Τι εξωπραγματικό συμβαίνει στο εκκλησάκι της Αγίας Θεοδώρας;

Αποτελεί αναμφισβήτητα ένα παράδοξο φαινόμενο. Μια εξωκοσμική σύμπραξη ανθρώπου και φύσης.

Το εκκλησάκι της Αγίας Θεοδώρας, που βρίσκεται κοντά στο χωριό Βάστα της Μεγαλόπολης, στέκει όρθιο για σχεδόν 9 αιώνες φιλοξενώντας στη σκεπή του 17 δέντρα, ενώ από τα θεμέλιά του αναβλύζουν τα νερά ενός κελαριού. Οι ρίζες των δέντρων δε φαίνονται στο εσωτερικό του ναΐσκου, αλλά περνούν μέσα από τους τοίχους!
Η παράδοση αναφέρει πως αυτό το διαρκές θαύμα της φύσης έχει σχέση με το μαρτύριο της Αγίας Θεοδώρας: Την περίοδο του Βυζαντίου κάθε χωριό είχε αυτόνομο χαρακτήρα. Είχε τη δική του κοινωνική, διοικητική καθώς και στρατιωτική αρχή. Κάθε οικογένεια του χωριού όφειλε να προσφέρει έναν άντρα για το στρατό του κι αν αυτό δεν ήταν εφικτό, έπρεπε να καταβάλει χρήματα για την πληρωμή ενός μισθοφόρου που θα την εκπροσωπούσε.
Ο θαρραλέος στρατιώτης… Θεοδώρα
Η νεαρή Θεοδώρα ήταν το μεγαλύτερο κορίτσι μιας φτωχής και πολύ θρήσκας οικογένειας με πατέρα ηλικιωμένο και άρρωστο και ζούσε σε ένα χωριό της Πελοποννήσου, τη Βάστα, λίγο έξω από τη Μεγαλόπολη. Το χρηματικό ποσό που απαιτείτο για την πληρωμή μισθοφόρου ήταν πολύ μεγάλο για τις δυνατότητες της οικογένειάς της και ο πατέρας της ανήμπορος να πάρει μέρος σε μάχη. Έτσι η Θεοδώρα σε ηλικία 17 ετών αποφάσισε να υποδυθεί τον άντρα και να συμμετάσχει η ίδια στον στρατό του χωριού της. Βρέθηκε πολύ σύντομα να πολεμά σε μάχες με περίσσιο θάρρος και, όπως ήταν λογικό, προάχθηκε σε βαθμό. Το σθένος της αλλά και η σεμνότητά της την έκαναν αρεστή μέσα στο στράτευμα. Μια νεαρή κοπέλα δεν μπόρεσε να αντισταθεί στη γοητεία του νεαρού στρατιώτη κι έτσι τον ερωτεύθηκε. Η Θεοδώρα δεν ήθελε να προδώσει το μυστικό της, γιατί αυτό θα εξέθετε όλη την οικογένειά της και προσπάθησε να μεταπείσει τη νεαρή κοπέλα λέγοντάς της ότι είναι αφιερωμένη στο Θεό, αλλά μάταια. Η κοπέλα ήθελε τον νεαρό που έβλεπε μπροστά της, τον όμορφο και θαρραλέο στρατιώτη που είχε γνωρίσει. Η συνεχής άρνηση της Θεοδώρας οδήγησε τη νεαρή κοπέλα στην εκδίκηση. Κοιμήθηκε με κάποιον άλλο στρατιώτη, από τον οποίο έμεινε έγκυος, και πήγε στον Διοικητή του στρατού δηλώνοντας ότι η Θεοδώρα ευθυνόταν για την εγκυμοσύνη της και πως έπρεπε να την παντρευτεί. Η άρνηση της Θεοδώρας να παντρευτεί την κοπέλα (αλλά και να αποκαλύψει το μυστικό της) την οδήγησε στην καταδίκη σε θάνατο λόγω ατίμωσης. Την εκτέλεσαν έξω από το χωριό και καθώς ξεψυχούσε, ευχήθηκε: «Χριστέ μου, συγχώρεσε τους εχθρούς μου. Κάνε το σώμα μου εκκλησία, τα μαλλιά μου δέντρα και το αίμα μου ποτάμι». Έτσι και έγινε…
Η Θεοδώρα που βασίλεψε ως άντρας
Άλλη θεωρία λέει ότι η Αγία Θεοδώρα ήταν η Αυγούστα Θεοδώρα, κόρη του Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Η΄ της μακεδονικής δυναστείας, που λέγεται πως βασίλεψε σαν άνδρας από το 1055 μέχρι το 1056. Η Αυγούστα Θεοδώρα – κατά τους ισχυρισμούς του Μιχαήλ ΣΤ΄ του στρατιωτικού που τη διαδέχθηκε με κίνημα – αρρώστησε βαριά και πέθανε, ενώ κατ΄ άλλους εικάζεται ότι ο ίδιος την δολοφόνησε. Μερικούς αιώνες αργότερα (τον 12ο αιώνα) φτιάχτηκε ένα εκκλησάκι στη μνήμη της, όπου μεταφέρθηκαν και θάφτηκαν τα λείψανά της. Με την ολοκλήρωση του ναϊδρίου αυτού, φύτρωσαν 17 δέντρα στη στέγη του όσα και τα χρόνια της Θεοδώρας, όταν θανατώθηκε.
Ακόμα και σήμερα το εκκλησάκι στέκει δίπλα στα νερά ενός χείμαρρου που διασταυρώνεται με τον ποταμό Χάραδρο και, παρότι μικρό σε μέγεθος, εντυπωσιάζει κάθε επισκέπτη που προσπαθεί να δικαιολογήσει την ύπαρξη των 17 πανύψηλων δέντρων στη σκεπή του χωρίς ίχνος ρίζας στο κάτω μέρος της στέγης ή το εσωτερικό του ναΐσκου.
Το εκκλησάκι γιορτάζει στις 11 Σεπτεμβρίου, αλλά χιλιάδες είναι οι προσκυνητές που το επισκέπτονται καθ΄ όλη τη διάρκεια του χρόνου, για να προσκυνήσουν και να θαυμάσουν αυτό το μοναδικό θέαμα.