Γιατί οι χρήστες Windows ζουν με το φόβητρο των ιών και οι καλύτερες δωρεάν λύσεις προστασίας
Είναι ο φόβος και ο τρόμος των περισσότερων χρηστών ηλεκτρονικών υπολογιστών! Οι ιοί, τα trojans και κάθε λογής κακόβουλο λογισμικό αποτελεί μια δυνητική απειλή για τους χρήστες, θέτοντας σε κίνδυνο τόσο την ομαλή λειτουργία των συσκευών τους, όσο και τα προσωπικά τους δεδομένα -όπως οι κωδικοί πιστωτικών καρτών-, τα οποία μπορεί να υποκλαπούν.
Ωστόσο, οι ιοί προκαλούν μεγαλύτερους πονοκεφάλους σε χρήστες Windows, παρά σε όσους χρησιμοποιούν συστήματα της Apple, καθώς και κάποια διανομή Linux.
Πόσο βάσιμη είναι, όμως, η ασφάλεια που αισθάνονται οι χρήστες Mac και Linux και γιατί υπάρχει η πεποίθηση πως τα συστήματά τους κινδυνεύουν λιγότερο από τα Windows;
Ποσοστό χρήσης λειτουργικών συστημάτων
Όλα ξεκινούν από τα ποσοστά χρήσης του κάθε λειτουργικού συστήματος.
Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τα antivirusΤο παραπάνω γράφημα εμφανίζει τα ποσοστά χρήσης των βασικών λειτουργικών συστημάτων που χρησιμοποιούν οι χρήστες υπολογιστών Desktop και είναι ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί: Σχεδόν απόλυτη επικράτηση των Windows, με όλες τις εκδόσεις να κατέχουν πάνω από το 85% και ένα μικρό ποσοστό που δεν ξεπερνά το 7% να μοιράζεται μεταξύ του λειτουργικού των Mac και των Linux!
Σκεφτείτε τώρα ότι ανήκετε σε μια ομάδα χάκερ που στόχο έχει να υποκλέψει αριθμούς πιστωτικών καρτών ανυποψίαστων χρηστών. Λάβετε υπόψη σας ότι δεν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το ίδιο κακόβουλο λογισμικό για να επιτεθείτε σε διαφορετικά λειτουργικά συστήματα. Ποιο λειτουργικό σύστημα θα βάζατε στο στόχαστρο σας;
Το παραπάνω ερώτημα είναι σαφώς ρητορικό, καθώς είναι προφανές ότι καλύτερος στόχος από τα Windows δεν υπάρχει! Το τεράστιο ποσοστό χρήσης, καθιστά τα «Παράθυρα» το δημοφιλέστερο λειτουργικό παγκοσμίως και το τίμημα είναι να αποτελούν στόχο κάθε επίδοξου σχεδιαστή κακόβουλου προγράμματος που θέλει «έμπρακτα αποτελέσματα».
Στόχος του εν δυνάμει χάκερ δεν είναι άλλωστε να κάνει επίδειξη ικανοτήτων, «τρυπώντας» πιο ασφαλή συστήματα, αλλά να εξασφαλίσει ότι θα παραβιάσει περισσότερους υπολογιστές και θα υποκλέψει όσο περισσότερα δεδομένα γίνεται. Έτσι, τα Windows βρίσκονται συνεχώς στο «μάτι του κυκλώνα» με πλήθος κακόβουλων προγραμμάτων να σχεδιάζονται για αυτά.
Η δομή των λειτουργικών συστημάτων
Πέρα από το ποσοστό χρήσης που καθιστά τα Windows αγαπημένο στόχο των χάκερ, το έργο των δημιουργών κακόβουλου λογισμικού έρχεται να διευκολύνει ή να δυσχεράνει η αρχιτεκτονική δομή των στόχων του.
Τόσο τα Mac, όσο και τα Linux, βασίζονται στο UNIX και ο τρόπος λειτουργίας τους, διαφέρει σε αρκετά σημεία από την αρχιτεκτονική των Windows. Βασική διαφορά είναι η δυνατότητα εκτενών αλλαγών αρχείων, κομβικών για τη λειτουργία του συστήματος. Ένα πρόγραμμα που θα επιχειρήσει αλλαγές, για να «τρέξει», χρειάζεται την έγκριση χρήστη με δικαιώματα διαχειριστή του συστήματος. Ο διαχειριστής των Linux έχει δικό του κωδικό, τη στιγμή που η καθημερινή χρήση, δεν γίνεται μέσω λογαριασμών με δικαιώματα διαχειριστή (root). Αντίθετα, προγράμματα στα Windows μπορούν να εγκατασταθούν ή να απεγκατασταθούν δίχως τη συγκατάθεση διαχειριστή (administrator). Μάλιστα, το γεγονός ότι η πλειοψηφία των χρηστών πριν την έλευση των Vista, δούλευε με λογαριασμό διαχειριστή έκανε τα πράγματα χειρότερα.
vahd4Επιπλέον, το Linux μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά χωρίς τη χρήση γραφικού περιβάλλοντος χρήστη (GUI), κάτι που συχνά επιλέγουν για λόγους ασφαλείας οι διαχειριστές συστημάτων. Αντίθετα, κάτι τέτοιο είναι αδύνατο στα Windows.
Τα συστήματα που βασίζονται σε UNIX, όπως το Mac OSX, είναι «χτισμένα» με μια πιο στερεή δομή δικαιωμάτων, που αποτρέπει -θεωρητικά τουλάχιστον- τη μη εξουσιοδοτημένη εκτέλεση προγραμμάτων. Ενώ τα Windows θα προσπαθήσουν να «τρέξουν» ένα πρόγραμμα με κάθε δυνατό τρόπο, ακόμη και εάν ένας ιός προκαλεί σοβαρές αλλαγές, τα UNIX θα το σταματήσουν εάν ανιχνευτεί μη εξουσιοδοτημένη ανακατεύθυνση, περιορίζοντας έτσι κάθε ζημιά. Γενικότερα, το λειτουργικό σύστημα της Apple είναι πιο «κλειστό» από τα Windows, ενώ όταν ένα πρόγραμμα επιθυμεί να μεταβάλλει αρχεία του συστήματος, ζητείται ο κωδικός του διαχειριστή.
vahd11Τέλος, δεν είναι λίγοι αυτοί που ευθέως κατηγορούν τα Windows για αρκετά κενά ασφαλείας στο σχεδιασμό του συστήματος, κενά τα οποία μπορούν να εκμεταλλευτούν κακόβουλα λογισμικά.
Ο χρήστης του λειτουργικού
vahd12Η ευρεία διάδοση των Windows, βασίζεται κατά πολλούς και στην ευκολία χρήσης τους, κάτι που ακόμη και αν δεν ισχύει σήμερα (υπάρχουν διανομές των Linux εξαιρετικά φιλικές για το χρήστη), η χρόνια εξοικείωση με το συγκεκριμένο λειτουργικό, ωθεί το κοινό να το επιλέγει.
Αντίθετα, τα Linux περιβάλλονται με την αύρα του «μυστήριου» και δύσκολου συστήματος. Αποτέλεσμα είναι πως οι χρήστες που θα δοκιμάσουν να τα χρησιμοποιήσουν, θα έχουν το ελάχιστο γνωστικό υπόβαθρο, ώστε να αποφύγουν τις «κακοτοπιές». Άλλωστε, οι πιθανότητες να κολλήσουμε έναν ιό αυξάνονται από τον τρόπο που κάθε χρήστης χειρίζεται το σύστημα του και άρα τις γνώσεις που έχει.
Είναι όμως απολύτως θωρακισμένα τα Mac και τα Linux;
Η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι αρνητική. Ακόμη και αν οι πιθανότητες να κολλήσουμε έναν ιό είναι σαφώς μικρότερες σε έναν υπολογιστή Mac και σε ένα λειτουργικό Linux, κανείς δεν είναι απρόσβλητος σε κακόβουλο λογισμικό, ακόμη και αν δεν πρόκειται για «ιούς».
Κάθε λογισμικό ή add-on που εγκαθίσταται σε έναν υπολογιστή της Apple, ο οποίος είναι συνδεδεμένος στο διαδίκτυο, φέρνει μαζί και τις δικές του ευπάθειες. Ο πιο συνηθισμένος τρόπος επίθεσης σε έναν Mac είναι μέσω τρίτων browser -εκτός του Safari- και plugins όπως το Adobe Reader, το Flash και η Java, επεκτάσεις που οι περισσότεροι χρήστες έχουν εγκαταστήσει.
Μια ακόμη «αχίλλειος πτέρνα» των Mac είναι η φαινομενική ασφάλεια που οι χρήστες πιστεύουν ότι απολαμβάνουν. Η πεποίθηση ότι είναι άτρωτοι από κακόβουλο λογισμικό -και συνεπώς αφήνουν τον υπολογιστή τους δίχως έλεγχο-, τούς καθιστά ευάλωτους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό που σημειώθηκε τον Απρίλιο του 2012, όποτε και ρωσική εταιρεία που σχεδιάζει antivirus, αποκάλυψε ότι περισσότεροι από μισό εκατομμύριο υπολογιστές Mac είναι μολυσμένοι από κακόβουλο λογισμικό, σχεδιασμένο να υποκλέπτει προσωπικά δεδομένα. Καθόλου τυχαία, το λογισμικό εκμεταλλεύονταν ευπάθειες της Java.
vahd9
Τα ποσοστά των Mac που προσεβλήθησαν ανά χώρα
Πώς μπορούμε να προστατευτούμε;
vahd3Τα αντιϊκά προγράμματα και οι ολοκληρωμένες σουίτες προστασίας, μπορούν να προσφέρουν μια βασική προστασία έναντι του κακόβουλου λογισμικού. Ωστόσο, ούτε αυτά μας εξασφαλίζουν απόλυτη εξασφάλιση από απειλές, εάν δεν φροντίζουμε και μόνοι μας για την προστασία του υπολογιστή Windows. Βασική εργασία που δεν πρέπει να παραλείπουμε, είναι να έχουμε κατεβάσει και εγκαταστήσει τις τελευταίες ενημερώσεις ασφαλείας που παρέχει η Microsoft. Περιττό να αναφερθεί, ότι η χρήση λειτουργικού που έχει πάψει να υποστηρίζεται από το δημιουργό, όπως είναι τα Windows XP, κάθε άλλο παρά ασφάλεια προσφέρει.
Επιπλέον, φροντίζουμε να κρατούμε ενημερωμένα και τα βασικά προγράμματα που χρησιμοποιούμε όπως είναι πχ. η Java ή το Adobe Flash Player. Κατόπιν, οι συνήθειες που έχουμε σαν χρήστες μπορεί να μας βάλουν σε προβλήματα. Για παράδειγμα, το κατέβασμα σπασμένου λογισμικού από αναξιόπιστες πηγές, πέρα από παράνομη δραστηριότητα, μπορεί να μας βάλει σε μπελάδες, καθώς δεν αποκλείεται να περιέχει κακόβουλο λογισμικό.
Τα antivirus
Όσον αφορά τα προγράμματα antivirus, στην αγορά μπορεί να βρει κανείς πλήθος λύσεων, που όμως κοστίζουν. Ωστόσο, υπάρχουν και δωρεάν λύσεις, οι οποίες είναι εξαιρετικά αξιόπιστες και μας εξασφαλίσουν μια καλή προστασία από κακόβουλο λογισμικό.
Ακολουθεί μια λίστα με πέντε προτεινόμενα δωρεάν antivirus, με βάση το μερίδιο αγοράς που κατέχουν (πηγή: OPSWAT) καθώς και τα σχόλια της τεχνολογικής κοινότητας για την αποτελεσματικότητά τους.
Microsoft Security Essentials
vahd1Η βασική δωρεάν προστασία για κάθε χρήστη Windows. Αν και στους περισσότερους ελέγχους και μετρήσεις, γίνεται δεκτό σαν ένα ελάχιστο μέσο προστασίας και όχι ως σοβαρός υποψήφιος, παρέχει την ελάχιστη προστασία που οφείλει να έχει κάθε χρήστης. Σε αυτό συμφωνεί και η Microsoft, η οποία δεν προσπαθεί με το πρόγραμμα αυτό να ανταγωνιστεί τις προτάσεις εξειδικευμένων εταιρειών στο χώρο. Μάλιστα, το πρόγραμμα είναι εξαιρετικά ελαφρύ.
avast! Free Antivirus 2014
vahd2Το δεύτερο πιο δημοφιλές πρόγραμμα προστασίας μετά το Microsoft Security Essentials, κατείχε τον Ιανουάριο του 2014 το 15,9% της αγοράς και δικαίως μιας και στις μετρήσεις των εργαστηρίων πιάνει υψηλά σκορ στον καθαρισμό ήδη μολυσμένου συστήματος και στην ταχεία ενημέρωση για νέες απειλές.
AVG Anti-Virus FREE 2014
vahd7Το τρίτο πιο δημοφιλές δωρεάν antivirus είναι ένα πρόγραμμα που επίσης πιάνει υψηλά σκορ στις μετρήσεις, τόσο όσον αφορά στον καθαρισμό μολυσμένων συστημάτων, όσο και στην ασφάλεια σε πραγματικό χρόνο.
Avira Free AntiVirus
vahd8Το Avira λαμβάνει καλές βαθμολογίες στις μετρήσεις, με ιδιαίτερα επαινετικές αναφορές σε σχέση με την ασφάλεια που προσφέρει σε πραγματικό χρόνο από πιθανούς εχθρούς. Ωστόσο, βασικό μειονέκτημα είναι ότι δεν προσφέρει δωρεάν τεχνική υποστήριξη, με αποτέλεσμα -σε περίπτωση που κάτι προκύψει- να είστε μόνοι σας, εκτός και αν πληρώσετε για να λάβετε βοήθεια από το «Experts Market».
BitDefender Antivirus Free Edition 2014
vahd6Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ως «το αδικημένο, δωρεάν antivirus»: Αν και δεν κατέχει μεγάλο ποσοστό της αγοράς, το BitDefender σημειώνει εξαιρετικές μετρήσεις όσον αφορά την αποτελεσματικότητά του, ενώ παράλληλα είναι και απίστευτα ελαφρύ.
Use Facebook to Comment on this Post
