Πρόσεχε την φάκα του ατομικισμού (individualism)

…είς μερισμόν τόν έσχατον τέλος ασπειργασμένοι ών έν καί τό σόν, ώ σχέτλιε, μόριον εις το πάν συντείνει βλέπον αεί, καίπερ πάνσμικρον όν, σέ δέ λέληθεν περί τούτο αυτό ως γένεσις ένεκα εκείνου γίγνεται πάσα, όπως ή τω του παντός βίω υπάρχουσα ευδαίμων ουσία, ουχ ένεκα σού γιγνομένη, σύ δ’ ένεκα εκείνου.

…ανάμεσά της είσαι και….
εσύ, ανόητε, μία μονάδα που πάντα αποβλέπει στο σύνολο, αν και μικρότατος είσαι, εσύ δε έχεις ξεχάσει ότι τίποτα δεν δημιουργείται παρά μόνον γιά να προσφέρει μακροχρόνια ευδαιμονία στην ζωή της συμπαντικής ουσίας και ότι τίποτα δεν έγινε γιά χάρη σου αλλά εσύ (έγινες) γιά χάρη εκείνης.

Πλάτωνος ΝΟΜΟΙ (βιβλίον δέκατον, 903c)

Γράφω σου διότι που και που μερικές και μερικοί εξ ημών πέφτουμε μέσα στην φάκα του ατομικισμού (individualism). Όντως, τα εκατόν σαράντα χρόνια, που κράτησε το ιστορικό πείραμα της λειτουργίας της δημοκρατίας (462-322 π.Χ.), αποτελούν μία χρονική περίοδο που θεωρήθηκε –και εξακολουθεί να θεωρείται μέχρι σήμερα– ως η λαμπρότερη περίοδος της ανθρωπινής ιστορίας.

Αυτό διότι, πέραν από την προσωπική ελευθερία, οι Αθηναίοι τότε κατέκτασαν επίσης συλλογικά την κοινωνική και την πολιτική τους ελευθερία. Είχαν δηλαδή οι Αθηναίοι πολίτες, αθροιστικά: προσωπική ελευθερία + κοινωνική ελευθερία + πολιτική ελευθερία.

Από τις μεταρρυθμίσεις επί του πολιτικού συστήματος του Σόλωνος και του Κλεισθένους, μέχρι και τις μεταρρυθμίσεις του Θεμιστοκλέους, του Εφιάλτου (του Σοφωνίδου και όχι του Τραχινίου) και του Θρασυβούλου, ένα υπήρξεν το πρόταγμα της δημοκρατίας: η ελευθερία! Και δεν αφορά το πρόταγμα αυτό μόνον την προσωπική ελευθερία, αλλά και την συλλογική κοινωνικο-πολιτική ελευθερία, δηλαδή το πρόταγμα δεν είναι μόνον το να ζούμε οι άνθρωποι εν ελευθερία προσωπικά, αλλά και η κοινωνία μας να ζει εν ελευθερία συλλογικά, δηλαδή μέσα σε κοινωνική και πολιτική ελευθερία.

Ακόμη όμως και τον του Σόλωνος ορισμόν της εννοίας της ελευθερίας, ως το ευθύνειν και το ελέγχειν, επίσης πρέπει να τον δούμε αθροιστικά ή συσσωρευτικά: το προσωπικόν ευθύνειν και ελέγχειν + το κοινωνικόν ευθύνειν και ελέγχειν + το πολιτικόν ευθύνειν και ελέγχειν. Το κοινωνικόν όμως ευθύνειν και ελέγχειν, όπως και το πολιτικόν ευθύνειν και ελέγχειν, δεν είναι κοινωνικο-πολιτικά αγαθά τα οποία μπορεί ένας άνθρωπος να απολαύσει μόνος του σε ένα ατομικό ή προσωπικό επίπεδο.

Απεναντίας, η κοινωνική και η πολιτική ελευθερία ανήκουν στα κοινωνικο-πολιτικά εκείνα αγαθά, τα οποία οι άνθρωποι μόνον συλλογικά μπορούν να πραγματώσουν και να απολαύσουν. Το του προσωπικού-επιπέδου δε αποτέλεσμα της δημοκρατίας είναι ότι, σε προσωπικό επίπεδο, η/ο κάθε πολίτης πρέπει να απαντάει σε κάθε ερώτηση σχετική με τα οφέλη που την/τον αφορούν σε δύο διαφορετικά επίπεδα. Το πρώτο επιπεδο είναι εκείνο του προσωπικού οφέλους, και το δεύτερο επίπεδο είναι εκείνο του συλλογικού, κοινωνικο-πολιτικού οφέλους.

Π.χ., σε ότι αφορά την ευδαιμονίαν και την οικονομικήν ευμάρειαν των ανθρώπων, η/ο κάθε πολίτης πρέπει να απαντάει σε κάθε ερώτηση σχετική με την ευδαιμονία και την οικονομική ευμάρεια σε δύο διαφορετικά επίπεδα. Το πρώτο επιπεδο είναι εκείνο της προσωπικής μας ευδαιμονίας και οικονομικής ευμάρειας, ενώ το δεύτερο επίπεδο είναι εκείνο της συλλογικής ευδαιμονίας και της συλλογικής οικονομικής ευμάρειας, όλου του ελληνικού μας κόσμου, επάνω σε όλη την επιφάνεια του πλανήτη Γη.

Διότι και η προσωπική και η συλλογική μας ευδαιμονία και οικονομική ευμάρεια συνάδουν με την Αφθονία, που είναι ένας από τους βασικούς πυλώνες του ελληνικού μας κόσμου και πολιτισμού. Το Αιέν Αριστεύειν είναι το κεντρικό πρόταγμα του ελληνικού μας κόσμου και πολιτισμού, το οποίον, με στατική περιπλοκότητα αλλά και δυναμική πολυπλοκότητα υποβαστάζουν: η Αισθητική, η Αλήθεια, η Αρετή και η Αφθονία.

Το συλλογικό, κοινωνικο-πολιτικό όφελος όμως δεν αφορά τον άνθρωπο σε ένα ατομικό ή προσωπικό επίπεδο, αλλά αφορά την συλλογικότητα μίας πραγματικά ‘πολιτικής’ κοινωνίας εν ελευθερία, της οποίας ο άνθρωπος αποτελεί ένα μόριον. Αυτή η οντότητα της πολιτικής κοινωνίας εν ελευθερία είναι η οντότητα που απεγνωσμένα μας λείπει συλλογικά στην σύγχρονη, μεταμοντέρνα μας προσωρινότητα.

Το ανά χείρας συλλογικόν έργο μας λοιπόν είναι να επιτύχουμε την επανόρθωσιν την ελληνικής μας πολιτείας, στην σωστή, άρδην ενάρετο, αρχική της κατάσταση, δημιουργώντας, εκ του μη όντως μάλιστα, μία πραγματικά ελληνική, πολιτική κοινωνία εν ελευθερία. Εμπρός λοιπόν στα γνωσιολογικά μας όπλα, νυν υπέρ πάντων ο αγών, ο συλλογικός τούτος πόλεμος της ελληνικής πνευματικής μας αντίστασης, γιά την αποκάλυψη του φωτός της Αληθείας.

Ευοί Ευάν,

Νίκος Γεωργαντζάς

Ο Δρ. Νικόλαος του Κωνσταντίνου Γεωργαντζάς είναι Καθηγητής συστημικής δυναμικής στο Πανεπιστήμιο Fordham της Νέας Υόρκης. Η συστημική δυναμική είναι μία νέα σχετικά επιστήμη, που τα τελευταία χρόνια σημειώνει ραγδαία εξέλιξη, τόσο στην Αμερική όσο και σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ο Δρ. Γεωργαντζάς είναι ιδρυτικόν μέλος του ελληνικού τμήματος στον παγκόσμιο οργανισμό συστημικής δυναμικής, έχοντας διατελέσει πρόεδρος του διεθνούς σχετικού συνεδρίου, που έγινε στην Αθήνα το 2008. Κατατάσσεται δε στους κορυφαίους παγκοσμίως επιστήμονες του τομέα του, με δημοσιεύσεις σε σειρά επιστημονικών περιοδικών και βιβλίων. Πέραν των ακαδημαϊκών του καθηκόντων, με τα συνεχή άρθρα-παρεμβάσεις του βρίσκεται πάντα στην πρώτην γραμμήν γιά την προώθησην του ελληνικού μας κόσμου στις ΗΠΑ, αλλά και της επιλύσεως των προβλημάτων που αντιμετωπίζει όλη η ελληνική μας κοινωνία συλλογικά, επάνω σε όλην την επιφάνειαν του πλανήτη Γη.