90 ημέρες πριν από την τελική ευθεία για αναδιάρθρωση του χρέους

Πόσο βιώσιμο και ασφαλές είναι το ελληνικό χρέος; Απάντηση στο ερώτημα αυτό ζητούν διεθνείς επενδυτές και ξένοι οίκοι να δώσει η Ευρώπη, η οποία σε 90 ημέρες βρίσκεται ενώπιον κρίσιμων αποφάσεων για τον τρόπο και το εύρος μιας νέας αναδιάρθρωσης του χρέους. Αποφάσεις που θα …
καθορίσουν την προοπτική επιστροφής του ελληνικού δημοσίου στις διεθνείς αγορές, ει δυνατόν εντός του δευτέρου εξαμήνου του έτους, τη δυναμική εξόδου από τα Μνημόνια, τουλάχιστον με τη μορφή που τα γνωρίζουμε έως σήμερα και την ταχύτητα ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας.
Εν αναμονή της ολοκλήρωσης του ελέγχου από την τρόικα, πιθανόν έως το Eurogroup της 17ης Φεβρουαρίου με μεγάλη εκκρεμότητα τα μέτρα της διετίας 2014 ? 2015, «διαβατηρίου» για την επίτευξη ευρύτερης συμφωνίας, και σε ρευστό πολιτικό σκηνικό στη χώρα, τεχνοκράτες σε Αθήνα, Βρυξέλλες και Φραγκφούρτη παρασκηνιακά «τρέχουν» πυρετωδώς σενάρια για τη νέα αναδιάρθρωση. Σενάρια που επικεντρώνονται: Στον ετεροχρονισμό των πληρωμών του χρέους μας προς την Ε.Ε., αφού το ΔΝΤ αποκλείει… καταστατικά τη συνδρομή του, αλλά και σε νέες μειώσεις επιτοκίων.
90 ημέρες πριν από την τελική ευθεία για αναδιάρθρωση του χρέους
Εκείνο ωστόσο που μένει να φανεί είναι πώς αυτά τα σενάρια θα ?κοπούν και θα ραφτούν? στα μέτρα των πολιτικών, εντός Ε.Ε., με κίνδυνο για ακόμη μια φορά να αποφευχθεί μια γενναία λύση που θα έδινε ώθηση στην Ελλάδα και κίνητρο στους επενδυτές να επιστρέψουν δυναμικά στα ελληνικά ομόλογα.
Οι επιλογές και τα σενάρια
90 ημέρες πριν από την τελική ευθεία για αναδιάρθρωση του χρέους
Σε κάθε περίπτωση τα «γρανάζια» ενός νέου μηχανισμού αναδιάταξης του ελληνικού χρέους έχουν τεθεί σε λειτουργία με την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος το 2013, εξέλιξη που δίνει στην Αθήνα έναυσμα να διεκδικήσει από την Ε.Ε. νέες ελαφρύνσεις στο χρέος. Αυτές, με τη σειρά τους, θα δώσουν αβαντάζ στην κυβέρνηση ενόψει της διπλής εκλογικής αναμέτρησης του Μαΐου για το Ευρωκοινοβούλιο και την τοπική αυτοδιοίκηση, ανοίγοντας παράλληλα, υπό προϋποθέσεις, τον δρόμο για έξοδο του Δημοσίου στις αγορές.
Από τις διαθέσιμες επιλογές για μια νέα αναδιάρθρωση, αφού το «κούρεμα» στην ονομαστική αξία του χρέους αποκλείεται, δύο είναι αυτές που μπορεί να συνδράμουν καθοριστικά:
1. Ο ετεροχρονισμός του χρέους έως και 50 χρόνια. Δηλαδή, να εξομαλυνθούν οι πληρωμές για το χρέος σε ορίζοντα 50 και όχι 30 ετών που έχει ήδη γίνει, ελαφρύνοντας τις ετήσιες πληρωμές που θα πρέπει να κάνει η Ελλάδα για να ξεπληρώσει τα δάνεια που έλαβε. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις εάν τα 50 χρόνια εφαρμόζονταν στο σύνολο των ευρωπαϊκών δανείων, και όχι μόνο στα 53 δισ. ευρώ του πρώτου πακέτου, θα προέκυπτε ετήσια ελάφρυνση 3 δισ. ευρώ για τόκους και χρεολύσια.
2. Μεγάλο ερώτημα παραμένει τι μέλλει γενέσθαι με τα χρήματα που δανείστηκε η Ελλάδα για να ανακεφαλαιοποιήσει τις τράπεζές της, καθώς αν έστω μέρος των 25 δισ. ευρώ, περνούσε απευθείας στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης θα προέκυπτε ισόποση μεγάλη ελάφρυνση στο χρέος. Κάτι πάντως που ακόμη δεν έχει ξεκαθαρίσει.
«Κλειδί» ο ετεροχρονισμός
Τα περιθώρια οφέλους από νέες μειώσεις επιτοκίων είναι πιο περιορισμένα. Εκ των πραγμάτων αυτή θα αφορά στα 53 δισ. ευρώ του πρώτου πακέτου στήριξης, αφού στο δεύτερο πακέτο τα περιθώρια βελτιώσεων είναι οριακά. Στο πρώτο πακέτο το επιτόκιο κινείται στα επίπεδα του Euribor συν 0,5%. Ακόμη και εάν το επιτόκιο περιοριστεί μόνο στο Euribor εκτιμάται πως εξοικονομούνται περί τα 2,5 ? 3 δισ. ευρώ έως το 2022. Ωστόσο ο ετεροχρονισμός των πληρωμών για τόκους και χρεολύσια εκτιμάται πως μπορεί να δράσει καταλυτικά σε δύο «μέτωπα»:
1. Την προοπτική εξόδου στις αγορές αφού, όπως ήδη λένε στελέχη ξένων τραπεζών, αυτό που τελικά μετρά στη φάση αυτή για τοποθετήσεις σε ελληνικά ομόλογα είναι το πόσο πιθανός είναι ο κίνδυνος αθέτησης πληρωμών και ενός νέου «κουρέματος» στα δάνεια από τον ιδιωτικό τομέα. Ειδικά το δεύτερο αποτελεί έναν κίνδυνο που για τους περισσότερους ξένους δείχνει να έχει απομακρυνθεί, ενώ όσον αφορά στο πρώτο, ο κίνδυνος αθέτησης πληρωμών θα περιοριστεί σημαντικά από ένα νέο πακέτο διευκολύνσεων αποπληρωμής από την πλευρά της Ευρώπης.
2. Τη δυναμική ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας. Λιγότερες ετήσιες πληρωμές για το χρέος, υπολογίζεται πως εάν εφαρμοζόταν η επέκταση των 50 ετών στο σύνολο των δανείων από την Ε.Ε. η χώρα θα αντιμετώπιζε περίπου 3 δισ. ευρώ ετησίως λιγότερες πληρωμές. Θα απελευθερώνονταν δηλαδή πολύτιμοι πόροι, σε μια περίοδο που το κύριο ζητούμενο είναι η ανάπτυξη μετά από έξι δραματικά χρόνια ύφεσης. Παράλληλα, η διευθέτηση του ζητήματος του χρέους θα άνοιγε τις αγορές, διευκολύνοντας τη δύσκολη διαδικασία προσέλκυσης επενδύσεων.
«Πρόκειται για μια αλυσίδα εξελίξεων και όλοι οι κρίκοι πρέπει να αποδειχθούν ισχυροί», σχολιάζει τραπεζικός παράγοντας υπογραμμίζοντας πως το υψηλό χρέος που κινείται στην περιοχή του 175% του ΑΕΠ, σκιάζει, τη σημαντική πρόοδο που έχει σημειωθεί στο δημοσιονομικό πεδίο.
ΤΡΟΪΚΑ
«Οχι» στα ισοδύναμα
«Όχι» λέει η τρόικα στα ισοδύναμα μέτρα που έχει προτείνει το υπουργείο Oικονομικών προκειμένου να καλυφθούν οι απώλειες φορολογικών εσόδων που έχουν προσδιοριστεί από τους εκπροσώπους των δανειστών μας από τη θεσμοθέτηση του Eνιαίου Φόρου Aκινήτων και τη διατήρηση του ΦΠA στην εστίαση στο 13% και το 2014.
Όπως γίνεται αντιληπτό στην εξ… αποστάσεως διαπραγμάτευση είναι δύσκολο να υπάρξει άμεσα προσέγγιση και γι΄ αυτό οι κ. Tόμσεν, Mαζούχ και Mορς θα επιστρέψουν στα τέλη του μήνα και εφόσον είναι ορατή τελική συμφωνία.
O υπουργός Γιάννης Στουρνάρας δεν δείχνει να ανησυχεί μετά από τη νέα αναβολή άφιξης της τρόικας.
«Όχι, δεν με ανησυχεί καθόλου, γιατί κι εμείς επιδιώκουμε να καθυστερήσει λίγο. Θέλουμε να έχουμε τα τελικά στοιχεία του Δεκεμβρίου που από ό,τι φαίνεται είναι καλύτερα από αυτά που ανέμενε η τρόικα αλλά και εμείς οι ίδιοι», δήλωσε χαρακτηριστικά εξερχόμενος του Mεγάρου Mαξίμου, όπου είχε σύσκεψη με τον πρωθυπουργό για τον προγραμματισμό μέχρι το επόμενο Eurogroup.
Πάντως, στην κυβέρνηση δεν κρύβουν την ενόχλησή τους για τη στάση που κρατούν οι εταίροι μας.
«Πρέπει επιτέλους να αποδεχθούν ότι οι εξελίξεις στην ελληνική οικονομία είναι πολύ καλύτερες σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις τους και τα θετικά αποτελέσματα ήρθαν ταχύτερα του αναμενόμενου», σημειώνει κυβερνητικός αξιωματούχος.
Όπως προσθέτει, ειδικά δε με βάση τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού του 2013 η αύξηση των εσόδων καλύπτει μέρος της «τρύπας» για το 2014 και επιπρόσθετα ουδείς μπορεί πλέον να αμφισβητήσει την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος.