Ψάχνουν για χρυσό… στα σκουπίδια

Η διαχείριση απορριμμάτων μπορεί να κρύβει θησαυρούς
Ένα θησαυρό αναζητούν στα σκουπίδια όσοι ασχολούνται με τη διαχείριση των απορριμμάτων στη Γερμανία. Η παρούσα χρήση της λέξης «θησαυρός» δεν είναι καθόλου μεταφορική καθώς οι ειδικοί γνωρίζουν ότι μπορούν να αποσπάσουν 250 γραμμάρια χρυσού από κάθε τόνο κινητών τηλεφώνων που έχουν τεθεί εκτός λειτουργίας και θεωρούνται απορρίμματα, τη στιγμή που η εξορυκτική δραστηριότητα αποφέρει μόλις έξι γραμμάρια χρυσού ανά τόνο μεταλλεύματος.

«Απορρίμματα ίσον χρήματα» δηλώνει ο κυβερνήτης του προεδρείου της Περιφέρειας Στουτγάρδης Γιοχάνες Σμάλτζλ, ο οποίος μιλώντας σε συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο της ελληνογερμανικής αυτοδιοικητικής συνεργασίας, τόνισε ότι ο χρυσός και άλλα πολύτιμα στοιχεία που βρίσκονται στα σκουπίδια αποτελεί το σπουδαιότερο κίνητρο για τον εντοπισμό και την αξιοποίηση επαναχρησιμοποιήσιμων υλικών από τα απορρίμματα.

«Θέλουμε να αυξήσουμε την αποτελεσματικότητά μας ως προς τον εντοπισμό πρώτων υλών. Η συνολική περιοχή της Βάδης Βυτεμβέργης δεν διαθέτει ορυκτό πλούτο, συνεπώς τα επαναξιοποιήσιμα υλικά είναι μια πολύ σημαντική πηγή άντλησης πρώτων υλών όπως ο μόλυβδος, ο ψευδάργυρος, ο χαλκός, ο χρυσός, το ασήμι, το κάλιο και το ίνδιο» ανέφερε και τόνισε με έμφαση ότι πρώτες ύλες όπως το κάλιο και το ίνδιο χρησιμοποιούνται για την κατασκευή φωτοβολταϊκών πάνελ και λυχνιών λεντ.

Οι προοπτικές, μάλιστα, στον τομέα αυτό φαίνεται να είναι μεγάλες καθώς, σύμφωνα με γερμανική έρευνα, μέχρι το 2025 οι ποσότητες των οικιακών απορριμμάτων στη χώρα θα παραμείνει στα ίδια με τα σημερινά επίπεδα, εκείνες όμως των επαναξιοποιήσιμων υλικών θα αυξηθούν σημαντικά, μεταδίδει το ΑΜΠΕ.

Θερμική επεξεργασία η επικρατούσα τάση στη διαχείριση των σκουπιδιών στη Γερμανία
Σε ό,τι αφορά τα απορρίμματα η επικρατούσα τάση στη Γερμανία για τη διαχείρισή τους είναι η θερμική επεξεργασία, επιλογή που στην Ελλάδα συναντά αντιδράσεις. Αυτό όμως συνέβη πριν από χρόνια και στη Γερμανία, ανέφερε ο περιφερειάρχης του Μπέμπλινγκεν, Ρόλαντ Μπέρνχαρντ. «Για πέντε χρόνια μαλώναμε και είχαμε διενέξεις για το αν θα επιλέγαμε τη θερμική επεξεργασία, την αποθείωση ή τη μηχανική επεξεργασία. Καταλήξαμε ότι η θερμική επεξεργασία είναι ο πιο αποτελεσματικός και ασφαλής τρόπος και όσοι τότε άσκησαν κριτική σήμερα είναι σχεδόν οπαδοί αυτής της λύσης» πρόσθεσε. Ειδική αναφορά έκανε μάλιστα στα φίλτρα του συστήματος που λειτουργεί στο Μπέμπλινγκεν και διασφαλίζει τη μη επιβάρυνση του περιβάλλοντος.

«Η μονάδα που λειτουργεί στην περιοχή μας και εξυπηρετεί τέσσερις περιφέρειες, κόστισε 180 εκατομμύρια ευρώ. Περισσότερο από το ήμισυ της δαπάνης αφορούσε τα φίλτρα» τόνισε ο κ. Μπέρνχαρντ. Παρουσιάζοντας, εξάλλου, τον τρόπο λειτουργίας των περίπλοκων συστημάτων κατακράτησης των εκπομπών ρύπων και καθαρισμού των καυσαερίων, επισήμανε ότι το πρώτο φίλτρο συγκρατεί το 50% των βλαβερών καυσαερίων. Ακολουθούν δύο βαθμίδες καθαρισμού, το ένα με όξινες και το άλλο με αλκαλικές ουσίες. Ο χημικός καθαρισμός που ακολουθεί αφορά τη διάσπαση των βλαβερών ουσιών και τα υπολείμματα που παράγονται συγκεντρώνονται για να οδηγηθούν σε περαιτέρω εκμετάλλευση. Οι πέντε φάσεις καθαρισμού ολοκληρώνονται με το σύστημα μεμβρανών όπου ο καθαρισμός γίνεται με ενεργό άνθρακα. «Μόνο με αυτή τη διασφάλιση και το πολύπλοκο σύστημα καθαρισμού μπορέσαμε να έχουμε την πολιτική αποδοχή για την υλοποίηση του εγχειρήματος και την αποδοχή του κόσμου» πρόσθεσε.

Ρεύμα και θέρμανση για χιλιάδες οικογένειες
Πέραν όμως από τη διαχείριση των σκουπιδιών η μονάδα του Μπέμπλινγκεν παράγει ενέργεια χάρη στη μονάδα θερμικής επεξεργασίας των απορριμμάτων αλλά και σε μία μονάδα αξιοποίησης βιομάζας από γεωργικά υπολείμματα. «Η ενέργεια που παράγεται τροφοδοτεί με ρεύμα 40.000 κατοίκους και με θερμότητα, μέσω του δικτύου τηλεθέρμανσης, 30.000 κατοίκους» υπογράμμισε ο Γερμανός περιφερειάρχης και δεν παρέλειψε να αναφέρει ότι μετά την καύση το ίζημα που παράγεται χρησιμοποιείται για κατασκευαστικά έργα και έργα οδοποιίας καθώς περιέχει χρήσιμα υλικά. Μόλις το 1% της ποσότητας των απορριμμάτων που καταλήγουν στο σύστημα είναι υπολείμματα και δεν μπορούν να καούν ή να χρησιμοποιηθούν με άλλον τρόπο.

Τα ελληνικά δεδομένα
Τη στιγμή που η Ελλάδα αντιμετωπίζει τον κίνδυνο επιβολής μεγάλων και δυσβάσταχτων προστίμων για τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται ως τώρα το θέμα των σκουπιδιών, οι τοπικές αυτοδιοικήσεις καλούνται να επιλέξουν συστήματα και τεχνολογίες για την επεξεργασία τους. «Ο τομέας της επεξεργασίας δεν έχει αναπτυχθεί στην Ελλάδα όπου τα τρία – τέσσερα τελευταία χρόνια μόλις αναπτύξαμε συστήματα ανακύκλωσης» ανέφερε ο πρόεδρος της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας, Σίμος Δανιηλίδης, με αφορμή τη διοργάνωση του συνεδρίου. «Όταν η αυτοδιοίκηση κληθεί να επιλέξει συστήματα από αυτά που παρουσιάζουν εδώ εκπαιδευτικά ιδρύματα, χώρες, επιχειρηματικοί οικονομικοί όμιλοι, θα πρέπει να επιλέξουμε τα καλύτερα για το περιβάλλον, τα οικονομικότερα και λειτουργικότερα» τόνισε.

Από την πλευρά της η γενική γραμματέας του ΥΠΕΚΑ Μάρω Ευαγγελίδου, σχολίασε ότι στην Ελλάδα η αρμοδιότητα της διαχείρισης των απορριμμάτων ανήκει στην πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση με την εποπτεία του υπουργείου, ωστόσο η συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα είναι μια ευκαιρία ανάπτυξης ολοκληρωμένων συστημάτων διαχείρισης απορριμμάτων ή προώθησης έργων μικρής επιχειρηματικότητας για περιπτώσεις όπως τα νησιά της χώρας.