Στο σφυρί το Νόμπελ του Φράνσις Κρικ για την ανακάλυψη της δομής του DNA

Ακριβώς 60 χρόνια μετά τον προσδιορισμό της δομής του DNA, μια ιστορική εξέλιξη που άνοιξε το…

δρόμο για τη σύγχρονη γενετική, ένα από τα τρία Νόμπελ που απονεμήθηκαν για την ανακάλυψη, με το όνομα του Βρετανού βιολόγου Φράνσις Κρικ, βγαίνει σε δημοπρασία στις ΗΠΑ, με τις εκτιμήσεις για την αξία του να κυμαίνονται από 500.000 έως 5 εκατ. δολάρια.

«Έχει μείνει φυλαγμένο για υπερβολικά πολύ καιρό» δήλωσε η Κίντρα Κρικ, εγγονή του Φράνσις Κρικ, ο οποίος πέθανε το 2004 σε ηλικία 88 ετών.

Το μετάλλιο, κατασκευασμένο από χρυσό 23 καρατίων όπως όλα τα μετάλλια των Νόμπελ πριν από το 1980, θα βγει στο σφυρί από τον οίκο Heritage Auctions, μαζί με το συνοδευτικό του δίπλωμα και την επιταγή του χρηματικού έπαθλου, την εργαστηριακή ρόμπα του Κρικ, τα ναυτικά του σημειωματάρια και τα βιβλία του.

H δημοπρασία θα πραγματοποιηθεί στη Νέα Υόρκη στις 10 Απριλίου. Μέρος των εσόδων θα διατεθεί για τα εγκαίνια του Ιδρύματος «Φράνσις Κρικ» στο Λονδίνο το 2015, καθώς και στο Ινστιτούτο Salk της Καλιφόρνια, στο οποίο εργάστηκε ο βιολόγος μετά την μετακόμισή του στις ΗΠΑ σε ηλικία 60 ετών.

Σε ξεχωριστή δημοπρασία από τον οίκο Christie’s θα βγει επίσης μια επιστολή στην οποία ο 33χρονος Κρικ εξηγούσε στον 12χρονο γιο του ποια είναι η δομή του DNA.

Πριν από την ιστορική ανακάλυψη του 1953, οι επιστήμονες γνώριζαν την ύπαρξη του DNA, δεν είχαν όμως ιδέα ποια ήταν η δομή και η λειτουργία του. Δεν γνώριζαν καν αν το μόριο αυτό είναι πράγματι ο φορέας των μονάδων κληρονομικότητας, τις οποίες ονομάζουμε σήμερα γονίδια.

Ο Κρικ και ο συνεργάτης του Τζέιμς Ουότσον πειραματίζονταν με διάφορα τρισδιάστατα μοντέλα του μορίου, ενώ δύο άλλοι συνεργάτες τους, ο Μορίς Ουίλκινς και η Ρόσαλιντ Φράνκλιν, προσπαθούσαν να προσδιορίσουν τη δομή του με τη μέθοδο της κρυσταλλογραφίας ακτίνων Χ.

Ο Κρικ, ο Ουότσον και ο Ουίλκινς βραβεύτηκαν με το Νόμπελ Ιατρικής-Φυσιολογίας το 1962. Μεγάλη αδικημένη έμεινε η Φράνκλιν, η οποία δεν απεβίωσε το 1958 (τα Νόμπελ δεν απονέμονται μετά θάνατον).

Η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε τελικά ότι το DNA αποτελείται από δύο γραμμικά μόρια, ενωμένα με εγκάρσιους δεσμούς, τα οποία τυλίγονται σε μορφή έλικας. Το μόριο μοιάζει με ελικοειδή σκάλα, της οποίας τα σκαλοπάτια σχηματίζονται από δεσμούς ανάμεσα στις τέσσερις βάσεις του DNA (δεσμοί αδενίνης-θυμίνης και κυτοσίνης-γουανίνης).

Η δομή του DNA έδινε από μόνη της την απάντηση για το πώς κωδικοποιούνται οι γενετικές πληροφορίες -βρίσκονται αποθηκευμένες στην αλληλουχία των βάσεων του DNΑ.

«Δεν έχει διαφύγει της προσοχής μας ότι το συγκεκριμένο ζευγάρωμα [των βάσεων] που προτείνουμε υποδεικνύει έναν πιθανό μηχανισμό αντιγραφής του γενετικού υλικού» έγραφαν οι Γουότσον και Κρικ στην ιστορική τους δημοσίευση στο Nature τον Απρίλιο του 1953.

Ήταν μια από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις στη Βιολογία μαζί με τη θεωρία του Δαρβίνου για την εξέλιξη και τις μελέτες του Μέντελ για τις αρχές της κληρονομικότητας.