ΔΕΝ ΧΡΩΣΤΑΜΕ: Το κρατικό χρέος στην Ελλάδα και τον κόσμο

Υπάρχει ένας πολιτικός μύθος, ανάμεσα σε πολλούς άλλους μύθους:

“Για το ελληνικό κρατικό χρέος φταίνε τα κόμματα που κυβέρνησαν”.

Στη συνέχεια, ο μύθος κάνει επιμερισμό ευθυνών, με βάση τη συμβολή του κάθε κόμματος ή του κάθε πρωθυπουργού στην αύξηση του ελληνικού κρατικού χρέους.

Αυτός ο μύθος έχει μισή αλήθεια μέσα του:

Φταίνε όσοι κυβέρνησαν, αλλά όλοι τους βάδισαν στο ρυθμό που κινήθηκαν όλες, σχεδόν, οι χώρες του πλανήτη και ιδιαίτερα οι οικονομικά ισχυρές.

το διάγραμμα με το χρέος της Ελλάδας(1970-2010):

Ας δούμε και το χρέος των είκοσι πλουσιότερων χωρών, G20 (1880-2010):

Πηγή: IMF(ΔΝΤ) (2011)

Το διάγραμμα της περιόδου 1970-2010 είναι παρόμοιο με αυτό της Ελλάδας.

Αν πάρουμε την εξέλιξη του χρέους όλων των χωρών του πλανήτη θα δούμε ανάλογη κίνηση.

Το Παγκόσμιο Χρέος το 2002 ήταν 20 τρις δολάρια και το 2013 είναι 51,5 τρις δολάρια και ανεβαίνει (Ο πίνακας του Economist έχει διαφορές από αυτά που ξέρουμε. Σημασία έχουν οι τάσεις).

ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΘΑ ΞΟΦΛΗΣΟΥΜΕ. Οι λαοί είναι αιχμάλωτοι του χρέους και των ιδιοκτητών του.

———————-

Να προσέξουμε ότι το χρέος αρχίζει την ανηφόρα από το 1980 και μετά, τόσο στην Ελλάδα όσο και στις 20 πλουσιότερες χώρες. Η περίοδος 1945-1980 χαρακτηρίζεται από το πολύ χαμηλό κρατικό χρέος.

Τι συνέβη, τότε;

Σε όλες τις χώρες, ακόμα και τις πιο ισχυρές, οι κυβερνήσεις είχαν τα χάλια των ελληνικών κυβερνήσεων;

Η λογική αυτών που ρίχνουν τις ευθύνες της αύξησης του χρέους στην κακή ελληνική κυβέρνηση, πρέπει να μας οδηγήσει στο συμπέρασμα πως όλες οι κυβερνήσεις όλων των χωρών, σε αυτή την περίοδο, ήταν κακές. Η λογική, όμως, δεν βοηθά για να βγάλουμε τέτοιο συμπέρασμα. Δηλαδή, πριν από το 1980, όλες οι κυβερνήσεις όλων των χωρών ήταν, αδιακρίτως, καλές; Δεν στέκει.

Ας ψάξουμε, λοιπόν, να βρούμε αλλού την κοινή ρίζα της ταυτόχρονης εκτόξευσης του ελληνικού και παγκόσμιου χρέους.

Η δεκαετία του 70 ξεκίνησε με κάτι που άλλαξε τον πολιτικό και οικονομικό χάρτη του κόσμου:

Αυτό ήταν, η ξαφνική άνοδος του “μονεταρισμού” στην πολιτική και οικονομική σκηνή, η οποία, έκτοτε, είναι η κυρίαρχη και ομοιόμοφη πολιτική όλων, σχεδόν, των χωρών του πλανήτη.

Ο “μονεταρισμός”, γνωστότερος ως “νεοφιλελευθερισμός”, αντικατέστησε την κυρίαρχη οικονομική και πολιτική θεωρία του Κέυνς, η οποία δέσποσε στον δυτικό κόσμο από το τέλος της κρίσης του 29 ως τη δεκαετία του 70. Ως τότε, ο μονεταρισμός – νεοφιλελευθερισμός ήταν μια “χαριτωμένη” περιθωριακή οικονομική σχολή, με έδρα το Σικάγο.

Ποια είναι η βασική αρχή της νεοφιλελεύθερης οικονομικής σχολής, που όλοι ξορκίζουν, αλλά λίγοι γνωρίζουν; Η “επιστημονική” βάση της βρίσκεται στην “Ποσοτική Θεωρία του Χρήματος”.

Αυτή πρωτοεμφανίστηκε τον 18ο αιώνα, ταυτόχρονα με την εμφάνιση της “Οικονομικής” ως Επιστήμη. Γαλούχησε γενιές και γενιές, υποχώρησε δραματικά μετά το Κραχ του 29 για να επανέλθει νικήτρια και τροπαιούχος στη δεκαετία του 70 και να έχει γίνει σήμερα η “καραμέλα” όλων των αριστεροδεξιών κυβερνητικών κομμάτων.

Συνοπτικά, η Θεωρία αυτή μας λέει :

– Η ποσότητα χρήματος που υπάρχει στην οικονομία διαμορφώνει την αξία του χρήματος
– Ο πρωταρχικός λόγος ανόδου του πληθωρισμού είναι η αύξηση της ποσότητας χρήματος

Σχεδόν, τα πάντα στην οικονομική ζωή εξαρτώνται από το χρήμα. Αυτή η άποψη δημιούργησε την “απαίτηση” της αγοράς, το κράτος να μην αναμιγνύεται στις υποθέσεις της και να αφήσει ελεύθερο το χρήμα και την αγορά.

Αυτό σε αντίθεση με τις θεωρίες του Κέυνς, που δίδασκε ότι το κράτος πρέπει να παρεμβαίνει στην ανακατανομή εισοδήματος υπέρ των ασθενέστερων, στον έλεγχο των τιμών και κατ’ επέκταση στην αγορά.

Ας κρατήσουμε την ιστορική φράση για τον Κέυνς: “Ο άνθρωπος που έσωσε τον Καπιταλισμό” . Επειδή η συχνή χρήση όρων, πολλές φορές οδηγούν σε απώλεια της ουσίας, εμείς ας βάλουμε στη θέση της λέξης “Καπιταλισμός” τη λέξη “Κεφαλαιοκρατία”.

Η εποχή μετά τον πόλεμο διέπεται από Το σύστημα σταθερών ισοτιμιών του Μπρέττον Γουντς(1-22 Ιουλίου 1944) . Το 1971 με απόφαση του προέδρου Ρίτσαρντ Νίξον, οι ΗΠΑ εγκαταλείπουν την μετατρεψιμότητα του δολαρίου σε χρυσό και μαζί μ’ αυτήν το σύστημα σταθερών συναλλαγματικών ισοτιμιών του Bretton Woods. Έτσι αρχίζει η νεότερη εποχή των κυμαινόμενων συναλλαγματικών ισοτιμιών.
Αυτή είναι η σημαδιακή πράξη και χρονολογία(1971), από την οποία ξεκινά η παγκόσμια αλλαγή στη ζωή των ανθρώπων. Ξεκινά μια ομογενοποίηση πολιτικών και οικονομικών πρακτικών, η ομογενοποίηση αγορών και συμπεριφορών, η ομοιομορφία στην πολιτική και την οικονομία, που φτάνει ως τις μέρες μας. Το είπαν “Παγκοσμιοποίηση” .

Αυτό εξηγεί και την ομοιομορφία στην αύξηση του παγκόσμιου χρέους.

Αν πρέπει να κατηγορηθούν για κάτι οι Έλληνες πολιτικοί που κυβέρνησαν, από το 1980 και μετά, είναι η υποταγή τους σε αυτές τις παγκόσμιες κατευθύνσεις και επιλογές. Όπως και κάθε άλλη κυβέρνηση στον κόσμο(με κάποιες εξαιρέσεις).

ithacanet.gr