Ορισμένοι λανθασμένα πιστεύουν ότι το έμφραγμα εκδηλώνεται πάντα όπως στις ταινίες: Κάποιος νιώθει αιφνιδίως έναν ισχυρό πόνο στο στήθος και μετά σωριάζεται στο πάτωμα.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, πράγματι το έμφραγμα εκδηλώνεται με συγκεκριμένα συμπτώματα και γίνεται αντιληπτό από τον ασθενή και τον περίγυρό του. Άλλοτε, πάλι, το έμφραγμα είναι «αθόρυβο» και ξεσπά χωρίς να έχουν προηγηθεί προειδοποιητικά σημάδια και ενδείξεις.
Σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, το αθόρυβο έμφραγμα μπορεί να οφείλεται σε υποκείμενη καρδιαγγειακή νόσο. Εκτιμάται ότι περίπου 17 εκατομμύρια άνθρωποι χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους λόγω καρδιαγγειακής νόσου, κυρίως από έμφραγμα ή εγκεφαλικό.
Το αθόρυβο έμφραγμα δεν μπορεί να διαγνωσθεί πριν να εκδηλωθούν τα τυπικά συμπτώματα του εμφράγματος (βλ. παρακάτω).
Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επίσημο περιοδικό της Αμερικανικής Ιατρικής Ένωσης, περισσότεροι άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους λόγω αθόρυβου εμφράγματος παρά από κανονικό έμφραγμα. Παράλληλα, διαπιστώθηκε πως το αθόρυβο έμφραγμα είναι πολύ πιο συχνό από το έμφραγμα που εκδηλώνεται με συγκεκριμένα, επίσημα αναγνωρισμένα συμπτώματα.
Όπως και το κανονικό έμφραγμα, το αθόρυβο έμφραγμα μπορεί να προληφθεί εάν υιοθετήσουμε υγιεινές συνήθειες.
Καθώς ο Φεβρουάριος είναι αφιερωμένος στην Υγεία της Καρδιάς στις ΗΠΑ, η Αμερικανική Ένωση Καρδιολογίας έχει ξεκινήσει καμπάνια ενημέρωσης για το αθόρυβο έμφραγμα, παρέχοντας στο κοινό πληροφορίες που αφορούν κυρίως στην πρόληψή του.
– Προτείνεται αρχικά να υιοθετούμε υγιεινές συνήθειες από τα πρώτα κιόλας χρόνια της ενηλικίωσης ώστε να προλάβουμε καρδιαγγειακά προβλήματα στο μέλλον.
– Θα πρέπει να αναγνωρίσουμε και να βγάλουμε από τη ζωή μας βασικούς παράγοντες κινδύνου, όπως η ανθυγιεινή διατροφή και η αποχή από τη γυμναστική.
– Θα πρέπει να ελέγχουμε τα επίπεδα της αρτηριακής πίεσης: Αυξημένο κίνδυνο υπέρτασης διατρέχουν όσοι καταναλώνουν πολύ αλάτι, ξεπερνούν το φυσιολογικό Δείκτη Μάζας Σώματος και δεν γυμνάζονται τακτικά. Η ιδανική αρτηριακή πίεση είναι 120/80 mmHg και σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει να ξεπερνά το ανώτατο όριο των 140/90 mmHg.
– Θα πρέπει να ελέγχουμε τα επίπεδα της χοληστερίνης: Πρέπει να αποφεύγουμε τα κορεσμένα λιπαρά και τα λιπαρά trans. Για αποτελεσματικότερη διαχείριση της χοληστερίνης, απαιτείται να τρώμε υγιεινά και να γυμναζόμαστε τακτικά.
– Για να παραμείνει η καρδιά υγιής, πρέπει να γυμναζόμαστε και να διατηρούμε το βάρος μας μέσα στα όρια του φυσιολογικού. Ο φυσιολογικός Δείκτης Μάζας Σώματος για τους ενήλικες κυμαίνεται μεταξύ 18,5 και 24,9. Επίσης, η περίμετρος της μέσης δεν πρέπει να ξεπερνά τα 100 εκατοστά για τους άντρες και τα 94 εκατοστά.
– Απαιτείται συνδυαστικά αποτελεσματική διαχείριση του σακχάρου, καθώς ο διαβήτης συνδέεται άμεσα με την υγεία της καρδιάς.
– Πρέπει να γνωρίζουμε τα τυπικά συμπτώματα του εμφράγματος: ενοχλήσεις στο στήθος, πόνος ή ενοχλήσεις σε ένα ή και τα δύο χέρια, τη μέση και την πλάτη, το σαγόνι ή το στομάχι, δύσπνοια και ναυτία.
Θα πρέπει να σημειωθεί πως ασθενείς στους οποίους δόθηκε τελικά διάγνωση για αθόρυβο έμφραγμα θυμούνται πως είχαν εκδηλώσει δυσπεψία, ήπια ναυτία, πόνο στους μύες ή συμπτώματα γρίπης.
Ο μόνος τρόπος να διαγνωσθεί το αθόρυβο έμφραγμα είναι να γίνει απεικονιστική εξέταση (π.χ. ηλεκτροκαρδιογράφημα, ηχωκαρδιογραφία). Τέτοιου είδους εξετάσεις αποκαλύπτουν αλλοιώσεις που σηματοδοτούν την εκδήλωση του αθόρυβου εμφράγματος.