5 τιμωρίες που δεν πρέπει να βάζετε τα παιδιά

Το να προσπαθείς να πειθαρχήσεις τα παιδιά όταν δεν φέρονται σωστά είναι ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα που βάζει σχεδόν…
καθημερινά κάθε γονιός με τον εαυτό του. Αν και δυστυχώς δεν υπάρχει κάποιο μαγικό μυστικό που θα μας δείξει τον τρόπο με τον οποίο θα νουθετήσουμε αποτελεσματικά τα μικρά μας, υπάρχουν κάποιες τιμωρίες που καλό θα είναι να αποφύγουμε όχι μόνο γιατί δεν πρόκειται να οδηγήσουν πουθενά, αλλά και επειδή θα δυσκολεύσουν το έργο μας.

«Πήγαινε τώρα τιμωρία στη γωνία»

Με το που ξεστομίζουμε αυτή τη φράση, κάνουμε ένα μεγάλο λάθος: καταρχάς, η λέξη τιμωρία παραπέμπει φυσικά σε κάτι αρνητικό. Κατά δεύτερον, η πρακτική της παλιάς κλασικής τιμωρίας «κάτσε τώρα στη γωνία» ή η πιο σύγχρονη πρακτική των time-outs, δεν είναι σίγουρο ότι πράγματι οδηγούν σε κάποιο αποτέλεσμα.

«Οι γωνιές (των time-ins) είναι μικρές, “ζεστές”, με μαξιλάρια, φωτογραφικά άλμπουμ, κούκλες, βιβλία και μικρά παιχνίδια με ήρεμες δραστηριότητες. Τα time-ins πρέπει να διαρκούν ένα λεπτό για κάθε χρόνο ζωής του παιδιού και όχι παραπάνω, εκτός αν το ίδιο το παιδί θέλει να μείνει περισσότερο.

Όταν τελειώσει ο χρόνος, ρωτάω το παιδί αν κατάλαβε γιατί έπρεπε να πάει εκεί και μετά το βοηθάω να βρει μια λύση που θα ταίριαζε καλύτερα στο πρόβλημα που αντιμετώπισε, σε σχέση μ’ αυτό που τελικά έκανε. Το ίδιο κάνω και στο σπίτι μου και συγκεκριμένα στο σαλόνι. Το να δίνουμε τον χρόνο στα παιδιά να μείνουν μόνα τους και να συμμετέχουν σε ήρεμες δραστηριότητες τα βοηθάει να ηρεμήσουν και να μην νιώθουν ένοχα ή τιμωρημένα. Έτσι, αποκλιμακώνεται η ένταση.»

«Δεν θα φας άλλο, πήγαινε στο δωμάτιό σου»
Δεν είναι σωστό να συνδέουμε το φαγητό με την τιμωρία αφού μ’ αυτόν τον τρόπο συγχέουμε την πειθαρχία με μία σωματική ανάγκη- κάτι που θυμίζει παλαιότερες και αυστηρότερες πρακτικές, οι οποίες ήταν αντιπαιδαγωγικές. Εκείνη την ώρα μπερδεύουμε τα παιδιά και είναι σαν να τους περνάμε το μήνυμα ότι μία τόσο βασική ανάγκη μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως απειλή για μια συμπεριφορά τους που δεν εγκρίνουμε.

Εναλλακτικά: «Όταν τελειώσεις το φαγητό σου, θέλω να σκεφτείς αυτό που έκανες/ είπες.»

«Αφού φέρεσαι έτσι, δεν θα πας στο πάρτι του Κωστάκη»
Είναι φορές που εμείς προσπαθούμε να δώσουμε στα παιδιά μας ό,τι καλύτερο μπορούμε, να ικανοποιήσουμε κάθε τους επιθυμία και εκείνα είτε ζητούν όλο και κάτι παραπάνω είτε δείχνουν να μην εκτιμούν την προσπάθειά μας. Όμως, τιμωρίες όπως «θ’ ακυρώσουμε το πάρτι των γενεθλίων σου γιατί δεν ακούς» ή «θα τηλεφωνήσω στη μαμά του Κώστα να της πω ότι δεν θα πας στο πάρτι του» δείχνουν ασυνέπεια εκ μέρους μας, αφού παίρνουμε πίσω κάτι που έχουμε ήδη υποσχεθεί ότι θα κάνουμε. Ταυτόχρονα, δίνουμε το παράδειγμα της ασυνέπειας και στα παιδιά μας, που μαθαίνουν ότι αρκεί μια αφορμή για να αποφύγουν μια υποχρέωση που έχουν αναλάβει.

Εναλλακτικά: «Μόλις γυρίσουμε από το πάρτι, θα συζητήσουμε τι έγινε σήμερα.»

«Τώρα θα πω στη νονά σου τι έκανες»

Το να επιλέγουμε ένα αγαπημένο πρόσωπο των παιδιών στο οποίο θα «μαρτυρήσουμε» τι έκαναν δεν είναι σωστή τακτική για πολλούς λόγους, Καταρχάς, το να βάζουμε ένα τρίτο άτομο στη σχέση μας με το παιδί και να το κάνουμε μέρος του προβλήματος σημαίνει ότι εμείς οι ίδιοι δεν μπορούμε να το διαχειριστούμε σωστά. Τότε, οι πιθανότητες είναι οι εξής: ο θείος/ η θεία/ ο παππούς/ η γιαγιά/ο νονός/ η νονά μετατρέπεται είτε σε δικό μας σύμμαχο αλλά ταυτόχρονα «μπαμπούλα» για το παιδί είτε σε υποστηρικτή του παιδιού και δικό μας εχθρό. Αυτόματα, λοιπόν, δίνουμε σε έναν τρίτο το δικαίωμα να αναμειχθεί στον τρόπο με τον οποίο διαπαιδαγωγούμε το παιδί μας.

«Πήγαινε στο δωμάτιό σου αμέσως»
Εννοείται ότι δεν είναι κακό να δίνουμε λίγο χρόνο στα παιδιά μας ώστε να μπορούν να ηρεμήσουν έπειτα από μια στιγμή έντασης, να σκεφτούν καθαρά τι έκαναν και να καταλάβουν το λάθος τους. Ο τρόπος, όμως, που το κάνουμε παίζει μεγάλο ρόλο. Για παράδειγμα, το αυστηρό «θα μείνεις στο δωμάτιό σου για μισή ώρα» που μπορεί να ακολουθείται κι από την πόρτα που κλείνει βίαια δεν είναι το ίδιο με την εναλλακτική του «θες να πας στο δωμάτιό σου να ηρεμήσεις και μετά να μιλήσουμε;», αφήνοντας ταυτόχρονα ανοιχτή την πόρτα και άρα διατηρώντας έναν δίαυλο επικοινωνίας με το παιδί.