Ας κοιτάξουμε τρεις περιοχές κρίσης, μια στο δεύτερο μισό του 18ου αιώνα στη Γαλλία, μια στη Ρωσία και μια στην Κίνα στις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα. Ήταν συγχρόνως ευκαιρίες. Λίγη γνώση παγκόσμιας ιστορίας πάντα ωφελεί…
… Πως θα εξελισσόταν η Γαλλική Ιστορία αν ο Λουδοβίκος άκουγε τον Τιργκό;
… Ο Τολστόι δεν εισακούστηκε από τον Τσάρο και την κυβέρνηση… Τι θα γινόταν αν ο Τσάρος άκουγε τον μεγάλο συγγραφέα;
… Οι ιδέες του Σουν πέρασαν στον στρατηγό Chang Kai Shek που ανέλαβε να συνεχίσει το έργο του.. Το 1949 ο Μαο Τσε Τουνγκ … επεκράτησε…
… Η ιστορία της Ανθρωπότητας είναι γεμάτη με τέτοια “αν”. Λίγο ακόμα, νομίζουμε, και η εξέλιξη θα ήταν άκρως διαφορετική.
Φαίνεται όμως πως μια δύναμη, άγνωστη σε μας, κάνει τους ανθρώπους να δράσουν στην κατεύθυνση που έδρασαν σαν να μην είχαν άλλη επιλογή. Οπωσδήποτε μερικοί όπως οι Turgot, Tolstoi και Sun Yat-Sen, ήθελαν δικαιοσύνη κι ευημερία για όλους τους άλλους, αλλά λιγοστοί άλλοι είχαν την απαραίτητη κατανόηση για να μπορούν να τους ακολουθήσουν…
Από τον Νικόδημο