Του Δημήτρη Ρομποτή*
Παρά το γεγονός ότι η κατάσταση στην Κύπρο είναι εξαιρετικά δύσκολη έως τραγική, η κρίση που κλιμακώθηκε τα τελευταία 24ωρα
προσφέρει τη δυνατότητα να απομυθοποιηθούν κάποια πράγματα και να δοκιμαστούν κάποιες επιλογές που στη «σιγουριά» του ενδεχομένου εμφανίζονταν από πολλές πλευρές ως «σωτήριες» εναλλακτικές λύσεις.
Στην κατηγορία αυτή εντάσσεται η αναπτερωμένη «ρωσσολαγνεία»: κάθε φορά που στριμώχνεται ο Ελληνισμός, ελλαδικός ή κυπριακός, «λαός και Κολωνάκι» (με το δεύτερο εννοώ διανοούμενους, πολιτικούς, επιστήμονες κλπ.) στρέφει τις ελπίδες στους «ομοδόξους Ρώσσους» και θεωρεί ότι η «σωτηρία» θα προέλθη από εκεί. Ετσι και τώρα με τη χρεοκοπία στην Κύπρο, η κατάσταση θυμίζει λίγο προεπαναστατικές περιόδους στην οθωμανοκρατούμενη Ελλάδα, όταν διάφοροι ρομαντικοί ή έχοντες ύπουλες προθέσεις «ατζιτάτορες» ξεσήκωναν τους ελληνικούς πληθυσμούς με την υπόσχεση ότι ο «Μόσκοβος» θα τους συνέτρεχε κάτι όμως που δεν γινόταν, όπως έδειξαν οι περιπέτειες με τα Ορλωφικά, του Λάμπρου Κατσώνη και άλλες παρόμοιες. Η Ρωσσία ποτέ δεν προσέφερε μονομερώς βοήθεια στους Ελληνες κι’όταν το έκανε ήταν πάντα σε συνδυασμό με άλλες δυνάμεις (Ναυμαχία Ναυαρίνου). Το ομόδοξον όμως του ρωσσικού έθνους συνέτεινε στο να διατηρήται αυτή η συμπάθεια και προσδοκία, ώστε μετά την επανάσταση να δημιουργηθή και Ρωσσικό Κόμμα, κάτι που αναβιώθηκε με τη νομιμοποίηση του ΚΚΕ το 1974. Βέβαια στην περίπτωση αυτή το χριστιανικόν ομόδοξον είχε αντικατασταθεί από το ιδεολογικό …ωμόδοξο, αλλά δεν βαριέσαι, για τους φανατικά εθελοτυφλούντες ομόδοξο το ένα ομόδοξο και το άλλο.
Επιτρέψτε μου να πω ότι έχω σπουδάσει ρωσσικά και έχω ιδιαίτερη αδυναμία στον πολιτισμό της Ρωσσίας και τους ανθρώπους της (κυρίως αλλά όχι κατ’αποκλειστικότητα του ωραιοτάτου φύλου). Αλλο τα προσωπικά αισθήματα όμως κι’άλλο η πολιτική. Στην πραγματικότητα η Ρωσσία έχει αντιμετωπίσει την Ελλάδα και τον Ελληνισμό με βάση τα γεωπολιτικά της συμφέροντα κυρίως και σ’αυτό δεν διέφερε ουσιαστικά από τις άλλες μεγάλες δυνάμεις. Ισα ίσα μπορεί να πη κανείς ότι στην περίπτωση των Αγγλων και των Γάλλων το συναισθηματικό μέρος της όποιας ανάμειξής τους περί των ελληνικών πραγμάτων ήταν ισχυρότερο διότι αντιμετώπιζαν και αντιμετωπίζουν τους Ελληνες ως κατάλοιπα (κατακάθια είναι πιο δόκιμος όρος, όσο κι’αν δεν μας αρέση) του αρχαιοελληνικού πολιτισμού επί του οποίου η Διαφωτισμένη Δύση έχει χτίσει τον αφετηριακό μύθο της. Επιστρέφοντας στη Ρωσσία, να υπενθυμίσω ότι σε όλες τις περιπτώσεις έχει δείξει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τους Σλαύους των Βαλκανίων και έχει πάρει το μέρος τους στις διενέξεις με την Ελλάδα αν δεν τις έχη προκαλέση κιόλας, ιδιαίτερα στο πλαίσιο του πανσλαυικού κινήματος. Τελευταίο «κρούσμα» ήταν η άμεση αναγνώριση των επίσης ομοδόξων Σκοπίων με το όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας», πριν από κάθε άλλη χώρα, αν θυμάμαι καλά. Αλλά αυτό δείχνουν να το ξεχνούν οι σύγχρονοι ρωσσόπληκτοι …
Και στην περίπτωση της Κύπρου τώρα τα πράγματα δεν είναι διαφορετικά. Οι Ρώσσοι, ολιγάρχες και μη, χρησιμοποιούν το νησί ως «φορολογικό παράδεισο» όχι τόσο από αγάπη για το ομόδοξον και τις φυσικές ομορφιές, αλλά επειδή τους προσέφερε αυτό που ήθελαν: ένα ασφαλές, άνετο και ευπρόσδεκτο πλυντήριο για τα χρήματά τους, με χαμηλότατο κόστος. Εάν εκλείψουν αυτές οι προϋποθέσεις, που θα είναι το πιο πιθανό αποτέλεσμα της παρούσας κρίσης, θα πάνε αλλού, υπάρχει και το Μαυροβούνιο σε τελική ανάλυση αν δεν θέλουν τους βορειοευρωπαϊκούς «παραδείσους» τύπου Λουξεμβούργου (όπου έχει η ΦΑΓΕ την έδρα της) και Λιχτενστάιν.
Οσο για την πίστη, επιστρέφοντας στον αρχικό συλλογισμό, ότι η Ρωσσία θα προστρέξη σε αρωγή της Κύπρου – όπως έλεγαν αν θυμάστε και στην περίπτωση της Ελλάδος οι ακραιφνείς αντιμνημονιακοί – βλέπουμε ότι αποδείχτηκε κραυγαλέος μύθος. Οχι μόνο δεν έσπευσαν να σώσουν τους ομοδόξους, αλλά κάνουν και παζάρια που μπροστά τους ωχριούν οι Γερμανοί και το «Ουρογκρούπ». Ούτε πρόκειται να διακινδυνεύσουν γεωπολιτικές ισορροπίες για χάρη της «μαρτυρικής Κύπρου» αν το αντίτιμο δεν είναι τεραστείων διαστάσεων, όπως η συμμετοχή τους για παράδειγμα στον διαφαινόμενο ενεργειακό άξονα όπου η Κύπρος μπορεί να παίξη κεντρικό ρόλο. Ας μην ξεχνάμε δε, ότι η Ρωσσία έχει πολύ μεγάλης έκτασης εμπορικές ανταλλαγές με την Τουρκία που ανέρχονται σε πολλά δις και διαρκώς ανεβαίνουν.
Ας σταματήση λοιπόν ο Ελληνισμός, Ελλάδος και Κύπρου, να αναζητά προστάτες ή Μπάρμπα Γιώργους, όπως στον Καραγκιόζη, που θα έρθουν ξαφνικά και θα καθαρίσουν για πάρτη του. Αυτά δεν γίνονται στην πολιτική. Κι’αν καμμιά φορά συμβή κάτι τέτοιο, δεν θα πρόκειται για «προστάτη» αλλά για «νταβαντζή». Ελλάδα και Κύπρος είναι αρκετά ώριμες για να σταθούν στα πόδια τους με βάση τις δικές τους δυνατότητες και κριτήρια πολιτικά. Και δεν είναι μόνες τους, αυτή τη φορά έχουν πολλούς συμμάχους με τους οποίους μπορούν να επεξεργαστούν λύσεις που θα τις βγάλουν από το τέλμα. Κι’όταν λέω συμμάχους, δεν εννοώ «ανιδιοτελείς» ομοδόξους ή ομοϊδεάτες, αλλά χώρες με τις οποίες μπορεί να συνεργαστή κάποιος στη βάση κοινών πολιτικών και οικονομικών συμφερόντων. Ετσι πορεύονται οι χώρες, όχι με ψευτοτσαμπουκάδες και «σάλτο μορτάλε».
Ο άλλος μύθος που δοκιμάζεται και αναμένουμε να δούμε την κατάληξή του είναι αυτός των υποτιθέμενων Σχεδίων Β’ και Γ’. Αισθάνθηκα και εγώ αρχικώς εθνική υπερηφάνεια επειδή η Βουλή των Κυπρίων είπε όχι σε μια πρόταση που και μόνο η ανακοίνωσή της ήταν ταφόπλακα του τραπεζικού της συστήματος όπως το ξέρουμε. Περίμενα όμως και περιμένω ότι έχουν επεξεργασμένα εναλλακτικά σχέδια για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του προβλήματος. Ειδάλλως πρόκειται για πήδημα στο κενό.
Και στις δύο περιπτώσεις, του αρωγού «Μόσκοβου» και των υποτιθέμενων εναλλακτικών προτάσεων σ’αυτές του «Ουρογκρούπ», η εξέλιξη προσφέρει, ελπίζω, τα ανάλογα διδάγματα και προς τους Ελλαδίτες αδελφούς. Και μ’αυτό δεν προδιαγράφω αρνητική κατάληξη της κυπριακής προσπάθειας, ίσα ίσα εύχομαι να πετύχη. Τώρα όμως δοκιμάζεται η επιλογή που δεν έκανε η Ελλάδα, αποδεχόμενη τα απανωτά μνημόνια, και είναι μια ευκαιρία να δούμε στην πράξη τί θα εσήμαινε το να είχει μείνει μόνη της κι’αφού πρώτα είχε προστρέξει γονυπετής για βοήθεια από αυτούς που τώρα ονομάζει «Τέταρτο Ράιχ» και τα τοιαύτα. Ας έχωμε στο πίσω μέρος του μυαλού μας ότι και Ελλάδα και Κύπρος ζήτησαν βοήθεια από τον μηχανισμό στήριξης, δεν τις ανάγκασε κανένας να το κάνουν …
*Ο Δημήτρης Ρομποτής είναι δημοσιογράφος και εκδότης του περιοδικού ΝΕΟ με έδρα τη Νέα Υόρκη (neomagazine.com).
ΥΓ:
1) Συγκινητική αν και επικοινωνιακού χαρακτήρα, η παρέμβασις του Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου, προσφέροντας την εκκλησιαστική περιουσία προς υποθήκευση. Αλλά κι’αυτός ο χριστιανός δεν μπορούσε να κάνη την πρόταση μερικούς μήνες πριν, προτού φτάση ο κόμπος στο χτένι και πάει η Κύπρος στον μηχανισμό στήριξης;
2) Μεταξύ κατεργαρέων δεν μπορεί ποτέ να υπάρξη ειλικρίνεια! Μετά την κατακραυγή για τα μέτρα που θέλησε να πάρη ο Αναστασιάδης στην Κύπρο, βγήκε ο Σόιμπλε και τον άδειασε στην κυριολεξία, λέγοντας ότι το «Ουρογκρούπ» ήθελε να διασφαλιστούν οι καταθέτες κάτω των 100.000 Ευρώ. Που σημαίνει ότι η ιδέα να τους βάλη κι’αυτούς να πληρώσουν ήταν του Αναστασιάδη για να επιβαρυνθούν λιγότερο οι μεγαλοκαταθέτες, ανάμεσά τους αρκετοί μαφιόζοι όπως και πολιτικοί (αν και τελευταία πρόκειται για ένα και το αυτό). Επί τη ευκαρία, γιατί ο πολύφερνος κ. Στουρνάρας δεν ζήτησε από τις κυπριακές αρχές τον κατάλογο με τους Ελλαδίτες μεγαλοκαταθέτες; Εκεί να δήτε τί φρούτα κρύβονται! Α ρε Ακη Τσοχαντζόπουλε, τό’παθες σαν τον Κοσκωτά που πήγε μέσα αυτός για να μείνουν έξω όλοι οι άλλοι!