.jpg)
Γράφει για η Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος
Αναρωτηθήκατε ποτέ «μα γιατί να τύχει να αρρωστήσω τώρα που έχω όλη αυτή τη δουλειά;» ή «μα πώς τυχαίνει και κάθε φορά αρρωσταίνω στις διακοπές μου αφού έχω…
τελειώσει μια δύσκολη δουλειά ή έχει περάσει μια δύσκολη περίοδος της ζωής μου;». Η επιστήμη έχει την απάντηση. Ερευνητές που έχουν εντρυφήσει στη μελέτη του στρες στο ανοσοποιητικό σύστημα πιστεύουν ότι έχουν αρκετές πληροφορίες για να δείξουν ότι το στρες τω όντι επηρεάζει την υγεία μας. Ο δρ Ronald Glaser, καθηγητής Ιατρικής Μικροβιολογίας και Ανοσολογίας στο Πανεπιστήμιο του Οχάιο, και επικεφαλής σχετικής έρευνας πρεσβεύει ότι το στρες μπορεί να μειώσει την ανοσοποιητική αντίδραση του ανθρωπίνου οργανισμού και να τον κάνει επιρρεπή σε κολλητικές ασθένειες.
Οι ενώσεις που είναι γνωστές με το όνομα κυτοκίνες παίζουν βασικό ρόλο στη ρύθμιση της ανοσοποιητικής αντίδρασης. Σε μερικές περιπτώσεις οι κυτοκίνες διεγείρουν την έκλυση διαφόρων ενώσεων οι οποίες είναι καθοριστικής σημασίας για τις φλεγμονές. Το ψυχολογικό στρες μπορεί να αλλάξει το επίπεδο στο αίμα διαφόρων ορμονών. Αυτές οι αλλαγές που προκαλούνται από το στρες είναι υπεύθυνες για τις αλλαγές στη συγκέντρωση κυτοκινών, μια που οι ορμόνες του στρες αλλάζουν τη σύνθεση και έκλυση των κυτοκινών. Το στρες μπορεί να καταστείλει τα Τ-λεμφοκύτταρα και να μειώσει το επίπεδο των αντισωμάτων στον οργανισμό, που είναι δύο παράγοντες απαραίτητοι για την ανάπτυξη ισχυρής ανοσίας σε ασθένειες όπως η γρίπη και η ηπατίτιδα Β.
* Οι τρεις τύποι άγχους
Παρ’ όλο που τείνουμε να αντιλαμβανόμαστε το στρες ως ψυχολογική λειτουργία, στην πραγματικότητα υπάρχουν και άλλα είδη που επηρεάζουν τον ανθρώπινο οργανισμό.
Μηχανικό
Το μηχανικό στρες περιλαμβάνει εκείνα τα στοιχεία που επηρεάζουν άμεσα το σώμα και τις λειτουργίες του, όπως κακή στάση στον ύπνο, έντονη άσκηση και άρση βαρέων αντικειμένων. Υπάρχουν όμως διάφοροι κρυμμένοι εχθροί. Σκεφθείτε και απαντήστε ειλικρινά στις παρακάτω ερωτήσεις και αναλογιστείτε τις συνέπειες του μηχανικού στρες επάνω σας:
* Πόσα και τι είδους μαξιλάρια χρησιμοποιείτε για τον ύπνο και ποια είναι η στάση σας κατά τη διάρκεια του ύπνου;
* Σηκώνετε βαριές σακούλες, τσάντα ώμου ή χαρτοφύλακα;
* Κρατάτε το ακουστικό του τηλεφώνου ανάμεσα στον ώμο και στο αφτί σας;
* Καμπουριάζετε στην καρέκλα του γραφείου σας ή στον καναπέ διαβάζοντας ή βλέποντας τηλεόραση;
* Περνάτε πολλή ώρα καθιστοί μπροστά στον υπολογιστή σας;
* Εχετε μικρά παιδιά και τα σηκώνετε συχνά;
* Παίζετε ένα μουσικό όργανο;
* Δεν αθλείστε συχνά;
* Ταξιδεύετε συχνά με αεροπλάνο, κοιμάστε σε κρεβάτια ξενοδοχείων και σηκώνετε τις αποσκευές σας;
Πνευματικό
Σε αυτή την κατηγορία συνήθως κατατάσσουμε το συναισθηματικό, κοινωνικό και διαπροσωπικό στρες. Μερικά παραδείγματα ακολουθούν:
* Γάμος και δυσκολίες στις διαπροσωπικές σχέσεις.
* Δυσκολίες με γονείς, παιδιά και συγγενείς.
* Προβλήματα ή αλλαγή εργασίας.
* Προβλήματα με συναδέλφους και ανωτέρους.
* Οικονομικές στενοχώριες.
* Ελλειψη χρόνου.
* Ελλιπής, ανικανοποίητη κοινωνική ζωή.
Χημικό
Η τρίτη πλευρά του στρες είναι δυσκολότερο να καθοριστεί επακριβώς και αποτελεί μια γενική και ευρύτερη κατηγορία. Δεν γνωρίζουμε όλες τις πηγές των εισερχόμενων χημικών πληροφοριών επειδή εδώ περιλαμβάνονται πολλοί περιβαλλοντικοί παράγοντες. Πιθανές επιρροές είναι:
* Η δίαιτά σας.
* Η χρήση οινοπνευματωδών, τσιγάρων και ναρκωτικών.
* Η χρήση φαρμάκων (με ή χωρίς συνταγή).
* Βιταμίνες.
* Ατμοσφαιρική μόλυνση.
* Η ποιότητα του νερού.
* Γύρη και άλλες αλλεργιογόνες ουσίες.
* Καθαριστικά προϊόντα που έρχονται σε επαφή με το δέρμα σας.
* Το νευρικό σύστημα
Το νευρικό σύστημα είναι αυτό που κυβερνά την προσαρμοστικότητά μας και τις αντιδράσεις μας σε περιβαλλοντικούς παράγοντες και στέλνει σήμα στα όργανά μας, στις φλέβες, στις ορμόνες και στο ανοσοποιητικό σύστημα για τη σωστή και συγχρονισμένη λειτουργία τους. Γενικεύοντας, όταν χαθεί η ισορροπία ανάμεσα στο συμπαθητικό και στο παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα, χάνουμε τη γρήγορη και σωστή αντίδρασή μας στα γεγονότα που μας βομβαρδίζουν καθημερινά. Τότε ξεκινούν και συμπτώματα όπως δυσκολία συγκέντρωσης, κούραση, εκνευρισμός, δυσπεψία και πονοκέφαλοι.
Αν και πολλοί είναι νευρικοί και κουρασμένοι στις ημέρες μας, αυτό δεν είναι μια κανονική κατάσταση. Η πρόληψη είναι απλούστερη από το να προσπαθούμε να ανατρέψουμε τη διαδικασία όταν ήδη έχει αρχίσει. Ας υποθέσουμε ότι έχουμε εκτεθεί στον ιό της γρίπης. Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να καταπολεμήσουμε τον ιό της γρίπης; Αν κάνουμε εμβόλιο γρίπης θα βοηθήσει το ανοσοποιητικό μας σύστημα να αναγνωρίσει και να καταπολεμήσει τον συγκεκριμένο ιό αλλά δεν θα λειτουργήσει ειδικά για άλλους διαφορετικούς ιούς οι οποίοι βρίσκονται γύρω μας. Ετσι ως γενικότερη στρατηγική είναι προτιμότερο να έχουμε προετοιμάσει τον οργανισμό μας να αμύνεται σε πολλούς και διάφορους ιούς.
* Η ενίσχυση της άμυνας
Ο δρ Glaser και η ομάδα του τονίζουν ότι ορισμένες αλλαγές στη ζωή μας μπορούν να αυξήσουν την αντίσταση του οργανισμού μας σε ορισμένες μεταδοτικές ασθένειες. Ο δρDean Ornish, γιατρός ειδικός σε θέματα υγείας και φόρμας και συγγραφέας πολλών άρθρων και μπεστ σέλερ βιβλίων, συνιστά τη μείωση του στρες στην καθημερινή ζωή προτείνοντας τα παρακάτω:
Πεποιθήσεις και στάση ζωής: Ερευνες δείχνουν ότι υπάρχει ένας βιοχημικός δεσμός ανάμεσα στα συναισθήματα και στο ανοσοποιητικό σύστημα. Η αισιοδοξία και η αίσθηση ότι ελέγχουμε διάφορες καταστάσεις στη ζωή μας βοηθούν στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος.
Καλές σχέσεις: Η ιατρική βιβλιογραφία δείχνει ότι υπάρχει σύνδεσμος μεταξύ ανοσοποιητικών αντιδράσεων και στενών σχέσεων. Ο γάμος, οι φιλίες και οι καλές σχέσεις με συγγενείς και συναδέλφους εντάσσονται σε αυτή την κατηγορία και οι ειδικοί μάς παροτρύνουν να έχουμε καλές διαπροσωπικές σχέσεις για να έχουμε την υγεία μας.
Φυσική δραστηριότητα: Η άσκηση είναι ζωτικής σημασίας για ένα σφύζον ανοσοποιητικό σύστημα. Οι ειδικοί συνιστούν 20-25 λεπτά τα οποία δεν είναι υποχρεωτικό να είναι συνεχόμενα. Ακόμη η άσκηση δεν χρειάζεται να είναι συγκεκριμένη καθώς δραστηριότητες όπως το ανέβασμα από τις σκάλες στον πέμπτο όροφο, το περπάτημα για μερικά τετράγωνα και οι οικιακές δουλειές θεωρούνται πηγές φυσικής δραστηριότητας.
.boro.gr