Ενόψει των εκλογών ποιο είναι το μέλλον της ελληνικής οικονομίας

του Θεοφάνη Θ.Γκατζή*

Kαθώς οδεύουμε προς τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου η μεγάλη αγωνία του κόσμου είναι σχετική με το που βαδίζει η ελληνική οικονομία και τι θα γίνει από εδώ και πέρα ,γι’ αυτό επιθυμεί χωρίς υπεκφυγές να του ειπωθεί η αλήθεια από το
πολιτικό σύστημα ! Η αλήθεια λοιπόν είναι ότι η επόμενη κυβέρνηση πρέπει να λάβει ,σύμφωνα με την τρόικα, μέτρα ύψους περίπου 5 με 6 δισ.ευρώ για το 2015 ,το 2016 και το 2017 , ώστε να επιτύχει στα αντίστοιχα έτη τα πρωτογενή πλεονάσματα που προβλέπονται στο μνημόνιο(π.χ. για το 2015 προβλέπεται πρωτογενές πλεόνασμα 3% και για το 2016 πρωτογενές πλεόνασμα 4,5%). Βέβαια αν υπάρξει, κούρεμα των δανείων από τις χώρες της Ευρωζώνης και το ΕFSF(OSI) ή μείωση των επιτοκίων είναι ευνόητο ότι θα απαιτηθεί να επιτευχθεί μικρότερο πρωτογενές πλεόνασμα και συνεπώς θα χρειαστεί να παρθεί μικρότερο ύψος μέτρων!!

Όπως και να έχει λοιπόν, αυτό θα οδηγήσει ,με μαθηματική ακρίβεια, σε ανάγκη μείωσης δαπανών του κράτους ή αύξηση των εσόδων του και συνεπώς σε νέες μειώσεις μισθών και συντάξεων(σε συνάρτηση με το ασφαλιστικό πρόβλημα), καθώς η φοροδιαφυγή ,που είναι το πιο μεγάλο καρκίνωμα της ελληνικής οικονομίας δεν αντιμετωπίζεται και εξακολουθεί να αφαιρεί πολύτιμους πόρους από τον ελληνικό προϋπολογισμό. Αναντίρρητα , λοιπόν, όλα τα άνω μέτρα ,ειδικά στην περίπτωση που δεν παρθούν μέτρα σημαντικής ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους, θα έχουν συνέπεια να υποστεί ο Έλληνας πολίτης περαιτέρω πτώση του βιοτικού του επιπέδου στα επόμενα χρόνια και ενώ έχει ήδη προηγηθεί η μείωση κατά 25% του εθνικού εισοδήματός του τα τελευταία 6 χρόνια γεγονός που επέφερε την άνοδο της ανεργίας σε δυσθεώρητα ύψη(27,8% τον περασμένο Οκτώβρη)!!. Στο σημείο αυτό αξίζει να τονιστεί ότι το ελληνικό δημόσιο χρέος σε ουδεμία περίπτωση δεν είναι βιώσιμο καθώς στα 325,2 δις.ευρω του δημοσίου χρέους επιβάλλεται να προσθέσουμε και άλλα 83,8 δισ.ευρώ ως απόρροια της μετατροπής έντοκων γραμματίων ύψους 83,8 δισ. ευρώ σε repos (repurchase agreements-πώληση τίτλων με συμφωνία επαναγοράς). Ουσιαστικά τα repos των 83,8 δις € αντικατοπτρίζουν “συμφωνίες ανταλλαγής” (swaps).Ακόμη, στο δημόσιο χρέος δεν υπολογίζονται 64,7 δις ευρώ που είναι το χρέος του ευρύτερου δημοσίου τομέα που δανείζεται με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου (άμεσα διαθέσιμα του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους), 75 δις.

ομόλογα μεσομακροπρόθεσμου δανεισμού(λόγω συμφωνιών ανταλλαγής swaps), 7,1 δις ευρώ που είναι το χρέος φορέων εκτός Γενικής κυβέρνησης και ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις Γενικής Κυβέρνησης ύψους 4,8 δις. Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί, ότι τα swaps δίνουν την δυνατότητα στην κυβέρνηση, να μεταφέρει δημόσιο χρέος στο μέλλον, χρέος όμως που δεν εμφανίζεται στο παρόν. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, το δημόσιο χρέος και πιο συγκεκριμένα το χρέος της κεντρικής κυβέρνησης, εμφανίζεται τεχνηέντως μειωμένο σήμερα, επιβαρύνοντας όμως μαζί με τους τόκους τις επερχόμενες γενιές .Έτσι το δημόσιο χρέος της Ελλάδας είναι συνολικά 560,6 δις € ή 313,4% του ΑΕΠ(325,2+83,8+64,7+75+7,1+4,8=560,6) (Βάμβουκας 2014,2015) και αν σε αυτό προσθέσουμε τα 225 δις(οικονομική εφημερίδα Dealnews 9-1-2015)που είναι περίπου το χρέος των τραπεζών (ιδιωτικό χρέος) ,οι οποίες δανείζονται με εγγύηση του Ελληνικού κράτους, τότε έχουμε ένα δυσθεώρητο εθνικό χρέος 785 δισ ευρώ ή 438,8% του ΑΕΠ).Κατά συνέπεια,επιβάλλεται να υπάρξει ελάφρυνση του δημοσίου χρέους προκειμένου αυτό να καταστεί βιώσιμο.

Επίσης,η οικονομική πολιτική των μνημονίων μας οδήγησε στη μεγαλύτερη ύφεση που αντιμετώπισε αναπτυγμένη χώρα του κόσμου και μπορεί να συγκριθεί μόνο με την μεγάλη ύφεση στις Η.Π.Α που ακολούθησε το κραχ του 1932!Ένα άλλο γεγονός που υποδηλώνει το αδιέξοδο της υπάρχουσας οικονομικής πολιτικής είναι ότι σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ το δημόσιο χρέος της Ελλάδας θα είναι στο 160% του ΑΕΠ το 2020, παρότι το μνημόνιο προβλέπει ότι θα διαμορφωθεί στο 124%.Εξάλλου κάποιες δεξαμενές σκέψης (think thank)υποστηρίζουν ότι η Ελλάδα χρειάζεται περαιτέρω εσωτερική υποτίμηση προκειμένου να καταστεί ανταγωνιστική της η οικονομία και αυτό έρχεται σε ευθεία σύνδεση με τις μελλοντικές επιδιώξεις από την εφαρμογή του μνημονίου! Με άλλα λόγια ,από την αρχή του μνημονίου επιβλήθηκε η πολιτική της εσωτερικής υποτίμησης και όχι η πολιτική της εξωτερικής υποτίμησης , για να καλυφθεί το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (στο οποίο περιλαμβάνεται μεταξύ των άλλων και το εμπορικό ισοζύγιο δηλ. οι εισαγωγές και οι εξαγωγές ενός κράτους) και να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα στην ελληνική οικονομία, γιατί η Ελλάδα δεν είχε το δικό της εθνικό της νόμισμα που θα της επέτρεπε να κάνει παρεμβάσεις στην ισοτιμία του νομίσματός της, όπως έπραττε στο παρελθόν με την διολίσθηση της δραχμής για να επιτύχει τους άνω οικονομικούς στόχους!
Από τα άνω συνάγεται, ότι η κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου επιβάλλεται να πάρει πρωτοβουλίες στην κατεύθυνση της μείωσης του δημοσίου χρέους με παράλληλη ενίσχυση της ανάπτυξης ,που μπορεί να προκύψει μέσα από ένα σταθερό φορολογικό πλαίσιο ,θέσπιση φορολογικών κινήτρων ,καθώς και καταπολέμηση της γραφειοκρατίας και διαφθοράς, ώστε να καταστεί η χώρα μας πόλος έλξης ξένων άμεσων επενδύσεων. Τέλος, η επόμενη κυβερνητική ηγεσία οφείλει να αναδείξει τη χώρα μας ως κύριο διαμετακομιστικό κέντρο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης εκμεταλλευόμενη το γεωστρατηγικό της σημείο και να διευρενήσει ενδελεχώς όλα τα μεγάλα σκάνδαλα(siemens,εξοπλιστικά προγράμματα και υποβρύχια) αποδίδοντας ποινικές ευθύνες στους υπεύθυνους με ταυτόχρονη κατάσχεση της περιουσίας τους, ώστε να πάρει σάρκα και οστά η πολιτική κάθαρση, που επιζητάει ο Ελληνικός λαός.

Πηγές: Γεώργος Βάμβουκας 2014 Kαθηγητής Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών από τα άρθρα του Η χώρα μας είναι καταχρεωμένη και ταυτόχρονα χρεοκοπημένη 26 Νοε 2014 και κ. Σαμαρά, το συνολικό δημόσιο χρέος της Ελλάδας είναι ναι ή όχι 560,6 δις ευρώ; 7 Ιανουαρίου 2015 στην εφημερίδα kontranews

*Θεοφάνης Θ.Γκατζής
Οικονομολόγος-Διεθνολόγος
Μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής των Ανεξαρτήτων Ελλήνων Πιερίας