Το μυστηριώδες Χέρι του Σαβαζίου

Το Χέρι του Σαβαζίου είναι ένα από τα χαμένα αντικείμενα μιας χαμένης θρησκείας

Χιλιάδες χρόνια πριν, μερικοί Έλληνες και Ρωμαίοι μετάφεραν μαζί τους κάτι χέρια που έμοιαζαν με απομεινάρια πτώματος. Κάποιες φορές τα είχαν στερεωμένα σε ξύλινα κοντάρια και τα περιέφεραν σε θρησκευτικές πομπές. Τα χέρια ήταν διακοσμημένα με φίδια, ενώ διέθεταν και ένα μυστικό διαμέρισμα στον καρπό, κρυμμένο πίσω από ένα μικρό πορτάκι, που μέσα του βρισκόταν το σημάδι της θρησκευτικής λατρείας του μυστηριώδους θεού Σαβαζίου.

Ονομάζεται το Χέρι του Σαβαζίου και ήταν ιερό σύμβολο του θεού της γονιμότητας και της βλάστησης που λατρευόταν μαζί με άλλους θεούς, ιδιαίτερα τον Δία και τον Διόνυσο. Οι μελετητές συνεχίζουν να ψάχνουν ενδείξεις για την ακριβή σημασία του χεριού.

Υπάρχουν καταγραφές του Σαβαζίου που χρονολογούνται από τον 1ο αιώνα. Πολλές κοινωνίες της εποχής ασκούσαν θρησκείες που ήταν ανοικτές στις αλλαγές και συχνά επηρεάζονταν από άλλες θρησκείες καθώς οι άνθρωποι εκτίθονταν σε αυτές. Οι άνθρωποι της Φρυγίας ή της Θράκης διέδωσαν τη λατρεία του Σαβαζίου και την εξάπλωση των πρακτικών τους σε άλλα μέρη της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Αυτή η θρησκεία έγινε ένα αμάλγαμα θρησκειών, με επιρροές από την Ανατολή και τις αιγυπτιακές θρησκείες. Τα χαρακτηριστικά της θρησκείας όμως είναι δύσκολο να καθοριστούν.

Υπάρχουν διάφορες αναπαραστάσεις του Σαβαζίου: Παριστάνεται να κάθεται σε θρόνο κρατώντας ένα δόρυ και να πίνει, ή καβάλα σ’ ένα άλογο και να φοράει διάδημα, ή περιβάλλεται από φίδια και αετούς. Το αναθηματικό χέρι ήταν ένα χαρακτηριστικό που συνήθως συνδέονταν με τη λατρεία του θεού.

Η χειρονομία είναι γνωστή ως «benedictio Latina»: ο αντίχειρας, ο δείκτης και το μεσαίο δάκτυλο του δεξιού χεριού εκτείνονται προς τα έξω, ενώ ο παράμεσος και ο ωτίτης (το μικρό δάχτυλο) μπαίνουν στην παλάμη. Είναι μια τυπική χειρονομία ευλογίας στις Δυτικές θρησκείες και είναι κοινώς γνωστή στις παλαιοχριστιανικές εικόνες ως το «Χέρι του Θεού».

Διάφοροι επιμελητές μουσείων αναφέρουν ότι συνήθως τα χέρια απεικονίζουν τον Σαβάζιο να κάθεται στην παλάμη. Σε όλο το χέρι είναι χαραγμένα διάφορα σύμβολα της λατρείας. Ο Σαβάζιος συχνά περιβάλλεται από ένα φίδι, μια σαύρα, ένα λιοντάρι, ένα κριάρι, έναν ταύρο, έναν βάτραχο, έναν αετό και μια χελώνα, ανάμεσα σε πολλά άλλα ζώα. Ένα κουκουνάρι -σημάδι θεότητας, γονιμότητας, ή αθανασίας- βρίσκεται συνήθως στον αντίχειρα.

Μερικά χέρια διαθέτουν μια μικρή πόρτα στον καρπό που κλειδώνει κάποιο αντικείμενο. Το χέρι και τα σύμβολα πιστεύεται ότι είχαν ιάσιμες ιδιότητες και προστάτευαν τις εξουσίες.

Οι μελετητές δεν έχουν βρει κάποιο ναό αφιερωμένο στον Σαβάζιο και έτσι πολλά ερωτήματα σχετικά με το θεό, τη σημασία του χεριού και τις πρακτικές της λατρείας παραμένουν αναπάντητα. Ενώ άλλες θρησκείες έχουν χρησιμοποιήσει το χέρι για διάφορους θεούς, το Χέρι του Σαβαζίου μπορεί να είναι ένα από τα λίγα εναπομείναντα αντικείμενα που αποδεικνύει ότι όντως αυτή η θρησκεία υπήρχε.

..

Use Facebook to Comment on this Post