Λίγη “ιστορία”
Από τότε που ξέσπασε η «κρίση» και οι επιπτώσεις της πέσανε στο κεφάλι του
έλληνα πολίτη γέμισε ο κόσμος “Καλέσματα για οργάνωση και αγώνα”.Είναι άπειρο το πλήθος των μικρών ή λίγο μεγαλύτερων ομάδων που συγκροτήθηκαν με αυτά τα καλέσματα. Μερικές έγιναν και κόμμα.
Αν πρέπει να θυμηθούμε τα πιο επιτυχημένα «καλέσματα», θα μπορούσαμε να αναφέρουμε το «GetGreeceBack» του 2010, τη «Σπίθα» του Μίκη και ότι προέκυψε από το πλήθος που ονομάστηκε «Αγανακτισμένοι».
Κοινό πολιτικό χαρακτηριστικό ήταν το αίτημα της (άμεσης) δημοκρατίας.
Τα δύο πρώτα διαλύθηκαν με υπαιτιότητα των «αρχηγών». Η πιο σοβαρή απόπειρα μετατροπής των λαϊκών συνελεύσεων των «αγανακτισμένων» σε πολιτική οργάνωση χάθηκε εξ αιτίας της αντίληψης των «πρωτεργατών» της να υπάρχει οπωσδήποτε «πολιτικό πλαίσιο αρχών». Αυτό δεν θα μπορούσε να είναι άλλο από αυτό που οι πρωτεργάτες είχαν στο μυαλό τους για το τι είναι δημοκρατία.
Λάβαμε μέρος σε όλες αυτές τις διαδικασίες.
Η συνάντηση για τη δημιουργία ενός κινήματος «άμεσης δημοκρατίας» έγινε το Νοέμβρη του 2011 από τα απομεινάρια των μεγάλων κινητοποιήσεων και των λαϊκών συνελεύσεων του καλοκαιριού του ίδιου έτους. Το πράγμα είχε πια ξεφτίσει, αλλά κάποιες ολιγομελείς ομάδες επέμεναν να αποκαλούν τον εαυτό τους «λαϊκή συνέλευση».
Αν κάτι θα κάνει τη διαφορά και θα δημιουργήσει όρους ανατροπής του ολιγαρχικού πολιτεύματος και προϋποθέσεις εγκαθίδρυσης της δημοκρατίας(δίχως επίθετα), είναι το μέγεθος του πλήθους.
Το μέγεθος της διαδήλωσης και της αντίδρασης του λαού ήταν αυτό που οδήγησε μια κυβέρνηση σε ολιγόωρη παραίτηση στις 16/6/2011 και σε οριστική στις 30/10/2011. Στην πρώτη περίπτωση, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωναν στην πλατεία Συντάγματος, στη δεύτερη, είχε προηγηθεί η πρωτόγνωρη μαζική αντιμετώπιση του Προέδρου της «δημοκρατίας» στην παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου. Αν το μεγάλο μέγεθος λειτουργούσε, με πρόταγμα τη δημοκρατία, ως πολιτική οργάνωση, αίτημα παλλαϊκό, δεν θα έπεφτε μια κυβέρνηση. Θα έπεφτε το καθεστώς, ο λαός σήμερα θα έφτιαχνε σύνταγμα και στη συνέχεια τους νόμους του.
Τα δύο «επιτυχημένα» ως προς το πλήθος καλέσματα έγιναν από άγνωστους και μη αναγνωρίσιμους από τον κόσμο ανθρώπους. Το τρίτο, έγινε από τον αγαπημένο και δημοφιλή Μίκη, εμπεριέχοντας και το σπέρμα της αυτοκαταστροφής του.
«Συμπεράσματα» ως εδώ: 1. Πρόσκληση χωρίς προϋποθέσεις και αρχηγούς μπορεί να συγκροτήσει μεγάλο οργανωτικό μέγεθος.
2. Η εμμονές των «πρωτεργατών» για το τι είναι σωστό ή λάθος ή προς τα πού πρέπει να πάμε ήταν το βασικό αίτιο της αποτυχίας και τη διάλυσης.
Για τα ζητήματα αυτά, η ομάδα του «Δικτύου Ιθάκη» τοποθετήθηκε στην ώρα του βρασμού και της κυοφορίας. Στο τέλος του σημερινού κειμένου θα βρείτε τις πολιτικές σκέψεις της εποχής, που αφορούν τους «αγανακτισμένους». Βαριόμαστε να ψάξουμε τα κείμενα που αφορούσαν τη «Σπίθα».
“Λίγο” σήμερα.
Σήμερα, μια ακόμα πρωτοβουλία καλέσματος για την εγκαθίδρυση δημοκρατίας βρίσκεται σε εξέλιξη και η πρώτη συνάντηση γίνεται στον Μαραθώνα την Κυριακή 12 Μαΐου.
Έχει το καλό χαρακτηριστικό να είναι πρόσκληση λίγο πολύ μη «αναγνωρίσιμων» ανθρώπων. Έχει το, επίσης, πολύ καλό χαρακτηριστικό να έχει για στόχο την εγκαθίδρυση δημοκρατίας.
Θα θέλαμε να είμαστε εκεί, όπως κάθε φορά που νιώθουμε ότι η πρόσκληση έχει καλές προϋποθέσεις.
Όμως, φοβόμαστε πώς κάτι γίνεται με λάθος τρόπο και λάθος αντιλήψεις. Παρά το «φόβο» μας και τις επιφυλάξεις μας, θα είμαστε εκεί (αν βρούμε τα λεφτά για το εισιτήριο).
Διακρίνουμε μια κρατοκεντρική αντίληψη περί δημοκρατίας. Πριν ο «αλέκτωρ λαλήσει τρις» και πριν τον δούμε, τον βαφτίσαμε «Γιάννη». Βάλαμε το κάρο πριν από τα άλογα.
Παρά τη διαβεβαίωση ότι όλα είναι ανοιχτά και θα διαμορφώνονται από τα κάτω, οι οργανωτές δεν απέφυγαν να περιγράψουν τον δικό τους τρόπο σκέψης για το πώς θα πάμε προς τη δημοκρατία. Εμείς πιστεύουμε ότι η διαβεβαίωση είναι αληθινή. Και όλες οι άλλες διαβεβαιώσεις στις προσκλήσεις ήταν ειλικρινείς, αλλά σκόνταψαν στο τι νομίζει ο καθένας ότι είναι αληθινό.
1. Από την πρώτη στιγμή της δημιουργίας ιστοσελίδας, έβαλαν μια σειρά από θέματα σε ψηφοφορία, απευθυνόμενοι σε ένα ασήμαντο μέγεθος ανθρώπων. Οι ψηφοφορίες έχουν νόημα όταν το μέγεθος του πλήθους και η διασπορά των ανθρώπων που συναποτελούν το «εκλογικό σώμα» έχουν, στατιστικά και πολιτικά, μια αντιπροσωπευτικότητα και ένα αντίκρισμα μέσα στην ελληνική κοινωνία.
2. Όρισαν και τον τρόπο με τον οποίο θα γίνει η μετάβαση: α) «Προσωρινή Κυβέρνηση» β) «Επιτροπή δημιουργίας Συντάγματος» γ) μερικά ακόμα, που επειδή μπορεί να χαρακτηριστούν «ψύλλοι στ’ άχυρα», δεν θα τα αναφέρουμε.
3. Το χειρότερο από όλα είναι η ψηφοφορία για τα πρόσωπα που, κατά τη γνώμη διαφόρων συμμετεχόντων, πρέπει να βρίσκονται στην «προσωρινή κυβέρνηση» ή στην «επιτροπή για το σύνταγμα». Μια τέτοια ψηφοφορία αντλεί τα πρόσωπα από αυτό που, σήμερα, είναι «αναγνωρίσιμο» και εγκλωβίζει την πρωτοβουλία να οδηγηθεί προς λύσεις, μέσα από πεπατημένες οδούς και «περπατημένους» ανθρώπους. Διαγράφει την πιθανότητα η απρόβλεπτη και απροσδόκητη δημοκρατική διαδικασία των πολλών να ορίσει κάτι άλλο, ως δρόμο, τρόπο και πρόσωπα.
Χωρίς πολλά λόγια, η πρόθεση «από τα κάτω» γίνεται πράξη «από τα πάνω». Η χωρίς προϋποθέσεις πρόσκληση θέτει προϋποθέσεις. Δείχνει δρόμους, αντί να τους αφήσει ανοιχτούς σε εκείνους που θα αποφασίσουν να τους φτιάξουν.
Να πούμε τούτο μόνο, σε όσους έχουν μάθει να σκέφτονται κρατοκεντρικά και να ασχολούνται με το τι πρέπει να γίνει στο «κέντρο» της πολιτικής σκηνής.
Η μεγάλη δυσκολία της δημοκρατίας να εγκαθιδρυθεί ως πολιτειακό σύστημα ενός έθνους ήταν και το μεγάλο επιχείρημα του Ζαν Ζακ Ρουσσώ ή των Πατέρων του Αμερικάνικου Έθνους, για την απόρριψη της. Είναι το επιχείρημα που ως σήμερα επικαλούνται όσοι δεν θέλουν δημοκρατία και επιθυμούν οι λίγοι να αποφασίζουν. (Και σήμερα, είμαστε πολύ λίγοι, ποιοτικά και ποσοτικά, για να αποφασίσουμε. Εν τω πολλώ το Ευ.).
Για να βοηθήσουμε:
Στην αρχαία Ελλάδα, όπου εμφανίστηκε η πολιτική και πήρε μορφή -ως σπέρμα- η δημοκρατία, εκτός από το θεσμό των δήμων και της εκκλησίας αυτού, υπήρξε και ο θεσμός της ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΙΑΣ.
Δηλιακή Συμμαχία
Αχαϊκή Συμπολιτεία
Αιτωλική Συμπολιτεία
Κοινό των Ελευθερολακώνων
Κοινό των Βοιωτών
Κοινό των Χαλκιδέων
Κοινό των Ηπειρωτών
Κοινό των Κρητών
Η Συμπολιτεία ήταν μια μορφή κρατικής οργάνωσης που για πρώτη φορά συναντάται στην ελληνική αρχαιότητα. Ανώτατη αρχή ήταν μία κεντρική κυβέρνηση από τους αντιπροσώπους των πόλεων-κρατών που την αποτελούσαν, οι οποίες ωστόσο παρέμεναν αυτόνομες και ισόνομες.
Στην Κερατέα και στην Ιερισσό και σε κάθε πόλη και “γαλατικό” χωριό, δεν θα ήθελαν να αποφασίζουν για τις ζωές τους κάποιοι στο Κέντρο.
Αυτά μόνο. Κι αν, τότε, αυτό το σύστημα είχε προβλήματα, μαθαίνουμε και δεν κάνουμε τα ίδια λάθη.
Και μια ταπεινή πρόταση:
Όσο για εμάς όλους, που θεωρούμε αναγκαίο να φτιάξει ο λαός το δικό του Σύνταγμα, ας ξεκινήσουμε, με την ανάγνωση του Συντάγματος του Ρήγα Φεραίου. Ήταν η πρώτη απόπειρα εγκαθίδρυσης Δημοκρατικής Διοίκησης, δηλαδή Πολιτικής Διοίκησης, όπως την ονόμασε. Όπου «Πολιτική Διοίκηση», στα ελληνικά σημαίνει Διοίκηση Πολιτών. «Κράτος» στα αρχαία ελληνικά σήμαινε «βία, δύναμη» και θα ήταν αδιανόητο να περιγράψει ένα πολίτευμα. Χρησιμοποιήθηκε μόνο ως συνθετικό της λέξης Δημοκρατία.