. Η προοπτική όμως τους τρομάζει, γιατί ξέρουν ότι η στρόφιγγα των προσφυγικών ροών μπορεί να τους γίνει πολιτικός εφιάλτης.

Το σημαντικότερο, ωστόσο, ζήτημα είναι η στρατηγική ασυμμετρία μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας, και ειδικά στη θάλασσα. Ο καθηγητής Δερτιλής έχει δείξει τι σημαίνει αυτό ιστορικά. Οι πολιτικές μας ηγεσίες ξέχασαν ίσως ότι η Ελλάδα είναι κράτος ναυτικό, που πρέπει να έχει ισχυρή παρουσία στην ευρύτερη περιοχή. Καμία στρατηγική συνεργασία με άλλη χώρα δεν μπορεί να αναπληρώσει τα δικά μας κενά.

Στην εξίσωση αυτή πρέπει να προσθέσουμε την απρόβλεπτη Ουάσιγκτον του Τραμπ. Οι Αμερικανοί μάς συνιστούν να μη στρατιωτικοποιήσουμε εμείς μια κρίση με την Τουρκία πρώτοι και εν πάση περιπτώσει να τους ειδοποιήσουμε πριν. Πέραν τούτου όμως, η Αθήνα δεν έχει καμία βεβαιότητα για το πώς θα χειριστούν οι ΗΠΑ μια ελληνοτουρκική ένταση. Οι χειριστές των ελληνοτουρκικών σχέσεων εκτιμούν πως η Ελλάδα πρέπει να αποφύγει την κλιμάκωση μιας κρίσης ή την «ΑΟΖοποίηση» της εξωτερικής μας πολιτικής. Ασχέτως εάν έχουν δίκιο ή όχι, καλό είναι οι ιθύνοντες να επεξεργάζονται και διαφορετικά σενάρια, γιατί τα γεγονότα σπανίως ακολουθούν τον σχεδιασμό…

Έντυπηkathimerini.gr