Τις δύο τελευταίες δεκαετίες, οι επιστήμονες κατόρθωσαν να μάθουν πολλά για τον αρχιτευθί. Ωστόσο, υπάρχουν ακόμη πολλά που δεν γνωρίζουμε για το θαλάσσιο καλαμάρι.
Παρακάτω θα διαβάσετε ενδιαφέρουσες κι ανατριχιαστικές πληροφορίες για το γιγάντιο πλάσμα των θαλασσών…
Το μάτι των γιγάντιων καλαμαριών έχει το μέγεθος φρίσμπι
Το μάτι του γιγάντιου καλαμαριού αγγίζει τα τουλάχιστον 27 εκατοστά σε διάμετρο, όντας το μεγαλύτερο οποιουδήποτε πλάσματος στον πλανήτη, με εξαίρεση ίσως αυτό του κολοσσιαίου καλαμαριού. Οι οφθαλμοί του συγκεκριμένου ζώου δεν διαθέτουν την ζελοειδή ουσία που δίνει σχήμα στα μάτια των ανθρώπων. Αντίθετα, είναι γεμάτα νερό, το οποίο διαρρέει όταν το ασπόνδυλο ζώο πεθάνει. Τα μάτια του «καταρρέουν σαν μια πλαστική σακούλα», εξηγεί ο βιολόγος Dan-Eric Nilsson.
Οι βεντούζες του μπορούν να αφήσουν άσχημες πληγές
Μέγας εχθρός των γιγάντιων καλαμαριών είναι οι φάλαινες φυσητήρες. Την ώρα όμως που δέχονται επίθεση, τα γιγάντια καλαμάρια συχνά αντεπιτίθενται προκαλώντας μεγάλες, κυκλικές πληγές με τη βοήθεια των οδοντωτών δακτυλίων που έχουν σε κάθε πλοκάμι τους.
Το μέγιστο μήκος του γιγάντιου καλαμαριού
Το τεράστιο κεφαλόποδο είναι ευρέως γνωστό για το μήκος του. Σύμφωνα με τα δεδομένα που μέχρι στιγμής έχουμε συγκεντρώσει, μπορεί να φτάσει σε μήκος τα 13 μέτρα! Βέβαια, υπάρχουν αναφορές που κάνουν λόγο για πλάσματα της τάξης των 18 και 21 μέτρων, δίχως όμως να έχουν επιβεβαιωθεί επιστημονικά.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι τα θηλυκά καλαμάρια είναι μεγαλύτερα, καθώς έχουν σχεδόν το διπλάσιο μέγεθος και είναι περίπου 10 μέτρα μακρύτερα από τα αρσενικά.
Η «γλώσσα» των καλαμαριών
Τα γιγάντια καλαμάρια αντί για γλώσσα έχουν ένα όργανο που ονομάζεται «radula». Βρίσκεται μέσα στο ράμφος τους και καλύπτεται από αρκετές σειρές κοφτερών προεξοχών που ομοιάζουν με δόντια!
Τα πλοκάμια τους μπορούν να αναγεννηθούν
Το πτώμα ενός γιγάντιου καλαμαριού, που βρέθηκε στον Καναδά το 1968, διέθετε ένα μερικώς αναγεννημένο πλοκάμι. Σύμφωνα με έρευνα, «τα αναγεννημένα πλοκάμια διαφέρουν σε μήκος και πλάτος, όπως επίσης και στο μέγεθος και τη μορφή των “βεντούζων”, σε σύγκριση με τα συνηθισμένα πλοκάμια».
Οι… καρδιές των γιγάντιων καλαμαριών
Όπως όλα τα καλαμάρια, ο αρχιτευθίς διαθέτει… τρεις καρδιές! Η μία καρδιά στέλνει αίμα με οξυγόνο στο σώμα του γιγάντιου καλαμαριού, το οποίο λαμβάνεται από τις δύο μικρότερες που στέλνουν αίμα μέσα από τα βράγχια.
Το πέος του καλαμαριού πλησιάζει το ένα μέτρο
Δεν υπάρχει καταγεγραμμένο υλικό από την αναπαραγωγή του γιγάντιου καλαμαριού. Ωστόσο, οι βιολόγοι πιστεύουν ότι τα αρσενικά χρησιμοποιούν τα όργανα αναπαραγωγής τους που μοιάζουν με σύριγγες, προκειμένου να εκχύσουν σπέρμα στο «δέρμα» του θηλυκού, το οποίο το αποθηκεύει σε κύτταρα μέχρι να γονιμοποιήσει τα ωάριά της.
Ο κανιβαλισμός των γιγάντιων καλαμαριών
Ενδείξεις κανιβαλισμού μεταξύ των γιγάντιων καλαμαριών έχουν εντοπίσει οι επιστήμονες. Συγκεκριμένα, στο στομάχι ενός νεκρού αρχιτευθί εντοπίστηκαν κομμάτια καλαμαριού. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει πέραν πάσης αμφιβολίας ότι το ένα έφαγε το άλλο. Ορισμένοι επιστήμονες υποπτεύονται ότι το συγκεκριμένο καλαμάρι μπορεί να «κατάπιε» τμήματα του εαυτού του!
Ο εγκέφαλος των γιγάντιων καλαμαριών έχει σχήμα ντόνατς
Ο εγκέφαλος του αρχιτεύθι έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον των επιστημόνων εξαιτίας του περίεργου σχήματός του, καθώς στη μέση υπάρχει μια τρύπα 10 mm από την οποία περνάει ο οισοφάγος του πλάσματος.
Εξαιτίας αυτού, τα γιγάντια καλαμάρια πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικά όταν καταπίνουν, καθώς εάν γεύμα δεν έχει κοπεί σε επαρκώς μικρά κομμάτια, μπορεί να προκαλέσει βλάβη στον εγκέφαλό του.
Ας σημειωθεί πως ο εγκέφαλος του αρχιτεύθι δεν είναι και τόσο μεγάλος, καθώς ζυγίζει περίπου 100 γραμμάρια.
Η πρώτη φωτογραφία γιγάντιου καλαμαριού τραβήχτηκε… μέσα σε μπανιέρα
Το 1873, ο ιερέας Moses Harvey απέκτησε ένα νεκρό αρχιτευθί, τον οποίο απέθεσε πάνω από την κουρτίνα της μπανιέρας του και το φωτογράφησε. Ο ιερέας είχε αγοράσει το γιγάντιο καλαμάρι για 10 δολάρια από ένα ντόπιο ψαρά, ο οποίος το έβγαλε με τα δίχτυα του, στο Λονγκ Μπέι.
Η πρώτη φωτογραφία ζωντανού καλαμαριού τραβήχτηκε μόλις το 2004
Για το πρώτο «πορτραίτο» ενός ζωντανού γιγάντιου καλαμαριού έπρεπε να περιμένουμε μέχρι το Σεπτέμβριο του 2004, οπότε κι ένας κάτοικος των νησιών Ogasawara τράβηξε τη φωτογραφία. Χρησιμοποιώντας ένα σκοινί δολωμένο με γαρίδα, ο ζωολόγος Tsunemi Kubodera και ο παρατηρητής φαλαινών Kyochi Mori προσέλκυσαν έναν αρχιτευθί κάτω από το σκάφος τους. Συνολικά τραβήχτηκαν 500 φωτογραφίες από μια υποβρύχια κάμερα, πριν το καλαμάρι εξαφανιστεί, αφήνοντας όμως πίσω του ένα κομμένο 5,5 μέτρων πλοκάμι.
Από την άλλη το πρώτο βίντεο με ένα ζωντανό καλαμάρι τραβήχτηκε δύο χρόνια αργότερα, το 2006. Ήταν και πάλι ο Tsunemi Kubodera, ο οποίος μαζί με το πλήρωμά του κατέγραψαν ένα νεαρό θηλυκό καλαμάρι που τράβηξαν στην επιφάνεια.
«Πιστεύουμε ότι είναι η πρώτη φορά που κάποιος κατάφερε επιτυχώς να φιλμάρει ένα γιγάντιο καλαμάρι που ήταν ζωντανό», δήλωσε. «Τώρα που γνωρίζουμε πού θα τα βρούμε, πιστεύουμε ότι μπορούμε να τα μελετήσουμε καλύτερα στο μέλλον».