Δημήτρης Τρικεριώτης
Το χθεσινό ανακοινωθέν του eurogroup, χωρίς μισητά ονόματα και αριθμούς, ισοδυναμεί με ένα παραμύθι, που όμως δεν πρέπει να νανουρίζει την κοινή γνώμη, ούτε την δική μας, ούτε των
άλλων Ευρωπαίων φορολογούμενων πολιτών. Τελικά, οι Ευρωπαίοι πήραν αυτό που ήθελαν, χωρίς όμως η Ελληνική κυβέρνηση να έχει ακόμη χάσει την πολιτική της αξιοπιστία σε εκείνους που την ψήφισαν και σήμερα την υποστηρίζουν. Για μια ακόμη φορά οι Ευρωπαίοι πέτυχαν μια αναβολή στη ριζική αντιμετώπιση της κρίσης, εξαναγκάζοντας μάλιστα την ελληνική κυβέρνηση να ζητήσει παράταση παρότι εκείνη αρχικά το αρνιόταν.
Παρότι η κυβέρνησή μας θα ισχυριστεί ότι αυτή η συμφωνία δεν είναι η συνέχεια του προγράμματος, αλλά μόνο της δανειακής σύμβασης, ωστόσο η απόφαση του eurogroup αναφέρεται σε δεσμεύσεις για συγκεκριμένα μεταρρυθμιστικά μέτρα που θα πρέπει να αναληφθούν, και τα οποία θα αξιολογηθούν από την ΕΕ, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ, αν είναι επαρκή για να κλείσει η αξιολόγηση που εκκρεμούσε προεκλογικά.
Άλλωστε, τα μέτρα στο e-mail Χαρδούβελη για το κλείσιμο της αξιολόγησης ήταν το “κερασάκι στην τούρτα” που έριξε την προηγούμενη κυβέρνηση. Η νέα κυβέρνηση εννοείται ότι δεν τα υιοθετεί, αλλά θα πρέπει να προτείνει άλλα, βεβαίως πιο κοινωνικά δίκαια, που όμως το οικονομικό τους αποτέλεσμα θα πρέπει να είναι και πάλι σε συμφωνία με τους δανειστές.
Η απόφαση το ξεκαθαρίζει: “Σκοπός της επέκτασης είναι η επιτυχής ολοκλήρωση της αξιολόγησης“. Δηλαδή, μια διαδικασία που θα συνεχιστεί τους επόμενους δύο μήνες και η οποία εφ’ όσον ολοκληρωθεί επιτυχώς, τότε θα εκταμιευθεί η δόση και θα μεταφερθούν τα κέρδη από τα ελληνικά ομόλογα της ΕΚΤ.
Η μόνη διαφοροποίηση σε αυτά που γνωρίζαμε μέχρι τώρα είναι ο όρος “ευελιξία” , που όμως προς το παρόν δεν σημαίνει τίποτε αν πρώτα δεν εξειδικευθεί σε νέα συμφωνημένα εναλλακτικά, μεταρρυθμιστικά ισοδύναμα μέτρα και αριθμούς, στοχευμένα στην διαφθορά, την φοροδιαφυγή και τον δημόσιο τομέα.
Αυτό το ολιγόμηνο διάστημα της “ευελιξίας”, ο έλεγχος των δανειστών δεν θα αφορά μόνο τις μεταρρυθμιστικές προτάσεις, αλλά και τις πολιτικές που θα εφαρμόζει η ελληνική κυβέρνηση, οι οποίες δεν θα πρέπει να είναι μονομερείς, αλλά κατόπιν συμφωνίας με την ΕΕ, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ.
Όλα τα παραπάνω θα κινηθούν στο πλαίσιο “κατάλληλων” πρωτογενών πλεονασμάτων, πιο προσαρμοσμένων δηλαδή στα οικονομικά δεδομένα – ιδιαιτέρως για φέτος – αλλά πάντα στην κατεύθυνση των αποφάσεων του 2012, που είχε σαν κατάληξη τα εξωπραγματικά πλεονάσματα του ΜΠΔΣ 2015-2018. Αυτό το σημείο θυμίζει κατς-22.
Αντίθετα για το χρέος η απόφαση είναι ξεκάθαρη: δεσμευόμαστε να ικανοποιήσουμε όλους τους πιστωτές “πλήρως και εγκαίρως“. Δεν προκύπτει καμία διεκδίκηση και καμία συζήτηση περί του αντιθέτου. Ούτε και μετά από μια επιτυχή λήξη της επέκτασης, όπου πλέον – και μετά από διαπραγμάτευση – θα μπορούσαμε να έχουμε και μια νέα συμφωνία με την ΕΕ, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ…
Συμπερασματικά, ο μόνος ανέγγικτος ήταν το ΔΝΤ: μπήκε και βγήκε από την συμφωνία όπως ακριβώς ήταν πριν από αυτήν, με το βλέμμα μπροστά, στο 2016, αλλά και ανοικτό σε νέα συμφωνία μέχρι τότε.
Αντίθετα, οι Ευρωπαίοι ανέβαλλαν για λίγο τις τελικές αποφάσεις, αλλά πολύ πιθανό να ξαναγυρίσουν σύντομα στο ίδιο σημείο διότι με αυτή την “αναβολή ευκολίας” η ουσία κινδυνεύει να χαθεί μέσα στην ερμηνεία και την μετάφραση της διαδικασίας.
Αλλά το ουσιαστικό για μας είναι ότι ακόμη δεν έχουμε απελευθερωθεί από τα δεσμά του προηγούμενου μνημονίου και ότι καλούμαστε σήμερα να αντισταθμίσουμε ένα ακόμη μεγαλύτερο δημοσιονομικό κενό, χωρίς, η κατά τα άλλα πράγματι φιλότιμη και πιο ανθρώπινη νέα μας κυβέρνηση, να έχει ακόμη αποδείξει έμπρακτα ότι θα αναμετρηθεί με το πελατειακό κράτος, την διαπλοκή και την διαφθορά.
Ο κ. Βαρουφάκης, εμφανώς καταπονημένος απο την υπερπροσπάθεια των ημερών, δήλωσε χθες: “Memorandum is dead and buried. Am I making myself clear now ?“, αλλά η αλήθεια είναι ότι προς το παρόν, “dead and buried” στην χώρα μας είναι μόνο η πραγματική οικονομία και ο ιδιωτικός τομέας.
Τι θα γίνει με τα λαμόγια και τους μπαταχτσήδες; Αν η κ. Βαλαβάνη θέλει να χαριστεί στη διαφθορά και τον παρασιτισμό, τότε να επιστρέψει το 50% των φόρων σε αυτούς που πλήρωναν αυτά τα δύσκολα χρόνια από το υστέρημά τους.
Τι θα γίνει με την διαπλοκή στα ΜΜΕ; Ο κ. Στρατούλης μίλησε για επέκταση του αγγελιόσημου και στην διαδικτυακή διαφήμιση!
Αλήθεια τι σημαίνει η εκλογή του κ. Παυλόπουλου στην Προεδρία της Δημοκρατίας αν όχι την αποθέωση του πελατειακού κράτους; Αλήθεια, πόσα εκατοντάδες δις μάς κόστισαν και υπερχρέωσαν την χώρα οι πελατειακές συμπεριφορές του κ. Παυλόπουλου;
Μήπως πάλι θα κυνηγηθούν οι μικρομεσαίοι για να γίνουν πραγματικότητα, έστω φευγαλέα, οι προεκλογικοί λαϊκισμοί;
Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν δείχνει να ξεκινά σαν μία εναλλακτική δύναμη, αλλά περισσότερο σαν εφεδρεία του παλιού, σαν πείσμα των “υπόλοιπων της μεταπολίτευσης” να κυβερνήσουν και να γευτούν την εξουσία.
Ωστόσο υπάρχει ακόμη χρόνος. Εντέλει, η πορεία του δεν θα κριθεί τόσο από μια πιθανά αμφιλεγόμενη σχέση του με τους δανειστές, όσο από μια καθαρή και υγιή σχέση του με τους πολίτες και ειδικά τους παραγωγικούς.
Κάτι ήξερε η αλεπού της Ευρωπαϊκής ερήμου, ο Σόιμπλε, όταν έλεγε χθες μετά το eurogroup: “Η Ελληνική κυβέρνηση θα έχει ούτως ή άλλως δυσκολίες να εξηγήσει πράγματα στους ψηφοφόρους της, εμείς δεν θέλουμε να της προσθέσουμε και άλλες”.
Το ερώτημα των επόμενων μηνών είναι πώς αυτό το “παραμύθι χωρίς ονόματα και αριθμούς” θα μετατραπεί σε μια θεσμική, νομοθετική και πολιτική πραγματικότητα, που θα απελευθερώσει τις υγιείς οικονομικές δυνάμεις της χώρας μας και δεν θα τις αποτελειώσει.
Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα θα είναι το στοίχημα της νέας κυβέρνησης, αλλά και η βάση για μια νέα αμοιβαία επωφελή συμφωνία με τους εταίρους μας, για την οποία, απ΄ότι φάνηκε, κανείς δεν ήταν χθες έτοιμος.