Χρηματοδοτικό κενό της τάξης των 11 δισ. ευρώ για την επόμενη διετία (4,4 δισ. το 2014 και 6,5 δισ. ευρώ το 2015) εντοπίζει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στο ελληνικό πρόγραμμα και εμμέσως πλην σαφώς καλεί τους Ευρωπαίους να…
ξαναβάλουν το χέρι στην τσέπη για να κλείσουν την «τρύπα».
Την ίδια στιγμή, ζητά από το Eurogroup να υλοποιήσει το ταχύτερο δυνατόν την δέσμευση του Δεκεμβρίου του 2012 και να ελαφρύνουν το δανειακό βάρος της Αθήνας (εάν βέβαια η τελευταία τηρεί πιστά τους όρους του Μνημονίου), συναρτώντας το ζήτημα αυτό με την βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους και κατ’ επέκταση την περαιτέρω συμμετοχή του Ταμείου στο πρόγραμμα: Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση αξιολόγησης του ΔΝΤ, «Η σταθερή δέσμευση των κυβερνήσεων της Ευρωζώνης να στηρίξουν την Ελλάδα μέσω της παροχής νέων δανείων για την κάλυψη μελλοντικών χρηματοδοτικών κενών και της περαιτέρω ελάφρυνσης του δημοσίου χρέους όπως είναι απαραίτητο, είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την εκπλήρωση των κριτηρίων (σ.σ. χρηματοδότησης από το Ταμείο).
Το θέμα του χρηματοδοτικού κενού για το 2014 (το οποίο το ΔΝΤ υπολογίζει σε 4,4, δισ. ευρώ και η Κομισιόν σε 3,8 δισ. ευρώ) θα προκύψει κατά την «καυτή» αξιολόγηση του Σεπτεμβρίου, καθώς όπως είναι γνωστό το πρόγραμμα είναι καλυμμένο έως τον Ιούλιο του 2014, άρα από σήμερα, 1η Αυγούστου, δεν εκπληρώνεται η προϋπόθεση πλήρους χρηματοδότησης σε δωδεκάμηνη βάση που θέτει το Ταμείο για να εκταμιεύει τις δόσεις Αξιωματούχοι της Κομισιόν ανέφεραν πρόσφατα ότι εξετάζονται διάφοροι τρόποι για να κλείσει η «τρύπα», από την παροχή νέων δανείων έως την έξοδο της Ελλάδας στις αγορές και την χρήση τυχόν περισσευούμενων πόρων από το κονδύλι των 50 δις. ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Το ΔΝΤ από την πλευρά του αναφέρει ότι «Το Eurogroup έχει δεσμευθεί να παρέχει περαιτέρω χρηματοδότηση σχεδόν 4 δισ. ευρώ έως το 2014 και 5,6 δισ. ευρώ έως το 2016».
Βιωσιμότητα του χρέους
Με πολλούς αστερίσκους και εξαρτώμενη από την στήριξη των Ευρωπαίων (την οποία το ΔΝΤ δεν θεωρεί δεδομένη) είναι η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους: Το Ταμείο στην έκθεσή του, με διπλωματικό τρόπο (και χωρίς να χρησιμοποιεί πουθενά τη λέξη «κούρεμα»), καλεί την Ευρώπη να εξετάσει το ενδεχόμενο ουσιαστικής ελάφρυνσης του χρέους, πέρα από τις ήπιες παρεμβάσεις που εξετάζονται μέχρι στιγμής (επιμήκυνση δανείων, νέα μείωση επιτοκίων κλπ.). Σύμφωνα με το Ταμείο, το χρέος, αφού «χτυπήσει κορυφή» στο 176% του ΑΕΠ το τρέχον έτος, αναμένεται να μειωθεί στο 124% του ΑΕΠ το 2020, μετά από πρόσθετα μέτρα μείωσής του κατά 4%, τα οποία οι Ευρωπαίοι εταίροι θα αποσαφηνίσουν κατά το 2014-15. «Οι Ευρωπαίοι έχουν δεσμευθεί για τη μείωση του χρέους σε σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα, κάτω από το 110% του ΑΕΠ το 20122, εάν χρειαστεί». Το Ταμείο υπογραμμίζει ότι οι -φιλόδοξοι- αυτοί στόχοι ίσως να μην επιτευχθούν εάν οι ρυθμοί ανάπτυξης της Ελλάδας αποδειχθούν χαμηλότεροι του αναμενόμενου και η πρόοδος της δημοσιονομικής προσαρμογής και του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων αποδειχθεί κατώτερη των προσδοκιών, κίνδυνοι που είναι ορατοί. Σύμφωνα μάλιστα με την ανάλυση του Ταμείου, η βιωσιμότητα του χρέους απειλείται περισσότερο από τις αστοχίες όσον αφορά την ανάπτυξη και τα πρωτογενή πλεονάσματα, ενώ περισσότερο διαχειρίσιμη θεωρείται η υστέρηση στα έσοδα από αποκρατικοποιήσεις.
«Οι ανησυχίες για την βιωσιμότητα του χρέους αποτελούν εστία κινδύνου…Εάν οι επενδυτές δεν πεισθούν ότι η στρατηγική διαχείρισης του προβλήματος είναι αξιόπιστη, τότε οι επενδύσεις και η οικονομική δραστηριότητα δεν θα ανακάμψουν όπως προβλέπεται…Η δέσμευση των Ευρωπαίων εταίρων να προσφέρουν την απαιτούμενη ελάφρυνση για να παραμείνει το χρέος σε βιώσιμη τροχιά αποτελεί κλειδί για τον πρόγραμμα. Όμως, το «μονοπάτι» που έχει χαραχθεί προβλέπει ακόμα πολύ υψηλά επίπεδα χρέους για την επόμενη δεκαετία, αφήνοντας την Ελλάδα ευάλωτη σε ατυχήματα για παρατεταμένη περίοδο…Σε περίπτωση που ο προβληματισμός για την βιωσιμότητα του χρέους αποδειχθεί ότι πλήττει το επενδυτικό κλίμα, ακόμα και με το πλαίσιο που έχει τεθεί για την ελάφρυνσή του, τότε οι Ευρωπαίοι πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο να λάβουν μέτρα που θα οδηγήσουν σε ταχύτερη μείωση του χρέους σε σχέση με τον τωρινό προγραμματισμό…»
Η διατύπωση αυτή θα μπορούσε να παραπέμπει σε προτροπή του ΔΝΤ προς την Ευρώπη να αποδεχθεί ζημίες από το ελληνικό χρέος. Ως πρόσθετη πίεση της Ουάσιγκτον προς την κατεύθυνση αυτή θα μπορούσε να ερμηνευθεί και η «ανταρσία» της Βραζιλίας, η οποία (εκπροσωπώντας και δέκα μικρότερες χώρες της Λατινικής Αμερικής) απείχε από την ψηφοφορία στο ΔΣ του Ταμείου για την εκταμίευση της δόσης των 1,7 δισ. ευρώ την Δευτέρα, θεωρώντας ότι η περαιτέρω χρηματοδότηση από το Ταμείο δεν δικαιολογείται από τις προοπτικές του ελληνική προγράμματος: «Οι πρόσφατες εξελίξεις στην Ελλάδα επιβεβαιώνουν τους χειρότερους φόβους μας», δήλωσε ο εκπρόσωπος της Βραζιλίας στο Ταμείο, προσθέτοντας ότι «οι παραδοχές για την ανάπτυξη και την βιωσιμότητα του χρέους παραμένουν υπεραισιόδοξες…».
imerisia.gr
