ΕΤΙΚΕΤΕΣ:
Δύο συναπτά τετράμηνα φθίνουσας οικονομικής ανάπτυξης κατέγραψε η Τουρκία, η οποία μπαίνει πλέον σε περίοδο ύφεσης, με τις επικείμενες κρίσιμες τοπικές εκλογές, στις 21 Μαρτίου, να απειλούν ανοικτά τη δημοτικότητα του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο κ. Ερντογάν είχε οδηγήσει τη χώρα σε μακρά περίοδο διαρκούς ανάπτυξης, καθιστώντας την Τουρκία σημαντική αναδυόμενη αγορά, αν και το μεγαλύτερο κομμάτι της ανάπτυξης τα τελευταία χρόνια οφειλόταν στον αχαλίνωτο δανεισμό. Από τα μέσα του 2018 η λίρα έχει σημειώσει βουτιά, εν μέσω ανησυχιών των διεθνών επενδυτών, αλλά και εξαιτίας της περιορισμένης ζήτησης εκ μέρους των καταναλωτών. Η τουρκική στατιστική υπηρεσία ανακοίνωσε ότι το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 2,4% στο τρίτο τετράμηνο του περασμένου έτους σε σχέση με το προηγούμενο και μετά τις εποχικές προσαρμογές.
Δύο συνεχόμενα τετράμηνα συρρίκνωσης αποτελούν την απαρχή της ύφεσης. Η παγκόσμια οικονομική επιβράδυνση έχει περιορίσει τη ζήτηση για τουρκικές εξαγωγές, ενώ ταυτόχρονα έχει αυξήσει το κόστος δανεισμού για τις επιχειρήσεις. Την ίδια στιγμή επιβραδύνεται η ανάπτυξη στην Ε.Ε., τη μεγαλύτερη αγορά της Τουρκίας, καθώς η Ιταλία τελεί σε ύφεση και η Γερμανία βρίσκεται πολύ κοντά σε μια τέτοια εξέλιξη. Οι οικονομολόγοι προειδοποιούν εδώ και μήνες ότι επίκειται ύφεση αφού οι ξένες επενδύσεις έχουν «στεγνώσει», μεταξύ άλλων λόγω ανησυχίας για το κράτος δικαίου στη χώρα αλλά και για την ακολουθούμενη οικονομική πολιτική. Η ανάπτυξη στην Τουρκία τροφοδοτήθηκε σε μεγάλο βαθμό από τον φθηνό διεθνή δανεισμό. Τώρα όμως αυτή η ρευστότητα έχει επιβραδυνθεί όπως συμβαίνει και σε άλλες αναδυόμενες αγορές, μετά και την αύξηση των επιτοκίων από την αμερικανική Fed. Η κυβέρνηση επιχορηγούσε μεγάλα έργα υποδομής όπως γέφυρες, μετρό και το νέο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης, που αναμένεται να έχει τη μεγαλύτερη κίνηση διεθνώς. Πολλές επιχειρήσεις εξάλλου δανείστηκαν σε ξένο νόμισμα, που σημαίνει ότι το χρέος τους εκτοξεύθηκε μετά την κατάρρευση της λίρας. Οι ιδιωτικές επιχειρήσεις στη χώρα έφτασαν να χρωστούν 250 δισ. δολάρια σε ξένο νόμισμα, περίπου το ένα τρίτο του συνολικού όγκου της οικονομίας της Τουρκίας.
Το ΔΝΤ
Ο Ερντογάν έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο να στραφεί στο ΔΝΤ για χρηματοδότηση, τονίζοντας ότι ο ίδιος έβγαλε την Τουρκία από το προηγούμενο πρόγραμμα με το Ταμείο και αποπλήρωσε το χρέος της. Αντίθετα, έχει στραφεί εσχάτως σε επενδυτές από τις αραβικές χώρες του Κόλπου και έχει περιορίσει τις δημόσιες δαπάνες. Μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα πριν από δύο χρόνια, που επιχείρησε να τον ανατρέψει, ο Ερντογάν έχει αναλάβει τον έλεγχο όλων των κυβερνητικών υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένης και της χάραξης της οικονομικής πολιτικής. Εξελέγη εκ νέου τον Ιούνιο και έφερε όλους τους κλάδους της κυβέρνησης υπό την προεδρία του. Διόρισε τον γαμπρό του Μπεράτ Αλμπαϊράκ υπουργό Οικονομικών και μέσω εκείνου δια-τηρεί τον έλεγχο της κεντρικής τράπεζας της χώρας. Οταν ο Ερντογάν σχολίασε προεκλογικά ότι σκοπεύει να ασχοληθεί στενότερα με την τράπεζα, η λίρα σημείωσε βουτιά-ρεκόρ. Η κεντρική τράπεζα αναχαίτισε την καθοδική πορεία αυξάνοντας τα επιτόκια, αλλά η ανεξαρτησία της αμφισβητείται πλέον πανταχόθεν. Το τουρκικό εθνικό νόμισμα έχασε πέρυσι το 28% της αξίας του. Η κατάρρευση της λίρας, μαζί με άλλους παράγοντες, πλήττει πλέον ευθέως τους Τούρκους. Ο Ερντογάν, που ηγείται προσωπικά της προεκλογικής εκστρατείας του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης για τις τοπικές εκλογές, έχει ανοιχτά επιχορηγήσει τις λαϊκές αγορές σε όλη τη χώρα, προκειμένου να πωλούν φθηνότερα λαχανικά και να περιοριστεί έτσι η δυσαρέσκεια των πολιτών. Ευρισκόμενος ήδη σε προεκλογική εκστρατεία, ο Τούρκος πρόεδρος καταφεύγει σε δοκιμασμένες συνταγές στη διάρκεια της καμπάνιας του. Αποδίδει το αυξανόμενο κόστος σε διεθνή συνωμοσία. Κατηγορεί τους άπληστους μεσάζοντες ότι εκμεταλλεύονται τους καταναλωτές. Εξαπολύει μύδρους κατά πολιτικών της αντιπολίτευσης ότι παραθέτουν ψευδή στοιχεία για τις οικονομικές δυσκολίες της χώρας. «Ντομάτες, πατάτες, μελιτζάνες, πράσινες πιπεριές κ.λπ. Αδέρφια μου, όλα αυτά είναι ένα κόλπο», είπε στις αρχές του μήνα μιλώντας σε κομματικούς αξιωματούχους. Η κυβέρνηση απέστειλε ελεγκτές για να διατηρήσει χαμηλά τις τιμές, αλλά εκείνοι συνάντησαν εχθρική υποδοχή από τους χονδρεμπόρους, εξήγησε ο Ερντογάν, ο οποίος χαρακτήρισε τους δράστες «τρομοκράτες».
«Πυρά» προς τις αγορές
«Προσπάθησαν να δείρουν τους ελεγκτές μας», κατήγγειλε. «Αν νομίζουν ότι είναι ισχυρότεροι από το κράτος, θα πρέπει να γνωρίζουν πως θα σταματήσουμε την κατατρομοκράτηση των αγορών το ταχύτερο δυνατό, όπως το κράτος εξουδετέρωσε τους τρομοκράτες στο Τσουντί, στο Γκαμπάρ και στο Τεντουρέκ, μέσα στις σπηλιές», δεσμεύτηκε σε μια αναφορά στις στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά των Κούρδων στα νοτιοανατολικά της χώρας. «Μπορούμε να επιτρέψουμε να είναι η χώρα μας αντικείμενο εκμετάλλευσης; Θα ενώσουμε τις δυνάμεις μας και με τη θέληση του Θεού θα σταματήσουμε αυτήν την εκμετάλλευση», κατέληξε. Σε τοπικό επίπεδο υπάρχουν ενδείξεις ότι η δημοτικότητα του ΑΚΡ φθίνει. Πέρυσι το κυβερνών κόμμα απέτυχε να εξασφαλίσει την πλειοψηφία στις βουλευτικές εκλογές και υποχρεώθηκε σε συμμαχία με το Κόμμα της Εθνικιστικής Δράσης. Παρόμοια είναι η δοκιμασία που αντιμετωπίζει στις τοπικές εκλογές της 21ης Μαρτίου.
ΈντυπηΠηγή άρθρου – kathimerini.gr
Use Facebook to Comment on this Post
