Όσο κι αν λανσάρεται η ομορφιά του ηλιοκαμένου δέρματος, η φωτογήρανση που προκαλεί η έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία και ο κίνδυνος του καρκίνου του δέρματος, ιδίως μιας επιθετικής του μορφής, του μελανώματος, αποτελούν μια οδυνηρή πραγματικότητα.
Οι καρκίνοι του δέρματος εμφανίζονται σε κάποιο ποσοστό ανθρώπων και αυξάνονται παρά τη χρήση αντηλιακών, η φωτογήρανση όμως αναπτύσσεται σε διαφορετικό βαθμό σε όλους τους ανθρώπους και σε όλη την επιφάνεια τους δέρματος που εκτίθεται στον ήλιο. Και όσοι, φοβούμενοι την έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, επιλέγουν το σολάριουμ, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι αυτό τους προστατεύει μόνο από τα εγκαύματα και όχι από την υπεριώδη ακτινοβολία και επειδή 20 συνεδρίες των 10 λεπτών αντιστοιχούν σε έκθεση 3,5 ωρών στον ήλιο, το μεσημέρι μιας καλοκαιρινής ημέρας, θα πρέπει να το περιορίσουν.
Τα παραπάνω επισήμανε ο καθηγητής Δερματολογίας στο ΑΠΘ, Δημήτριος Ιωαννίδης, στη διάρκεια συνέντευξης τύπου με αφορμή την Ευρωπαϊκή Ημέρα Μελανώματος. Να σημειωθεί ότι σε όλη την Ελλάδα από τις 4-8 Μαΐου στο πλαίσιο της Ελληνικής Εβδομάδας κατά του Καρκίνου του Δέρματος θα πραγματοποιούνται δωρεάν διαγνωστικές εξετάσεις σε νοσοκομεία και δερματολόγους (πληροφορίες για τους γιατρούς και τα νοσοκομεία όπου μπορούν να γίνονται οι δωρεάν εξετάσεις στην ιστοσελίδα της Ελληνικής Δερματολογικής και Αφροδισιολογικής Εταιρείας.
«Το ανθρώπινο σώμα είναι διαμορφωμένο έτσι ώστε να αντέχει 120-130 χρόνια ζωής. Το 1% περίπου των ανθρώπινων γονιδίων τροποποιεί τη λειτουργία του όσο γηράσκει ο οργανισμός (150-200 γονίδια).
Τα χαρακτηριστικά της μακροβιότητας είναι τα χαμηλά λιπίδια, η έλλειψη καπνιστικής συνήθειας, το χαμηλό σωματικό βάρος- μείωση θερμίδων κατά 20% αυξάνει κατά 20% το προσδόκιμο ζωής- η ήπια άσκηση (όχι καταπόνηση) και η διατήρηση υγιούς δέρματος», επισήμανε ο κ. Ιωαννίδης, όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Αυξάνονται οι καρκίνοι του δέρματος παρά τη χρήση αντηλιακών
Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, στα οποία αναφέρθηκε ο κ Ιωαννίδης, η συχνότητα εμφάνισης δερματικών καρκίνων συνεχίζει να αυξάνεται παρά την αύξηση της χρήσης αντηλιακών. Περισσότερες από δύο εκατομμύρια περιπτώσεις δερματικών καρκίνων σημειώνονται κάθε χρόνο από τις οποίες οι 130.000 αφορούν το μελάνωμα.
Το 1/3 των διαγνωσμένων καρκίνων στον κόσμο αφορά σε δερματικούς καρκίνους ενώ ο αριθμός των θανάτων από αυτούς φτάνει τις 66.000. Η αύξηση των κρουσμάτων σχετίζεται με την αλλαγή στη συμπεριφορά των ατόμων απέναντι στον ήλιο, στις διακοπές στις ηλιόλουστες χώρες και στη ηλιοθεραπεία. Ενώ το 1990 ο κίνδυνος ανάπτυξης μελανώματος αφορούσε ένα στα 100 άτομα σήμερα αυτός ο κίνδυνος αφορά έναν στους 40.
Το μελάνωμα είναι ο κακοηθέστερος καρκίνος όλων των οργάνων και εμφανίζεται συχνότερα στις γυναίκες. Ισχυρούς παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη μελανώματος αποτελούν τα ηλιακά εγκαύματα κατά την παιδική ή εφηβική ηλικία, το οικογενειακό ιστορικό και το ανοιχτόχρωμα δέρμα.
Επίσης σε ποσοστό 20-30% μπορεί να εξελιχθούν σε μελάνωμα οι ελιές που αλλάζουν χρώμα, μορφή ή αιμορραγούν. Σημεία που μπορεί να κινήσουν την υποψία είναι η αύξηση του μεγέθους μιας ελιάς, αλλαγή του χρώματός της, αλλαγή των ορίων μεταξύ δέρματος και ελιάς και ασυμμετρία της ελιάς.
Οι ειδικοί συνιστούν σε όλους να κάνουν κάθε έξι μήνες αυτοεξέταση και αν παρατηρήσουν στο δέρμα τους περίεργα σημάδια και αλλαγή χρώματος ή σχήματος κάποιας ελιάς να απευθύνονται σε δερματολόγο.
Η πιο συχνή μορφή καρκίνου του δέρματος σε πολλές χώρες είναι οι μη μελανωματικοί καρκίνοι. Όπως ανέφερε η συντονίστρια διευθύντρια της Κρατικής Κλινικής του νοσοκομείου Αφροδισίων και Δερματικών Παθήσεων Θεσσαλονίκης δερματολόγος Ιωάννα Λεφάκη, οι μη μελανωματικοί καρκίνοι του δέρματος είναι η πιο συχνά εμφανιζόμενη κακοήθεια στο λευκό πληθυσμό, ενώ η επίπτωσή τους αυξάνεται.
Πρόκειται για τα βασικοκυτταρικό και το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα. Το βασικοκυτταρικό είναι το συχνότερο (4/1 σε σχέση με τον ακανθοκυτταρικό) αλλά συνήθως παραμένει εντοπισμένο στο δέρμα, ενώ το ακανθοκυτταρικό σε ποσοστό περίπου 10% κάνει μεταστάσεις στους επιχώριους αδένες.
Κρίσιμης σημασίας σχετικά με την πρόληψη των μη μελανωματικών καρκίνων του δέρματος είναι η έγκαιρη διάγνωση της ακτινικής κεράτωσης, μιας αλλοίωσης του δέρματος, καφεειδούς χρώματος με συνήθως τραχεία επιφάνεια, η οποία είναι δυνατόν να εξελιχθεί σε ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα.
Η πρόβλεψη της εξέλιξης μιας συγκεκριμένης ακτινικής κεράτωσης σε ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα είναι αδύνατη. Επομένως είναι απαραίτητο να θεραπεύονται όλες οι ακτινικές κερατώσεις, προκειμένου να περιοριστεί ο κίνδυνος εμφάνισης ακανθοκυτταρικών καρκίνων.