Είμαστε σαν ένα είδος με αμνησία που μπορούμε να συλλέξουμε μικρά κομμάτια της ιστορίας μας, αλλά εντελώς ανίκανοι να τα ερμηνεύσουμε σωστά. Βέβαια λείπουν ακόμη πολλά κομμάτια του παζλ…
Ένα τρανό παράδειγμα αυτού αποτελεί ο χάρτης του Piri Reis, ένα αυθεντικό έγγραφο που αντιγράφηκε από παλαιότερα έγγραφα στην Κωνσταντινούπολη το 1513 μ.Χ. και ανακαλύφθηκε το 1929. Εστιάζει στις δυτικές ακτές της Αφρικής, τις ανατολικές της Νοτίου Αμερικής και τις βόρειες της Ανταρκτικής. Σχεδιάστηκε από την στρατιωτική ιδιοφυΐα, τονναύαρχο Piri Reis της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Ο ίδιος έφταξε ένα αντίγραφο του χάρτη και στη συνέχεια οι υπόλοιπες λεπτομέρειες προστέθηκαν με βάση έγγραφα τουλάχιστον από τον 4ο αιώνα π.Χ. και πληροφορίες διάφορων εξερευνητών.Σε διαστάσεις περίπου 60×86 εκατοστά, ο Τούρκος ναύαρχος Piri Reis είχε ζωγραφίσει το 1513 τον χάρτη του κόσμου και είχε συμπεριλάβει την Πορτογαλία, την Ισπανία, τη δυτική Αφρική, τον κεντρικό και νότιο Ατλαντικό, την Καραϊβική, το ανατολικό μισό της νότιας Αμερικής και ένα μέρος της Ανταρκτικής, απαλλαγμένης όμως από τα στρώματα πάγου.
Οι χώρες εκείνες που λείπουν, δεν λείπουν στην πραγματικότητα γιατί στα αυθεντικά χειρόγραφά του. Ο Piri Reis μας διαβεβαιώνει ότι είχε σχεδιάσει και την βόρεια Αμερική αλλά και υπόλοιπο ανατολικό μισό του κόσμου, κομμάτια του χάρτη που πιθανόν καταστράφηκαν με την πάροδο του χρόνου. Στο ίδιο κείμενο, ο Reis μας πληροφορεί ότι για την σχεδίαση του χάρτη του χρησιμοποίησε όλους τους γνωστούς χάρτες της εποχής του, συνδυάζοντάς τους.
Αν ακόμα δεν έχετε προβληματιστεί, απλά θα πρέπει να γνωρίζετε ότι ο συγκεκριμένος χάρτης είναι τόσο ακριβής στις λεπτομέρειες που δεν γίνεται παρά να προκαλέσει δέος: πως γίνεται τον 16ο αιώνα ένας ναύαρχος να σχεδιάσει πιστά ολόκληρη τη Γη χωρίς την δυνατότητα εναέριας παρατήρησης; Πως γίνεται να μπόρεσε να χωρίσει τις ηπείρους και τις ακτές στις αληθινές τους αποστάσεις χωρίς την γνώση της μεθόδου της αζιμουθιακής προβολής ή της σφαιρικής τριγωνομετρίας που απαιτούνται για τη χαρτογράφηση; Και πως σχεδίασε την Ανταρκτική χωρίς εκείνη να έχει ανακαλυφθεί επίσημα τη δεδομένη χρονολογία;
