10 πράγματα που δεν ξέρατε για το Μεταξουργείο

Σκοτεινό και μυστηριώδες μέχρι πρότινος, ολοζώντανο τα τελευταία χρόνια, με τα πιο… ιδιαίτερα μπαράκια και φαγάδικα της πόλης να ξεφυτρώνουν το ένα μετά το άλλο στα δρομάκια του.

Γεμάτο νεοκλασικά, λιλιπούτειους πεζόδρομους, και άγνωστη Ιστορία. Πόσα ξέρουμε πραγματικά οι περισσότεροι για το Μεταξουργείο; Να μερικές μικρές και μεγαλύτερες ιστορίες που γράφτηκαν γύρω από τις δύο πλατείες του.

Το εργοστάσιο μεταξουργίας της οικογένειας Δουρούτη, που έδωσε το όνομά του σε ολόκληρη την περιοχή και το οποίο σήμερα στεγάζει την Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων, λειτούργησε από το 1854 έως το 1875.

Αργότερα, μετατράπηκε σε συγκρότημα μικρών κατοικιών, για να στεγάσει τον κόσμο που έχασε τα σπίτια του από τον βομβαρδισμό του Πειραιά το 1944. Την ίδια χρονιά, το κτίριο του μεταξουργείου χρησιμοποιήθηκε και ως φρουραρχείο από τον ΕΛΑΣ.

Το νεοκλασικό στη γωνία των οδών Μυλέρου και Κεραμεικού, γνωστό ως Οικία Νεγρεπόντη, έχει ακόμα χαμηλά στους εξωτερικούς του τοίχους σφηνωμένες τις σφαίρες από τα Δεκεμβριανά του ’44. Το κτίριο στέγαζε από το 1834 την Πρεσβεία της Βρετανίας στην Αθήνα.

Στην πλατεία Καραϊσκάκη έγινε το 1895 η «κηδεία» του (ολοζώντανου μεν, ηττημένου στις εκλογές δε) Χαρίλαου Τρικούπη, από τους δηλιγιαννηκούς που σύχναζαν στα γύρω καφενεία. Μέχρι τα μέσα του 20ου αιώνα, το Μεταξουργείο θεωρούταν μια από τις μεσοαστικές γειτονιές της Αθήνας, με έντονη ζωή και θεατρική κίνηση.

Η μαρμάρινη κρήνη την οποία πιθανότατα δεν έχετε προσέξει στην πλατεία Καραϊσκάκη μιμείται το μνημείο του Λυσικράτη, στην Πλάκα. Χρονολογείται από τον 19ο αιώνα, και είναι έργο άγνωστου γλύπτη. Εκεί που σήμερα βρίσκεται η Πλατεία έτρεχε ένα ρέμα, τις δύο όχθες του οποίου ένωνε ξύλινο γεφυράκι, το οποίο διέσχιζε από το 1882 και μετά το ιπποκίνητο τραμ.

Το γεφυράκι αυτό έδωσε το όνομά του στο καφενείο «Η Γέφυρα», που πρωτολειτούργησε το 1880, και στο οποίο ετοιμάζονταν τα πυροτεχνήματα για το τακτικό κυριακάτικο γλέντι της γειτονιάς.

Στο Μεταξουργείο υπογράφηκε το ψήφισμα της έξωσης του Όθωνα, στις 11 Οκτωβρίου 1862. Το τραπέζι επάνω στο οποίο έπεσαν οι υπογραφές βρίσκεται σήμερα στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο –τότε ήταν μέρος της επίπλωσης του αρχοντικού του Δημητρίου Μπότσαρη, στη γωνία των οδών Λεωνίδου και Γιατράκου.