Το ανορεξικό πρότυπο σήμερα

Μια νεαρή κοπέλα από το Ισραήλ, η οποία εργαζόταν ως μοντέλο, έχασε το ¼ του σωματικού της βάρους ακολουθώντας το ανορεξικό πρότυπο, με αποτέλεσμα να νοσηλευτεί δύο φορές εξαιτίας της αυτό -επιβαλλόμενης ασιτίας. Ένας πρόσφατος νόμος που τέθηκε σε εφαρμογή στο Ισραήλ και απαγορεύει σε μοντέλα με δείκτη μάζας σώματος κατώτερο του φυσιολογικό να εργαστούν, «αναγκάζει» τη 19χρονη κοπέλα να ξαναπάρει βάρος…
Το εξαιρετικά παράλογο στοιχείο σε αυτή την ιστορία, καθώς και σε άλλες παρόμοιες ιστορίες νεαρών γυναικών, είναι ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με το σωματικό βάρος όταν ξεκινάει η προσπάθεια για απώλεια, ενώ συχνά ο δείκτης μάζας σώματος βρίσκεται ήδη στα κατώτερα φυσιολογικά επίπεδα, με αποτέλεσμα κάθε επιπλέον απώλεια βάρους να είναι επικίνδυνη για την υγεία.

Ο σκοπός της συγκεκριμένης νομοθεσίας που εφαρμόζεται σε διάφορές χώρες, είναι να βάλει ένα τέρμα στην ακρότητα της ανορεξικής συμπεριφοράς και να απαλύνει τη πίεση που δέχονται πολλές νέες γυναίκες, όταν συγκρίνουν τον εαυτό τους με τα ανορεξικά μοντέλα. Πολλές φορές, η πίεση αυτή και η προσπάθεια να ακολουθήσουν το ανορεξικό πρότυπο οδηγούν στην εμφάνιση σοβαρών διαταραχών στην πρόσληψη τροφής, όπως είναι η ανορεξία και η βουλιμία.

Οι ειδικοί εκτιμούν ότι η εν λόγω νομοθεσία είναι ιδιαίτερα σημαντική σε χώρες όπως είναι το Ισραήλ, όπου η προβολή των μοντέλων από τα πολυμέσα ενημέρωσης είναι εκτεταμένη και επηρεάζει τις επιλογές και τις συμπεριφορές των νέων. Ο νόμος αυτός υποχρεώνει όλα τα μοντέλα να προσκομίζουν σε κάθε εργοδότη τους μια ιατρική αναφορά, η οποία να πιστοποιεί ότι δεν υποσιτίζονται, σύμφωνα με τον ορισμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ). Η αναφορά αυτή θα πρέπει να ανανεώνεται κάθε τρεις μήνες.

Το βασικό κριτήριο του ΠΟΥ είναι ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ), ο οποίος όταν είναι κάτω από 18.5 συνιστά υποσιτισμό. Παράλληλα, προβλέπεται οι διαφημίσεις που χρησιμοποιούν ψηφιακή επεξεργασία, ώστε τα μοντέλα να φαίνονται πιο αδύνατα, να συνοδεύονται από μια ευδιάκριτη υποσημείωση που το αναφέρει.

Στο Ισραήλ ,όπως και σε άλλες αναπτυγμένες χώρες, το 2% περίπου των κοριτσιών ηλικίας 14-18 εμφανίζουν σοβαρές διαταραχές στην πρόσληψη τροφής.
Εκτιμάται μάλιστα ότι οι μισές περίπου από τις 300 νεαρές γυναίκες που είναι επαγγελματίες μοντέλα θα πρέπει να πάρουν βάρος για να εργαστούν ξανά.

Οι ειδικοί ωστόσο, αναφέρουν ότι το βασικό κριτήριο δε θα πρέπει να είναι το σωματικό βάρος το οποίο είναι αρκετά ευμετάβλητο, αλλά η καλή υγεία. Δεν αρκεί λοιπόν η μέτρηση του δείκτη μάζας σώματος , αλλά θα έπρεπε να αξιολογείται η συνολική κατάσταση της υγείας.

Πολλές κυβερνήσεις, έχουν κάνει βήματα στην πρόληψη των διαταραχών στη πρόσληψη τροφής και την απομυθοποίηση του ανορεξικού προτύπου, αλλά δεν έχουν προχωρήσει στη ψήφιση σχετικού νόμου. Στις ΗΠΑ και στο Ηνωμένο βασίλειο για παράδειγμα δίνονται κατευθυντήριες οδηγίες, αλλά η βιομηχανία της μόδας έχει ακόμα το περιθώριο της αυτορρύθμισης. Στις επιδείξεις μόδας της Μαδρίτης, από την άλλη, δεν μπορεί να εργαστεί κανένα μοντέλο με ΔΜΣ μικρότερο από 18, ενώ στο Μιλάνο το όριο είναι το 18,5.

Η προβολή των μη ρεαλιστικών εικόνων σώματος θεωρείται παράγοντας ικανός να διαμορφώσει τις διατροφικές συνήθειες, ιδιαίτερα, των νέων ανθρώπων ,αν και υπάρχει διχογνωμία αναφορικά με το βαθμό επίδρασης τους. Άλλοι παράγοντες που είναι πιθανό να σχετίζονται με την εμφάνιση διαταραχών στην πρόσληψη τροφής, αναφέρονται στην ψυχική υγεία του ατόμου, στο ιστορικό σεξουαλικής επίθεσης, ή κακοποίησης, καθώς και στο κατά πόσο το στενό περιβάλλον του ατόμου εκλαμβάνει την εξωτερική εμφάνιση ως ένδειξη επιτυχίας.

Οι ειδικοί που εργάζονται αυτή τη στιγμή στο Ισραήλ με ασθενείς που υποφέρουν από διαταραχή στην πρόληψη τροφής, θεωρούν ότι ο νόμος δεν έχει πολλές πιθανότητες να επηρεάσει την κατάσταση της υγείας τους. Οι προσδοκίες, όμως, των ειδικών επικεντρώνονται στο ευρύ κοινό το οποίο θα απελευθερωθεί σε ένα βαθμό από αυτό το αφύσικο πρότυπο ομορφιάς κι ελκυστικότητας.
Σε τελική ανάλυση, ιδωμένο από μια καθαρά συμβολική σκοπιά, το ανορεξικό πρότυπο δε νομιμοποιείται πια.

Πηγή : hosted.ap.org/dynamic/stories

Το άρθρο επιμελήθηκε ο Π. Δρέττας, Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος, Δ/ντής του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, www.andrologia.gr