Τι ήταν τα ερωτικά δικαστήρια ή ερωτοδικεία;

Τα λεγόμενα ερωτικά δικαστήρια ή ερωτοδικεία, ήταν ειδικά δικαστήρια που αναπτύχθηκαν κατά πρώτον στη Γαλλία από τον 12ο μέχρι και τον 14ο αιώνα και των οποίων ο θεσμός στη συνέχεια επεκτάθηκε και σε άλλες περιοχές. Τα δικαστήρια αυτά αποτελούσαν κυρίως δημιούργημα των φεουδαλικών ηθών της εποχής εκείνης.

Τα ερωτικά δικαστήρια συγκροτούνταν όχι από άνδρες, αλλά από επιφανείς γυναίκες ένεκα καταγωγής και μόρφωσης που η δικαιοδοσία τους εκτείνονταν επί πάσης ερωτικής υπόθεσης και ζητήματος που έφθανε σε δικαστική αρχή, είτε γενικής φύσεως, όπως για παράδειγμα «αν ο έρωτας είναι δυνατός μεταξύ συζύγων» ή και επί ειδικών περιπτώσεων που υποβάλλονταν προς εκδίκαση κατόπιν αίτησης των ενδιαφερομένων.

Έτσι σε κάθε τέτοια περίπτωση συνέρχονταν τα δικαστήρια αυτά και εκδικάζοντας τις διάφορες υποθέσεις, μετά και από συζητήσεις εξέδιδαν σχετική επίσημη απόφαση, που βασίζονταν κυρίως επί στους κανόνες του ερωτικού δικαίου ή «ερωτικού κώδικα» τον οποίο είχε συντάξει περί το 1170 ο Ανδρέας Καπελλάνος, της Αυλής του Βασιλέως της Γαλλίας.
Επί τη βάση του παραπάνω έργου κατέστη γνωστό ότι ερωτικά δικαστήρια λειτουργούσαν σε όλη σχεδόν την Γαλλία στα οποία σημαντικότερες γυναίκες που είχαν προεδρεύσει ήταν η Ερμεγκάρδη, υποκόμισσα της Ναρβώνας (1143), η Σίβυλλα, κόμισσα της Φλάνδρας (1137), η Βασίλισσα Ελεονώρα της Γαλλίας και η κόρη της Μαρία κόμισσα της Καμπανίας, κ.ά. Επίσης, όπως μνημονεύει και ο συγγραφέας ο Ιωάννης Νοστράδαμος, ερωτικά δικαστήρια υπήρχαν και στη Προβηγκία , στη Σινιέ, Πιερφέ, Ρομανέν, ακόμα και στη πρωτεύουσα (έδρα) των Παπών την Αβινιόν.

Έτσι κατά τον 15ο αιώνα όχι μόνο δεν συνεχίζουν να υφίστανται τέτοια δικαστήρια αλλά εκτός των γυναικών που προήδρευαν πάντα, συμμετείχαν σ΄ αυτά ως μέλη και άνδρες, συνηθέστερα ιππότες, ευγενείς, καθώς και ποιητές. Μάλιστα ένα εξ εκείνων των ερωτοδικείων απένεμε ειδικά και τον τίτλο «Πρίγκιπας του έρωτα».

Τελευταία εκδίκαση ερωτικού δικαστηρίου και συνεπώς εκδοθείσα απόφαση που έλαβε χώρα στο περίφημο «μέγαρο Ραμπουγιέ» που δέσποζε των ομοίων δικαστηρίων ήταν το υπό την προεδρία της Πριγκίπισσας Μαρίας όπου και γνωμοδότησε ότι: «ο αληθινός εραστής οφείλει να μεριμνά περισσότερο για τον ίδιο τον έρωτα παρά για τα αισθήματα τα οποία εμπνέει».

Κύρος των αποφάσεων

Το κύρος των δικαστικών αυτών αποφάσεων ήταν περισσότερο ηθικό χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν ήταν και απόλυτα σεβαστό. Αντίθετα μάλιστα οι αποφάσεις των ερωτικών δικαστηρίων εκτελούνταν πιστά διότι ανταποκρίνονταν απόλυτα στις περί τιμής ιδέες των τότε ανεπτυγμένων τάξεων αλλά και διότι η ίδια η τότε κοινή γνώμη υποχρέωνε (απαιτούσε) τον καταδικαζόμενο να υποστεί την επιβαλλόμενη ποινή.

Έτσι οι περισσότερες εκείνων των αποφάσεων εκδίδονταν σε μορφή καταστατικών νόμων.

Κατά των αποφάσεων εκείνων υπήρχαν όμως και περιπτώσεις εφέσεων που όμως δεν είναι εξακριβωμένο ποια δικαστήρια ιεραρχικά εκδίκαζαν τις εφέσεις επί των αποφάσεων των ερωτικών δικαστηρίων.

Πιθανολογείται ότι εκδικάζονταν από όμοια δικαστήρια μεγαλύτερου κύρους (μεγαλυτέρων πόλεων).