Τι οδηγεί συνήθως κάποιον να ξεκινήσει την ψυχοθεραπεία του;
Υπάρχουν, σε γενικές γραμμές, δύο βασικοί λόγοι που πυροδοτούν την ανάγκη της…
εμπλοκής σε μια ψυχοθεραπευτική διαδικασία: ο πρώτος, αναφέρεται στη θεραπεία ενός κλινικού προβλήματος και την αποκατάσταση της ψυχικής υγείας του ατόμου και ο δεύτερος, επικεντρώνεται στην προσωπική εξέλιξη του ατόμου και την βελτίωσή του ως άνθρωπος.
Η αξία της θεραπείας είναι η ίδια και στις δυο περιπτώσεις. Στην περίπτωση της αποκατάστασης, η επίλυση ενός ψυχολογικού προβλήματος βοηθά το άτομο να νιώσει καλύτερα με τον εαυτό του, να αισθανθεί πιο δυνατός και άρα, πιο ευτυχισμένος.
Στην δεύτερη περίπτωση, η προσεκτική παρατήρηση και εις βάθος επεξεργασία της ζωής του οδηγεί στον εντοπισμό προβλημάτων που δυσκολεύουν το ίδιο το άτομο σε διαφορετικούς τομείς της ζωής του.
Έτσι, μέσα από την προσωπική του ψυχοθεραπεία θα έχει την ευκαιρία να βρει διέξοδο, να «ξεκολλήσει» συναισθηματικά και να προχωρήσει στη ζωή του πιο ώριμος, πιο συνειδητοποιημένος, με καλύτερη γνώση του εαυτού του και άρα, πιο ευτυχισμένος.
Θα μπορούσαμε δηλαδή να συμπεράνουμε ότι η ψυχοθεραπεία είναι μια διαδικασία που ωφελεί αποκλειστικά και μόνο το άτομο που την βιώνει;
Ένα τέτοιο συμπέρασμα θα αδικούσε την ψυχοθεραπεία ως εργαλείο όπως και τα οφέλη της. Ένας ευτυχισμένος άνθρωπος είναι καλύτερος σύντροφος, φίλος ή γονιός.
Ένα ψυχικά ισορροπημένο άτομο είναι πιο πιθανό να αναθρέψει ισορροπημένα παιδιά. Ή, όμοια, ένα θυμωμένο άτομο έχει μεγάλες πιθανότητες να προωθήσει το θυμό του και τη βίαιη συμπεριφορά του στους κοντινούς του ανθρώπους και να προκαλέσει φόβο ή οργή. Ή ένας φοβισμένος άνθρωπος είναι πολύ πιθανό να επηρεάζει αρνητικά και τους οικείους του.
Ένα άτομο λοιπόν που επιλέγει να κάνει σημαντικές αλλαγές στη ζωή του χρειάζεται να γνωρίζει ότι οι αλλαγές αυτές θα διοχετευτούν σε κάθε είδους σχέση με τους άλλους και έτσι αναπόφευκτα, θα αποκτήσουν καθολικό χαρακτήρα.
Ας υποθέσουμε ότι οι περισσότεροι από εμάς είμαστε αρκετά λειτουργικοί στην καθημερινότητά μας, καταφέρνουμε να αντιμετωπίζουμε το καθημερινό μας άγχος και μπορούμε να ελέγχουμε το θυμό μας ή την θλίψη μας. Τι περισσότερο θα μπορούσε να μας προσφέρει η ψυχοθεραπεία;
Αυτή είναι μια καλή ευκαιρία για να παρουσιαστούν κάποια από τα οφέλη μιας ψυχοθεραπευτικής διαδικασίας. Γενικότερα, αυτό που προσφέρει η ψυχοθεραπεία είναι μια στοχευμένη, εφ’όλης της ύλης αξιολόγηση της ζωής του ατόμου η οποία έχει ως τελικό στόχο τον επαναπροσδιορισμό του ρόλου του στο «εδώ και τώρα». Η αξιοποίηση κάθε χρήσιμης πληροφορίας από το παρελθόν συμβάλλει θετικά στην καλύτερη ερμηνεία του παρόντος.
Ο τρόπος που έχει μάθει να σκέφτεται και να συμπεριφέρεται κάποιος έχει τις ρίζες του στον τρόπο που μεγάλωσε και στα πρώτα «διδάγματα» των πιο οικείων του προσώπων.
Αν λοιπόν κάποια από αυτά τον εγκλωβίζουν στο παρόν ή τον δυσκολεύουν στην καθημερινή του ζωή προκαλώντας ψυχοσυναισθηματικές δυσκολίες τότε χρειάζεται να επαναξιολογήσει αυτήν την «προίκα» του παρελθόντος και να αναζητήσει την δική του ταυτότητα στη ζωή.
Η ψυχοθεραπεία είναι ένα αξιόλογο εργαλείο που μπορεί να βοηθήσει κάθε άτομο να ανακαλύψει ποιός είναι, από πού προέρχεται και πώς μπορεί να κάνει τη ζωή του καλύτερη.
Βασιλική Κ. Μαργέτη, Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια, MSc, www.psy-therapy.gr.