Του Γιάννη Μακρυγιάννη
Στενές επαφές αποκτά, σχεδόν με ραγδαίο ρυθμό, η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ με τον αμερικανικό παράγοντα, διαμορφώνοντας νέα δεδομένα στο πολιτικό παιχνίδι, αλλά και προκαλώντας ερωτήματα στο εσωτερικό του κόμματος για την στρατηγική που…
υιοθετεί πλέον η αξιωματική αντιπολίτευση και το βάθος των κινήσεων αυτών.
Η αποκάλυψη της είδησης ότι ο πρόεδρος του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς κ. Αλέξης Τσίπρας συναντήθηκε την περασμένη εβδομάδα για δεύτερη φορά μέσα σε 20 ημέρες με τον υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ κ. Έρικ Ρούμπιν, αιφνιδίασε πολλούς, εντός και εκτός κόμματος, όχι όμως και τα ηγετικά κλιμάκια της Κουμουνδούρου. Η αξιωματική αντιπολίτευση γίνεται περίπου σταθερός συνομιλητής της Ουάσινγκτον, ενώ φαίνεται ότι μεταξύ των δύο πλευρών εξελίσσεται μία ιδιότυπη διαπραγμάτευση, με τον ΣΥΡΙΖΑ να προσβλέπει στην κατά το δυνατόν στήριξη για την επίλυση της κρίσης χρέους μακριά από το γερμανικό μοντέλο της λιτότητας και τους αμερικανούς να πιέζουν για ηρεμία στο ελληνοτουρκικό μέτωπο, με παραίτηση της Αθήνας από λογικές μονομερούς διακήρυξης της ΑΟΖ, αλλά και στροφή στον ενεργειακό τομέα σε «δυτικές» και όχι «ρωσικές» λύσεις.
Οι εξελίξεις αυτές οδηγούν σε μία νέα «χαρτογράφηση» των αμερικανών για τις πολιτικές δυνάμεις στην Αθήνα. Μέχρι πρότινος, αναφέρουν έγκυρες πηγές, η αμερικανική πρεσβεία χαρακτήριζε τον ΣΥΡΙΖΑ, στα ενημερωτικά της σημειώματα προς την κυβέρνηση Ομπάμα, “extreme left», όταν η ένδειξη δίπλα στο ΚΚΕ ήταν σκέτο “left”!
Και μόνο ότι υπάρχει τις τελευταίες εβδομάδες μία πρόθεση για μετατόπιση στην αξιολόγηση των αμερικανών, εκτιμάται ως θετική εξέλιξη από την ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία πιστεύει ότι αμβλύνονται οι αντιστάσεις και μειώνονται τα εμπόδια στην πορεία προς την εξουσία, ενώ διαβεβαιώνουν ότι αυτό δεν σημαίνει και υποχώρηση του κόμματος από βασικές θέσεις της πολιτικής του.
Η μυστική συνάντηση
Π κ. Ρούμπιν βρέθηκε στην Αθήνα με αφορμή την υπογραφή της συμφωνίας για τον ελληνοϊταλικό αγωγό φυσικού αερίου. Η συνάντηση έγινε μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, σε εξαιρετικό κλίμα και σε συνέχεια εκείνης που είχαν οι δύο άνδρες στην Ουάσινγκτον κατά την επίσκεψη του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ στις ΗΠΑ. Οι κύριοι Τσίπρας και Ρούμπιν φαίνεται να έχουν αποκαταστήσει έναν σοβαρό δίαυλο επικοινωνίας, με ανταλλαγή απόψεων, έχοντας η κάθε πλευρά τις δικές της επιδιώξεις.
Από τη μία πλευρά ο κ. Τσίπρας θέλει να γνωρίζει με απόλυτη σαφήνεια και χωρίς μεσολαβητές ποιες είναι οι αμερικανικές προτεραιότητες και στοχεύσεις στην περιοχή, πολύ περισσότερο εάν κληθεί ο ΣΥΡΙΖΑ να διαχειριστεί υποθέσεις ως κυβερνητικό κόμμα. Και μόνο η αναγνώρισή του από την Ουάσινγκτον ως συνομιλητή θεωρεί ότι ενισχύει την εικόνα και την αίσθηση της «κυβερνησιμότητάς» του.
Από την άλλη πλευρά, φαίνεται ότι ο αμερικανικός παράγοντας θέλει και έναν δεύτερο σταθερό συνομιλητή στην Αθήνα, πέραν της κυβέρνησης. Είτε γιατί πιστεύει ότι οι πολιτικοί συσχετισμοί θα αλλάξουν, είτε γιατί θέλει να πιέσει με τον τρόπο αυτό τους κυβερνώντες σε διάφορα μέτωπα, όπως είναι το ενεργειακό ή μείζονα εθνικά θέματα, να συνταχθούν με τους αμερικανικούς σχεδιασμούς.
Επί του περιεχομένου των συζητήσεων το ενδιαφέρον δείχνει να επικεντρώνεται σε δύο μεγάλα θέματα: πρωτίστως ο ΣΥΡΙΖΑ ενδιαφέρεται για την αντιμετώπιση του οικονομικού και κοινωνικού προβλήματος και γι αυτό θέτει στον αμερικανικό παράγοντα μετ’ επιτάσεως την ανάγκη της διαγραφής μέρους του χρέους και τη διεξαγωγή μιάς διεθνούς διάσκεψης, ώστε να δοθεί στην Ελλάδα η περίφημη «ρήτρα ανάπτυξης» που θα ισχύει για τον ρυθμό αποπληρωμής του εναπομείναντος χρέους.
Ο κ. Ρούμπιν έθεσε και πάλι το θέμα της ΑΟΖ, δείγμα του γεωστρατηγικού ενδιαφέροντος των αμερικανικών για την διατήρηση του σημερινού στάτους και την αποφυγή εμπλοκών στην περιοχή. Ο υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ προειδοποίησε και πάλι τον κ. Τσίπρα ότι τυχόν μονομερής ανακήρυξη της Ελληνικής ΑΟΖ στο Αιγαίο ή ενέργειες προς αυτή την κατεύθυνση θα οδηγούσαν σε θερμό επεισόδιο με την Τουρκία!
Το ενδιαφέρον είναι ότι, σύμφωνα με πληροφορίες, στην Κουμουνδούρου φαίνεται να συμμερίζονται την εκτίμηση ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για μονομερείς ενέργειες, ακόμη κι αν αυτές δεν κάνουν τίποτε άλλο παρά να πιστοποιούν κυριαρχικά μας δικαιώματα.
«Ποτέ δεν υποστηρίξαμε την εκδήλωση μη ψύχραιμων ενεργειών, ειδικά αυτή την περίοδο της δεινής κατάστασης στην οικονομία της χώρας», διευκρινίζουν με νόημα παράγοντες της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Μπορεί ωστόσο μία τέτοια ρεαλιστική, μετριοπαθής ή υποχωρητική –ανάλογα με την οπτική που βλέπει κανείς τα πράγματα- στάση από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ να εξασφαλίσει κάποια σοβαρή βοήθεια των αμερικανών στο οικονομικό πρόβλημα;
Υψηλόβαθμοι παράγοντες της Κουμουνδούρου διαβεβαιώνουν ότι δεν τρέφουν αυταπάτες, ούτε καλλιεργούν προσδοκίες. Εκτιμούν ότι η Ουάσινγκτον θα πιέσει μεν για διαγραφή μέρους του χρέους ώστε αυτό να καταστεί βιώσιμο, ωστόσο θεωρούν ότι οι αμερικανοί δύσκολα θα περάσουν τις θέσεις τους στην γερμανική πλευρά, ενώ δεν συμφωνούν φυσικά με άλλες πτυχές της οικονομικής πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ.
Σκεπτικισμός
Οι κινήσεις της ηγετικής ομάδας δεν συναντούν οργανωμένη αντίδραση, ωστόσο όλο και περισσότεροι εκφράζουν επιφύλαξη και προβληματισμό για τον συγχρωτισμό με τον αμερικανικό παράγοντα.
Στελέχη που προέρχονται από το «πατριωτικό ΠΑΣΟΚ», αλλά και η αριστερή πτέρυγα, μιλούν για «αμερικανοποίηση» του ΣΥΡΙΖΑ και για εκπομπή ενός θεμελιώδους λανθασμένου μηνύματος.
«Φαίνεται σαν να ζητάμε την ευλογία της Ουάσινγκτον», λένε και δεν κρύβουν την διάθεση τους να θέσουν τις διαφωνίες τους. Εκτιμούν δε ότι στον βαθμό που εμφανιστεί ο ΣΥΡΙΖΑ να κάνει ασκήσεις υπαναχώρησης σε εθνικά θέματα, αυτό θα προκαλέσει ρωγμή στην εκλογική βάση.