Η σιωπή δεν είναι χρυσός

Τα όσα διαδραματίστηκαν τα ξημερώματα της Κυριακής, στο εργοτάξιο της εταιρίας «Ελληνικός Χρυσός» στις Σκουριές Χαλκιδικής δείχνουν πως η βία προσλαμβάνει επικίνδυνες διαστάσεις στο κοινωνικό σώμα και ανά πάσα στιγμή μπορούμε να περιμένουμε τα χειρότερα…

Εν προκειμένω, οι κουκουλοφόροι επιδρομείς έδεσαν και περιέλουσαν με βενζίνη δύο φύλακες, απειλώντας πως θα τους κάψουν και στη συνέχεια έβαλαν φωτιά σε περίπου 10 οχήματα της εταιρείας καθώς και σε τεχνολογικό εξοπλισμό, ενώ φεύγοντας έκοψαν δέντρα για να καθυστερήσουν την πυροσβεστική. Πράγμα που σημαίνει πως επρόκειτο για οργανωμένη επιχείρηση, με σχέδιο και μεθοδολογία.

Η συγκεκριμένη επένδυση έχει διχάσει την τοπική κοινωνία καθώς από τη μία δημιουργεί πολλές θέσεις εργασίας και από την άλλη υπάρχουν καταγγελίες πως έχουν αποψιλωθεί πάνω από 5.000 στρέμματα δάσους, εξαιτίας της λειτουργίας του εργοταξίου. Καμιά περιβαλλοντική ένσταση ωστόσο δεν μπορεί να δικαιολογεί τη χρήση μολότοφ ή την απειλή της σωματικής ακεραιότητας ανθρώπων που βγάζουν το μεροκάματό τους. Είναι χαρακτηριστική από την άποψη αυτή η αντίδραση του Σωματείου των εργαζομένων στο ορυχείο που λένε με ευθύτητα: «Οι εργαζόμενοι θα πάρουμε το νόμο στα χέρια μας. Έως εδώ. Αφού δεν μπορεί το κράτος να περιφρουρήσει την επένδυση, θα το κάνουμε εμείς. Θα ξεκινήσει εμφύλιος. Θα γίνει μεγάλο κακό αν μας κόψουν το μεροκάματο».

Το πράγμα λοιπόν θέλει προσοχή. Το χειρότερο που μπορούμε να κάνουμε ως χώρα είναι να μεταδίδουμε την εικόνα πως «παίρνουμε με τις μολότοφ» τις επενδύσεις που γίνονται και πως γύρω από κάθε επένδυση ξεσπάει ένας τοπικός εμφύλιος πόλεμος. Για αυτό και οι διωκτικές αρχές πρέπει πάση θυσία να αποκαλύψουν την ταυτότητα των δραστών και να τους οδηγήσουν στη δικαιοσύνη. Η βία δεν μπορεί να μένει ατιμώρητη, ούτε να δικαιολογείται με οποιοδήποτε ιδεολογικό επιχείρημα.

Ωστόσο αυτή είναι η μία πλευρά της πραγματικότητας. Η άλλη έχει να κάνει με το γεγονός ότι μια επένδυση δεν φτάνει μόνο να γίνεται, πρέπει να είναι σε θέση να εξηγήσει και το όφελος που αποδίδει. Το ανάχωμα στη βία είναι η πειθώ. Κι εδώ ο «Ελληνικός Χρυσός» έχει κάνει πολύ λίγα πράγματα. Ακόμα και η ιστοσελίδα της εταιρείας hellas-gold βρίσκεται μονίμως «υπό κατασκευή». Πόσο δύσκολο είναι δηλαδή να φτιαχτεί μια αξιοπρεπής ιστοσελίδα, διασυνδεδεμένη μάλιστα με τα social media ώστε ο διάλογος μέσα από αυτά να δίνει εξηγήσεις και να λειτουργεί σαν «αμορτισέρ» αντιδράσεων;

Εν πάση περιπτώσει, ακόμη κι αν βρίσκουν πολύ «σοφιστικέ» μια τέτοια προσέγγιση, ας βγουν τουλάχιστον να μιλήσουν στα δέκα καφενεία της περιοχής. Τόσο δύσκολο είναι κι αυτό;

Επιπλέον το γεγονός ότι πρόκειται για κοινοπραξία καναδικής εταιρείας εξορύξεων με τη συμμετοχή του ομίλου Μπόμπολα έχει προκαλέσει εύλογες αντιδράσεις σε μια χώρα που συζητάμε συνέχεια για τη διαπλοκή αλλά στο τέλος η διαπλοκή «τα παίρνει όλα». Καθώς μάλιστα το κοίτασμα παραχωρήθηκε το Δεκέμβριο του 2011 επί κυβερνήσεως ΠΑΣΟΚ, με Πρωθυπουργό το Γιώργο Παπανδρέου, Υπουργό Οικονομικών τον Ευάγγελο Βενιζέλο και Υπουργό Περιβάλλοντος τον Γιώργο Παπακωνσταντίνου, μοιραία η επένδυση αντιμετωπίζεται με καχυποψία. Όπως επίσης ο καταλυτικός ρόλος που έπαιξε στο deal ο πρώην υπουργός κοινοτικών κονδυλίων του Σημίτη, Χρήστος Πάχτας με την ιδιότητα του Δημάρχου του Δήμου Αριστοτέλη δημιουργεί «δεύτερες» και «τρίτες» σκέψεις. Η επένδυση με λίγα λόγια γίνεται θύμα της «ανθρωπογεωγραφίας» των εμπλεκομένων σε αυτή, σε μια χρονική στιγμή που όλα τα συγκεκριμένα πρόσωπα είναι «κόκκινο πανί» όχι μόνο για τη Χαλκιδική αλλά για όλη την Ελλάδα.

Ξαναλέω πως τίποτα δεν δικαιολογεί τη βία. Αλλά χρειάζεται επικοινωνία. Χρειάζεται να επικοινωνηθούν με συγκεκριμένο και πειστικό τρόπο τα οφέλη της επένδυσης όπως και τα όποια αντισταθμιστικά υπάρχουν (κι αν δεν υπάρχουν να δημιουργηθούν) για την τοπική κοινωνία. Χρειάζεται επίσης ο σχεδιασμός ενός προγράμματος εταιρικής κοινωνικής ευθύνης με βασικό προσανατολισμό το περιβάλλον και τους ανθρώπους της περιοχής. Είναι το στοιχειώδες πλάνο επικοινωνίας που πρέπει να κάνει μια επιχείρηση που δραστηριοποιείται μέσα σε ένα τέτοιο κλίμα. Φαίνεται όμως πως στην συγκεκριμένη περίπτωση η ανάγκη της επικοινωνίας υποτιμήθηκε, με την ασφάλεια της δημοσιογραφικής προστασίας που παρείχε η συμμετοχή του ομίλου Μπόμπολα.

ΥΓ: Κάποιοι πρέπει να ξαναδούνε το ημερολόγιο. Δεν ζούμε ούτε στο 1996, ούτε στο 2002. Η λογική «θάψτε το» δεν βγάζει πολύ μακριά και σίγουρα η σιωπή δεν είναι χρυσός.