Δήλος: Ανακάλυψαν επτά αρχαία ναυάγια

Τα κατάλοιπα ενός ακόμη από τα πλούσια λιμάνια της Δήλου ερεύνησαν τις περασμένες εβδομάδες η Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων σε συνεργασία με το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών.

Η υποθαλάσσια έρευνα-αποτύπωση έγινε στο διάστημα από 25 Μαΐου έως 15 Ιουνίου με στόχο να αποτυπωθούν τα κατάλοιπα που βρίσκονται στη θαλάσσια περιοχή της Συνοικίας του Σκαρδανά. Εντοπίστηκαν και αρχαία ναυάγια, ανάμεσα στο ιερό νησί του Απόλλωνα και στη γειτονική Ρήνεια.

Κατά τη διάρκεια της ερευνητικής αποστολής εντοπίσθηκαν και αποτυπώθηκαν τοίχοι κτισμάτων στον αιγιαλό κατά μήκος της ακτογραμμής. Επίσης εντοπίστηκαν και αποτυπώθηκαν δομικά στοιχεία πεσμένης κιονοστοιχίας σε βάθος από 20 εκατοστά έως 5 μέτρα, καθώς και μια κατασκευή με ισχυρή θεμελίωση, η οποία φαίνεται ότι πιθανότατα ανήκε σε λιμενική εγκατάσταση. Περισσότερες πληροφορίες μπορεί να δώσει η ανασκαφική έρευνα. Στην ευρύτερη περιοχή, σε απόσταση 35 μέτρων βορειοδυτικά του όρμου Σκαρδανά, εντοπίστηκε ναυάγιο που χρονολογείται στην ύστερη ελληνιστική εποχή.

Από τα αποτελέσματα της υποθαλάσσιας έρευνας στη Δήλο προκύπτει ότι, όπως και στον όρμο της Συνοικίας του Σταδίου, τον οποίο η ερευνητική ομάδα είχε μελετήσει το 2014 και το 2015, έτσι και στον όρμο της Συνοικίας του Σκαρδανά λειτουργούσε ένα εμπορικό λιμάνι. Είχε και αυτό χρήση βοηθητική στο κεντρικό αρχαίο λιμάνι της Δήλου, το αποκαλούμενο Ιερό.

Επιπροσθέτως, η ερευνητική αποστολή πραγματοποίησε υποβρύχιες διερευνητικές αυτοψίες για τον εντοπισμό αρχαίων ναυαγίων μεταξύ Δήλου και Ρήνειας κατά τη διάρκεια των οποίων εντοπίσθηκαν επτά ναυάγια αρχαίων εμπορικών πλοίων. Πρόκειται για πέντε ναυάγια της ύστερης ελληνιστικής περιόδου, ένα ναυάγιο της ρωμαϊκής περιόδου, και ένα ναυάγιο το οποίο μετέφερε δομικό υλικό (σχιστολιθικές πλάκες). Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει ότι η Δήλος γνώρισε ραγδαία οικονομική ανάπτυξη μετά το 167 π.Χ., όταν οι Ρωμαίοι τη μετέτρεψαν σε εμπορική βάση που συνέδεε την ανατολική και τη δυτική Μεσόγειο.

Εντοπίστηκε σε βάθος από 20 εκατοστά έως 5 μέτρα μια κατασκευή με ισχυρή θεμελίωση, που πιθανότατα ανήκε σε λιμενική εγκατάσταση

Η Δήλος, γνωστή από τους αρχαϊκούς χρόνους για τη λατρεία του Απόλλωνα (ως τόπος γέννησής του, όπως και της Αρτέμιδος), έγινε σιγά σιγά, από τον 5ο αιώνα π.Χ. και μετά, και μέχρι την παρακμή της, στις αρχές του 1ου αιώνα π.Χ., το σημαντικότερο λιμάνι του Αιγαίου. Βρισκόταν στη μέση των εμπορικών θαλάσσιων δρόμων Ευρώπης, Ασίας και Αφρικής, και το άλλο σημαντικό λιμάνι, της αρχαίας Κορίνθου, είχε καταστραφεί.

Πλούσιοι έμποροι, τραπεζίτες, επιχειρηματίες και εφοπλιστές άρχισαν να καταφθάνουν από όλα τα σημεία της Μεσογείου: Ελλάδα, Ιταλία, Αίγυπτο, Κύπρο, Μέση Ανατολή, Μικρά Ασία, ιδίως δε μετά την ανακήρυξη της Δήλου σε ελεύθερη ζώνη. Εγκαταστάθηκαν μαζί με τις οικογένειές τους, ίδρυσαν επιχειρήσεις και έχτισαν πολυτελείς κατοικίες. Μαζί τους έφεραν και τις παραδόσεις και τις θρησκείες τους και ίδρυσαν ναούς στην Ισιδα, στον Ανουβι, στον Αρποκράτη (εξελληνισμένη μορφή του Αιγύπτιου θεού Ωρου), στον Σάραπι, στον Χαντάντ, στην Αταργάτη κ.λπ. Επίσης, η πρώτη συναγωγή στην Ευρώπη ιδρύθηκε εδώ.

Πέρυσι οι αρχαιολόγοι είχαν διερευνήσει περιοχή της Συνοικίας του Σταδίου, η οποία είχε βυθιστεί. Είχαν εντοπίσει δάπεδο, σε βάθος περίπου 1,5-2 μέτρων, στο ανατολικό όριο του οποίου ήταν πακτωμένα και σε κανονική διάταξη 16 πήλινα αγγεία, σωζόμενα κατά το ήμισυ.

Επιπλέον, εντοπίστηκε και αποτυπώθηκε σε βάθος περίπου 70 εκατοστών χώρος ο οποίος φέρει κατά χώρα πακτωμένα και σε κανονική διάταξη άλλα 15 αποθηκευτικά αγγεία. Ακόμη είχαν εντοπισθεί λιθόπλινθοι μεγάλων διαστάσεων, που αποτελούσαν την προκυμαία της Συνοικίας του Σταδίου.

Οι υποβρύχιες αυτές έρευνες είχαν δείξει ότι και στη συγκεκριμένη συνοικία λειτουργούσε εμπορικό λιμάνι, με χρήση βοηθητική στο κεντρικό αρχαίο λιμάνι της Δήλου, που βρίσκεται στα δυτικά του νησιού.

Αγγελική Κώττη, ethnos.gr