Άγριες καταστάσεις στα ελληνικά ψυχιατρεία

Αποτρελαίνουν τους νοσηλευόμενους παρά τους θεραπεύουν

Ελληνικά ψυχιατρεία… Μια παλιά, τραυματική για την ελληνική κοινωνία, ιστορία που σπάνια βλέπει το φως της δημοσιότητας παρά μόνον έπειτα από…

το ξέσπασμα κάποιου περιστατικού ικανού να προσελκύσει το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης.

Τρανταχτά παραδείγματα, τη χρονιά που μας πέρασε ήταν, η αυτοδίκαιη αργία – λόγω εκκρεμούς ποινικής δίωξης – του χρυσαυγίτη διευθυντή ψυχίατρου κ. Κωνσταντίνο Παρασχάκη ή η επικείμενη παύση λειτουργίας μέχρι το 2015 τριών μεγάλων ψυχιατρικών νοσοκομείων σε όλη τη χώρα, συνεπεία του συμφώνου Λυκουρέντζου-Andor, που απειλεί να αφήσει χιλιάδες ψυχικά πάσχοντες στο δρόμο δίχως βοήθεια.

Ωστόσο, ο νευραλγικός χώρος της ψυχικής υγείας δεν μπορεί να υπόκειται στο νόμο της ειδησεογραφικής επικαιρότητας, όπως άλλωστε και κάθε άλλος χώρος συναφής με το τεράστιο θέμα της υγείας των πολιτών μιας χώρας.

Εδώ, θα πρέπει να σημειωθεί πως ότι ακολουθεί δεν αφορά ούτε στιγματίζει στο σύνολό του το ιατρικό προσωπικό που εργάζεται στο χώρο της ψυχικής υγείας. Μέσα στον κανόνα υπάρχουν και λαμπρές εξαιρέσεις γιατρών και νοσηλευτών που αγωνίζονται για τον εξανθρωπισμό των συνθηκών νοσηλείας, με τις προσπάθειές τους όμως να καταποντίζονται μέσα στο γενικότερο κλίμα παρακμής και αδιαφορίας.

Επίσης τα όσα απεχθή καταγράφονται δεν αφορούν μονάχα τα ψυχιατρικά νοσοκομεία της περιφέρειας ανά την ελληνική επικράτεια, αλλά και τα αθηναϊκά, όπως το «Δρομοκαΐτειο» και το «Σωτηρία», όπου τα δικαιώματα των ασθενών καταπατώνται συστημαντικά και αυθαίρετα.

ΚΑΘΗΛΩΝΟΥΝ ΑΚΟΜΗ ΜΗΧΑΝΙΚΑ ΤΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ

Το ενδιαφέρον είναι ότι όσον αφορά το χώρο της ψυχικής υγείας, οι καταγγελίες δεν έρχονται από «τα έξω», αλλά από τους ίδιους τους ανθρώπους που εργάζονται καθημερινά σε αυτόν.

Επιφανές παράδειγμα εκείνο του ψυχίατρου διευθυντή του 9ου Ψυχιατρικού Τμήματος του ΨΝ Αττικής, Θόδωρου Μεγαλοοικονόμου, ο οποίος πριν από μήνες είχε αποκαλύψει στην «Ε» ότι ένας στους δύο ασθενείς που εισάγονται με ακούσια νοσηλεία στα ελληνικά ψυχιατρεία υφίσταται μηχανική καθήλωση πριν καν εξεταστεί, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις, όπως αποδεικνυόταν εκ των υστέρων, δεν έχρηζε καν νοσηλείας.

Αφορμή υπήρξε τα όσα είχαν έρθει στις αρχές του 2013 στο φως της δημοσιότητας για το «ίδρυμα της ντροπής» στα Λεχαινά, τα οποία όμως δεν αποτελούν εξαίρεση, καθόσον στις ψυχιατρικές κλινικές των γενικών νοσοκομείων, στα ιδιωτικά ιδρύματα και κλινικές, ακόμη και στα γηροκομεία εφαρμόζονται πρακτικές, όπως είναι η μηχανική καθήλωση, που όχι μόνο πλήττουν την αξιοπρέπεια των ασθενών, αλλά θέτουν και σε σοβαρό κίνδυνο τη ζωή τους.

Ο κ. Θόδωρος Μεγαλοοικονόμου είχε καταγγείλει τότε ότι, σύμφωνα με έρευνες και ανακοινώσεις, οι οποίες συνήθως αποκρύπτονται εσκεμμένα, η εν λόγω πρακτική της ντροπής μπορεί να διαρκέσει από μερικές ώρες μέχρι και πολλές ημέρες, ακόμη και μήνες, ακόμη και σε περιπτώσεις που δεν κρίνεται αναγκαία.

Σύμφωνα με το τότε δημοσίευμα της «Ε», το 60% των ασθενών στη χώρα νοσηλεύεται σε ψυχιατρεία με ακούσια νοσηλεία (το ποσοστό αυτό είναι από τα υψηλότερα στην Ευρώπη), υποκείμενο στο μεγαλύτερο μέρος του στην πρακτική της μηχανικής καθήλωσης, η οποία δεν μπορεί καθ’ ουδένα τρόπο να θεωρηθεί ιατρική πράξη, ενώ εφαρμόζεται συχνά σε ανθρώπους που απλώς εκδηλώνουν τον πανικό τους με ψυχοκινητική διέγερση.

Ο γνωστός για την πολυετή εμπειρία και δράση του ψυχίατρος υποστήριζε ότι «Παρόμοιοι ασθενείς που βρίσκονται σε δύσκολη φάση χρειάζονται απλώς ειδική αντιμετώπιση από εκπαιδευμένο ιατρικό προσωπικό και χρόνο για να κατανοηθούν και να αντιμετωπιστούν τα αίτια του πανικού τους».

Μία δήλωση από την οποία αυτό που εξάγεται ως συμπέρασμα είναι ότι οι μεσαιωνικές μέθοδοι οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στην ελλειμματική εκπαίδευση του προσωπικού.

ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΤΙΚΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ-ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΣΕ ΔΑΦΝΙ ΚΑΙ Ψ.Ν. ΤΡΙΠΟΛΗΣ

Στο ίδιο δημοσίευμα της «Ε», ο κ. Μεγαλοοικονόμου έκανε αναφορά και σε συγκεκριμένα παραδείγματα, από τα εκατοντάδες που σημειώνονται κάθε χρόνο στο Δαφνί, τα οποία αντικατοπτρίζουν την κατάντια του συστήματος στην Ελλάδα:

Αφορά νεαρή ασθενή που οδηγήθηκε στο ψυχιατρείο με εκούσια διαδικασία, με τη συγκατάθεσή της δηλαδή, αν και με μεγάλη αμφιθυμία. Ακριβώς στην είσοδο του ψυχιατρείου κατελήφθη από πανικό και άρχισε να φωνάζει. Πριν καν εξεταστεί από ψυχίατρο, ο εφημερεύων γιατρός έδωσε εντολή να τη δέσουν στα τέσσερα και να της χορηγήσουν ηρεμιστική ένεση.

Το αξιοσημείωτο είναι ότι όταν αργότερα εξετάστηκε, οι γιατροί έκριναν ότι μολονότι παρουσίαζε προβλήματα, δεν χρειαζόταν καν να νοσηλευτεί. Είναι ένα ακραίο παράδειγμα καθήλωσης ασθενούς που δεν είχε καν εξεταστεί». «Ωστόσο», διευκρίνισε ο ψυχίατρος, «πρόκειται για συνηθισμένη πρακτική που έχει ως αποτέλεσμα ασθενείς να παραμένουν δεμένοι για μεγάλο χρονικό διάστημα και να απειλείται ακόμη και η ζωή τους».

Επίσης πρόσφατη είναι, σύμφωνα πάντα με τις καταγγελίες του Θ. Μεγαλοοικονόμου, η περίπτωση ασθενούς του ιδίου ψυχιατρικού νοσοκομείου που έμοιαζε ανήσυχος και παρουσίαζε συμπτώματα στηθάγχης. Αντί να υποβληθεί σε εξετάσεις καθηλώθηκε, με αποτέλεσμα να υποστεί καρδιακό επεισόδιο, να καταλήξει… δεμένος στο κρεβάτι του και να αποκρυβούν τα αίτια του θανάτου του.

Εμπειρίες από το ψυχιατρείο της Τρίπολης, όπου νοσηλεύτηκε πριν από τέσσερα χρόνια, μετέφερε επίσης στο δημοσίευμα της «Ε» και ο Χ.Κ.: «Εκεί η κατάσταση είναι πολύ άσχημη. Μας έκαναν μπάνιο με λάστιχα, σε κάποιους χώρους νοσηλείας δεν υπήρχαν καν νοσηλευτές και η επαφή μου με την ψυχίατρο που κατέληξε στη διάγνωση της ασθένειάς μου και της θεραπείας είχε ολιγόλεπτη διάρκεια. Απαγόρευαν επίσης σε φίλους και συγγενείς να με επισκέπτονται».

Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΚΑΛΠΑΖΕΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΟΙ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΕΣ ΑΥΞΑΝΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΤΑ Ψ.Ν. ΚΛΕΙΝΟΥΝ

Επικαλούμενος στοιχεία του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής ο ψυχίατρος-συντονιστής διευθυντής τμήματος οξέων περιστατικών του ΨΝΘ, Θανάσης Βαξεβάνης, ανέφερε ότι ενώ η κατάθλιψη αφορούσε το 3,3% του ελληνικού πληθυσμού το 2008, το 2009 το ποσοστό αυτό αυξήθηκε στο 6,8%, το 2011 έφτασε στο 8,2% και το 2013 εκτινάχθηκε στο 13,5%. Εξάλλου ο δείκτης αυτοκτονιών που το 2000 ήταν 2,5 ανά 100.000 πληθυσμού, το 2009 ανήλθε σε 3,5/100.000 και σήμερα έχει φτάσει σε 5/100.000. Το 50% όσων έχουν εισόδημα κάτω των 400 ευρώ πάσχει από μείζονα κατάθλιψη ενώ η αύξηση της ανεργίας φέρνει και αύξηση των αυτοκτονιών, πρόσθεσε ο κ. Βαξεβάνης.

Παράλληλα επισήμανε ότι στο πλαίσιο της αποασυλοποίησης μειώθηκε ο αριθμός των δημόσιων Ψυχιατρικών Νοσοκομείων αλλά αυξήθηκε ο αριθμός των ιδιωτικών ψυχιατρικών κλινικών. “Αποασυλοποιήθηκαν τα δημόσια Ψυχιατρικά Νοσοκομεία και ασυλοποιήθηκαν οι ιδιωτικές ψυχιατρικές κλινικές” τόνισε ο κ Βαξεβάνης.

ΡΑΓΔΑΙΑ ΑΥΞΗΣΗ ΚΑΙ ΣΤΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΕΘΙΣΜΟΥ ΑΠΟ ΝΑΡΚΩΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ

Ο υπεύθυνος δομών απεξάρτησης του ΨΝΘ Παναγιώτης Γεωργάκας επικαλούμενος στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά ανέφερε ότι έχει αυξηθεί ο αριθμός των νεοεισερχομένων στην ενέσιμη χρήση ουσιών ενώ παράλληλα έχει αυξηθεί η “μετανάστευση” από την μια ουσία στην άλλη και έχει αυξηθεί η εγκληματικότητα των χρηστών.

Επισήμανε ακόμη ότι στην Αθήνα, ένα φτηνό ενέσιμο ναρκωτικό από υγρά μπαταρίας, η σίσα έχει εκτοπίσει την ηρωίνη κι ενώ τα Κέντρα Πρόληψης οδηγούνται σε συρρίκνωση και κλείσιμο ο νέος νόμος δίνει δικαίωμα ίδρυσης και λειτουργίας ιδιωτικών εταιρειών απεξάρτησης χωρίς έλεγχο.

Και όλα αυτά στο περιθώριο της τρέχουσας ειδησεογραφίας, εν μέσω Τρόικας και ενδοκοινοβουλευτικών συγκρούσεων και αντεγκλήσεων που πόρρω απέχουν από τη ζωντανή, αιμάσσουσα πραγματικότητα.

Πηγή: iefimerida.gr