Πώς μπορούν το αντηλιακό, η οδοντόκρεμα και το εμφιαλωμένο νερό να επηρεάσουν τη λειτουργία των σπερματοζωαρίων;

Eρευνητικά ευρήματα έχουν αναδείξει την αρνητική επίδραση χημικών ουσιών στην ανθρώπινη αναπαραγωγή. Πρόκειται για χημικές ουσίες που έχουν αρνητική επίδραση στη φυσιολογική λειτουργία των ενδοκρινών αδένων και των ορμονών που παράγονται από αυτούς. Μια νέα μελέτη που έγινε από το κέντρο ευρωπαϊκών μελετών και έρευνας στη Γερμανία, έδειξε πως οι ουσίες αυτές, οι οποίες βρίσκονται στο καθημερινό νοικοκυριό και στα προϊόντα ατομικής φροντίδας, μπορεί να επηρεάσουν τη λειτουργία των σπερματοζωαρίων και δυνάμει να επηρεάσουν τη διαδικασία της γονιμοποίησης.
Πρόσφατα μάλιστα δημοσιεύτηκαν σε έγκυρο επιστημονικό περιοδικό δυο νέες μελέτες σχετικά με τις ουσίες αυτές. Η πρώτη διερεύνησε αν υπάρχει κάποιο όριο ασφαλείας στην έκθεση των ατόμων σε αυτά τα χημικά και η άλλη ανίχνευσε τις ουσίες αυτές στο εμφιαλωμένο νερό του εμπορίου. Οι συγγραφείς της δεύτερης μελέτης μάλιστα επισήμαναν πως οι ουσίες αυτές βρίσκονται παντού από τα τρόφιμα και τα υφάσματα μέχρι τα φάρμακα και τα προϊόντα οικιακής χρήσης, συμπεριλαμβανόμενων των πλαστικών μπουκαλιών, των παιχνιδιών και των καλλυντικών.
Ήδη από το περασμένο έτος έχει ξεκινήσει ένας επιστημονικός διάλογος ανάμεσα στους ενδοκρινολόγους και τους τοξικολόγους, σχετικά με τη ρύθμιση της έκθεσης του πληθυσμού στις ουσίες αυτές. Ωστόσο, η απόδειξη της βλαπτικής επίδρασης των χημικών αυτών στον άνθρωπο είναι πολύ δύσκολη δεδομένης της έλλειψης αποδεκτών πειραματικών συστημάτων. Η ερευνητική ομάδα του κέντρου ευρωπαϊκών μελετών και έρευνας όμως, ισχυρίζεται ότι τα ευρήματα της παρέχουν επαρκή επιστημονική τεκμηρίωση για το σχεδιασμό διεθνών κανονισμών και πρακτικών.
Με μια νέα δοκιμασία που εφάρμοσαν οι ερευνητές, μπόρεσαν σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα να εξετάσουν τα επίπεδα χιλιάδων ουσιών που θα μπορούσαν να επηρεάζουν τη λειτουργία των σπερματοζωαρίων σε εκατοντάδες άτομα.
Τα ευρήματα τους δείχνουν πως οι χημικές αυτές ουσίες μπορεί να οδηγήσουν σε ένα ευρύ φάσμα προβλημάτων της αναπαραγωγικής υγείας στο δυτικό κόσμο, με έναν τρόπο που δεν έχει μέχρι σήμερα διασαφηνιστεί. Το 1/3 μάλιστα των χημικών αυτών φάνηκε να προκαλεί μη επιθυμητές αντιδράσεις στον ανθρώπινο οργανισμό.
Στα χημικά αυτά περιλαμβάνονται και κάποια υπεριώδη φίλτρα που χρησιμοποιούνται σε αντηλιακά, όπως και η τρικλοζάνη, ένας αντιβακτηριδιακός παράγοντας που χρησιμοποιείται στις οδοντόκρεμες. Για πρώτη φορά αναδείχτηκε μια άμεση σχέση ανάμεσα στην έκθεση σε τέτοιου είδους χημικές ουσίες που προέρχονται από προϊόντα οικιακής χρήσης και την αρνητική επίδραση στη λειτουργία των σπερματοζωαρίων.
Οι ερευνητές εξέτασαν συγκεκριμένα τον τρόπο με τον οποίο τα χημικά αυτά επηρεάζουν ένα κανάλι ιόντων ασβεστίου που ρυθμίζει την κίνηση των σπερματοζωαρίων. Όταν η συγκέντρωση των χημικών αυτών ουσιών είναι τέτοια ώστε να ανιχνεύεται στο ανθρώπινο σώμα, τα επίπεδα ασβεστίου στο εν λόγω κανάλι αυξάνονται, με αποτέλεσμα να αλλάζει ο τρόπος με τον οποίο τα σπερματοζωάρια κολυμπούν. Οι ερευνητές ισχυρίζονται πως η αύξηση του ασβεστίου ενεργοποιεί επίσης την απελευθέρωση των πεπτικών ενζύμων που βοηθούν το σπερματοζωάριο να διεισδύσει στο ωάριο. Επιπρόσθετα, οι χημικές αυτές ουσίες καθιστούν τα σπερματοζωάρια λιγότερο ευαίσθητα στη προγεστερόνη και τις προσταγλανδίνες, δυο ορμόνες που απελευθερώνονται από τα κύτταρα που περιβάλουν το ωάριο.
Τα ευρήματα λοιπόν, δείχνουν πως οι ουσίες αυτές διαταράσσουν τους μηχανισμούς της γονιμοποίησης μέσω των αλλαγών που προκαλούν στην κίνηση των σπερματοζωαρίων και την πλοήγηση τους μέχρι το ωάριο, καθώς και μέσω της εμπλοκής τους στη διαδικασία διείσδυσης του σπερματοζωαρίου μέσα από το προστατευτικό στρώμα του ωαρίου.
Οι επιστήμονες προειδοποιούν: Μέχρι σήμερα περίπου 800 χημικά τα οποία έχει κατασκευάσει ο άνθρωπος και βρίσκονται συνεχώς παρόντα στην καθημερινότητα του, ενδέχεται να διαταράσσουν το ενδοκρινικό του σύστημα. Η επίδραση, μάλιστα, των περισσοτέρων από αυτά στην ανθρώπινη υγεία, δεν έχει ως τώρα διερευνηθεί.