Ζωή-Θάνατος. Παρουσία-Απουσία. H παρουσία της απουσίας. Το σταδιακό ή αιφνίδιο πέρασμα από το ον στο μη-ον και πάλι στο ον, από το κενό στην ενσάρκωσή του, από την εκθεμελίωση στην αναδόμηση της γλώσσας, με υλικά τον χρόνο, τη μνήμη, τον έρωτα, …
τη θλίψη, το πένθος, την ειρωνεία, τον αυτοσαρκασμό.
Έννοιες πάνω στις οποίες ισορροπεί η στοχαστική, αλλά τόσο “χειροπιαστή”, ποιητική γραφή της Κικής Δημουλά, όπως ο σχοινοβάτης στο τεντωμένο σκοινί. Σ’ αυτή την «αλχημίστρια του λόγου», όπως την αποκαλεί η μεταφράστριά της, Σεσίλ Ιγγλέση Μαργέλλου, είναι αφιερωμένη η εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 29 Ιανουαρίου, στις 7 το απόγευμα, στο Μέγαρο Μουσικής, την οποία επιμελήθηκε και θα συντονίσει ο λογοτέχνης Γιάννης Ευσταθιάδης.
Πρόκειται για μια βραδιά προς τιμήν της κορυφαίας Ελληνίδας ποιήτριας, με αφορμή την έκδοση ανθολογίας ποιημάτων της, με τίτλο The Brazen Plagiarist (Η θρασεία λογοκλόπος) από την Margellos World Republic of Letters (MWRL) του Yale University Press, σε αγγλική μετάφραση της Σεσίλ Ιγγλέση Μαργέλλου και της Αμερικανίδας ποιήτριας Rika Lesser (Ρίκα Λέσερ).
Στην εκδήλωση, η Κική Δημουλά θα μιλήσει για την περιπετειώδη μετανάστευση της ποίησής της στην αγγλική γλώσσα – για τις αγωνίες και τις απολαβές της. Θα προβληθούν βιντεοσκοπημένα αποσπάσματα από το «Μονόγραμμα» του Γιώργου Σγουράκη (που θα δούμε προσεχώς στην κρατική ΝΕΤ). Ποιήματα της Κικής Δημουλά θα απαγγείλουν οι ηθοποιοί Κατερίνα Διδασκάλου (αγγλικά) και Μαρίνα Ψάλτη (ελληνικά). Ενδεικτικά αναφέρουμε τα εξής: «Φωτογραφία 1948» και «Διαζευκτικόν Η΄» (Το λίγο του κόσμου, 1971), «Εκρηκτικό πόρισμα» (Ήχος απομακρύνσεων, 2001), «Η θρασεία λογοκλόπος» και «Υπέρβαση» (Τα εύρετρα, 2010). Άλλα ποιήματα θα ακουστούν μελοποιημένα από τον Νίκο Ξυδάκη («Μελαγχολία», Έρεβος, 1956) και τον Τάσο Ρωσόπουλο (το πρώτο μέρος από το «Δύο μικρά ποιήματα για ένα αίνιγμα και ένα δρόμο», Επί τα ίχνη, 1963). Θα προβληθούν επίσης πιανιστικοί αυτοσχεδιασμοί και σχόλια του Χρήστου Παπαγεωργίου πάνω σε στίχους της Κικής Δημουλά.
Για τη MWRL, την Παγκόσμια Πολιτεία Γραμμάτων του Ντόρη και της Σεσίλ Μαργέλλου (αφιερωμένης στην έκδοση σημαντικών έργων της παγκόσμιας και ελληνικής λογοτεχνίας στην αγγλική γλώσσα), θα μιλήσουν ο διευθυντής του Yale University Press, John Donatich (Τζον Ντόνατιτς), η Σεσίλ Ιγγλέση Μαργέλλου και ο Γιάννης Ευσταθιάδης.
Το βιβλίο με τον υπαινικτικό τίτλο The Brazen Plagiarist (Η θρασεία Λογοκλόπος), δανεισμένο από το ομώνυμο ποίημα της τελευταίας συλλογής της ποιήτριας (Τα εύρετρα, 2010), είναι προϊόν τρίχρονης και επίπονης μεταφραστικής δουλειάς, και η έκδοσή του φιλοδοξεί να συμβάλει στην παγκόσμια αναγνώριση και βράβευση του κορυφαίου έργου της Κικής Δημουλά. Το βιβλίο, που στάθηκε αφορμή για την πρόσφατη φιλοξενία της στο πρωτοσέλιδο της International Herald Tribune με ένα εγκωμιαστικό άρθρο τιτλοφορούμενο «Το σκοτεινό όραμα της Ελληνίδας ποιήτριας» και αναδημοσιευμένο στους New York Times, προλογίζεται από την ίδια και συνοδεύεται από μεταφραστικό σημείωμα της Ρίκα Λέσερ, καθώς και από εκτενή εισαγωγή, χρονολόγιο και βιβλιογραφία δια χειρός Σεσίλ Ιγγλέση Μαργέλλου. Το εξώφυλλο του τόμου κοσμείται από έργο του Βλάση Κανιάρη.
Η ποιήτρια και Ακαδημαϊκός Κική Δημουλά γεννήθηκε το 1931 στην Αθήνα. Παντρεύτηκε τον μαθηματικό και ποιητή Άθω Δημουλά, με τον οποίο απέκτησε δύο παιδιά. Εργάστηκε ως υπάλληλος στην Τράπεζα της Ελλάδος επί 25 χρόνια. Η επίσημη είσοδός της στην ποίηση έγινε το 1956, με τη συλλογή Έρεβος. Εν συνεχεία, η Κική Δημουλά εξέδωσε άλλες 11 ποιητικές συλλογές, τη συγκεντρωτική έκδοση Ποιήματα (1998), καθώς και τρία πεζά (Ο φιλοπαίγμων μύθος, Εκτός σχεδίου και Έρανος σκέψεων). Από το 1998, η ποίησή της εκδίδεται από τις εκδόσεις «Ίκαρος». Η Κική Δημουλά έχει τιμηθεί με το Β’ Κρατικό Βραβείο Ποίησης για το Το λίγο του κόσμου (1972), με το Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης για το Χαίρε ποτέ (1989) και με το Βραβείο του Ιδρύματος Κώστα και Ελένης Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών για τη συλλογή Η εφηβεία της λήθης (1995). Το 2001, παρασημοφορείται με τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος της Τιμής και βραβεύεται με το Αριστείο των Γραμμάτων της Ακαδημίας Αθηνών. Το 2002, εκλέγεται τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Το 2009, τιμάται με το Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας και, το 2010, με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου της. Ποιήματα της έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, ιταλικά, πολωνικά, βουλγαρικά, γερμανικά, σουηδικά κ.ά.
Η Σεσίλ Ιγγλέση Μαργέλλου είναι ερευνήτρια, μεταφράστρια και κριτικός. Έχει σπουδάσει πολιτικές επιστήμες, κοινωνιολογία, αρχαία ελληνική και γαλλική φιλολογία και έχει ειδικευτεί στη γαλλική λογοτεχνία του 16ου αιώνα. Διετέλεσε μέλος των Μονίμων Ελληνικών Αντιπροσωπειών στον ΟΟΣΑ (Παρίσι) και στον ΟΗΕ (Γενεύη), ως εκπρόσωπος στον Διεθνή Οργανισμό Ενεργείας και στην UNCTAD, αντιστοίχως. Έχει μεταφράσει από τα γαλλικά (Σελίν, Κολέτ, Ντριέ Λα Ροσέλ, Ρ. Κενώ, Α. Μπερμάν, Ζιρωντού, Μολιέρο κ.ά.), από τα αρχαία ελληνικά (Πλάτωνα, Συμπόσιο) και προς τα αγγλικά (Κική Δημουλά). Κριτικές και κείμενά της φιλοξενούνται στο «Βήμα των βιβλίων» και σε ελληνικά και ξένα λογοτεχνικά περιοδικά.
Η Margellos World Republic of Letters (MWRL), μια σημαντική και καινοτόμος εκδοτική πρωτοβουλία, συστήθηκε το 2007 από τον Ντόρη και τη Σεσίλ Μαργέλλου, σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο Yale, στους κόλπους του Yale University Press. Η εκδοτική αυτή σειρά είναι αφιερωμένη στην αγγλική μετάφραση, έκδοση και προβολή ξεχωριστών σύγχρονων, αλλά και κλασικών έργων απ’ όλον τον κόσμο. Η MWRL, που έχει ήδη εντυπωσιάσει με τις επιλογές και την ποιότητά της το κοινό και τους κριτικούς, εκδίδει (και θα εκδίδει στο διηνεκές) οκτώ περίπου βιβλία τον χρόνο, τουλάχιστον 10% των οποίων θα είναι Ελλήνων συγγραφέων. Μέχρι σήμερα, έχουν εκδοθεί 23 τίτλοι, ενώ βρίσκονται υπό άμεση έκδοση οι 12 επόμενοι (των Adonis, Bonnefoy, Gombrowicz, Manea, Michon, Modiano, Ó Ríordáin, Saba, Sade, Sonnevi, C. Xue κ.ά.). Σκοπός του ιδρύματος είναι η διάδοση της παγκόσμιας λογοτεχνίας στο αγγλόφωνο κοινό και η ανάδειξη της μετάφρασης και των μεταφραστών ως μεγίστων φορέων πολιτισμού. Οι ιδρυτές του θεωρούν ότι η ελληνική συμμετοχή στη διεθνή πολιτιστική σκηνή δεν πρέπει να αρκείται στα αρχαία μας κληροδοτήματα, γιατί το δούναι και λαβείν είναι μια σχέση αμφίδρομης και διαρκώς επαναδιαπραγματεύσιμης ισοτιμίας. Εμφορούνται, όμως, και από την πεποίθηση ότι η αφιλοκερδής και συνεχής προσφορά των Ελλήνων πέραν των ελληνικών ορίων μπορεί να έχει μεγάλα και διαρκή αντισταθμιστικά οφέλη για τον τόπο μας.
Η συζήτηση θα μεταδοθεί ζωντανά μέσω του Εθνικού Δικτύου Έρευνας & Τεχνολογίας
Τρίτη 29 Ιανουαρίου 2013
Ώρα έναρξης 7 μμ.
Είσοδος ελεύθερη με δελτία προτεραιότητας
Η διανομή των δελτίων αρχίζει στις 5.30
Πληροφορίες για το κοινό στο τηλέφωνο: 210 72.82.333
και στην ιστοσελίδα του ΜΜΑ: www.megaron.gr