” H ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑΣ “

ΚΕΦΑΛΑΙΟ  “Α”  ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ 1828 – 1950

1.Η  ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ ΚΑΙ Η ΑΠΟΛΑΥΣΗ ΤΟΥ  ΖΥΘΟΥ ΣΤΟ ΝΕΟΣΥΣΤΑΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ  ΚΡΑΤΟΣ 1828 – 1860

Η πρώτη επαφή, εξοικείωση των Ελλήνων με το ζύθο – μπύρα και η απαρχή του…..
κλάδου της ελληνικής ζυθοποιίας έχει τις ρίζες της στην εποχή του βα-σιλιά  Όθωνα.

Αρχικά τον  Όθωνα συνόδεψαν  στην Ελλάδα αυλικοί και στρατιωτικό  άγημα από αξιωματικούς και εθελοντές  στρατιώτες. Το 1833 ζήτησε να έρθουν και διάφοροι τεχνικοί για να εργασθούν στην Ελλάδα και να διδάξουν τους Έλ-ληνες ορισμένες τέχνες και επαγγέλματα. Με βάση τη σύμβαση της 24.1.1834 μεταξύ Ελλάδος και Βαυαρίας και σύμφωνα με το άρθρο 14 της Συνθήκης του Λονδίνου, ήρθαν στην Ελλάδα και άλλοι  Βαυαροί μόνοι ή με τις οικογένειές τους.

Όλοι οι πιο πάνω, αυλικοί, στρατιωτικοί και πολίτες  αποτέλεσαν την βαυα-ρική παροικία στην Αθήνα.  Για την κοινωνική συναναστροφή και ψυχαγωγία τους δημιουργήθηκαν στέκια συνάντησής τους στα οποία είχαν την δυνατό-τητα να απολαμβάνουν και το εθνικό τους ποτό το οποίο εισάγονταν αρχικά από την Βαυαρία .

O Adolph von Schaden  στο βιβλίο του “Ο Βαυαρός στην Ελλάδα, ένας οδηγός για όλους όσους σκέπτονται να εγκατασταθούν στην Ελλάδα ή σε κάθε περίπτωση όλους εκείνους που επιθυμούν να την γνωρίσουν περισ-σότερο”  Μόναχο 1833  ( Der Bayer in Griechenland, ein Handbuch für Alle, welche nach Hellas zu ziehen gedenken, oder dasselbe in jeder Beziehung näher kennen zu lernen wünschen, München 1833, SS. 11, 85) αναφέρει ότι οι ευκατάστατοι Έλληνες αγαπούσαν ιδιαίτερα την απόλαυση του αγγλικού ζύθου τύπου Porter o οποίος ήταν και ο μοναδικός τύπος ζύθου που εισάγονταν πριν στην χώρα. Ότι λίγο καιρό πριν την επανασύσταση του ελληνικού κράτους ένας Αρμένης έκανε τις πρώτες επιτυχείς προσπάθειες να παρασκευάσει ζύθο στην Τριπολιτσά. Αυτό το γεγονός δεν του άφηνε αμφιβολίες, ότι δηλαδή χωρίς μεγάλες δυσκολίες θα ήταν δυνατή η παραγωγή καλού βαυαρικού καλοκαιρινού και χειμερινού ζύθου στην Ελλάδα. Ο  λυκίσκος θα έπρεπε, κάτω απο αυτόν τον θαυμάσιο ουρανό, να αναπτύσσεται θαυμάσια και ότι ο Δρ Πσόρ, Ζυθoεργοστασιάρχης στο Μόναχο, θα έπρεπε να σκεφθεί να στείλει κάποιους από τους γιούς του με το αναγκαίο προσωπικό  και  τον απαραίτητο εξοπλισμό  για την παραγωγή ζύθου στην Ελλάδα, όπου υπάρχουν πολύ καλές προοπτικές για επικερδείς εργασίες.

O Josef von Ow στο βιβλίο του ” Σημειώσεις ενός ευπατρίδη στην αυλή των Αθηνών” ,Βιέννη -Λειψία 1854   (“Aufzeichnungen eines Junkers am Hofe zu Athen”, Wien und Leipzig 1854)   αναφέρει ότι ” Οι Βαυαροί συναναστρέ-φονταν αναμεταξύ τους. ‘Ενα Ζυθοπωλείο λειτουργούσε στην Αθήνα από δι-ετίας  και είχε μεγάλο αριθμό επισκεπτών – πελατών.  Ο Καθηγητής Greverus  από το Oldenburg πολύ εύστοχα παρατήρησε  το πόση αγαλλίαση νιώθει η βαυαρική ψυχή που μπορεί να απολαμβάνει το εθνικό ποτό στα σύνορα της ανατολής. Το ζυθοπωλείο: “Στο πράσινο Δέντρο”  (με κήπο, βαυαρικό μπό-ουλινγκ, κεραμικά υαλωμένα ποτήρια  μπύρας, τραγούδια και δυνατές – φω-ναχτές συνομιλίες) θυμίζει εικόνες απο τις μακριά ευρισκόμενες όχθες του Isar” (ποταμός που διασχίζει την πόλη του Μονάχου).

Τόσο ο ζύθος – μπύρα που πωλούνταν στο “Στο πράσινο Δέντρο”  που άνοι-ξε το 1835, όσο και εκείνος που πωλούνταν στο “Pausilypum” (Παυσίλυπο), το δεύτερο βαυαρικό στέκι – ζυθοπωλείο που άνοιξε το 1839 στην οδό Πατησίων,  εισάγονταν από τη Βαυαρία.

Στή συνέχεια μεταξύ των πρώτων ζυθοπωλείων που άνοιξαν  ήταν  εκείνο της Αμαλίας από το όνομα της ιδιοκτήτριας Αμαλίας Tρικούπη στο οποίο συναντιούνταν οι κύριοι και οι κυρίες της μορφωμένης κοινωνίας των Αθη-νών. Πολύ αργότερα άνοιξε το γνωστότατο ζυθοπωλείο του Μπερνιουδάκη το οποίο επισκέπτονταν μόνο άνδρες όπως και κάθε ελληνικό καφενείο – εστιατόριο.

Ο Γ.Α. Αναστασόπουλος  στο  έργο του  “Ιστορία της Ελληνικής  Βιομηχα-νίας”,  ως προς την ίδρυση  και λειτουργία του πρώτου ζυθοποιείου  στην Ελλάδα, μετά την απελευθέρωση από τον τουρκικό ζυγό, αναφέρει:

” Κατά το τέλος του  έτους 1860 ο συγγραφεύς Ritter  Friedrich von Zen-tner, αξιωματικός του μηχανικού, μέλος της επί της εμψυχώσεως της εθνικής βιομηχανίας επιτροπής,  εξέδωκε σύγγραμμα περιλαμβάνον πλείστας πληρο-φορίας περί της βιοτεχνικής και βιομηχανικής προόδου της Ελλάδος με τί-τλο:  “Συγκεντρωθείσες σημειώσεις σχετικά με την Βιομηχανία και Αγροτική Οικονομία του Βασιλείου της Ελλάδος” Μάνχαιμ  1860, ” Gesammelte Noti-zen ueber die Industrie und Landwirtschaft im Koenigreich Griechen-land” Mannheim 1860.

” Ο von Zentner, ως πρώτος διευθυντής του Πολυτεχνείου Αθηνών έζησεν επί μίαν δεκαετίαν εις Ελλάδα, παρηκολούθησε την περίοδον της πρωτο-γενούς αναπτύξεώς της και περιέγραψε την θέσιν αυτής από εμπορικής, γεωργικής και βιομηχανικής απόψεως.”  Για τον κλάδο της ζυθοποιίας ανα-φέρει: ” Το 1840 ιδρύεται το πρώτον ζυθοποιείον εις τας Αθήνας χάριν των Γερμανών που υπηρετούσαν εις τον ελληνικόν στρατόν”, αργότερα δε – πάντοτε κατά τον ίδιον συγγραφέα -” ιδρύθησαν και έτερα δύο” (βλέπε σε-λίδα 163). To 1885 – σημειώνει- ” Υπάρχουσι προσέτι 7 ζυθοποιεία παρά-γοντα 400 – 600.000 οκ. ζύθου αξίας 250 – 350.000 δρχ. και 3 παγοποιεία, εκ των οποίων τα δύο ατμοκίνητα με παραγωγήν συνολικώς 400.000 δρχ. ετησίως ” (βλέπε σελίδα 533).

Τόσο ο Ritter  Friedrich von Zentner  και οι άλλοι γερμανοί συγγραφείς – περιηγητές , όσο και ο Γ.Α. Αναστασοπουλος  δέν αναφέρονται στο όνομα του Βαυαρού ζυθοποιού που το 1840 ίδρυσε το πρώτο χειροκίνητο ζυθο-ποιείο στην Ελλάδα.

    Τον  ρόλο αυτό διεκδικεί ένας εκ των Βαυαρών που παρήγαγαν επαγγελμα-τικά ζύθο στην  Αθήνα στα χειροκίνητα ζυθοποιεία – ζυθοπωλεία που δη-μιούργησαν κατα την περίοδο 1840-1850,  όπως ο Melcher (Μέλχερ), ο Fischer (Φίσερ), ο Bachauer (Μπαχάουερ), ο Βάβεκ (Waweck) και ο Ζέλ       ( Seel) και αυτό διότι δέν είναι σαφές το πότε ακριβώς κάθε ένας από αυ-τούς ξεκίνησε την επαγγελματική του δραστηριότητα.  Υπάρχουν δυστυχώς μόνο γενικές αναφορές, ως προς τους εν λόγω, δηλαδή  σχετικά με την επαγγελματική τους  δραστηριότητα και για ορισμένους το που περίπου  ήταν το ζυθοποιείο – ζυθοπωλείο του. Για τον μοναδικό που υπάρχουν στοι-χεία είναι ο Ιωάννης Γεωργ. Φούξ και μετέπειτα Φίξ ο οποίος ασχολήθηκε με την ζυθοποιία αρκετά αργότερα.

    Ειδικότερα ο   Ιωάννης Γεωργ. Φούξ,  μετέπειτα Φίξ, ήρθε στην Ελλάδα το 1850 σε ηλικία 18 ετών προκειμένου να επισκεφθεί τον πατέρα του Γεώργιο Ιωάν. Φίξ ο οποίος ήταν μεταλλειολόγος στο επάγγελμα και ήρθε στην Ελλά-δα το 1835 βάσει της συνθήκης του 1834 μεταξύ Ελλάδος και Βαυαρίας και εργάστηκε στα μεταλλεία της Κύμης και του Λαυρίου.

    Ήταν  πρωτότοκος γιός του Γεώργιου  Ιωάν. Φούξ,  γεννήθηκε στις  3 Ιου-νίου 1832 στο Mühldorf am Inn της Βαυαρίας και πέθανε στην Αθήνα στις 26 Οκτωβρίου του 1895. Την ημέρα της άφιξής του στην Αθήνα δολοφονή-θηκε ο πατέρας του.  Καταρχήν προσελήφθη και εργάσθηκε ως οικονόμος του οίκου συντηρήσεως των ανακτόρων του βασιλιά  Όθωνα μέχρι την εκθρόνισή του το 1862

2. Η  περίοδος 1860 – 1895

Την  περίοδο  αυτή  ο κλάδος της ελληνικής  ζυθοποιίας κυριαρχείται από την  επιχειρηματική προσωπικότητα  και  δραστηριότητα του Ιωάννη Γεωργ. Φούξ  μετέπειτα Φίξ  οποίος έχει αφήσει έντονο το αποτύπωμά του σαυτήν.

   Μετά  την εκθρόνιση του Όθωνα, το 1862,  ο Ιωάννης Γεωργ. Φίξ  εργάστηκε στο ζυθοποιείο του  Μέλχερ (Melcher). Στο ζυθοποιείο αυτό έμαθε από τον Μέλχερ την τέχνη της ζυθοποιίας.  Το 1866 μετά τον θάνατο του Mέλχερ αγόρασε το ζυθοποιείο του από τους κληρονόμους  του.  Στο μεταξύ, κατά την εποχή εκείνη, εκτός του ζυθοποιείου του Μέλχερ υπήρχαν και άλλα γερμανικά ζυθοποιία στην Αθήνα, όπως του Φίσερ (Fischer) στα Πατήσια το οποίο αργότερα περιήλθε στον ζυθοποιό Όσκαρ Κλάιν ( Oskar Klein) και τους κληρονόμους του, του Μπάχαουερ (Bachauer), του Βάβεκ (Waweck) και του Ζέλ ( Seel). Αυτούς αργότερα μιμήθηκαν διάφοροι Αθηναίοι.

ΕΤΟΣ 1868

– Ο Ιωάννης  Φίξ μετακομίζει στο Κολωνάκι  όπου συνεχίζει την παραγωγή  και διάθεση ζύθου.

ΕΤΟΣ 1876

– Ο Λορέντζος  Μάμος ανοίγει το πρώτο ελληνικής  ιδιοκτησίας  ζυθοποιείο – ζυθοπωλείο  στην Πάτρα.

ΕΤΟΣ 1879

– Ο Λορέντζος Μάμος μεταφέρει την επιχειρηματική του δραστηριότητα στην Αθήνα ιδρύοντας αρχικά εργοστάσιο αμαξοποιίας το οποίο στην συνέχεια εξ-ελίχθηκε σε εργοστάσιο κατασκευής αμαξωμάτων αυτοκινήτων με παράλληλη εισαγωγή αυτοκινήτων, ενώ αργότερα ζυθοποιίας.

ΕΤΟΣ 1880

– Ο  Ιωάννης  Γεωργ.  Φίξ  αγοράζει  ένα μεγάλο  κτήμα στην θέση Γαργαρέτα  επί της οδού Φαλήρου και  αργότερα Συγγρού όπου κτίζει  και εξοπλίζει με τον απαραίτητο  εξοπλισμό  που  εισήγαγε από την Γερμανία ένα  νέο μεγάλο και σύγχρονο  για την εποχή του  ζυθοποιείο – ζυθοπωλείο.

ΕΤΟΣ 1892

– Στην  υπό οθωμανική κυριαρχία Θεσσαλονίκη   οι επιχειρημα-τίες Solomon Fernadez και Josef Misrachi  ιδρύουν το πρώτο ζυθοποιείο στην Θεσσαλονίκη με την επωνυμία:  Fernadez – Misrachi & Cie.

ΕΤΟΣ 1895

– 14.10.1895: Θάνατος του Ιωάννη Γεωργ. Φίξ.  Δεν άφησε διαθήκη. Το ζυ-θεργοστάσιο – ζυθοπωλείο του  επί της οδού Φαλήρου και μετέπειτα Συγ-γρού  κληρονομεί  αποκλειστικά και μόνο  ο μικρότερος γιός του Κάρολος Ιωαν. Φίξ.

– Στην Καστέλλα/ Πειραιά λειτουργεί το ζυθοποιίο – ζυθοπωλείο του Στυλιανού Τσοκαρόπουλου. Το ζυθοπωλείο αυτό επισκέπτονταν και απήγγειλε ποιήματά του ο νεαρός ποιητής Λάμπρος Πορφύρας.

ΕΤΟΣ 1896

– Ο Λουδοβίκος Φίξ αποχωρεί  από το πατρικό ζυθοποιείο και την κατοικία του  στη Συγγρού. Με την οικογένεια του επιστρέφει στο Κολωνάκι, στην οδό Τιμολέοντος 7, όπου και το παλαιό σπίτι του όπου αρχίζει να παράγει και να πωλεί  μπύρα στο ζυθοποιείο –  ζυθοπωλείο του στο ίδιο ακίνητο.

ΕΤΟΣ 1898

– Ο Λορέντζος  Μάμος και ο Γεώργιος Λίβερτ  ιδρύουν και λειτουργούν ένα  εργοστάσιο ζυθοποιίας – παγοποιίας  και ένα ζυθοπωλείο στην οδό  Νεοφύτου Βάμβα στο Κολονάκι – Αθήνα. Το ονόμασαν  “Γαμβρίνος”.

– Στο Ζυθοεργοστάσιο Λ. Μάμου – Γ. Λίβερτ απονέμεται στη Διεθνή έκθεση της Πράγας ” το χρυσούν βραβείον δια την αγνότητα και γευστικότητα του ζύθου αυτού. Επίσης το ίδιο έτος  στο εν λόγω Ζυθοεργοστάσιο απονέμεται το χρυ-σούν βραβείο στην Διεθνή Έκθεση της Τεργέστης.

3. ΤΟ  ΛΑΘΡΕΜΠΟΡΙΟ ΖΥΘΟΥ, Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΠΕΡΙ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑΣ ΚΑΙ Ο ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΖΥΘΟΕΡΓΟ-ΣΤΑΣΙΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ 1899 – 1950.

ΕΤΟΣ 1899

– Ο Κάρολος Ιωαν. Φίξ κατηγορείται για λαθρεμπόριο ζύθου.

  Στην εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ στις 24.2.1899 και 14.4. 1899 αναφέρεται ότι ο Αστυνόμος του Α΄ Τμήματος  Μανούσος Δερλερές απεκάλυψε ” ότι οι λέβη-τες του ζυθοποιείου του Καρόλου Φίξ ειργάζοντο άνευ της νομίμου αδείας δια την οποίαν ως γνωστόν δια να εκδοθή  πρέπει να δοθή ανάλογον χρημα-τικόν ποσόν εις το Δημόσιον Ταμείον “.

 Για το  θέμα της λαθρεμπορίας υπάρχει  επίσης αναφορά στις 24.2.1899 και  14.4.1899 και στην εφημερίδα Ακρόπολις, βλέπε αναλυτικά  ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι .

Για αυτή του  την αποκάλυψη ο Αστυνόμος  του  Α΄ Τμήματος  Μανούσος Δερλερές στη συνέχεια συκοφαντήθηκε, δυσφημήθηκε, υπέστη παντός είδους κακόβουλες και ανυπόστατες  κατηγορίες. Εσύρετο στα δικαστήρια  (Αστυνο-μική Δίκη, Χρηματισμός Αστυνομικών από τον Κάρολο  Φίξ) συνεχώς αθωού-μενος, βλέπε αναλυτικά στο μέρος, Πηγές Πληροφόρησης, Τύπος  σελίδες 86-88 της μελέτης μας.

– Σύμφωνα με  την ισχύουσα νομοθεσία περί  ζυθοποιίας για την παραγωγή  μιας οκάς ζύθου υπολογίζονταν  ότι απαιτούνται 184 δράμια βύνης  φορολογουμέ-νης προς 65 λεπτά η οκά.

ΕΤΟΣ 1900

– Το 1900 οι αδελφοί Μιλτιάδης και Ερρίκος Κλωναρίδης ίδρυσαν την εταιρεία “Ζυθοποιία & Παγοποιεία  Μ.& E. Κλωναρίδης Ο.Ε με στόχο την παραγωγή ζύθου και πάγου. Η μονάδα δημιουργήθηκε  στο τότε προάστιο των Κάτω Πατησίων των Αθηνών  σε οικόπεδο που είχε αγοράσει  ο Ερρίκος Κλωνα-ρίδης έκτασης 5.500 πήχεων. Το ύψος της συνολικής αρχικής επένδυσης ήταν 1.500.000 δρχ. Επρόκειτο για την μεγαλύτερη από πλευράς παραγω-γικής δυναμικότητος   και πλέον σύγχρονη την εποχή εκείνη μονάδα ζυθο-ποιίας  στη χώρα.

Οι αδελφοί  Κλωναρίδη ήλθαν στην Ελλάδα με μεγάλη εμπειρία και γνώση του κλάδου της ζυθοποιίας αφού με επιτυχία προηγουμένως είχαν δραστη-ριοποιηθεί  και συμμετείχαν ως μέτοχοι σε ζυθοποιεία στην Γαλλία και Αίγυ-πτο.

–  Ο επερχόμενος ανταγωνισμός υποχρεώνει τα ήδη λειτουργούντα στην αγο-ρά ζυθοποιεία σε κινήσεις αναδιοργάνωσής – εκσυγχρονισμού τους.

–   Ο Στυλιανός Τσοκαρόπουλος, μετά την επιστροφή του απο το εξωτερικό,  όπου είχε πάει προκειμένου να επισκεφθεί διάφορες φημισμένες ζυθοποιείες, αποφασίζει να εκσυγχρονίσει το ζυθοποιείο – ζυθοπωλείο του στην Καστέλ-λα/ Πειραιά. Για το σκοπό παραγγέλνει μιά σειρά μηχανημάτων που θα συμβάλουν στον εκσυγχρονισμό του.

ΕΤΟΣ 1901

– Oι Μαγγιόλος – Καραμπέτσος ανοίγουν ζυθοποιίο  – ζυθοπωλείο στην   Πάτρα/Ιτιές.

– Ο Λορέντζος  Μάμος ανοίγει νέο ζυθοποιίο στα Ιλίσια/Αθήνα.

– O Κάρολος Φίξ  ” παρεπέμφη ενώπιον των πλημμελειοδικών υπό του συμ-βουλίου των εν Αθήναις Εφετών, ίνα διακασθή επί παραβάσει του νόμου περι φορολογίας του ζύθου”.

– Ο Κάρολος Φίξ μεταβαίνει στην Βιέννη προκειμένου να επισκεφθεί διάφορα εκεί ζυθοποιεία και να ενημερωθεί σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας των, τον χρησιμοποιούμενο τεχνολογικό εξοπλισμό κλπ. Για τον τομέα παραγω-γής ψύξης του μηχανοστασίου του παραγγέλνει νέο  σύγχρονο μηχανολο-γικό εξοπλισμό, ώστε να καλύψει τις ανάγκες της ζυθοποιίας του σε ψύξη. Επίσης  υπογράφει συμβόλαιο συνεργασίας με τον διπλωματούχο γερμανό ζυθοποιό Kraupner στον οποίο αναθέτει την παραγωγή του ζύθου του (ο Κάρολος Φίξ δέν ήτο διπλωματούχος ζυθοποιός). Μέσω αυτών των ενέργει-ών του ο Κ. Φίξ απέβλεπε στην βελτίωση της ποότητας του ζύθου της ζυθο-ποιίας του.

ΕΤΟΣ 1903

– Σχετικά με την ισχύουσα νομοθεσία περί ζυθοποιίας, κατα την περίοδο 1899 και εντεύθεν,  στην εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ από 18.5.1903 αναφέρονται τα εξής:

“Κατά τον  Νόμον του 1899 προς παρασκευήν μιάς οκάς ζύθου υπολογίζεται ότι απαιτούνται 184 δράμια κριθής πεφρυγμένης φορολογουμένης προς 65 λεπτά. Αλλά την διάταξιν αυτήν καταστρατηγούν πολλοί των ζυθοποιών χρη-σιμοποιούντες μικροτέραν ποσότητα κριθής και αντικαθιστώντες το ελλείπον ποσόν δι άλλων ουσιών πολλάκις επιβλαβών εις την υγείαν. Δια του νομοσχε-δίου όμως τούτου ελαττούται εις 110 δράμια η κριθή αλλά αυξάνεται η τιμή αυτής από 65 εις 75 λεπτά. Το νομοσχέδιον υπεβλήθη εις την Βουλήν και απεστάλη προς εκτύπωσιν εις το Εθνικό Τυπογραφείο.”

Στην εφημερίδα  ΣΚΡΙΠ από 13.3.1904 εν όψει ψήφισης από  την Βουλή του νέου νόμου περί της ζυθοποιίας αναφέρονται τα εξής:

” Υπομνήματα των ζυθοποιών.

Οι κ.κ. Μ. και  Ε. Κλωναρίδης ιδιοκτήται του εν Πατησίοις  εργοστασίου υπέ-βαλον εν φυλαδίω – το οποίον και διενεμήθη χθές εις την Βουλήν – μακρόν υπόμνημα εν σχέσει προς το συζητούμενον νέον νομοσχέδιον περί επιβολής δικαιώματος καταναλώσεως επί του εν τω Κράτει καταναλισκομένου ζύθου.

Δια του υπομνήματος  τούτοι οι αδελφοί Κλωναρίδου παριστώσιν ότι η αύξη-σης του δασμού επί της βύνης απο 65 λεπτά εις 80 κατ΄οκά θέλει μεγάλως ζημειώσει την βιομηχανίαν της ζυθοποιίας.

Όσον αφορά  το τεχνικόν μέρος αναφέρουσι εν τω υπομήματι ότι κακώς ορίζεται εν τω νομοσχεδίω  ότι προς παραγωγήν  μιάς οκάς ζύθου δέον να γίνεται χρήσης 145 δραμίων βύνης διότι τούτο ουδαμού γίνεται.

Η πεφρυγμένη κριθή  αναλογεί 100 δράμια προς μίαν οκά ζύθου, ήτοι μία οκά βύνης παράγει 4 οκάδες ζύθου πρώτης ποιότητος  και των  άλλων εν γένει διάτάξεων του  νομοσχεδίου οι αδελφοί Κλωναρίδου λεπτομερώς εν τω υπο-μνήματι αναλύουσι και καταδεικνύουσι τα ελαττώματα, παραθέτοντες συνάμα και σχέδιον νόμου κατά τας γνώμας των.

Άλλο Υπόμνημα

Αφ΄ετέρου οι εν Αθήναις και Πειραιεί ζυθοποιοί  κ.κ. Κάρολος Ι. Φίξ, Λορέ-ντζος Μάμος, Στυλ. Τσοκαρόπουλος και Όσκαρ Κλαίν δι άλλου υπομνήματος προς το Υπουργείον των Οικονομικών κηρύσσονται επίσης κατά της αυξή-σεως του δασμού της βύνης ήτις κατέστρεψε πολλά εργοστάσια.

Ως πρός τον  καθορισμό του ποσού της βύνης  πρός παραγωγήν μιάς οκάς ζύθου αποφαίνονται ότι τούτο εξαρτάται εκ του συστήματος όπερ έκαστος μεταχειρίζεται και εκ του είδους του ζύθου. Αναπτύσσουσι προς τούτοις τας γνώμας των όσον αφορά την εγχώριον βυνοποιίαν και ζυθοποιίαν διατεινό-μενοι ότι η αύξησις της φορολογίας της κριθής αποβαίνει άδικος και επα-χθής.”

– Η Ζυθοποιία Μάμος παράγει  και διακινεί για πρώτη φορά στην ελληνική αγορά μαύρη μπύρα την “Μελαχροινή” – Μάμος.

– Ο Κάρολος  Φίξ παράγει και διακινεί για πρώτη φορά στην ελληνική αγορά εν όψη του Πάσχα ζύθο τύπου μπόκ.

– Απονέμεται στη Ζυθοποιία Μάμος το Πρώτο Βραβείο – Διάκριση (Δίπλωμα Τιμής μετά Χρυσού Μεταλλίου), για το προϊόν της στη Διεθνή Έκθεση Αθη-νών.

– Η Ζυθοποιία  Μάμος εν όψη της πρωτοχρονιάς  παράγει και διακινεί ζύθο τύπου Μπόκ.

– 26.12.1903.  Εγκαίνεια της “Ζυθοποιία & Παγοποιεία  Μ.& E. Κλωναρίδης & Ο.Ε.” Τίθεται σε κυκλοφορία ο ” Ζύθος Κλωναρίδου”.

ΕΤΟΣ 1904

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΚΡΙΠ 18.1.1904

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΚΡΙΠ 22.4.1904

– ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΚΡΙΠ 2.4.1904

O ανταγωνισμός μεταξύ των ζυθοποιών Καρόλου Φίξ και Μ.& Ε. Κλωναρίδου για την διατήρηση του μεριδίου του ο πρώτος και την απόκτηση μεριδίου στην αγορά ζύθου ο δεύτερος οδήγησε σε ενέργειες και ακρότητες ουδεμία σχέση έχουσες με το υγειές εμπόριο. Χαρακτηριστικό είναι το σχόλιο της εν λόγω εφημερίδος.

– ΣΚΡΙΠ 22.4.1904

– H ζυθοποιία Μάμος είναι η πρώτη ελληνική ζυθοποιία που εξήγαγε ζύθο στο    εξωτερικό – Σμύρνη.

– Κατα το επισκοπούμενο χρονικό διάστημα πραγματοποιείται και η πρώτη δημόσια στον τύπο σκληρή αντιπαράθεση μεταξύ των  ζυθοποιών Καρόλου Φίξ και των Μ. & Ε. Κλωναρίδη. Αιτία και αφορμή , η πέρα από κάθε προ-σδοκία μεγάλη υποδοχή  και ζήτηση του ζύθου Κλωναρίδου από το κατα-ναλωτικό κοινό. Ζήτηση η οποία οδήγησε την νέα ζυθοποιεία να διεκδικεί με αξιώσεις την πρώτη θέση μεταξύ των  παραγωγών -προμηθευτών της αγο-ράς με ζύθο.

    Αυτή  η μεγάλη εμπορική επιτυχία του ” Ζύθου Κλωναρίδου “, μέσα σε ένα τόσο συντομότατο χρονικό διάστημα (έξη μήνες απο την είσοδό του στην αγορά), είχε σαν αποτέλεσμα να προκαλέσει την άμεση αντίδραση του Κα-ρόλου Φίξ  ο οποίως δυστυχώς με κτυπήματα κάτω από τη ζώνη προσπά-θησε να δυσφημήση τους συναδέλφους – ανταγωνιστές του στο σύνολό τους αντί να αναζητήσει αλλού τις πραγματικές αιτίες που οδήγησαν τους καταναλωτές στο να αντιδράσουν έτσι .

     Παρήγγειλε  μία  χημική ανάλυση του ζύθου του στον τότε Καθηγητή της Χημείας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών κ Αναστάσιο Χριστομάννο. Και μέχρις εδώ τίποτε το μεμπτόν. Ο κ. Καθηγητής όμως, στο τέλος της ανάλυσής του ζύθου του εντολέα του την οποίαν αυτός δημοσίευσε  στη συνέχεια σε διά-φορες εφημερίδες, προέβη σε χαρακτηρισμούς και συγκρίσεις με ζύθους των άλλων ανταγωνιστικών προς την Φίξ ζυθοποιίων, γεγονός άκρως αντιδεολο-               γικό και υποβολιμιαίο όπως:

Στην συνέχεια ένα αρθρο  στην εφημερίδα “Ακρόπολις” στις 11.7.1904 (το οποίο αναδημοσίευσε η εφημερίδα Εστία στις 15.7.1904)   με τον τίτλο:

       ” Από τα περίεργα της στατιστικής. Πόση μπύρα πίνομεν. Τα εργο- στάσια Φίξ και Κλωναρίδου. Ο απολογισμός μιας εξαμηνίας. Αι χημικαί αναλύσεις “

το οποίο εστερείτο αντικειμενικότητος (υποβολιμιαίο, έκρυβε σκοπιμότη-τες και απέβλεπε στην εξυπηρέτηση συμφερόντων) με αποτέλεσμα την διαστρεύλωση της πραγματικότητος, ως προς την ποιότητα του ζύθου που παρήγαγον οι ανταγωνίστριες του Φίξ ζυθοποιείες, μικρές ή μεγάλες, αλλά και ως προς την γενικότερη εικόνα της αγοράς.

Άλλα ανώνυμα δημοσιεύματα στον τύπο είχαν σαν στόχο την δυσφήση αποκλειστικά  της ζυθοποιίας Κλωναρίδη.

Τα πιο πάνω αρνητικά φαινόμενα  είχαν σαν αποτέλεσμα την άμεση  αντί-δραση των Μ. & Ε. Κλωναρίδη, οι οποίοι με επιστολή τους στην εφημερίδα ‘Εμπρός” στις 16.7.1904  κατέθεσαν την δική τους  άποψη – γνώμη, ως προς τα προαναφερθέντα, με στόχο την ενημέρωση του καταναλωτικού κοινού, ενέργεια η οποία προκάλεσε επίσης την  παρέμβαση του ιδίου του Καρόλου Φίξ στην συνέχεια με επιστολή του στην εφημερίδα.

Αναλυτικά, ως προς  την εν λόγω αντιπαράθεση, βλέπε  Παράρτημα Ι  με τίτλο:  ” Η είσοδος της Εργοστάσια Ζυθοποιίας και Παγοποιίας Μ. & E. Κλωναρίδης Ο.Ε. στην ελληνική αγορά ζύθου. Το τέλος της μονοπωλησης της αγοράς από την Κάρολος Φίξ. Η νεοεισελθείσα από το  πρώτο εξαμήνο της λειτουργίας της διεκδικεί το προβάδισμα στην αγορά ” .

Στο Πανελλήνιον Λεύκωμα Εθνικής Εκατονταετηρίδος 1821-1921 : Η χρυσή βίβλος του ελληνισμού, Ιδιοκτησία και έκδοσις του εκδ. οίκου Ιωάννου Χρ. Χατζηϊωάννου, εν Αθήναις 1922 αναφέρονται τα εξής σχετικά με την ως άνω περίοδο: ” άρχεται δεινός συναγωνισμός, καθ όν τα δύο εργοστάσια Φίξ και Κλωναρίδου παλαίουν αγώνα εξοντώσεως το δε μικρόν εισέτι εργοστάσιον Λορ. Μάμου (σ.σ είχε παντρευτεί την αδελφή του Καρόλου Φίξ) με τας ακό-μα μικράς του δυνάμεις αναγκάζεται να υποχωρήσει, ίνα μη διακινδυνεύση τα κεφάλαιά του, και σταματά αναμένον καλλιτέραν ευκαιρίαν”

ΕΤΟΣ 1906

–   Σχετικά με τον  “Ανταγωνισμό μεταξύ των εργοστασίων παραγωγής ζύθου Μ. & Ε. Κλωναρίδου Ο.Ε. και Καρόλου Ι. Φίξ” κατα την επισκοπούμενη περίοδο στην Ιστορία της Ελληνικής Βιομηχανίας του Γ.Α. Αναστασόπουλου αναφέρονται τα εξής:

Δύο δημοσιεύσεις, αίτινες είδον το φώς εις τας στήλας της εφημερίδος “Ακρόπολις” και προερχόμεναι εκ των δύο ανταγωνιζομένων εργοστασίων ζύθου, μας δίδουν την εικόνα του αγώνος επικρατήσεως, ως και τον βαθμόν προόδου της  Ζυθοποιίας εν Ελλάδι, άν και τα μέσα ταύτα του αχαλινώτου ανταγωνισμού δέν είναι παραδεκτά, ούτε αποτελούν ηθικά ερείσματα προόδου μιας Βιομηχανίας.

Τις εν λόγω δύο  δημοσιεύσεις – επιστολές μαζί με μία  επιπλέον – τρίτη τις έχουμε συμπεριλάβει στο Παράρτημα  ΙΙ με τον τίτλο “Ο πόλεμος του ζύθου με αφορμή την φιάλη”.

ΕΤΟΣ 1907

– Το Σεπτέμβριο άρχισαν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Πέτρου Μάμου και του Σταφιδεμπορικού Οίκου Άμβουργερ, προκειμένου να ιδρύσουν από κοινού στην Πάτρα ένα σύγχρονο Ζυθοποιείο και Παγοποιείο. Ο Πέτρος Μάμος συνέταξε την τεχνοοικονομική μελέτη και το όλο επιχειρηματικό σχέδιο της νέας μονάδος προβαίνοντας, τόσο στον ακριβή σχεδιασμό των αναγκαίων κτηριακών εγκαταστάσεων – βιομηχανοστασίων, όσο και στην περιγραφή του αναγκαίου μηχανολογικού εξοπλισμού και εγκαταστάσεων για την παραγωγή, σε πρώτο στάδιο, 5.000 εκατόλιτρων ή 400.000 οκάδων ζύθου ετησίως και την προοπτική της δυνατότητας προοδευτικής αύξησης της παραγωγικής δυναμικότητος, ώστε αυτή να είναι σε θέση να ανταποκρίνεται στις εκάστοτε μελλοντικές αυξήσεις της ζήτησης. Αφού η εν λόγω μελέτη έτυχε και της έγκρισης του οίκου ‘Άμβουργερ οι διαπραγματεύσεις κατέληξαν στην ίδρυση της «Πατραϊκό Εργοστάσιο Ζυθοποιίας και Παγοποιίας ΜΑΜΟΣ & ΣΙΑ». Ευθύς αμέσως ξεκίνησε και η υλοποίηση του φυσικού αντικειμένου του επιχειρηματι-κού σχεδίου. Δαπάνες σχετικές με την υλοποίηση αυτού άρχισαν το Νοέμβριο του 1907 (η παραγωγή προώθηση και διακίνηση του ζύθου της στην αγορά άρχισε τον Νοέμβριο του 1909).

ΕΤΟΣ 1908

– Στις 26 Μαρτίου 1908 ιδρύθηκε στο Λονδίνο η Μ. & Ε. ΚΛΩΝΑΡΙΔΗΣ LIMITED με κεφάλαιο 160.000 λίρες Αγγλίας. Η εν λόγω εταιρεία αγόρασε το εργοστά-σιο Ζυθοποιίας και Παγοποιίας  της Ομορρύθμου Εταιρείας Μ. & Ε. ΚΛΩΝΑΡΙ-ΔΗΣ Ο.Ε..

– Στις 12.7.1908 ο λογιστής του Τελωνείου Πειραιώς Ν. Ανδριόπουλος κατηγ-γειλε εις το υπουργείον οικονομικών  την Μ. & Ε. Κλωναρίδης Ο.Ε. για παρα-βίαση του φορολογικού νόμου.  ” Έκανε εισαγωγή βύνης στο κατάστημά της από το Τελωνείο Πειραιώς επί τη βάσει παλαιών διπλοτύπων απέναντι των οποίων είχε εισαχθεί ήδη το ανάλογον προς τον καταβληθέντα φόρον ποσόν. Η υπόθεσης ευρίσκεται εις την δικαστικήν οδόν. ” (ΣΚΡΙΠ 2.9.1908)

– 28.8.1908 . Στην  εφημερίδα ΣΚΡΙΠ διαβάζουμε: ” Κατάχρησις εις το Τελω-νείον Πειραιώς. Ζημίαι του Δημοσίου. Ο επί των Οικονομικών Υπουργός κ. Γούναρης διέταξεν όπως ενεργηθή αυστηρά εξέλεγξις προς εξακρίβωσιν του ποσού της εισαγομένης δια του Τελωνείου Πειραιώς πεφρυγμένης κριθής προς παραγωγήν ζύθου. Ενεργηθείσης της εξελέγξεως ταύτης απεδείχθη ότι το κατάστημα Κλωναρίδου εισήγε πεφρυγμένην κριθήν δια των υπαλλήλων της διαμετακομίσεως και διασαφήσεως του Τελωνείου Πειραιώς με διπλότυπα άλλης χρήσεως. Εκ τούτου υπολογίζεται ότι το Δημόσιον εζημιώθη περί τας 30.000 δραχμών.  Αι Ανακρίσεις.  Πώς κατωρθούτο με παρελθούσης χρήσεως διπλότυπα να εισάγηται η κριθή, τούτο θα εξακριβώση το Υπουργείον όπερ ενεργεί ανακρίσεις. Μέχρι τούδε η ευθύνη επιρρίπτεται εις τους τελωνιακούς υπαλλήλους Πειραιώς.”

ΕΤΟΣ 1909

– Νοέμβριος 1909. Εναρξη λειτουργίας της ζυθοποιίας Μάμος & Σια

ΕΤΟΣ 1910

– O Στυλ. Τσοκαρόπουλος προσλαμβάνει στο ζυθοποιείο του γερμανό διπωματούχο ζυθοποιό με προυπηρεσία μεταξύ άλλων και στο Πίλσεν (Βοημί-ας), τον κ. Ερρίκο Κρέτσμαν, στην προσπάθειά του να βελτιώσει την ποιότητα του ζύθου του.                        

ΕΤΟΣ 1911

– Η ζυθοποιία Fernadez – Misrachi & Cie αλλάζει τον τίτλο – επωνυμία της σε  Societe Anonyme  Brasserie  Olympos (Ζυθοποιία Όλυμπος Α.Ε.) . Το  μετοχικό της κεφάλαιο  ανέρχονταν σε  60.000 τουρκικές λί-ρες, που στη συνέχεια αυξήθηκε σε 80.000 λίρες. Την πλειο-ψηφία των μεριδίων κατείχε η ‘’Τράπεζα Θεσσαλονί-κης’’  (Selbnik Bankasι – Banque de Salonique) με ένα ποσοστό περί το 70-75%.

-Ο  ζύθος Κλωναρίδου εξάγεται στην Αλεξάνδρεια -Αίγυπτο.

-Σύλληψη  Ερρίκου Κλωναρίδη λόγω χρεών. Σφράγ-γιση του εργοστασίου. (ΕΜΠΡΟΣ 24.11.1911).

ΕΤΟΣ 1912

– 18.6.1912  Στην εφημερίδα “Ακρόπολις” σχετικά με το σκάνδαλο της κριθής και την Μ.& Ε. Κλωναρίδου αναφέρονται τα εξής: “Το σκάνδαλο της κριθής.Ο ανακριτής κ. Μουστακόπουλος  περατώσας τας ανακρίσεις του επί του σκαν-δάλου της πεφρυγμένης κριθής των αδελφών Κλωναρίδου υπέβαλε την έκθε-σίν του εις τον Εισαγγελέα των Πλημμελειοδικών.

  Δι΄αυτής προτείνεται όπως παραπεμφθούν επί απάτη εις το Κακουργιοδικείον πέντε εν συνόλω τελωνειακοί υπάλληλοι θεωρηθέντες ως συνένοχοι των αδε-λφών Κλωναρίδου κατά των οποίων και απηγγέλθη η σχετική κατηγορία δια-ταχθείσης της προφυλακίσεώς των.”

– Σύμφωνα με αστυνομική διάταξη που εστάλη προς δημοσίευσιν εις την Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ” οι ζυθοπώλαι υποχρεούνται όπως εντός τριών μηνών προμηθευθούν ειδικά ποτήρια των 100 και 200 δραμίων δι΄ών θα πωλούν του λοιπού τον ζύθον.

 Τα νέα ποτήρια θα φέρουν επίσης και στεφάνην μέχρι της οποίας πρέπει να φθάνη ο αφρός του ζύθου”.

-Ίδρυση  στη Θεσσαλονίκη της “Ζυθοποιία Νάουσα, Βιομηχανία Πάγου, Ψυγείων Γεωργιάδης & Σια” (” Brasserie Naoussa, Fabrique de Glaces et Halles Frigorifiques Georgiadis & Cie” )μετά από πρωτοβουλία του Ιορδάνη Γεωργιάδη από την Νεάπολη (Νέβσεχιρ) Καππαδοκίας και συνεργάτες – συμ-μετόχους τους  Ναουσαίους  Γρ. Λόγγος, Νικ. Πλατσιούκα, Γρ. Τσίτση, Κύρ-τση κλπ.

ΕΤΟΣ 1915

– Στην Ελλάδα λειτουργούν οι εξής ζυθοποιίες:
   – Μ. & Ε.  Κλωναρίδης & Σια/Αθήνα
   – Κάρολος  Φίξ/Αθήνα
   – Πέτρος  Μάμος/Πάτρα
   – Ζυθοποιία  Όλυμπος Α.Ε./Θεσσαλονίκη
   – Ζυθοποιία Νάουσα, Βιομηχανία Πάγου, Ψυγείων Γεωργιάδης & Σια/Θεσ-  σαλονίκη.

ΕΤΟΣ 1916

–  15.6.1916 . Στον Κάρολο Φίξ επιβάλεται χρηματικό πρόστιμο 4.015 δρχ. διότι σε σχετικό έλεγχο του ζύθου του από την αρμόδια υπηρεσία ελέγχου τήρησης των διατάξεων του νόμου περί ζυθοποιίας διαπιστώθηκε ότι ” πα-ρείχεν ούτος εις την κατανάλωσιν ζύθον ηλικίας 5 μόνον εβδομάδων απο της κατασκευής του, αντί των υπό του νόμου προβλεπομένων 6 και ότι δια μίαν οκάν ζύθου αντί των υπό του Νόμου οριζομένων, 80 δραμίων βύνης, εχρησιμοποίει μόνον 63,76 δράμια ήτοι επί το έλασσον δράμια βύνης 16,24 εν εκάστη οκά ζύθου”.

–    Ο Παύλος Νιρβάνας, λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Πέτρου Αποστολίδη , αρχίατρος στο Πολεμικό Ναυτικό, δημοσιογράφος και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, λάτρης του ζύθου, σε άρθρο του στην εφημερίδα ΕΣΤΙΑ στις 10.8.1916 με τίτλο  ” Ο κίδυνος της μπύρας”  σχολιάζει την κακής ποιό-τητος  μπύρα  που  προσφέρονταν στην αγορά. Τον πλημμελή έλεγχο της τήρησης της ισχύουσας νομοθεσίας περί ζύθου από τις λειτουργούσες ζυθοποιίες  από τις αρμόδιες προς τούτο κρατικές αρχές με επιβλαβείς συνέπειες για την υγεία του ελληνικού λαού.

Το εν λόγω άρθρο αποτέλεσε την αφορμή νέας σκληρής αντιπαράθεσης,  μέσω ανταλλαγής επιστολών – δημοσιευμάτων  στον τύπο, μεταξύ των ζυθοποιών Μ. & Ε. Κλωναρίδη και του Καρόλου Φίξ,  ως προς το ποιός είναι υπεύθυνος – υπαίτιος για την εν λόγω κατάσταση.

Αναλυτικά, ως προς  την εν λόγω αντιπαράθεση, βλέπε Παράρτημα ΙΙΙ με τίτλο ” Ο κίνδυνος της μπύρας”.

  ΕΤΟΣ 1920

– Μετά  από σχετικές διαπραγματεύσεις  τα ζυθοποιία, “Ζυθοποιία Όλυμπος Α.Ε.” και “Ζυθοποιία Νάουσα  Γεωργιάδης &Σια” αποφάσισαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους και συγχωνεύτηκαν προκειμένου να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά τους, ώστε να είναι σε θέση  να   αντιμετωπίσουν αποτελεσματικότερα  τον οξύ και αθέμιτο ανταγωνισμό εξ Αθηνών . Η επω-νυμία – τίτλος της νέας εταιρείας ήταν “Ηνωμένα Ζυθοποιεία Όλυμπος- Νάουσα Α.Ε.”.

ΕΤΟΣ 1922

– 1η Φεβρουαρίου  1922:   Πεθαίνει  στο Baden της Αυστρίας ο Κάρολος Ιωαν. Φίξ αφήνοντας ως διαδόχους του και συνεχιστές  στην επιχείρησή του τους δύο γιούς του, τον Ιωάννη Καρ. Φίξ ,χημικό  και τον Αντώνη Καρ. Φίξ δικη-γόρο. Από αυτούς ο Ιωάννης Καρ. Φίξ είχε υπό την άμεση εποπτεία του τον τεχνικό τομέα της επιχείρησης , ενώ ο Αντώνης Καρ. Φίξ τον εμπορικό και οικονομικό τομέα (στρατηγικό σχεδιασμό, χάραξη, εφαρμογή της εμπορικής πολιτικής).  Ήταν κυρίως αυτός που μετά τον θάνατο του πατέρα των κατηύ-θυνε  και διοικούσε την επιχείρηση.

Στο έργο τους, οι ως άνω,  συνεπικουρούντο,  όπως και ο πατέρας τους   από  τον Ιάκωβο (Ζάκ) Σκάσση, αδελφό της  μητέρας των, που συνέχισε να κατέχει  την θέση του Γενικού Διευθυντή  της επιχείρησης,  ως  συνεργάτης  της απο-λύτου εμπιστοσύνης των. Την νομική υποστήριξη  της επιχείρησης είχε ανα-λάβει ο γαμπρός του θείου των Θωμά Σκάσση, Ευάγγελος Ρέλλιας, ο οποίος είχε παντρευτεί την κόρη του Θωμά Σκάσση Αλίκη εξαδέλφη των Ιωαννου και Αντωνίου Φίξ.

Με την ανάληψη της διοίκησης της εταιρείας, σε πλήρη σύμπνοια,  έβαλαν σαν πρώτη προτεραιότητά τους την επίτευξη του στόχου και  επιδίωξη του πατέρα τους, επιδίωξη που ανέλαβε να φέρει εις πέρας  ο Αντώνης  Ιωαν. Φίξ σε συνεργασία με τον Ιάκωβο Σκάσση. Αυτή  δεν ήταν  άλλη από το να οδη-γήσουν και εξαναγκάσουν τα ζυθοποιία που έκαναν την εμφάνισή τους στην ελληνική αγορά ζύθου απο το 1903 και μετά να συνεργασθούν  μαζί τους αποδεχόμενα τους όρους συνεργασίας  που αυτοί θα τους υπαγόρευαν. Έτσι θα επετύγχαναν την εκ νέου  μονοπώληση της αγοράς και την επίευξη  και πάλι υπερκερδών .

Τα ζυθοποιεία αυτά ήταν:  Το Ζυθοποιείο και Παγοποιείο των  Μ. & E. Κλω-ναρίδη O.Ε. στην οδό Πατησίων στην Αθήνα που ιδρύθηκε το 1903.  Το Ζυ-θοποιείο και Παγοποιείο του Πέτρου Μάμου στην Πάτρα που άρχισε την λειτουργία του το Νοέμβριο του 1909, αποτέλεσμα της συνεργασίας του Πέτρου Μάμου με τον οίκο Άμβουργερ.   Τα  “Ηνωμένα Ζυθοποιία Όλυμπος – Νάουσα Α.Ε.” στη Θεσσαλονίκη. Τα εν λόγω ζυθοποιία και πρίν την συνέ-νωσή τους,  ως ανεξάρτητες μονάδες,  μετά την απελευθέρωση της Θεσ-σαλονίκης το 1912,  διεκδικούσαν  ήδη, από το 1915, με αξιώσεις μερίδιο της ελληνικής αγοράς ζύθου.

Ο στόχος, τόσο του Καρόλου Ιωαν. Φίξ, όσο και  των γιών του  Ιωάννη και Αντώνη ήταν προφανής, να ξαναεπανέλθουν στην εκ νέου μονοπώληση  εκ μέρους των της ελληνικής αγοράς ζύθου, όπως την είχαν κατά την περίοδο 1882 – 1903.   Χρονική περίοδο  μεγαλύτερη της εικοσαετίας στη διάρκεια της οποίας μονοπωλούσαν κυριολεκτικά την αγορά ελλείψει αξιόλογου ανταγωνι-στή που θα διεκδικούσε με αξιώσεις ικανοποιητικό μερίδιο στην τότε αγορά του ζύθου.

Τον στόχο τους πέτυχαν μέσω:

1. Της διαχρονικής  διαπλοκής  των Φίξ με την  εκτελεστική και πολιτική εξου-σία  της Ελλάδος . Διαπλοκή που τους είχε εξασφαλίσει:

    α.  Καθεστώς ευνοιοκρατίας (υψηλότατη δασμολογική προστασία με απο-τέλεσμα την έμεση κατ΄αυτόν τον τρόπο  απαγόρευση εισαγωγών ζύ-θου ακόμα και όταν κυριολεκτικά ο Φίξ  μονοπωλούσε την αγορά, σκα-νδαλώδεις δανειοδοτήσεις από τις υπό κρατικό έλεγχο τράπεζες, δανει-σμός με εξευτελιστικά χαμηλότοκα επιτόκια, δασμολογικές απαλλαγές ).

  β.Την αναγκαία ασπίδα προστασίας στις παντός είδους παραβατικές πρά-ξεις τους  από την άσκηση της επιχειρηματικής τους δραστηριότητος (μηδενικός ή πλημμελής έλεγχός τους από τις αρμόδιες αγορανομικές   και τελωνιακές  αρχές, φοροδιαφυγή, φοροαποφυγή, αισχροκέρδια κλπ). O πλημμελής έλεγχος από τις αρμόδιες προς τούτο αρχές του κράτους της τήρησης της ισχύουσας νομοθεσίας σχετικά με την ζυθοποιία από τις ζυθοποιίες δημιουργούσε συνθήκες άνισου ανταγωνισμού μεταξύ των επιχειρήσεων που τηρούσαν την νομοθέσία και εκείνων που κατά σύ-στημα παρανομούσαν.

2. Της καταχρηστικής  εκμετάλλευσης της δεσπόζουσας  θέσης (καταστρα-τήγηση αρχών υγιούς ανταγωνισμού) που είχε την εποχή εκείνη η εται-ρεία Κάρολος Φίξ έναντι των άλλων Ζυθοποιείων και κυρίως των μικρό-τερων.  Ζυθοποιεία  ευρισκόμενα το καθένα τους  σε διαφορετική φάση εισόδου, ανάπτυξης  και εδραίωσής  του στην αγορά έχοντας απέναντί τους, ως ανταγωνιστή τους,  μία επιχείρηση που από το 1880 λειτου-ργούσε στην ελληνική  αγορά χωρίς ουσιαστικά  άλλο ανταγωνιστή  μο-νοπωλώντας την.  Μία  αγορά με ελλιπέστατο έως ανύπαρκτο  νομοθε-τικό πλαίσιο, ως προς:

    – Τις τεχνικές και ποιοτικές προδιαγραφές του προίόντος.

    –  Τον έλεγχο εκ μέρους της  πολιτείας  της τήρησης απο τα ζυθοποιία της εκάστοτε ισχύουσας νομοθεσίας περί ζυθοποιίας  .

    –  Τον έλεγχο της ομαλής λειτουργείας  του ανταγωνισμού και της αγοράς,

    με ότι αυτό συνεπάγονταν, τόσο ως προς την ποιότητα του παραγομένου  και προσφερομένου στον καταναλωτή ζύθου, όσο και ως προς την τιμή που κατέβαλε ο καταναλωτής  ζυθοπότης  για την αγορά του.

 Μέσα σαυτό  το μεγάλο χρονικό διάστημα (πέραν  της εικοσαετίας) που ουσιαστικά  μονοπωλούσαν την αγορά  είχαν   συσσωρεύσει τεράστια  υπερκέρδη  και πλούτο,  σε τέτοιο βαθμό, ώστε να είναι σε θέση, με βάση την χρηματοοικονομική τους ισχύ και την διαπλοκή τους με την εκάστοτε πολιτική και εκτελεστική εξουσία,  να παραβαίνουν προκλητικά  τις αρχές του υγιούς ανταγωνισμού. Ήταν σίγουροι ότι οι ανταγωνιστές δεν θα μπορούσαν να τους ακολουθήσουν και να αντέξουν στον πόλεμο αυτό για μεγάλο χρονικό διάστημα. Γνώριζαν ότι και οι έστω προσωρινές και γιαυ-τούς ζημιές, λόγω αυτής της πολιτικής των,  προκειμένου να οδηγήσουν τους ανταγωνιστές τους στην οικονομική καταστροφή,  μετά την εξαφά-νιση των και την εκ νέου επάνοδο στην μονοπώληση της αγοράς εκ μέ-ρους των τα κέρδη τους θα ήταν και πάλι υπερπολλαπλάσια .

Ακολουθούσαν  και εφάρμοζαν πρακτικές, όπως μεταξύ άλλων:

–   Η προσφορά  προϊόντος σε τεχνητά χαμηλή  τιμή, τιμή την οποία δεν μπορούσαν να ανταγωνιστούν οι άλλοι  μικρότεροι νεοεισερχόμενοι στην αγορά παραγωγοί με αποτέλεσμα την απώλεια των  πελατών τους (σε πολλές περιπτώσεις η πώληση σε χαμηλότερη τιμή οφείλονταν και στην μή τήρηση της νομοθεσίας, ως προς τις υποχρεωτικές τεχνικές και ποιοτικές προδιαγραφές του πωλούμενου από τα ζυθοποιεία ζύ-θου).

–  Η προσφορά  ειδικών εκπτώσεων αλλά και  χρημάτων  σε πελάτες ζυθο-πώλες  που αγόραζαν  και πωλούσαν  αποκλειστικά και μόνο τα προϊόν-τα  τους.

    –   Άρνηση στο να προμηθεύσουν ζυθοπώλες  που προσέφεραν και προϊό-ντα των ανταγωνιστών τους.

–  Προωθητικές  ενέργειες οι οποίες λειτουργούσαν  ως εκπτώσεις πίστεως με στόχο  την απόσπαση χονδρεμπόρων ζύθου  και ζυθοπωλών από αν-ταγωνιστικά  ζυθοποιεία, ώστε αυτοί να διακινούν μόνον τα προϊόντα της Φίξ κλπ κλπ.

ΕΤΟΣ 1925

– Η Φίξ αγοράζει  μεγάλη έκταση στη Πάτρα/ Άνθεια για την δημιουργία ζυθο-εργοστασίου προκειμένου να ανταγωνιστεί τον Πέτρο Μάμο (πρόκειται για το οικόπεδο όπου σήμερα είναι εγκατεστημένη η Praktiker στην Πάτρα).

ΕΤΟΣ 1926

– Αποτέλεσμα  της εφαρμογής  πρακτικών, όπως  μεταξύ άλλων οι προαναφε-ρθείσες,  εκ μέρους της εταιρείας Φίξ  ήταν  ότι τον Ιούλιο του  1926 οι Εται-ρείες “Κάρολος Φίξ”  και “Γ.Κ. Δρακούλης & Σια” (διάδοχος εταιρεία της Μ. & E Κλωναρίδης Α.Ε. Εργοστάσια Ζυθοποιίας και Παγοποιίας)  συνεπτύχθηκαν εις μίαν και μόνην υπό την κοινήν επωνυμίαν “Κάρολος Φίξ” και την γενικήν ενι-αίαν διεύθυνσιν των κ.κ. Ιωάννου Κ. Φίξ και Αντωνίου Κ. Φίξ (σύμφωνα με το  τότε Δελτίο Τύπου της Κάρολος Φίξ).

  Ειδικότερα  η Ομόρρυθμη Εταιρεία  “Υιοί Καρόλου Φίξ Ο.Ε.” την οποία είχαν συστήσει  οι Ιωάννης και Αντώνιος Φίξ  συγχωνεύτηκε με την Ομόρρυθμο Εταιρεία Γ.Κ. Δρακούλης & Σια   (πρώην Μ. & E. Κλωναρίδης Α.Ε. Εργοστάσια Ζυθοποιίας και Παγοποιίας) και συνέστησαν την Κάρολος Φίξ Α.Ε. Βιομηχανία Ζύθου, Βύνης, Πάγου και Ανθρακικού Οξέως (στις 20 Σεπτεμβρίου 1927 δη-μοσιεύτηκε  εις  το υπ΄αριθμ. 62 φύλο του δελτίου Ανωνύμων Εταιρειών το καταστατικό της Ανωνύμου Εταιρείας Ζυθοποιίας, Βυνοποιίας και Παγοποιίας Κάρολος Φίξ).

  Η ως άνω συγχώνευσης είχε σαν αποτέλεσμα την  περαιτέρω ενίσχυση της δεσπόζουσας θέσης της Κάρολος Φίξ Α.Ε. εις βάρος του ελεύθερου αντα-γωνισμού, των καταναλωτών και των δύο άλλων ακόμα ανεξάρτητων ζυθο-ποιείων δηλαδή των  Ηνωμένων Ζυθοποιείων Όλυμπος Νάουσα Α.Ε. και της Ζυθοποιείας του Πέτρου Μάμου.

ΕΤΟΣ 1927

  Η  Κάρολος  Φίξ Α.Ε.,  αφού πρώτα  μετά  από σχετικές διαπραγματεύσεις  ανέθεσε την αντιπροσωπεία των  προϊόντων της στη Θεσσαλονίκη  στα Ψυγεία Χαριλάου, εντατικοποίησε  τον άγριο ανταγωνισμό τιμών  και προσφορών προς τους ζυθοπώλες κλπ με τα “Ηνωμένα Ζυθοποιία Όλυμπος – Νάουσα Α.Ε.”   στη Θεσσαλονίκη και γενικά στη Βόρεια Ελλάδα με στόχο να τα υποχρεώσει  να συνεργασθούν και συγχωνευτούν μαζί της και πάλι σύμφωνα με τους όρους της.

  Επίσης στην  Πάτρα η Κάρολος Φίξ Α.Ε. προέβαινε σε συνεχείς υποτιμήσεις της  αξίας του ζύθου της προκειμένου να δημιουργεί προβλήματα στον Πέτρο Μάμο.

  Στην εφημερίδα  “ΝΕΟΛΟΓΟΣ” των Πατρών στις 14 Δεκεμβρίου 1927  διαβά-ζουμε σε  σχετική  διαφημιστική καταχώρησή  της Κάρολος Φίξ Α.Ε.  .

  ” Ο ΖΥΘΟΣ  ΦΙΞ

  ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ  ΥΠΟΤΙΜΗΣΙΣ ΤΟΥ

  Ο ενταύθα  αντιπρόσωπος των εργοστασίων  ζυθοποιίας Φίξ κ. Ανδρ. Τσακα-σιάνος  προέβη εις έκπτωσιν της τιμής  του πανελληνίου φήμης ζύθου  τούτων κατά 45 λεπτά το κιλόν  δια τα κέντρα άτινα τον  καταναλίσκουν

  Κατόπιν τούτου τα εν λόγω κέντρα της πόλεώς μας υπεβίβασαν την τιμήν του ποτηρίου μπύρας Φίξ κατά 20 λεπτά και 30 λεπτά το μπυράκι. Περί της ποιότητος του ζύθου Φίξ περιττεύει πας έπαινος, η δέ υποτίμησίς του αύτη εγένετο δια το κοινόν, ίνα κατά τας επερχομένας εορτάς δυνηθή τούτο να προμηθευθή την μπύραν του ευχερέστερον και εκτιμήση ούτω, τόσον την αξίαν της ποιότητός της, όσον και την σημασίαν της αποφάσεως περί υποτι-μήσεώς της.

ΕΤΟΣ 1928

– Όλες οι  ακολουθηθείσες και εφαρμοσθείσες   αθέμιτες πρακτικές εκ μέρους της Α.Ε. Κάρολος Φίξ προς εξαφάνιση των ανταγωνιστών της  από την ελ-ληνική αγορά ζύθου ουδεμία σχέση είχαν με τις αρχές του  υγιούς  αντα-γωνισμού.

  Αυτές οι  πρακτικές,  όπως μεταξύ άλλων  οι πιο πάνω αναφερθείσες,   είχαν σαν αποτέλεσμα η Α.Ε.  Κάρολος Φίξ  να πετύχει τον Ιανουάριο του 1928,  μετά από διαπραγματεύσεις με τον Ιορδάνη Γεωργιάδη που εκπροσωπούσε τους μετόχους της εταιρείας ” Ηνωμένα Ζυθοποιία Όλυμπος – Νάουσα Α.Ε”,  την συγχώνευση δι΄απορροφήσεως και της  εν λόγω εταιρείας  από την Α.Ε. Κάρολος Φίξ (στους μετόχους της απορροφηθείσης  δόθηκαν μετοχές της Φίξ).

  Η πιο  πάνω, δεύτερη εντός διετίας, συγχώνευσης  δι απορροφήσεως ζυθο-ποιίας απο  την ζυθοποιία Κάρολος Φίξ  Α.Ε. είχε σαν αποτέλεσμα η  Κάρολος  Φίξ Α.Ε να  ξαναγίνει  ουσιαστικά μονοπωλητής της ελληνικής αγοράς ζύθου.

Έτσι  στον οικονομικό και πολιτικό τύπο  στις  24.3.1928 διαβάζουμε:

“ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΗ Η ΤΙΜΗ ΤΗΣ ΜΠΥΡΑΣ

  ΕΞΕΤΑΣΙΣ ΥΠΟ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

 Το Υπουργείον  των Εσωτερικών κατήρτισεν επιτροπήν  αποτελουμένην από τους κ.κ.  Πηρουνάκην, Τυπάλδον, Κυπαρισσιώτην και Πανόπουλον (χημικόν) ίνα προβή αύτη εις έλεγκχον δια την εξακρίβωσιν της τιμής της μπύρας. Το Υπουργείον των Εσωτερικών κατήρτισε την επιτροπήν ταύτην διότι έχει την υπόνοιαν ότι μετά την συγχώνευσιν όλων των ζυθοποιητικών εργοστασίων της Ελλάδος εις το ζυθεργοστάσιον Φίξ η τιμή της μπύρας είναι υπερβολική και πρέπει να ελαττωθή.

  Οι διευθύνοντες  όμως το εργοστάσιον απειλούν  ότι εν πάση περιπτώσει άν  υποτιμηθή ο ζύθος θα εξαντλήσουν  τα υπάρχοντα αποθέματα με  την προ-σδιορισθησομένην τιμήν και θα παύσουν του λοιπού να παράγουν.”

– Δια διατάγματος καθίσταται υποχρεωτική η απασχόληση χημικού στις ζυθο-ποιίες  και βυνοποιία.

– Η ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΖΥΘΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ 1922 – 1928

ΕΤΟΣ

ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ  ΣΕ ΕΚΑΤΟΛΙΤΡΑ

1922

                73.445

1923

                59.051

1924

                98.374

1925

              121.230

1926

                92.167

1927

                98.586

1928

                77.360

ΕΤΟΣ 1929

– Τον  Ιούλιο  του 1929  η Κάρολος Φίξ Α.Ε.  και ο Ιωάννης Καρ. Φίξ προσωπικά έγιναν συμμέτοχοι  στην Πέτρος Μάμος Α.Ε. .

ΕΤΟΣ 1930

– Στο επιστολόχαρτο  της  ΚΑΡΟΛΟΣ ΦΙΞ Α.Ε.  του  έτους  1930 αναφέρονται τα εξής:

” ΚΑΡΟΛΟΣ  ΦΙΞ”

ΑΝΩΝ. ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑΣ – ΒΥΝΟΠΟΙΙΑΣ – ΠΑΓΟΠΟΙΙΑΣ”

(ΕΤΑΙΡΕΙΑ “ΚΑΡΟΛΟΣ  ΦΙΞ” – ΕΤΑΙΡΕΙΑ Γ.Κ. ΔΡΑΚΟΥΛΗΣ & ΣΙΑ – Α.Ε. ΟΛΥΜΠΟΣ – ΝΑΟΥΣΑ)

ΜΕΤΟΧΙΚΟΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ  ΕΞ ΟΛΟΚΛΗΡΟΥ ΚΑΤΑΒΕΒΛΗΜΕΝΟΝ ΔΡΑΧΜΑΙ 75.000.000

                                    ΕΔΡΑ ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ

                                ΟΙΚΟΣ ΙΔΡΥΘΕΙΣ ΤΩ 1864

   ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΑ: ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ, ΤΗΛΕΓΡ. ΔΙΕΥΘΥΝΣΙΣ: ΚΑΡΟΛΟΣ ΦΙΞ, ΑΘΗΝΑΣ   ΤΗΛΕΦ.  6-65

                         ΕΝ ΘΕΣ/ΝΙΚΗ, ΤΗΛΕΓΡ. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΚΑΡΟΛΟΣ  ΦΙΞ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΝ  ΤΗΛΕΦ. 2-64

               ΓΡΑΦΕΙΑ ΦΟΡΤΩΣΕΩΝ ΕΝ ΠΕΙΡΑΙΕΙ: ΦΙΛΩΝΟΣ 26, ΤΗΛΕΦ.  3-66

                              ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΙΣ: ΑΘΗΝΑΙ, ΛΕΩΦΟΡΟΣ ΣΥΓΓΡΟΥ

      ΕΤΟΣ 1932

– Το Φεβρουάριο του  1932 η Πέτρος Μάμος Α.Ε. αναστέλει  την ζυθοποίηση και επικεντρώνει τη δραστηριότητά της, στον κλάδο της Παγοποιίας και των Ψυγείων για την ψύξη και συντήρηση παντός είδους τροφίμων.

ΕΤΟΣ 1943

– Στις 8 Αυγούστου 1943 πεθαίνει ο Ιωάννης Καρ. Φίξ.  Μετά το γεγονός αυτό ο Αντώνης Ιωαν. Φίξ κατορθώνει να συγκεντρώσει στο πρόσωπό του την εμπιστοσύνη της πλειοψηφίας των μετόχων της  Κάρολος Φίξ Α.Ε. αποφα-σίζων και ασκών ουσιαστικά  μόνος και κατά βούληση την διοίκηση της εται-ρείας.  Στην συνέχεια αρχίζουν οικογενειακές έριδες μεταξύ Αντωνίου Φίξ και της οικογένειας του αποθανόντος αδελφού του (κατ΄ουσίαν με την Μαριάννα χήρα Ιωάννη Φίξ), ως προς την άσκηση της διοίκησης της εταιρείας.

ΕΤΟΣ 1950

–   Οι έριδες είχαν ως κατάληξη το 1950 η Μαριάννα Γαρουφαλιά, πρώην χήρα του Ιωάννη Καρ. Φίξ, να αναλάβει αυτή την  διοίκηση της εταιρείας . Αυτό έγινε , αφού προηγουμένως, με επιμονή και υπομονή, είχε κατόρθωσε να κερδίσει την εμπιστοσύνη στο πρόσωπό της και άλλων μετόχων, όπως ο Ιορδάνης Γεωργιάδης  και ο Έκτορας Δρακούλης,  συγκεντρώνοντας έτσι αυτή την πλειοψηφία των μετοχών.  Αναλαμβάνοντας  την διοίκηση της εταιρείας  οδήγησε τον Αντώνη Ιωαν. Φίξ στην έξοδο από αυτήν.

    Στην  επίτευξη του στόχου της είχε την υποστήριξη  και βοήθεια του νέου συζύγου της Πέτρου Γαρουφαλιά τον οποίο παντρεύτηκε το 1946, εξαι-ρετικό νομικό εμποριολόγο και άριστο γνώστη του Ν. 2190 /1929 περί Ανω-νύμων Εταιρειών, ανερχόμενο πολιτικό ο οποίος πέραν των άλλων τις εξα-σφάλισε και τις απαραίτητες διασυνδέσεις με το πολιτικό σύστημα και την εκτελεστική εξουσία της χώρας.

    Στην συνέχεια  τοποθέτησε  στην θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου τον   γιό   της Κάρολο Ιωαν. Φίξ Χημικό Μηχανικό.

    Σχετικά  με τα πιο πάνω ο Ροδόλφος Γουλιέλμου Φίξ στο βιβλίο του στην σελίδα 25 αναφέρει σχετικά: ” Ο Ιωάννης Καρόλου Φίξ πεθαίνει το 1943 και την διαχείριση του εργοστασίου αναλαμβάνει ο αδερφός του Αντώνης Κα-ρόλου Φίξ. Μετά τον γάμο της χήρας και κληρονόμου του Ιωάννη, Μαριά-νθης, με τον πολιτικό και μετέπειτα υπουργό Εθνικής Αμύνης Πέτρο Γαρου-φαλιά, το 1946, δημιουργείται κλίμα διχόνοιας μεταξύ του Αντώνη από την μία και της χήρας και των παιδιών του Ιωάννη από την άλλη.”

  Η αντίδραση του αποκελισθέντος   από την διοίκηση της εταιρείας  Κάρολος   Φίξ Α.Ε. Αντωνίου  Ιωαν. Φίξ ήταν:

  – Το 1950 να  ιδρύσει την “Ζύθος – Βύνη – Ψύχος   Α.Ε.”.

      Σε οικόπεδο συνολικής έκτασης 25 στρεμμάτων ευρισκόμενο στην οδό Πέτρου Ράλλη 24 στο Ρούφ/Αθήνα  κατασκευάστηκε και λειτούργησε αρχικά εργοστάσιο κατασκευής πάγου (παγοκολόνες)  και ψυκτικές απο-θήκες – θάλαμοι  για την συντήρηση τροφίμων. Στη συνέχεια  η εταιρεία αυτή μετονομάστηκε  σε “Ελληνική Βιομηχανία Ψύχους και Συντετηρη-μένων Τροφών Α.Ε.” εν όψει της ίδρυσης άλλης  εταιρείας εκ μέρους του Αντωνίου Ιωαν. Φίξ με αντικείμενο την την ζυθοποίηση.

–   Το 1960 σε συνεργασία με τον Αντώνη Χανδρή, της γνωστής  εφοπλιστι-κής οικογένειας, ίδρυσαν την Ελληνική Ζυθοποιία Α.Ε. – Μπύρα Α. Στην εν λόγω εταιρεία συμμετείχαν  ο Αντώνιος Ιωαν. Φίξ μεσω της “Ελληνική Βιομηχανία Ψύχους και Συντετηρημένων Τροφών Α.Ε.”  η οποία κατείχε και την πλειοψηφεία των μετοχών στη νέα εταιρεία και ο Αντώνιος Χαν-δρής.

    Η  εταιρεία εγκαταστάθηκε στην  ίδια έκταση – χώρο με την “Ελληνική  Βιομηχανία Ψύχους και Συντετηρημένων Τροφών Α.Ε.” στην οδό Πέ-τρου Ράλλη 24 στο Ρούφ/Αθήνα και άρχισε την λειτουργία της την άνοι-ξη του 1961.

– Τον Μάιο του 1950 τέθηκε σε επαναλειτουργία ο  κλάδος της ζυθοποίησης της  εταιρείας “Πέτρος Μάμος Α.Ε. – Πατραϊκό Εργοστάσιο Ζυθοποιίας και Παγοποιίας”   .

ΣΥΝΤΟΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ:

– Κάρολος Φίξ Α.Ε.

–  Ζυθοποιία Λορέντζου Μάμου

– Ζυθοποιία Όλυμπος Α.Ε.

– Ζυθοποιία  Στυλιανού Τσοκαρόπουλου

– Εργοστάσια  Ζυθοποιίας και Παγοποιίας Μ. & E. Κλωναρίδης Α.Ε. και στην συνέχεια “Γ.Κ. Δρακούλης & Σια”

– Πέτρος Μάμος Α.Ε. – Πατραϊκό Εργοστάσιο Ζυθοποιίας και Παγο-ποιίας

– Ζυθοποιία Νάουσα, Βιομηχανία Πάγου, Ψυγείων Γεωργιάδης & Σια

– Ηνωμένα Ζυθοποιεία Όλυμπος- Νάουσα Α.Ε.

Κάρολος Φίξ Α.Ε.

Ο  Ιωάννης Γεωργ. Φούξ (Johann Georg Fuchs), μετέπειτα Φίξ, ήρθε στην Ελ-λάδα το 1850 σε ηλικία 18 ετών προκειμένου να επισκεφθεί τον πατέρα του Γεώργιο Ιωάν. Φίξ.( Georg Johann Fuchs), ο οποίος ήταν μεταλλειολόγος στο επάγγελμα και ήρθε στην Ελλάδα το 1835 βάσει της συνθήκης του 1834 με-ταξύ Ελλάδος και Βαυαρίας και εργάστηκε στα μεταλλεία της Κύμης και του Λαυρίου.

 Ήταν πρωτότοκος  γιός του Γεώργιου Ιωάν. Φούξ. Γεννήθηκε στις  3 Ιουνίου 1832 στο Mühldorf am Inn της Βαυαρίας και πέθανε στην Αθήνα στις 26 Οκτωβρίου του 1895. Την ημέρα της άφιξής του στην Αθήνα δολοφονήθηκε απο ληστές ο πατέρας του “έξωθι του χωρίου Χαλάνδρι της Αττικής καθ΄ήν ημέραν παρέλαβεν τον αφιχθέντα πρωτότοκο υιόν του εκ Βαυαρίας (Aschaf-fenburg) και τον οδήγει εις την οικίαν των εν Ηρακλείω της Αττικής” .

Καταρχήν προσελήφθη και εργάστηκε ως οικονόμος του οίκου συντηρήσεως των ανακτόρων του βασιλιά Όθωνα μέχρι την εκθρόνισή του το 1862.

 Μετά την εκθρόνιση του Όθωνα εργάστηκε στο ζυθοποιείο του Μέλχερ (Mel-cher) στο Ηράκλειο Αττικής. Στο ζυθοποιείο αυτό έμαθε από τον Μέλχερ την τέχνη της ζυθοποιίας. Την εποχή εκείνη, εκτός του ζυθοποιείου του Μέλχερ υπήρχαν και άλλα γερμανικά ζυθοποιία στην Αθήνα όπως του Φίσερ (Fischer) στα Πατήσια το οποίο αργότερα περιήλθε στον ζυθοποιό Όσκαρ Κλάιν ( Oskar Klein) και τους κληρονόμους του, του Μπάχαουερ (Bachauer), του Βάβεκ (Waweck) και του Ζέλ ( Seel).

Το 1852 παντρεύτηκε  την Μαρία – Εύα  Άμεραιν που  είχε γεννηθεί  στη Βαυ-αρία το 1827 και ήταν κόρη του επίσης αποίκου και εύπορου γεωκτήμονα Johann Amerein.

Ο Ιωάννης με την Μαρία – Εύα απέκτησαν πέντε  παιδιά: τον Λουδοβίκο (1853 – 1929), την  Ελίζα (1858 – 1912), τον Γουλιέλμο (1860 – 1891), την Άννα (1863 – 1923)  και τον Κάρολο (1865 – 1922).

ΕΤΟΣ 1866

Το 1866 μετά τον  θάνατο του Mέλχερ αγόρασε το ζυθοποιείο του Μέλχερ από τους κληρονόμους  του.

Η εταιρεία Κάρολος Φίξ Α.Ε. προήλθε και ήταν η συνέχεια του μικρού χειρο-κίνητου ζυθοποιίου – ζυθοπωλείου το οποίο ο Ιωάννης Γεωργ. Φίξ λειτούργησε καταρχήν στο Παλαιό Ηράκλειο Αττικής.

Το  Ζυθοποιείο – Ζυθοπωλείο του στο Παλαιό Ηράκλειο και στην συνέχεια στο Κολωνάκι  επισκέπτονταν, τόσο τα μέλη της βαυαρικής κοινότητας στην Αθή-να, προκειμένου να απολαύσουν εκεί επιτόπου ή να αγοράσουν για το σπίτι τους  το αγαπημένο ποτό της πατρίδος τους αλλά και πολλοί  Έλληνες που άρχισαν καταρχήν να δοκιμάζουν και στη συνέχεια να αγαπούν το ποτό αυτό . Είχε μεγαλύτερη εμπορική επιτυχία σε σχέση με τα άλλα γερμανικά ζυθοποιία που λειτουργούσαν τότε στην Αθήνα και οι εργασίες του είχαν συνεχή ανοδική τάση.

ΕΤΟΣ 1880

Το  1880,  ο  Ιωάννης  Γεωργ. Φίξ  εργατικός , φιλοπρόοδος και οραματιστής, διαβλέποντας την εξέλιξη του κλάδου,  αγόρασε ένα μεγάλο κτήμα στην θέση Γαργαρέτα επί της οδού Φαλήρου και αργότερα Συγγρού. Εκεί έκτισε και εξό-πλισε με τον απαραίτητο  εξοπλισμό  που  εισήγαγε από την Γερμανία, ένα  νέο σύγχρονο  για την εποχή του ζυθοποιείο – ζυθοπωλείο.

Στο  ίδιο κτήμα  έκτισε επίσης κατοικίες , τόσο για  τον ίδιο, όσο και για τους δύο γιούς του,  συνεργάτες και βοηθούς του, Λουδοβίκο και Κάρολο και τις οικογένειές τους.

Μ ε την επένδυση στο νέο ζυθoεργοστάσιο  ο Ιωάννης Γεωργ. Φίξ  δημιού-ργησε την υποδομή και τις προϋποθέσεις για την παραπέρα ανάπτυξη της ζυθοποιίας του στην ελληνική αγορά ζύθου, διότι μέσω αυτής της επένδυσης απέκτησε ένα σημαντικότατο  ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι των άλλων τότε συναδέλφων –  ανταγωνιστών του την εποχή εκείνη  και αυτό δεν ήταν άλλο από το ότι αυτός πρώτος πέρασε από το επίπεδο της  χειροτεχνικής, ως επί το πλείστον έως τότε παραγωγής ζύθου,  σε εκείνο της βιομηχανικής.  

ΕΤΟΣ 1895

Ο  Ιωάννης  Γεωργ. Φίξ  πέθανε στις 14.10.1895 χωρίς να αφήσει διαθήκη.

Το εν λόγω   ζυθoεργοστάσιο – ζυθοπωλείο επί της οδού Φαλήρου και μετέ-πειτα Συγγρού  κληρονόμησε αποκλειστικά και  μόνο  ο μικρότερος γιός του Κάρολος Ιωαν. Φίξ .

 Σχετικά  με τον αποκλεισμό του Λουδοβίκου  Ιωάννου Φίξ από την κληρο-νομιά  που άφησε μετά θάνατο ο  πατέρας  του Ιωάννης Γεωργίου  Φίξ  και ειδικότερα  από  την συμμετοχή του στην κληρονομία του εργοστασίου στην οδό Φαλήρου και αργότερα Συγγρού, ο δισεγγονός του Ροδόλφος Γουλιέλμου Φίξ, στο βιβλίο του στην σελίδα 17- 19,  αναφέρει τα εξής:

“Στην οικογένεια  ήταν γνωστό ότι ανάμεσα στους  δύο αδερφούς, Λουδο-βίκο και Κάρολο υπήρχε μόνιμη διχόνοια. Η διχόνοια αυτή δυνάμωνε και λόγω της υπερβολικής αγάπης της μητέρας τους, Μαρίας – Εύας προς τον μικρό της γιό Κάρολο και των συνεχών προσπαθειών των δύο να διώξουν τον Λουδοβίκο από την πατρική επιχείρηση και περιουσία.”

Το 1880, την ίδια χρονιά που ο Ιωάννης Γεωργ. Φίξ αγόρασε το κτήμα στην θέση Γαργαρέτα επί της οδού Φαλήρου, αργότερα Συγγρού,  όπου στη συνέχεια έκτισε το νέο ζυθoεργοστάσιο,  ο Ιωάννης Φίξ και η σύζυγός του Μαρία  – Εύα δώρισαν στον πρωτότοκο γιό τους Λουδοβίκο την πατρογονική οικία στο Παλαιό Ηράκλειο. Αυτή ήταν περιτειχισμένη και με δύο στρέμματα κήπο, νοτιοανατολικά του Αγίου Λουκά. Του δώρισαν  επίσης αγρούς συνο-λικής έκτασης τριάντα στρεμμάτων καθώς και αμπελώνα  τριών στρεμμά-των.

 Το δωρητήριο  αυτό, υπ΄αριθμ 4640 της 22.2.1880 του συμβολαιογράφου Αθηνών Γ. Μπουρνιά, περιελάμβανε  όμως τον εξαιρετικά επαχθή όρο, δη-λαδή την παραίτηση  του  Λουδοβίκου  από κάθε άλλο δικαίωμα ή απαίτηση  επί της πατρικής περιουσίας.

Ειδικότερα, στο  δωρητήριο αναφέρονται επί λέξει τα εξής: ” … Ο δε Λουδο-βίκος  Ι. Φίξ ωμολόγησεν ότι εδέχθη την δωρεάν ταύτην του τε πατρός και μητρός του μετά θάνατον αυτών ευγνομώνως  παρέλαβεν άπαντα   τα δω-ρηθέντα εις την κατοχήν και κυριότητά του, ομολογήσας ότι παραιτείται επί της λοιπής πατρομητρικής περιουσίας δικαιώματός του αναγνωρίζων ότι δια της παρούσης δωρεάς ικανοποιήθη αρκούντως.”

Με δεδομένο πρώτον, τις εξαιρετικά καλές σχέσεις  του πατέρα Ιωάννη και του πρωτότοκου γιού του Λουδοβίκου και, δεύτερον την  ελάχιστη αξία των δωρηθέντων σε σχέση με το σύνολο της πατρικής περιουσίας, δύσκολα ερμηνεύεται αυτή η συμφωνία. Όπως, όμως, αναφέρεται στο συμβολαιο-γραφικό έγγραφο , οι τρείς συμβαλλόμενοι υπέγραψαν “γερμανιστί”  και κανένας τους δεν ήξερε ελληνικά, ενώ οι προθέσεις της Μαρίας – Εύας και του Καρόλου ήταν γνωστές” (Ροδόλφος Γουλ. Φίξ σελίδα 18).

Όπως επίσης αναφέρει ο Ροδόλφος Γουλιέλμου Φίξ  στην σελίδα 19  “Τότε, κατά την  ανάγνωση του κληρονομητηρίου  του  Ιωάννη Γεωργ. Φίξ, στο σπίτι του  Καρόλου Ιωαν. Φίξ στην οδό Καρνεάδου  παρόντων των συμβο-λαιογράφων , πληροφορήθηκε ο Λουδοβίκος τους όρους της παλιάς δωρεάς των γονέων του και τον αποκλεισμό του από την λοιπή πατρική περιουσία και θέλησε να πέσει από το παράθυρο. Τον έσωσαν την τελευταία στιγμή.”

Λουδοβίκος  Ιωάννου Φίξ

16.Σεπτεμβρίου 1853 – 16 Σεπτεμβρίου 1929

Μετά την  ενηλικίωσή του  βοηθούσε τον πατέρα του  στη λειτουργία του  ζυθοποιείου – ζυθοπωλείου.

Στη συνέχεια ο  πατέρας του του  δώρισε  ένα  ακίνητο στο Κολωνάκι απο-τελούμενο  από ένα   ζυθοποιείο – ζυθοπωλείο και μία κατοικία ευρισκομένων επί της οδού Τιμολέοντος (σήμερα Υψηλάντου) 7 και Πατριάρχου Ιωακείμ .

Ο Λουδοβίκος Ιωαν. Φίξ το 1879 παντρεύτηκε την Ιωάννα το γένος Ιωσήφ Βάγγερ με την οποία  επέκτησαν επτά παιδιά: την Άννα το 1880, την Μαρίκα το 1885, τήν Λίζα το 1889, τον Ιωάννη το 1891, τον Γουλιέλμο το 1896, τον Όθωνα το 1898 και την Σοφία το 1905.

Το 1896 μετά την  αποχώρισή του από το πατρικό  ζυθοποιείο και την κα-τοικία του  στη Συγγρού ο Λουδοβίκος με την  οικογένεια του επέστρεψε στο  Κολωνάκι, στην οδό Τιμολέοντος 7, όπου και το παλαιό σπίτι του συνεχίζο-ντας να παράγει και να πωλεί  μπύρα στο ζυθοποιείο –  ζυθοπωλείο του στο ίδιο ακίνητο.

 Λόγω του  άνισου ανταγωνισμού,  ιδίως με  το μεγάλο  ζυθεργοστάσιο του  αδελφού του Καρόλου που αυτός  κληρονόμησε από τον πατέρα τους, το 1906 αναγκάστηκε να πουλήσει το ζυθοποιείο του και να εγκατασταθεί  στο Παλαιό Ηράκλειο όπου ασχολήθηκε με την εκμετάλλευση των κτημάτων του, μεταξύ άλλων και με την οινοποιία.

 Κάρολος  Ιωάννου Φίξ

4 Νοεμβρίου  1865 – 1 Φεβρουαρίου 1922

Και αυτός μετά την ενηλικίωσή του βοηθούσε τον πατέρα του στην άσκηση της επιχειρηματικής του δραστηριότητας  (παραγωγή και πώληση ζύθου).

Στην συνέχεια ο πατέρας  του του δώρισε  την οικία και το ζυθοποιείο – ζυθοπωλείο που βρίσκονταν  επί της οδού Καρνεάδου και Ηροδότου στο Κολωνάκι.

Το 1890 ο Κάρολος  Ιωαν. Φίξ παντρεύτηκε την Υακίνθη, το γένος Αντωνίου Σκάσση  γεννημένη  το 1876 στη Σύρο. Απέκτησαν επτά παιδιά: την Μαρία το 1892, τον Ιωάννη το 1893, την Μπιάνκα το 1896 τον Αντώνη το 1898, την Φανή το 1901, την Έλλη το 1902 και την Βιλελμίνη1903 .

Μετά τον  θάνατο του πατέρα του το 1895 και  την αποχώρηση του αδελ-φού  του Λουδοβίκου από το ζυθεργοστάσιο  της οδού Φαλήρου και μετέ-πειτα  Συγγρού, αποχώρηση  που ήταν  αποτέλεσμα του αποκλεισμού του  από την κληρονομιά  που άφησε  μετά τον θάνατό του ο πατέρας του, κατά τον τρόπο που περιγράψαμε πιο πάνω,  ο Κάρολος Ιωαν. Φίξ   συνεχίζει μόνος του πλέον  την λειτουργία του ζυθoεργοστασίου.  Ως κύριο συνεργά-τη του είχε τον Ιάκωβο Σκάσση αδελφό της γυναίκας του Υακίνθης.

ΕΤΟΣ 1899

Ο Κάρολος Ιωαν. Φίξ κατηγορείται για λαθρεμπορία ζύθου.

ΕΤΟΣ 1902

 Ενόψει της   λειτουργίας και της εισόδου  στην αγορά  (1903) της νέας μεγά-λης σύγχρονης ζυθοβιομηχανίας των αδελφών Κλωναρίδη ο Κάρολος Φίξ, προκειμένου να αντιμετωπίσει τον επερχόμενο ανταγωνισμό σε επίπεδο ποιότητας προίόντος, εκσυγχρονίζει τον μηχανολογικό εξοπλισμό παραγω-γής ψύχους του εργοστασίου του. Με την επένδυση αυτή απέβλεπε στην  επίτευξη ικανοποιητικής  ψύξης, τόσο των ήδη υπαρχόντων θαλάμων ζύμω-σης και σίτευσης, όσο καιτων νέων που προγραμμάτιζε προκειμένου να βε-λτιώσει την ποιότητα του προϊόντος του. Το νέο εξοπλισμό εισήγαγε από την Γερμανία. Επίσης προσέλαβε γερμανό διπλωματούχο ζυθοποιό ο οποίος ανέλαβε την παραγωγή.

ΕΤΟΣ 1922

Την 1η Φεβρουαρίου 1922 πεθαίνει στο Baden της Αυστρίας ο Κάρολος Ιωαν. Φίξ αφήνοντας ως διαδόχους του και συνεχιστές  στην επιχείρησή του τους δύο γιούς του, τον Ιωάννη Καρ. Φίξ, χημικό  και τον Αντώνη Καρ. Φίξ δικηγόρο.

Ιωάννης Καρ. Φίξ

8 Οκτωβρίου  1893 – 8 Αυγούστου 1943

Σπούδασε χημικός και στην συνέχεια εισήλθε στην επιχείρηση του πατέρα του Καρόλου Ιωαν. Φίξ , παραγωγή και διάθεση ζύθου και πάγου.

Παντρεύτηκε την  Μαριάνθη το γένος Γεωργίου Αριστ. Μουστάκα τραπεζίτη με καταγωγή από την Άνδρο, εκ των συνιδρυτών της Κεντρικής Τράπεζας της Ελλάδος και της Ασφαλιστικής Εταρείας “Κυκλαδική”,   με την οποία απέκτησαν τρία τέκνα, τον Κάρολο (γεν.1927), την Υακίνθη (γεν. 1930) και τον Γεώργιο (γεν. 1933).

Αντώνιος  Καρ. Φίξ

1898 – 20.01.1962

Σπούδασε νομικά και στην συνέχεια εισήλθε στην επιχείρηση του πατέρα του Καρόλου Ιωαν. Φίξ , παραγωγή και διάθεση ζύθου και πάγου.

Παντρεύτηκε την  Έλλη το γένος Μανουηλίδη  με την οποία απέκτησε τρία τέκνα την Υακίνθη 1939, την Όλγα 1942 και τον Κάρολο 1945.

Εκτός της επιχειρηματικής  του δραστηριότητος ανεμίχθη ενεργώς και με την πολιτική. Εξελέγη βουλευτής με το Κόμμα των Φιλελευθέρων  και διετέλεσε Υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας στην κυβέρνηση του Νικόλαου Πλαστήρα (3 Ιαν. 1945 – 8. Απρ. 1945). Επίσης υπήρξε επί σειράν ετών αντιπρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών, μέλος στα Διοικητικά Συμβούλια του Συνδέσμου Ελλήνων Βιομηχάνων κλπ.

ΕΤΟΣ 1926

– 5 Ιουλίου 1926: Οι Εταιρείες “Κάρολος Φίξ” και “Γ.Κ. Δρακούλης & Σια” (διάδοχος εταιρεία της Μ. & E Κλωναρίδης Α.Ε. Εργοστάσια Ζυθοποιίας και Παγοποιίας)  συνεπτύχθηκαν εις μίαν και μόνην υπό την κοινήν επωνυμίαν “Κάρολος Φίξ” και την γενικήν ενιαίαν διεύθυνσιν των κ.κ. Ιωάννου Κ. Φίξ και Αντωνίου Κ. Φίξ (σύμφωνα με το  τότε Δελτίο Τύπου της Κάρολος Φίξ).

  Ειδικότερα  η Ομόρρυθμη Εταιρεία  “Υιοί Καρόλου Φίξ Ο.Ε.” την οποία είχαν συστήσει  οι Ιωάννης και Αντώνιος Φίξ  συγχωνεύτηκε με την Ομόρρυθμο Εταιρεία Γ.Κ. Δρακούλης & Σια   (πρώην Μ. & E. Κλωναρίδης Α.Ε. Εργοστάσια Ζυθοποιίας και Παγοποιίας) και συνέστησαν την Κάρολος Φίξ Α.Ε. Βιομηχανία Ζύθου, Βύνης, Πάγου και Ανθρακικού Οξέως.

ΕΤΟΣ 1927

– 20 Σεπτεμβρίου 1927:  Δημοσιεύεται εις το υπ΄αριθμ. 62 φύλλον του δελτίου Ανωνύμων Εταιρειών το καταστατικό της Ανωνύμου Εταιρείας Ζυθοποιίας, Βυνοποιίας και Παγοποιίας Κάρολος Φίξ.

  – Η  Κάρολος Φίξ Α.Ε. μετά από σχετικές διαπραγματεύσεις ανέθεσε την αντιπροσωπεία των προϊόντων της στη Θεσσαλονίκη στα Ψυγεία Χαριλάου.

ΕΤΟΣ 1928

– Ιανουάριος 1928: Η Κάρολος Φίξ Α.Ε. που εκπροσωπούνταν από τους αδε-λφούς Ιωάννη και Αντώνιο Φίξ πέτυχε,  μετά από διαπραγματεύσεις με τον Ιορδάνη Γεωργιάδη που εκπροσωπούσε τους μετόχους της εταιρείας  “Ηνω-μένα Ζυθοποιία Όλυμπος – Νάουσα Α.Ε”,  την συγχώνευση, μέσω απορρό-φησης, και της εν λόγω εταιρείας. Οι μέτοχοι της “Ηνωμένα Ζυθοποιία Όλυμπος – Νάουσα Α.Ε” έλαβαν μετοχές της Α.Ε. Κ. Φίξ.

  Η πιο πάνω, δεύτερη  εντός διετίας, συγχώνευσης δι  απορροφήσεως ζυθο-ποιίας απο  την ζυθοποιία Κάρολος Φίξ  Α.Ε. είχε σαν αποτέλεσμα η  Κάρολος  Φίξ Α.Ε να  ξαναγίνει  ουσιαστικά μονοπωλητής της ελληνικής  αγοράς ζύθου.

 -Στις 24.3.1928 στον οικονομικό και πολιτικό τύπο  αναφέρονται τα εξής  :

“ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΗ Η ΤΙΜΗ ΤΗΣ ΜΠΥΡΑΣ

  ΕΞΕΤΑΣΙΣ ΥΠΟ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

 Το Υπουργείον  των Εσωτερικών κατήρτισεν επιτροπήν  αποτελουμένην από τους κ.κ.  Πηρουνάκην, Τυπάλδον, Κυπαρισσιώτην  και Πανόπουλον (χημικόν) ίνα προβή αύτη εις έλεγκχον δια την εξακρίβωσιν της τιμής της μπύρας. Το Υπουργείον των Εσωτερικών κατήρτισε την επιτροπήν ταύτην διότι έχει την υπόνοιαν ότι μετά την συγχώνευσιν όλων των ζυθοποιητικών εργοστασίων της Ελλάδος εις το ζυθεργοστάσιον Φίξ η τιμή της μπύρας είναι υπερβολική και πρέπει να ελαττωθή.

  Οι διευθύνοντες  όμως το εργοστάσιον απειλούν  ότι εν πάση περιπτώσει άν  υποτιμηθή ο ζύθος θα εξαντλήσουν  τα υπάρχοντα αποθέματα με  την προ-σδιορισθησομένην τιμήν  και θα παύσουν του λοιπού  να παράγουν.”

ΕΤΟΣ 1929

– Τον  Ιούλιο  του 1929  η Κάρολος Φίξ Α.Ε.  και ο Ιωάννης Καρ. Φίξ προσωπικά  έγιναν συμμέτοχοι  στην Πέτρος  Μάμος Α.Ε. .

ΕΤΟΣ 1930

– Στο επιστολόχαρτο  της  ΚΑΡΟΛΟΣ ΦΙΞ Α.Ε.  του  έτους  1930 αναφέρονται τα εξής:

” ΚΑΡΟΛΟΣ  ΦΙΞ”

ΑΝΩΝ. ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑΣ – ΒΥΝΟΠΟΙΙΑΣ – ΠΑΓΟΠΟΙΙΑΣ”

(ΕΤΑΙΡΕΙΑ “ΚΑΡΟΛΟΣ  ΦΙΞ” – ΕΤΑΙΡΕΙΑ Γ.Κ. ΔΡΑΚΟΥΛΗΣ  & ΣΙΑ – Α.Ε. ΟΛΥΜΠΟΣ – ΝΑΟΥΣΑ)

ΜΕΤΟΧΙΚΟΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ  ΕΞ ΟΛΟΚΛΗΡΟΥ ΚΑΤΑΒΕΒΛΗΜΕΝΟΝ ΔΡΑΧΜΑΙ 75.000.000

                                    ΕΔΡΑ ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ

                                ΟΙΚΟΣ ΙΔΡΥΘΕΙΣ ΤΩ 1864

   ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΑ: ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ, ΤΗΛΕΓΡ. ΔΙΕΥΘΥΝΣΙΣ: ΚΑΡΟΛΟΣ  ΦΙΞ, ΑΘΗΝΑΣ   ΤΗΛΕΦ.  6-65

                         ΕΝ ΘΕΣ/ΝΙΚΗ, ΤΗΛΕΓΡ. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΚΑΡΟΛΟΣ  ΦΙΞ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΝ  ΤΗΛΕΦ. 2-64

               ΓΡΑΦΕΙΑ ΦΟΡΤΩΣΕΩΝ ΕΝ ΠΕΙΡΑΙΕΙ: ΦΙΛΩΝΟΣ 26, ΤΗΛΕΦ.  3-66

                   ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΙΣ: ΑΘΗΝΑΙ, ΛΕΩΦΟΡΟΣ ΣΥΓΓΡΟΥ   53

ΕΤΟΣ 1943

– Στις 8 Αυγούστου 1943 πεθαίνει ο Ιωάννης Καρ. Φίξ.  Μετά το γεγονός αυτό ο Αντώνης Ιωαν. Φίξ κατορθώνει να συγκεντρώσει στο πρόσωπό του την εμπιστοσύνη της πλειοψηφίας των μετόχων της  Κάρολος Φίξ Α.Ε. αποφα-σίζων και ασκών ουσιαστικά  μόνος και κατά βούληση την διοίκηση της εται-ρείας.  Στην συνέχεια αρχίζουν οικογενειακές έριδες μεταξύ Αντωνίου Φίξ και της οικογένειας του αποθανόντος αδελφού του (κατ΄ουσίαν με την Μαριάννα χήρα Ιωάννη Φίξ), ως προς την άσκηση της διοίκησης της εταιρείας.

ΕΤΟΣ 1950

–   Οι έριδες είχαν ως κατάληξη το 1950 η Μαριάννα Γαρουφαλιά, πρώην χήρα του Ιωάννη Καρ. Φίξ, να αναλάβει αυτή την  διοίκηση της εταιρείας . Αυτό έγινε , αφού προηγουμένως, με επιμονή και υπομονή, είχε κατόρθωσε να κερδίσει την εμπιστοσύνη στο πρόσωπό της και άλλων μετόχων, όπως ο Ιορδάνης Γεωργιάδης  και ο Έκτορας Δρακούλης,  συγκεντρώνοντας έτσι αυτή την πλειοψηφία των μετοχών.  Αναλαμβάνοντας  την διοίκηση της εταιρείας  οδήγησε τον Αντώνη Ιωαν. Φίξ στην έξοδο από αυτήν.

    Στην  επίτευξη του στόχου της είχε  την υποστήριξη  και βοήθεια του νέου συζύγου της Πέτρου Γαρουφαλιά τον οποίο παντρεύτηκε το 1946, εξαι-ρετικό νομικό εμποριολόγο και άριστο γνώστη του Ν. 2190 /1929 περί Ανω-νύμων Εταιρειών, ανερχόμενο πολιτικό ο οποίος πέραν των άλλων τις εξα-σφάλισε και τις απαραίτητες διασυνδέσεις με το πολιτικό σύστημα και την εκτελεστική εξουσία της χώρας.

    Στην συνέχεια  τοποθέτησε  στην θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου τον   γιό   της Κάρολο Ιωαν. Φίξ Χημικό Μηχανικό.

    Σχετικά  με τα πιο πάνω ο Ροδόλφος  Γουλιέλμου Φίξ στο βιβλίο  του στην σελίδα 25 αναφέρει σχετικά: ” Ο Ιωάννης Καρόλου Φίξ πεθαίνει  το 1943 και την διαχείριση του  εργοστασίου αναλαμβάνει ο αδερφός του Αντώνης Κα-ρόλου Φίξ. Μετά τον γάμο της χήρας και κληρονόμου του Ιωάννη, Μαριά-νθης, με τον πολιτικό και μετέπειτα υπουργό Εθνικής Αμύνης Πέτρο Γαρου-φαλιά, το 1946, δημιουργείται κλίμα διχόνοιας μεταξύ του Αντώνη από την μία και της χήρας και των παιδιών του Ιωάννη από την άλλη.”

  Η αντίδραση του αποκελισθέντος   από την διοίκηση της εταιρείας Κάρολος   Φίξ Α.Ε. Αντωνίου  Ιωαν. Φίξ ήταν:

  – Το 1950 να  ιδρύσει την “Ζύθος – Βύνη – Ψύχος   Α.Ε.”.

      Σε οικόπεδο συνολικής έκτασης 25 στρεμμάτων ευρισκόμενο στην οδό Πέτρου Ράλλη 24 στο Ρούφ/Αθήνα  κατασκευάστηκε και λειτούργησε αρχικά εργοστάσιο κατασκευής πάγου (παγοκολόνες)  και ψυκτικές αποθήκες – θάλαμοι  για την συντήρηση τροφίμων. Στη συνέχεια  η εταιρεία αυτή μετονομάστηκε  σε “Ελληνική Βιομηχανία Ψύχους και Συντετηρημένων Τροφών Α.Ε.” εν όψει της ίδρυσης άλλης  εταιρείας εκ μέρους του Αντωνίου Ιωαν. Φίξ με αντικείμενο την την ζυθοποίηση.

–   Το 1960 σε συνεργασία με τον Αντώνη Χανδρή, της γνωστής  εφοπλιστι-κής οικογένειας, ίδρυσαν την Ελληνική Ζυθοποιία Α.Ε. – Μπύρα Α. Στην εν λόγω εταιρεία συμμετείχαν  ο Αντώνιος Ιωαν. Φίξ μεσω της “Ελληνική Βιομηχανία Ψύχους και Συντετηρημένων Τροφών Α.Ε.”  η οποία κατείχε και την πλειοψηφεία των μετοχών στη νέα εταιρεία και ο Αντώνιος Χανδρής.

    Η  εταιρεία εγκαταστάθηκε στην  ίδια έκταση – χώρο με την “Ελληνική  Βιο-μηχανία Ψύχους και Συντετηρημένων Τροφών Α.Ε.” στην οδό Πέτρου Ράλλη 24 στο Ρούφ/Αθήνα και άρχισε την λειτουργία της την άνοιξη του 1961.

Ζυθοποιία Λορέντζου Μάμου

Το Ζυθοποιίο  του Λορέντζου Μάμου στην Αθήνα /Ιλίσια

Ο Λορέντζος  Μάμος (1843 Ζάκυνθο – 1932 Αθήνα) ξεκίνησε την επιχειρηματι-κή του δραστηριότητες από την Πάτρα το 1866 όπου ίδρυσε και λειτουργούσε το φημισμένο  για την άριστη ποιότητα των προϊόντων του  εργοστάσιο κατα-σκευής πολυτελών αμαξών.
Σε πρώτο  γάμο, στις 28 Απριλίου 1868, παντρεύτηκε  την Elisabet Tarman di Saak (αυστριακής καταγωγής) με την οποία απέκτησε δύο τέκνα τον Ιωάννη (3η Απριλίου 1869 – Πάτρα, απεβίωσε το 1956) και τον Ανδρέα (18 Ιουλίου 1871 – Πάτρα απεβίωσε το 1949). Το έτος 1874 η σύζυγός του απεβίωσε.
Το 1876 ο παντρεύτηκε  την Ελίζα, το γένος Ιωάννου Φίξ, με την με την οποία απέκτησε δέκα παιδιά, την Μαρία (γεννήθηκε στην Πάτρα το 1878 – 1950), τον Πέτρο (1880 – 1957), τον Ιωσήφ – Πιπίνο (1882-1928), τον Γεώργιο (1884-1953), την Ιωάννα (1887 – 1976), τον Γουλιέλμο (1891-1939), τον Κάρολο (1891 –1972), την Φωτεινή – Κλάρα (1892-1973), τον Διονύσιο (1894 – 1969)  και τον Σπυρίδωνα (1900-1987), τέκνα που γεννήθηκαν στην Αθήνα.
Με την παρότρυνση και υποστήριξη της συζύγου του  Ελίζας και του πεθερού του  Ιωάννη Γεωργ. Φίξ αποφάσισε να επεκτείνει την επιχειρηματική του δραστηριότητα  και πέραν του κλάδου της αμαξοποιίας, η οποία αποτελούσε την εποχή εκείνη την αποκλειστική επιχειρηματική του δραστηριότητα, και σε εκείνον της ζυθοποιίας.
Το 1876 άνοιξε το πρώτο χειροκίνητο ζυθοποιείο στην πόλη των Πατρών. Το ζυθοποιείο αυτό στην συνέχεια το έκλεισε εν όψει της μετοίκησής του στην Αθήνα διότι διέβλεπε καλύτερες προοπτικές ανάπτυξης της αμαξοποιίας του εκεί,  ικανοποιώντας παράλληλα και την επιθυμία της συζύγου του να μετοι-κήσουν στην Αθήνα προκειμένου να είναι κοντά στους συγγενείς της.
Το 1879 στην Αθήνα καταρχήν ίδρυσε  εργοστάσιο αμαξοποιίας το οποίο στην συνέχεια εξελίχθηκε σε εργοστάσιο κατασκευής αμαξωμάτων αυτοκινήτων (στην οδό Μυλέρου), ενώ αργότερα εισήγαγε επίσης αυτοκίνητα  ως αντιπρό-σωπος διαφόρων κατασκευαστών.
Το  1898 σε συνεργασία με τον ο Γεώργιο Λίβερτ ιδρύουν και λειτουργούν ένα εργοστάσιο ζυθοποιίας – παγοποιίας μαζί με ζυθοπωλείο στην οδό Νεοφύτου Βάμβα στο Κολονάκι – Αθήνα το οποίο ονόμασαν  “Γαμβρίνος”.
Το ίδιο έτος στη Διεθνή έκθεση της Πράγας απονέμεται στο ζυθοεργοστάσιο Λ. Μάμου – Γ. Λίβερτ ” το χρυσούν βραβείον  δια την αγνότητα και γευστικότη-τα του ζύθου αυτού όπως και στην Διεθνή Έκθεση της Τεργιέστης .

Το 1901 Λορέντζος Μάμος ανοίγει νέο ζυθοποιίο στα Ιλίσια/Αθήνα.
Το 1903 στη Διεθνή Έκθεση Αθηνών απονέμεται στη Ζυθοποιία Μάμος το Πρώτο Βραβείο – Διάκριση (Δίπλωμα Τιμής μετά Χρυσού Μεταλλίου), για το προϊόν της.

Το 1906 ο Λορέντζος Μάμος αναγκάστηκε να  αναστείλει την ζυθοποίηση, αφού δεν ήταν διατεθειμένος να ακολουθήσει τον ανταγωνισμό μεταξύ των δύο μεγάλων ζυθοποιείων της εποχής εκείνης, δηλαδή εκείνων του Καρόλου Φίξ  και των Αδελφών Κλωναρίδη.  Ένα ανταγωνισμό εξοντωτικό, αφού είχαν φτάσει να πωλούν τον παραγόμενο από αυτά ζύθο στους ζυθοπώλες κάτω του κόστους παραγωγής και διάθεσής του.  Έτσι ο Λορέντζος Μάμος εγκατείλειψε την ζυθοποιεία και απασχολήθηκε αποκλειστικά με την κύρια επαγγελματική του δραστηριότητα, δηλαδή την  εταιρεία “Αθηνά Α.Ε.” (“ΑΘΗΝΑ” – ΑΝΩΝ. ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ, Διεύθυνσης  και Γραφεία: Οδός Σταδίου 24  – Αθήναι, Εργοστάσια: Οδός Μυλλέρου 23 και Λεωφόρος  Συγγρού, Εκθέσεις και Πρατήρια: Οδός Σταδίου 24 και  Οδός Πατησίων 49, Τηλεγρ. Διεύθυνσης: “ΑΤΗΕΝΑUΤΟ”, Aριθ. Τηλεφώνου  13-10

Ζυθοποιία Όλυμπος Α.Ε.

To 1882 ιδρύθηκε από τους: Charles Allatini (γιός του Μois Allatini), Solomon Fernadez (γαμβρός του Μois Allatini)  και Josef Misrachi το οινοπνευματοποιείο Olympos- Allatini  Freres στο κήπο του Μπεχτσι-νάρ στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Το 1885 η επιχείρηση άρχισε να παρά-γει, με γαλλικό εξοπλισμό, υψηλού βαθμού επεξεργασμένο οινόπνευμα, με στόχο τα 15.000 εκατόλιτρα.

Η  επένδυση  δέν ήταν επικερδής  αλλά και χωρίς  διαφαινόμενη  προοπτική βελτίωσης  της κατάστασης , λόγω του  μικρού περιθωρίου κέρδους με το οποίο λειτουργούσε (περίπου 7%). Οι  συσσωρευμένες  ζη-μίες  το 1888 είχαν φτάσει το ύψος του ενός εκατομμυρίου φράγκων με αποτέλεσμα να διακόψει την λειτουργία του.

Το 1892 οι Solomon Fernadez και Josef Misrachi μετέτρεψαν το οινο-πνευματοποιείο (εγκαταστάσεις κλπ)  σε ζυθοποιείο με την επωνυμία:  Fernadez – Misrachi & Cie.

Τέλη του 1911 στο ζυθοποιείο, (μετά την απέλαση των Allatini  ως Ιταλών από τη Θεσσαλονίκη από τους Τούρκους λόγω του ιταλο – τουρκικού  πολέμου) κατασκευάστηκαν πρόσθετες εγκαταστάσεις και εξοπλίστηκε με σύγχρο-να της εποχής  μηχανήματα ζυθοποίησης  που εισήχθησαν από το Μόνα-χο της Γερμανίας.

Την ίδια χρονιά η εταιρεία αλλάζει τον τίτλο – επωνυμία της σε  Societe Anonyme  Brasserie  Olympos (Ζυθοποιία Όλυμπος Α.Ε.) . Το  μετο-χικό της κεφάλαιο  ανέρχονταν σε  60.000 τουρκιές λίρες, που στη συνέχεια αυξήθηκε σε 80.000 λίρες. Την πλειοψηφία των μεριδίων κατείχε η ‘’Τράπεζα Θεσσαλονίκης’’ (Selbnik Bankasι – Banque de Salonique) με ένα ποσοστό περί το 70-75%.

Οι διάφορες διαδοχικές επεκτάσεις του ζυθoεργοστασίου είχαν σαν αποτέλεσμα  το 1912  η ετήσια  παραγωγική του δυναμικότητα να  έχει  φτάσει τα 60.000 εκατόλιτρα δυναμικότητα που μπορούσε να φτάσει μέχρι και τα 80.000 εκατό-λιτρα με πρόσθετη απασχόληση εργατικού δυναμικού..

Η παραγωγή ζύθου, κατά τα έτη 1911-1913, είχε ως εξής:
–  Από 1-3-1911 – 28-2-1912,  2.744.713 χιλιόγραμμα
–  Από 1-3-1912 – 28-2-1913,  2.779.796 χιλιόγραμμα
–  Από 1-3-1913 –  30-9-1913, 3.087.961 χιλιόγραμμα

Για την  κίνηση του εργοστασίου χρησιμοποιούνταν ατμός που παρασκευά-ζονταν  από 3 δίπυρους λέβητες θερμαντικής  επιφάνειας 60 τετραγωνικών μέτρων. Ως καύσιμη ύλη χρησιμοποιούνταν, είτε τουρκικός άνθρακας (από την Ηράκλεια), είτε αγγλικός (από το Cardiff), επιτυγχάνοντας έτσι  την κίνηση μίας ατμομηχανής  ισχύος 250 ίππων. Το εργοστάσιο διέθετε επίσης και μία εφεδρι-κή, παλαιά ατμομηχανή, μάρκας Augsburg, ισχύος  150 ίππων.

Γιά την παραγωγή ρεύματος χρησιμοποιούνταν μία ηλεκτρογενήτρια  ισχύος 90 ίππων. Η συνολική ισχύς  που διέθετε το εργοστάσιο ήταν περίπου 500 ίπποι.

Για την ζύμωση του ζύθου διέθετε κάδους συνολικής  αποθηκευτικής ικανότη-τος 1.600 εκατόλιτρων ζυθογλεύκους, ενώ για την ωρίμανση – σίτευση 1.020 εκατόλιτρων.

Διέθετε υποκαταστήματα στην Καβάλα και την Κωνσταντινούπολη.

Η Ζυθοποιία  Όλυμπος διέθετε επίσης βυνοποιείο (έως το 1913 ήταν η μόνη που διέθετε βυνοποιείο στην Ελλάδα) για την επεξεργασία του κριθαριού σε βύνη. Μαγιές εισήγαγε από το Μόναχο.

Η παραγωγική δυναμικότητα του παγοποιίου ήταν 20 τόνοι πάγου  την ημέρα.

Ζυθοποιίο – Ζυθοπωλείο Στυλιανού Τσοκαρόπουλου

ΕΤΟΣ 1895

– Στην Καστέλλα/ Πειραιά λειτουργεί το ζυθοποιίο  – ζυθοπωλείο του Στυλιανού   Τσοκαρόπουλου.

ΕΤΟΣ 1900

– Ο Στυλιανός Τσοκαρόπουλος, μετά την επιστροφή του απο το εξωτερικό,  όπου είχε πάει προκειμένου να επισκεφθεί διάφορες φημισμένες ζυθοποιείες, αποφασίζει να εκσυγχρονίσει το  ζυθοποιείο – ζυθοπωλείο του στην Καστέλ-λα/ Πειραιά. Για το σκοπό παραγγέλνει μιά σειρά μηχανημάτων που θα συμ-βάλουν στον εκσυγχρονισμό του.

ΕΤΟΣ 1910
– O Στυλ. Τσοκαρόπουλος προσλαμβάνει στο ζυθοποιείο του γερμανό διπλω-ματούχο ζυθοποιό με προυπηρεσία μεταξύ άλλων και στο Πίλσεν (Βοημίας), τον κ.  Ερρίκο Κρέτσμαν, στην προσπάθειά του να βελτιώσει την ποιότητα του ζύθου του.      

Εργοστάσια  Ζυθοποιίας και Παγοποιίας
Μ. & E. Κλωναρίδης O.Ε.

Το 1900 οι αδελφοί  Μιλτιάδης και Ερρίκος Κλωναρίδης συνέστησαν την εται-ρεία “Ζυθοποιία & Παγοποιεία  Μ.& E. Κλωναρίδης O.Ε. με στόχο την παραγω-γή ζύθου και πάγου. Η μονάδα δημιουργήθηκε στο τότε προάστιο των Κάτω Πατησίων των Αθηνών  σε οικόπεδο που είχε αγοράσει  ο Ερρίκος Κλωναρίδης έκτασης 5.500 πήχεων. Το ύψος της συνολικής αρχικής επένδυσης ήταν 1.500.000 δρχ. Επρόκειτο για το μεγαλύτερο και πλέον σύγχρονο ζυθοποιίο στη χώρα.

Οι αδελφοί  Κλωναρίδη ήλθαν στην Ελλάδα με μεγάλη εμπειρία και γνώση του κλάδου της ζυθοποιίας αφού με επιτυχία προηγουμένως είχαν δραστηριοποι-ηθεί  και συμμετείχαν ως μέτοχοι σε ζυθοποιεία στην Γαλλία και Αίγυπτο.

 Ειδικότερα  ο Μιλτιάδης Κλωναρίδης είχε  ιδρύσει εργοστάσια ζυθοποιίας  στην Αλεξάνδρεια, Κάιρο και  Λυών με κεφάλαιο πέντε εκατομμυρίων  φράγκων. Στα εν λόγω εργοστάσια  ήταν ο μεγαλύτερος μέτοχος με μερίδιο συμμετοχής 25 % σε εκείνα του Καίρου και της Λυών και 33,3% σε εκείνο στην Αλεξάνδρεια, ζυθο-ποιία τα οποία το 1903 όταν ξεκίνησε την λειτουργία του το ζυθοεργοστάσιο των Αθηνών λειτουργούσαν.

Το 1902 ολοκληρώθηκε η κατασκευή των βιομηχανοστασίων. Ο όλος σύγχρονος  μηχανολογικός εξοπλισμός εισήχθη από την Γερμανία, γερμανοί δε μηχανικοί και τεχνίτες επέβλεψαν και την εγκατάσταση αυτών.

Η παραγωγική δυναμικότητα του παγοποιείου ήταν 12.000 στήλες το εικοσιτε-τράωρο, ενώ εκείνη της  ζυθοποιίας 200 εκατόλιτρα το εικοσιτετράωρο.  Η πα-ραγωγική δυναμικότητα της σύγχρονης  αυτής ζυθοβιομηχανίας ήταν διπλάσια της τότε ετήσιας κατανάλωσης  ζύθου στην Ελληνική αγορά με δεδομένο ότι το επιχειρηματικό σχέδιο των αδελφών Κλωναρίδη προέβλεπε πέραν της ελληνικής αγοράς και την εξαγωγή ζύθου στην Αίγυπτο και Μέση Ανατολή.

 Την 1.3.1903 ξεκίνησε  η λειτουργία του παγοποιείου  και η πώληση πάγου. Η τιμή  είχε ορισθεί σε 25 λεπτά η στήλη των πέντε οκάδων στην Αθήνα και τον Πειραιά.

Τα εγκαίνια του ζυθοποιείου  έγιναν στις 26.12.1903. Ο ζύθος Κλωναρίδη έτυχε ευμενούς υποδοχής από τους ζυθοπότες.

Με το άνοιγμα της επιχείρησης  η Κάρολος Φίξ εφάρμοσε άγρια  επιθετική πολι-τική πωλήσεων  και  τιμών με αποτέλεσμα να υποχρεώσει εκ των πραγμάτων την νεοεισερχόμενη επιχείρηση να την ακολουθήσει προκειμένου να προωθή-σει και τοποθετήσει  τα προϊόντα της στην αγορά. Όμως ο συνεχής δανεισμός εκ μέρους της κεφαλαίων κίνησης προκειμένου να αντιμετωπίσει τον ανταγω-νισμό της Φίξ είχε σαν αποτέλεσμα την δημιουργία υψηλών χρηματοοικονομι-κών εξόδων και ως επακόλουθο  την δημιουργία ζημιών στους ισολογισμούς της.

 Στις 26 Μαρτίου 1908 ιδρύθηκε  στο Λονδίνο η Μ. & Ε. ΚΛΩΝΑΡΙΔΗΣ  LIMITED με κεφάλαιο 160.000 λίρες Αγγλίας. Η εν λόγω εταιρεία αγόρασε το εργοστάσιο Ζυθοποιίας και Παγοποιίας  της Ομορρύθμου Εταιρείας Μ. & Ε. ΚΛΩΝΑΡΙΔΗΣ.  Στη συνέχεια ολοκληρώθηκε η νέα επένδυση που αφορούσε την κατασκευή και λειτουργία ενός σύγχρονου βυνοποιείου. Επρόκειτο για το πρώτο βυνοποιείο που κατασκευάστηκε και λειτούργησε  στην Παλιά Ελλάδα χρησιμοποιόντας Ελληνικά κριθάρια. Έτσι η Μ.Ε. Κλωναρίδης Limited με την ολοκλήρωση της επένδυσης του βυνοποιίου διέθετε μία σύγχρονη καθετοποιημένη μονάδα ζυθοποιίας  την μεγαλύτερη από πλευράς παραγωγικής δυναμικότητας την εποχή εκείνη στην Παλιά Ελλάδα.
Στις 12.7.1908 ο λογιστής του Τελωνείου Πειραιώς Ν. Ανδριόπουλος κατηγ-γειλε εις το υπουργείον οικονομικών  την Μ. & Ε. Κλωναρίδης Ο.Ε. για παραβίαση του φορολογικού νόμου.  ” Έκανε εισαγωγή βύνης στο κατάστημά της από το Τελωνείο Πειραιώς επί τη βάσει παλαιών διπλοτύπων απέναντι των οποίων είχε εισαχθεί ήδη το ανάλογον προς τον καταβληθέντα φόρον ποσόν. Η υπόθεσης ευρίσκεται εις την δικαστικήν οδόν.” (ΣΚΡΙΠ 2.9.1908)

Σχετικά με τον  ανταγωνισμό μεταξύ Φίξ και Κλωναρίδη  στο Πανελλήνιον Λεύκωμα Εθνικής Εκατονταετηρίδος 1821-1921 : Η χρυσή βίβλος του ελλη-νισμού, Ιδιοκτησία και έκδοσις του εκδ. οίκου Ιωάννου Χρ. Χατζηϊωάννου, εν Αθήναις 1922 αναφέρονται τα εξής: ” άρχεται δεινός συναγωνισμός, καθ όν τα δύο εργοστάσια Φίξ και Κλωναρίδου παλαίουν αγώνα εξοντώσεως το δε μικ-ρόν εισέτι εργοστάσιον   Λορ. Μάμου (σ.σ είχε παντρευτεί την αδελφή του Καρόλου Φίξ) με τας ακόμα μικράς του δυνάμεις αναγκάζεται να υποχωρήσει, ίνα μη διακινδυνεύση και πάλιν τα κεφάλαιά του, και σταματά αναμένον καλ-λιτέραν ευκαιρίαν”

Το τελικό αποτέλεσμα ήταν και αυτός ο μεγάλος Ιθακήσιος  μεγαλοπλοιοκτήτης της εποχής εκείνης  Γεώργιος Κων/νου Δρακούλης, στον οποίο  είχε περάσει στο τέλος  η επιχείρηση, να αναγκασθεί το Ιούλιο του 1926  να παραδώσει τα όπλα και να δεχθεί τους όρους της  Φίξ προς συγχώνευση. Σύμφωνα με μαρτυρίες, μόνον ο Γ.Κ. Δρακούλη είχε  επενδύσει στην εν λόγω επιχείρηση πλέον των 35.000.000 δρχ της εποχής εκείνης  (ποσό τεράστιο) χωρίς να ληφθεί υπόψιν η συνεισφορά των άλλων μετόχων.

Μετά την  συγχώνευση  με την Κάρολος Φίξ  της  “Γ.Κ. Δρακούλης & Σια” (διά-δοχος εταιρεία της Μ. & Ε. ΚΛΩΝΑΡΙΔΗΣ LIMITED Εργοστάσια Ζυθοποιίας και Παγοποιίας) στις εγκαταστάσεις  της τελευταίας  σταμάτησε η παραγωγή, η εμφιάλωση και εμβαρέλωση ζύθου. Στην συνέχεια λειτούργησε εκεί το βυνο-ποιείο προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες της της Κάρολος Φίξ  Α.Ε. σε βύνη, βυνοποιείο το οποίο λειτούργησε μέχρι την χρεωκοπία της Κάρολος Φίξ Α.Ε.
( μέχρι το 1927 η  Κάρολος Φίξ δέν είχε δικό της βυνοποιείο και προκειμένου να καλύπτει τις ανάγκες της εισήγαγε βύνη από το εξωτερικό). Επίσης συνέ-χισαν την λειτουργία τους τα ψυγεία και το παγοποιίο.

Πέτρος Μάμος Α.Ε.-Πατραΐκό Εργοστάσιο Ζυθοποιίας & Παγοποιίας

Σχετικά με την ιστορική διαδρομή του εν λόγω εργοστασίου βλέπε αναλυτικά στην ιστοσελίδα www.mamos.gr

Ζυθοποιία Νάουσα, Βιομηχανία Πάγου, Ψυγείων Γεωργιάδης & Σια

Ιδρύθηκε το 1912 στη Θεσσαλονίκη  μετά από πρωτοβουλία  του Ιορδάνη Γεωργιάδη από  την Νεάπολη (Νέβσεχιρ) Καππαδοκίας και συνεργάτες – συμμετόχους τους  Ναουσαίους  Γρ. Γ. Λόγγο, Αδελφούς Νικ. Πλατσιούκα, Γρ. Τσίτση, Κύρτση κλπ,  με την επωνυμία “Ζυθοποιία Νάουσα, Βιομηχανία Πάγου, Ψυγείων Γεωργιάδης & Σια” (” Brasserie Naoussa, Fabrique de Glaces et Halles Frigorifiques Georgiadis & Cie” ). Το μετοχικό κεφάλαιο της ομορρύθμου εταιρείας ήταν 1.000.000 δρχ. .

Η μονάδα ήταν εγκατεστημένη στο κήπο του Μπεχτσινάρ στην πόλη της Θεσσαλονίκης απέναντι απο τήν Ζυθοποιία Όλυμπος Α.Ε..

 Προήλθε  από μία μικρή βιομηχανία πάγου  που είχε ιδρυθεί το 1909 από τους αδελφούς Γεωργιάδη.

Ο μηχανολογικός  εξοπλισμός και οι διάφορες εγκαταστάσεις (μεταχειρισμένα) εισήχθησαν από την  Βαυαρία από ένα ζυθοποιείο που  λειτουργούσε εκεί (απο-ξήλωση και επανεγκατάσταση  στη Θεσσαλονίκη).

Η μονάδα ήταν ηλεκτροδοτούμενη, με τη χρήση μίας γεννήτριας 40 ίππων και 11 ηλεκτρικών κινητήρων

Το ζυθοβραστήριο  λειτουργούσε με ατμό και είχε παραγωγική δυναμικότητα 70 εκατόλιτρων  ανά  ζυθόβραση – καζανιά. Η ετήσια παραγωγική δυναμικότητα του ζυθοποιείου ήταν 20.000 εκατόλιτρα.

 Οι θάλαμοι  ζύμωσης, σίτευσης ήταν εξοπλισμένοι  με δεξαμενές – δοχεία με επάλλειψη  εμαγιέ. Για τις ανάγκες της  εισήγαγε βύνη από την Αυστρία  και Γερ-μανία.

Το Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας είχε αναθέσει την διεύθυνση του εργο-στασίου στον Γρηγ. Δ. Λόγγου και την τεχνική διεύθυνση στον Αυστριακό Ζυ-θοποιό Wilhelm Schawackhoefer.

Η μονάδα δέν διέθετε δικό της βυνοποιίο  και οι αναγκέες ποσότητες για την παραγωγή του  ζύθου της εισάγονταν από την  Αυστρία και Γερμανία.

“Ηνωμένα  Ζυθοποιεία Όλυμπος- Νάουσα Α.Ε.”

Το 1914 στην Παλαιά Ελλάδα λειτουργούσαν  μόνο τρία ζυθοποιεία.  Του Καρόλου  Φίξ, των Μ. & E. Κλωναρίδη στην Αθήνα και του Πέτρου Μάμου στην Πάτρα.

Τα ζυθοποιία  της Θεσσαλονίκης  , Όλυμπος και  Νάουσα,  συναγωνίζονταν με επιτυχία  τον εισαγόμενο ευρωπαϊκό ζύθο τόσο από πλευράς ποιότητας –παρή-γαγαν εφάμιλλο ζύθο– όσο, ιδίως, και από πλευράς τιμής (ο εισαγόμενος επι-βαρύνονταν με πολύ υψηλή φορολογία).

Την ίδια δυνατότητα απέκτησαν και απέναντι στα ζυθοποιεία της Αθήνας και Πάτρας μετά την 1-7-1914, οπότε εξισώθηκε η φορολογία  ζύθου στη Θεσσα-λονίκη με τη φορολογία  της Παλαιάς Ελλάδας και μπορούσαν  πλέον να απο-στέλλουν ζύθο  και  στην υπόλοιπη χώρα.

Το 1920 μετά από σχετικές διαπραγματεύσεις τα ζυθοποιία: ” Ζυθο-ποιία Όλυμπος  Α.Ε.” και “Ζυθοποιία Νάουσα  Γεωργιάδης &Σια” αποφά-σισαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους και συγχωνεύτηκαν.

Η επωνυμία – τίτλος της νέας εταιρείας ήταν “Ηνωμένα Ζυθοποιεία Όλυμπος- Νάουσα Α.Ε.”. Η νέα εταιρεία χρησιμοποίησε για την παραγωγική της δραστηριότητα τις εγκαταστάσεις της Ζυθοποιίας Όλυμπος.

 Κάτοχος  του 1/3 των μετοχών ήταν ο  Fernadez, ο οποίος είχε εν τω μετα-ξύ εγκατασταθεί στο Παρίσι.

  Η νέα μονάδα που προέκυψε  διέθετε: βυνοποιείο,  παγοποιείο,  αποθήκες ψυγείων , ενώ ένα ιδιαίτερα επικερδές τμήμα της επιχείρησης απο-τέλεσε και η ίδρυση και λειτουργία  του φημισμένου στη συνέχεια  εστιατορίου Όλυμπος-Νάουσα, το οποίο βρισκόταν στη Λεωφόρο Νίκης, όπου και τα γραφεία της εταιρείας.

Το 1925 η ετήσια παραγωγή της εταιρίας σε ζύθο έφτανε τα 60.000 εκατόλι-τρα  και  σε πάγο τις 350.000 παγοκολώνες.

 Η  Κάρολος  Φίξ Α.Ε. το 1926 μετά την συγχώνευση  δι απορροφήσεως με  την  “Γ.Κ.  Δρακούλης & Σια” (διάδοχος εταιρεία  της Μ. & E. Κλωναρίδης Α.Ε. Εργο-στάσια Ζυθοποιίας και Παγοποιίας) έβαλε ως επόμενο άμεσο στόχο της τα  “Ηνωμένα Ζυθοποιία Όλυμπος – Νάουσα Α.Ε.”  στη Θεσσαλονίκη.  Αφού πρώ-τα μετά από σχετικές διαπραγματεύσεις, ανέθεσε την αντιπροσωπεία των προϊόντων της στη Θεσσαλονίκη στα Ψυγεία Χαριλάου, εντατικοποίησε τον άγριο ανταγωνισμό τιμών  και προσφορών προς τους ζυθοπώλες πελάτες των  “Ηνωμένων Ζυθοποιείων  Όλυμπος – Νάουσα Α.Ε.”   στη Θεσσαλονίκη και γε-νικά στη βόρεια Ελλάδα   με στόχο να τα υποχρεώσει  να συνεργασθούν και συγχωνευτούν μαζί της.

Το 1928 μετά από διαπραγματεύσεις μεταξύ των Ιορδάνη Γεω-ργιάδη που εκπροσωπούσε την “Ηνωμένα Ζυθοποιεία Όλυμπος – Νάουσα Α.Ε.” και των αδελφών Ιωάννη και Αντωνίου Φίξ που εκπροσωπούσαν την Κάρολος Φίξ Α.Ε. αποφασίστηκε η συγχώνευση  των δύο εταιρειών  (πολύ αργότερα ο ένας εκ των δύο υιών του Ιορδάνη Γεωργιάδη ο Φοίβος  παντρεύ-τηκε την κόρη του Ιωάννη Καρ. Φίξ  Υακίνθη).

ΠΑΡΑΤΗΜΑ  Ι

” ΤΟ ΛΑΘΡΕΜΠΟΡΙΟ ΤΟΥ ΖΥΘΟΥ “

ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ 24.2.1899

EΦΟΡΙΑΚΟΣ ΠΑΝΑΜΙΣΚΟΣ

ΠΩΣ ΛΗΣΤΕΥΕΤΑΙ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝ

Η ΑΡΧΗ ΚΑΙ Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ, ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΣΤΟ  ΚΑΚΟΥΡΓΟΔΙΚΕΙΟ

Περιεργοτάτη ιστορία. – Σφραγίδες  του Δημοσίου εις τα χέργια αστυφύλακος. – ‘Οπου ένας αστυνόμος φωνάζει και σχίζεται και δεν τον ακούει κανείς. – Σωστό μυθιστόρημα

Αρχίζομεν από το μέσον, από την χθεσινήν δηλαδή έκρηξιν μιας περιεργοτά-της καταγγελίας και συλλήψεως του α’ γραμματέως της Εφορίας κ. Ευσταθ. Γραμμένου.

Χθές την  πρωίαν ο γνωστός παραγωγός ζύθου  και ιδιοκτήτης του μεγάλου παρά την Γαργαρέταν καταστήματος ζυθοποιίας κ. Κάρολος Φίξ κατήγγειλεν εις τον υπουργόν των Οικονομικών κ. Νέγρην ότι ο α’ γραμματεύς της Εφορίας κ. Ευσταθ. Γραμμένος του εζήτησε δι’ επιστολής δρ. 500 όπως τω παράσχη την σχετικήν άδειαν παραγωγής ζύθου.

Συνέβη δε τούτο  όπως λέγει ο κ. Κ. Φίξ ως εξής: ‘Εστειλεν ούτος εις τον γραμματέα ζητών άδειαν παραγωγής ζύθου, και ως απάντησιν ο γραμματεύς του στέλλει ένα γραμματάκι μικρό κακογραμμένο και με ανορθογραφίας προς παραμόρφωσιν του χαρακτήρος του.

Αγαπητέ μου,

‘Εχω  ανάγκην από πεντακόσιες δραχμές στείλε μου τας σε παρακαλώ, και τα βρίσκουμε κατόπιν.

Και κατόπιν  της επιστολής ταύτης έστειλε  ο κ. Κ. Φίξ τον υπάλληλόν του  κ. Γ. Μιστάρδην  προς παράδοσιν  και  επιθεώρησιν της αδείας αλλ’ ο  γραμματεύς έμεινεν ανένδοτος, προβάλλων  απείρους δυσχερείας, διότι ο υπάλληλος δεν του εκόμισε και το ζητηθέν πεντακοσάρικο.

Ο υπουργός των  Οικονομικών εις ον κατηγγέλθησαν  υπό του κ. Φίξ ταύτα παρήγγειλεν  εις τον εισαγγελέα κ. Λυκουρέζον όπως προβή εις την ει δυνατόν  επ’ αυτοφώρω σύλληψιν του γραμματέως κ. Γραμμένου.

Ο εισαγγελεύς  κ. Λυκουρέζος συνεννοήθη πάραυτα μετά του αστυνόμου της καταδιώξεως  κ. Γ. Τσολάκου και του κ. Φίξ ετέθη  δε εις εφαρμογήν το εξής σχέδιον.

Ο κ. εισαγγελεύς  μετά του κ. Τσολάκου ενδεδυμένοι  πολιτικά μετέβησαν την 3ην ώραν μ.μ. εις το κάτωθι της εφορείας γαλακτοπωλείον και ανέμεναν τον υπάλληλον του κ. Φίξ Γ. Μιστάρδην όστις αφίχθη κομίζων εντός φακέλλου φέροντος τον τίτλον των καταστημάτων  Φίξ πέντε εκατοστάρικα.

Ο υπάλληλος  μετά μικράν συνεννόησιν ανήλθεν  εις την Εφορείαν, έδωσε τα πέντε εκατοστάρικα εις τον Γραμμένον όστις τα ετσέπωσεν αμέσως και έδωκε την σχετικήν άδειαν επικυρωμένην εις τον Μιστάρδην.

Μόλις όμως κατήλθεν αυτός ανήλθεν αμέσως επάνω ο  εισαγγελεύς κ. Λυκου-ρέζος μετά του κ. Τσολάκου και εισήλθον εις  το γραφείον του κ. Γραμμένου.

Είμεθα ο εισαγγελεύς και ο αστυνόμος της καταδιώξεως τω είπον, του αστυνόμου θέσαντος αμέσως χείρα επ’ αυτού.
Ο Γραμμένος  τα έχασε και εκινδύνευσε να καταπέση εκ σκοτοδίνης.

Ενηργήθη αμέσως έρευνα επ’ αυτού υπό του κ. Τσολάκου και ευρέθη ο φά-κελλος με τα πέντε εκατόφραγκα εις την αριστεράν εξωτερικήν τσέπιν του ζακέ του.

Πάραυτα ο κ. Εισαγγελεύς διέταξε την σύλληψίν του και την φυλάκισίν του. Ωδηγήθη δε ο συλληφθείς γραμματεύς εν οικτρά καταστάσει εκ της συγκι-νήσεώς του εις την Διεύθυνσιν και  επροσωποκρατήθη.

Παληές  ιστορίες ανακύπτουσαι

Και έως εδώ  το πράγμα δεν παρουσιάζει τίποτε ούτε το έκτακτον, ούτε το μυθιστορηματικόν. Εδώ όμως μετά την απότομον έκρηξιν  του σκανδάλου αναφαίνεται μία  περιεργοτάτη ιστορία, η οποία συνδέεται  στενότατα κατά τα φαινόμενα με την χθεσινήν κατάχρησιν, και δια την αποκάλυψιν της οποίας μάτην εφώναζε και ενήργησεν ο αστυνόμος κ. Δεγλερές.

Και την γράφομεν όπως μας την διηγήθη ο ίδιος  κ. Δεγλερές δια το περίεργον του  πράγματος, το αποδεικνύον την ραθυμίαν και την αστοργίαν των διαχει-ριζομένων τα συμφέροντα του Δημοσίου.

Μίαν ημέραν του παρελθόντος Αυγούστου ο  αστυνόμος του Α’ Τμήματος κ. Δεγλερές καθήμενος εις το παράθυρον της  παρά την Γαργαρέταν οικίας του, παρετήρησε μετ’ εκπλήξεως αστυφύλακα διερχόμενον  κάτωθεν, και κρα-τούντα σφραγίδα του Δημοσίου δι’ ης εσφράγιζε διαφόρους αδείας αφορώσας τα ζυθοπωλεία. ‘Εκπληκτος δε επληροφορήθη παρά του αστυφύλακος ότι είχεν ούτος την πληρεξουσιότητα να σφραγίζη και να ξεσφραγίζη τας αδείας της ενάρξεως και της λήξεως της παραγωγής του ζύθου, ενώ κατά τον νόμον το τοιούτον προς αποφυγήν καταχρήσεων γίνεται μόνον παρά επιτροπής εκ του οικονομικού επιθεωρητού, του γραμματέως του και τρίτου τινός υπαλλήλου.

Ευθύς ο κ. Δεγλερές συνέλαβεν υπονοίας ότι γίνονται σοβαραί καταχρήσεις κατά την παραγωγήν του ζύθου, εξ ων το Δημόσιον εζημιούτο ποσόν κατά του μετριωτέρους υπολογισμούς 35 – 40 χιλ. δρ. το έτος, διότι εκάστη καζανιά φορολογείται 500 δρ. και άνω, παράγει δε το εργοστάσιον τρεις τουλάχιστον καζανιές την εβδομάδα. Επεσκέφθη τότε το εργοστάσιον ο κ. Δεγλερές ως απλούς θεατής μη δηλώσας την ιδιότητά του, εκ των τριών δε καπνοδόχων του, είδε ότι ο μεσαίος εργάζεται προς παραγωγήν ζύθου.

‘Εταξε τότε ένα αστυφύλακα ως διαρκή φρουρόν, με τας οδηγίας όπως, όταν ίδη καπνίζουσαν  την μεσαίαν καπνοδόχον, να τον ειδοποιήση αμέσως δια του πρώτου τυχαίου αστυφύλακος, και αυτός να σπεύση αμέσως προς τον κατα-στηματάρχην και να ζητήση ευγενώς την άδειαν της παραγωγής, εάν δε ο παραγωγός αρνηθή να μη προσθέση ούδέ λέξιν, παρά να αναμείνη την άφιξίν του.

Πράγματι την  επομένην ο αστυφύλαξ βλέπει καπνίζουσαν  την καπνοδόχον, σπεύδει προς το κατάστημα ζητών παρά του καταστηματάρχου  την άδειαν.

Ο κ. Φίξ αρνείται να δώση την άδειαν εις τον αστυφύλακα όστις κατά τας οδηγίας άς είχε λάβει, αναμένει την άφιξιν του αστυνόμου, όστις μετά ημί-σειαν ώραν καταφθάνει.

Ζητείται υπό  του αστυνόμου η άδεια αλλά πάλιν ο κ. Φίξ αρνείται και  μετά πολλήν συζήτησιν κομίζεται  υπό ασθμαίνοντος υπηρέτου η ζητουμένη  άδεια, ήτις όμως, κατά βεβαιώσεις του  κ. Δεγλερέ, δεν έφερεν ακριβώς την ώραν της ενάρξεως των εργασιών της κατασκευής του ζύθου ούτε της λήξεως αυτών, ενώ ο νόμος ορίζει τούτο ρητώς, ούτε δε το καζάνι είχε σφραγισθή υπό της επιτροπής, κατά την ρητήν διάταξιν του νόμου ούτε απεσφραγίσθη υπ΄αυτής, του ζυθοπαραγωγού αφιεμένου μόνου να κάμη ό,τι θέλει.

Ο κ. Δεγλερές φρονών ότι έχει προ αυτού απτά ίχνη καταχρήσεων, απετάνθη προς την εφορίαν πάραυτα, όπου του εζήτησαν τον λόγον ποίος  είνε και εν τίνι διακαιώματι επεμβαίνει εις αλλότρια καθήκοντα, τον απειλούσαν δε ότι θα τον καταγγείλουν!

Ο κ. Δεγλερές δε εν τη πεπειθήση της εκπληρώσεως  του καθήκοντός του, αφού κατήγγειλε την πράξιν και εις τον διευθυντήν της αστυνομίας, αποτεί-νεται εις  τον υπουργόν τον Οικονομικών  αλλά δεν γίνεται δεκτός, εις τον  κ. πρωθυπουργόν αλλ’ ούτε εκεί γίνεται δεκτός, καταγγέλλει την πράξιν αλλ’ εις απάντησιν του στέλλεται εν απειλητικώτατον έγγραφον, δια του οποίου εζη-τείτο λόγος της τόλμης του αυτής. Απελπισμένος τότε καταφεύγει εις τον κ. Κόρπαν, όστις του δίδει μίαν επιστολήν προς τον υπουργόν των Οικονομικών κ. Στρέιτ δυνάμει της οποίας γίνεται δεκτός.

Και ενόμισεν πλέον  ο δραστήριος αυτός αστυνόμος  ότι σώθηκαν τα βάσανά του, αλλά μόλις  αρχίζει να διηγήται την υπόθεσιν εις τον κ. Στρέιτ, κηρύσσεται ούτος  αναρμόδιος και τον παραπέμπει αμέσως εις τον αρμόδιον τμηματάρχην και εκείνος εις τον γραμματέα του όπου… ετάφη η υπόθεσις.

Εβαρύνθη δε πλέον και ο κ. Δεγλερές και  κατά την κοινήν φράσιν, τα μούντζ-ωσε. Οπότε χθες αίφνης ανεπήδησεν όλως αυτομάτως, ακμαιότατον και ζωη-ρότατον το σκάνδαλον των υποβοσκουσών από τόσων χρόνων καταχρήσεων.

Τώρα πώς  συμβιβάζεται η καταγγελία του κ. Φίξ προς την ιστορίαν του κ. Δεγ-λερέ, τούτο εναπόκειται να εξιχνιάση η ανάκρισις και η εισαγγελία.

Ο συλληφθείς χθες γραμματεύς κ. Γραμμένος απελύθη  αμέσως της θέσεώς του υπό του υπουργού των Οικονομικών.

ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ 14.4.1899

ΛΑΘΡΕΜΠΟΡΙΚΗ  ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΖΥΘΟΥ ΕΙΣ ΤΟ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟΝ  ΦΙΞ

Νυχτερινή έφοδος αστυνομικών – Πώς έχει η υπόθεσις

Χθες την 4ην πρωινήν ώραν ο αγροτικός υπαστυνόμος κ. Καραγκούνης ανθυπομοίραρχος προσκαλέσας και τον αστυνόμον κ. Κούρτην εισήλθεν αιφνιδίως εις το κατά την συνοικίαν της Γαργαρέτας ζυθοποιείον του κ. Φίξ. Η έφοδος αύτη εγένετο διότι οι αστυνομικοί είχον υπονοίας ότι ο ζυθοποιός ούτος κατεσκέυαζε ζύθον λαθρεμπορικώς, άνευ δηλαδή της νομίμου αδείας της Εφορείας. Την ώραν κατά την οποίαν εισήλθον οι αστυνομικοί εύρον μίαν καζανιάν ζύθου εις το ψυκτήριον, τον δε λέβητα πλήρη ύδατος ζέοντος.

Κατά τον  νόμον μετά την κατασκευήν της  πρώτης καζανιάς του ζύθου έπρεπε να προσκληθή υπάλληλος της Εφορείας δια να σφραγίση τον λέβητα, επειδή λοιπόν τούτο δεν εγένετο οι αστοινομικοί συνέταξαν αμέσως πρωτόκολλον σχετικόν και υπέβαλον καταγγελίαν εναντίον του εργοστασιάρχου.

Οι ασυνομκοί  δε ισχυρίζονται, ότι ο κ. Φίξ εσκόπει  να κατασκευάση και δευτέραν καζανιάν ζύθου, ούτος όμως λέγει, ότι εθέρμαινεν ύδωρ, ίνα αραιώση την πρώτην καζανιάν, την οποίαν νομίμως είχε παράγει. Επίσης οι αστυνομικοί διατείνονται, ότι η κατ’ αυτούς λαθρεμπορική κατασκευή του ζύθου εξηκολού-θει από καιρού πολλού, διότι ο κ. Φίξ ελάμβανεν άδειαν εργασίας του λέβητός του επί 20 ώρας, ενώ αύτη δεν διήρκει πλέον των δέκα ωρών. Αλλ’ αντιθέτως ο εργοστασιάρχης έχει υπέρ αυτού την γνωμοδότησιν της επιτροπής, η οποία εκανόνισε τας απαιτουμένας προς κατασκευήν μιας καζανιάς είκοσιν ώρας.

Σημειωτέον, ότι  τον κ. Φίξ και άλλοτε κατήγγειλε προ μηνών δια την αυτήν  υπόθεσιν ο αστυνόμος κ. Δεγλερές υπολοχαγός, αλλ’ ούτος απηλλάγη τότε και υπό της εφορείας και υπό του Νομικού Συμβουλίου. Επίσης ο αυτός ζυθοποιός κατήγγειλε προ δύο – τρίων μηνών τον γραμματέα της εφορείας, ο οποίος δι’ επιστολής του απήτει παρ’ αυτού 500 δραχμάς. Ο γραμματεύς ούτος έκτοτε εφυλακίσθη.

Ούτω και  η τελευταία καταγγελία η οποία  υπεβλήθη χθες κατά του κ. Φίξ ειμπορεί να είνε και βάσιμος, ειμπορεί όμως να ομοιάζη και με τας προηγου-μένας, ως μας είπον και αυτοί οι αρμόδιοι, τους οποίους ερωτήσαμεν. Η υπόθεσης θα εξετασθή και το δίκαιον θα επικρατήση, διότι εάν όντως κατεσκευάζοντο διπλαίς καζανιαίς ζύθου με άδειαν διά μίαν μόνον η ζημία του δημοσίου ανέρχεται εις δεκάδας χιλιάδας δραχμών, ο δε κ. Φίξ θα καταδι-κασθή εις το οκταπλούν αυτής εκτός της ποινικής καταδιώξεως, την οποίαν θα υποστή.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ

” Η ΕΙΣΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΑ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑΣ  ΚΑΙ ΠΑΓΟΠΟΙΙΑΣ Μ. & Ε. ΚΛΩΝΑΡΙΔΗΣ Ο.Ε. ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΖΥΘΟΥ – ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΜΟΝΟΠΩΛΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΡΟΛΟΣ ΦΙΞ – Η ΝΕΟΕΙΣΕΛ-ΘΟΥΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΔΙΕΚΔΙΚΕΙ ΤΟ ΠΡΟΒΑΔΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ “.

ΕΜΠΡΟΣ 4.7.1904

ΕΣΤΙΑ 15 ΙΟΥΛΙΟΥ 1904

                          ΑΠΟ ΤΑ ΠΕΡΙΕΡΓΑ ΤΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ

                                   ΠΟΣΗ ΜΠΥΡΑ ΠΙΝΟΜΕΝ

                        ΤΑ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΑ ΦΙΞ ΚΑΙ ΚΛΩΝΑΡΙΔΟΥ

                           Ο ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΜΙΑΣ ΕΞΑΜΗΝΙΑΣ

                                                    ——–                            

  ΑΙ ΧΗΜΙΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ

Η συνάδελφος “Ακρόπολις” εδημοσίευσεν εν τω φύλλω αυτής της 11 τρ. λίαν ενδιαφέρουσαν στατιστικήν περί του φλέγοντος ζητήματος του ζύθου.

Της στατιστικής  ταύτης αποσπάσματά τινα, ως και  τα συμπεράσματα, ευχαρί-στως αναδημοσιεύομεν  χάριν των ημετέρων αναγνωστών.

Η συνάδελφος, αφού πρώτον αναφέρεται στην σπουδαίαν αύξησιν της κατα-ναλώσεως ήν τελευταίως έλαβεν ο ζυθος, συμπεραίνει τα ακόλουθα:

“Πρόκειται  τώρα να εξετάσωμεν ποία είναι  εκείνα τα εργοστάσια, τα οποία  κατασκευάζουν το ποτόν τούτο  της ημέρας και ιδιαιτέρως  πόσην ποσότητα έκαστον εκ  τούτων παράγει.

Καί είνε μεν  αληθές, ότι ο παραγόμενος ζύθος  θα αποθηκευθή και αφού επί μακρόν σιτευθή τότε μόνον θα καταστή κατάλληλος πρός πώλησιν. Αλλά συλ-λογιζόμεθα ως εξής: Έκαστον εργοστάσιον αναλόγως της ημερησίας και μηνι-αίας καταναλώσεώς του αναπληροί των εκ των αποθηκών του εξερχόμενον ζύθον δια νέου τοιούτου.

Τέσσερα λοιπόν εργοστάσια ζυθοποιίας υπάρχουν δι΄άπασαν  την Ελλάδα με κέντρον τας Αθήνας. Των κ.κ. Κλωναρίδου, Φίξ, Μάμου και  Κλάϊν, εκ των οποί-ων τα δύο πρώτα και λόγω των μέσων άτινα διαθέτουν και λόγω των τελείων μηχανημάτων των παράγουν καθ΄εκάστην μεγάλας ποσότητας ζύθου, τας οποίας αποστέλλουσιν εις άπαντα τα σημεία της Ελλάδος και της Ανατολής εις φιάλας και εις βαρέλια.

Αρχόμεθα νύν  από της 26ης Δεκεμβρίου 1903, ημέρας της  ενάρξεως των εργασιών του εργοστασίου Κλωναρίδου και αναφέρομεν πόσην ποσότητα κριθής κατα μήνα έκαστον εκ των δύο εργοστασίων κατηνάλωσεν.

Ενταύθα λεπτομερώς αναγράφονται εν πίνακι πόσαι οκάδες κριθής κατηνα-λώθησαν παρ΄εκάστου  των δύο μεγάλων ζυθοποιείων  μας, ανακεφαλαιών     δε ο συντάκτης τους αριθμούς συνεπάγεται τα εξής δια το εργοστάσιον Φίξ.

Από της 26 Δεκεμβρίου μέχρι της 8 Ιουλίου 1904 κατηνάλωσεν οκάδας πεφρυγμένης κριθής 108.563 αίτινες πολλαπλασιαζόμεναι με τον αριθμόν 4 όστις κατά τον νόμον σημαίνει τας οκάδας του ζύθου όν παράγει μία οκά πεφρυγμένης κριθής, παρουσιάζει κατανάλωσιν ζύθου οκάδων 434.252.

Το εργοστάσιον  δε Κλωναρίδου από της 26 Δεκεμβρίου μέχρι της 8 Ιουλίου 1904 κατηνάλωσεν  οκάδας πεφρυγμένης κριθής 78.721, ήτοι κατηνάλωσεν οκάδας ζύθου 314.884.

Συγκρίνοντες  τα ανωτέρω ποσά ζύθου άτινα κατηναλώθησαν  υπό των δύο εργοστασίων εξάγομεν το συμπέρασμα ότι το εργοστάσιον Φίξ υπερτέρησε κατά το ανωτέρω χρονικόν διάστημα το εργοστάσιον Κλωναρίδου κατά οκάδας πεφρυγμένης κριθής 29.842 δηλαδή οκάδας ζύθου 115.368. Εκ τούτου κατα-φαίνεται η τεράστια κατανάλωσις την οποίαν έχει το εργοστάσιον Φίξ.

Το δε μάλλον αξιοπερίεργον είνε ότι πέρυσι κατά το αυτό χρονικόν διάστημα οπότε τα εργοστάσια Κλωναρίδου δέν υπήρχον  και επομένως ο Φίξ το είχε σχεδόν μονοπώλιον, η κατανάλωσις του εργοστασίου Φίξ εις κριθήν και ζύθον υπήρξε σχεδόν η ιδία. Όπερ αποδεικνύει, ότι ο συαγωνισμός ενώ επέφερεν αφ΄ενός την παραγωγήν αρίστης ποιότητος ζύθου, συνετέλεσεν εις την αύξη-σιν και προσθήκην ζυθοποτών, χωρίς ποσώς να ελαττώση την κατανάλωσιν του Φίξ, του οποίου σήμερον ο ζύθος τοούτον ετελειοποιήθη, ώστε να απορεί τις ευρίσκων εν Ελλάδι τόσον τέλειον ζύθον, ως μας έλεγον προ ημερών οι γερμανοί ταξειδιώται.

Εκ δέ των  γενομένων αναλύσεων του ζύθου  αμφοτέρων των εργοστασίων εξάγεται, ότι αναλόγως των εκχυλισματικών ουσιών, τας οποίας περιέχει ο ζύθος του εργοστασίου Φίξ, το ποσόν του εν αυτώ οινοπνεύματος είνε ελά-χιστον ήτοι ανέρχεται μόνον εις 4,36.

Επί τούτοις  εκεί όπου είναι καταφανής η αντίθεσις  των δύο αναλύσεων είνε το ποσόν του εκχυλίσματος όπερ αποδεικνύει: την αναλογίαν των πρώτων υλών, τας οποίας έκαστον εργοστάσιον μεταχειρίζεται προς παραγωγήν μιάς οκάς ζύθου.

Ούτω το εκχύλισμα  του ζύθου Κλωναρίδου ανέρχεται  μόνον εις 6,066, ενώ το του Φίξ  εις 9,695 τουτέστιν υπερτερεί τον ζύθον Κλωναρίδου κατά το έν τρί-τον.

Δια τούτο λίαν δικαίως συνεπάγεται ο κ. Χρηστομάνος, ότι ο ζύθος Φίξ είνε ο θρεπτικώτερος, ουσιαστικώτερος και υγιεινότερος όλων των ζύθων της εν Ελλάδι ζυθοπαραγωγής.”

Η ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΒΥΝΗΣ  ΚΑΙ ΖΥΘΟΥ ΤΩΝ ΖΥΘΟΠΟΙΙΩΝ ΚΑΡΟΛΟΣ ΦΙΞ ΚΑΙ Μ. & Ε. ΚΛΩΝΑΡΙΔΗΣ ΚΑΤΆ ΤΗΝ ΠΕΡΊΟΔΟ 26.12.1903 (ΠΡΩΤΗ ΗΜΕΡΑ ΚΥ-ΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΤΟΥ ΖΥΘΟΥ ΚΛΩΝΑΡΙΔΟΥ)  – 8.7.1905

ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ

ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΒΥΝΗΣ  ΣΕ ΟΚΑΔΕΣ

ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΖΥΘΟΥ  ΣΕ ΟΚΑΔΕΣ. ΜΙΑ ΟΚΑ ΒΥ-ΝΗΣ =40 ΟΚΑΔΕΣ ΖΥΘΟΥ

ΜΕΡΙΔΙΟ

     %

ΚΑΡΟΛΟΣ ΦΙΞ

108.563

           434.252

    57,96

Μ.&Ε. ΚΛΩΝΑΡΙΔΗΣ

  78.721

           314.884

    42,04

ΣΥΝΟΛΟ

187.284

           749.136

    100,00

ΕΜΠΡΟΣ 17.7.1904                                

                                       Ο ΖΥΘΟΣ ΕΝ ΕΛΛΑΔΙ

                                    Η ΜΑΝΙΑ ΤΗΣ ΡΕΚΛΑΜAΣ

Δημοσιεύομεν κατωτέρω επιστολήν των εν Πατησίοις  βομηχάνων  κ.κ. Μ. και Ε. Κλωναρίδου επί της υπό της “Ακροπόλεως” δημοσιευθείσης στατιστικής της εν Ελλάδι ζυθοπαραγωγής.

Κύριε Διευθυντά,

Εν τω χθεσινώ  φύλλω της “Εστίας” αναγράφεται  η υπό της “Ακροπόλεως” της 11ης τρέχοντος δημοσιευθείσα αστειοτάτη στατιστική της ζυθοπαραγωγής εν Ελλάδι, εις ήν εκθειάζεται η υπεροχή  του ζύθου Φίξ κατά ποιότητα και  ποσό-τητα και καθ΄ήν πάς Έλλην, Αθηναίος ή επαρχιώτης κατέστη ζυθοπότης πρώ-της γραμμής υπερτερών και αυτόν τον Βαυαρόν ή Βοημόν εντός βραχυτάτου χρονικού διαστήματος, από της ενάρξεως δηλονότι της λειτουργίας του ημετέ-ρου εργοστασίου.

Ο εν λόγω στατιστικογράφος , μή περιοριζόμενος εις τούτο παρεμβάλλει τα αποτελέσματα χημικής τινός εξετάσεως του ζύθου Φίξ υπό του γνωστού σο-φού καθηγητού κ. Χρηστομάνου, καταλήγοντος εις το συμπέρασμα, ότι ο εν λόγω ζύθος είνε ού μόνον ανώτερος παντός άλλου ελληνικής παραγωγής, αλ-λά και εφάμιλος των εν Μονάχω “Spaten” και  “Loewenbraeu”.

Και καθ΄όσον αποβλέπει  τον συγκριτικόν πίνακα της καταναλωθείσης επί το     τελευταίον εξάμηνον βύνης και συνεπώς του ζύθου, περιττόν να προσθέσω-μεν, ότι ούτος τυγχάνει αστείος και ούτε χρήζει προσοχής ανατρέπων απλού-στατα τας αληθείς ποσότητας παραγωγής και πωλήσεως δια να παραστήσει τον έσχατον πρώτον και τον πρώτον έσχατον.

Ούτε μας  ενδιαφέρει η μανία της ρεκλάμας αγαπητού συναδέλφου, προσπα-θούντος  να εκθιάση τα προϊοόντα του δια  πιστοποιήσεως του ρηθέντος καθη-γητού, ελάχιστα ενδιαφερομένου και τούτου δια την επιστημονικήν μελέτην, ούτε θα προκαλέσωμεν τον διακεκριμμένον καθηγητήν να αποδείξη πως συμ-βαίνει ζύθος έχων βαθμόν ζυμώσεως 43 % μόνον να είναι ζύθος πόσιμος εφά-μιλλος των του Μονάχου και διατί, αφού ευρίσκει αυτόν ουσιαστικώτερον και θρεπτικώτερον παντός άλλου να μή πίνη ο ίδιος εκ τούτου αλλά να προμηθεύ-ηται τακτικώτατα 4 φιάλας καθ΄εκάστην εκ του ζυθοπωλείου “ΗΒΗ”.

Ούτε έχομεν καιρόν να κατέλθωμεν εις επιστημονικάς  συζητήσεις, έχοντες ως εφόδιον την πολυετή ημών πείραν, τι σημαίνει ζύθος, πως παράγεται και δή διά συγγραμμάτων διακεκριμένων γνωστών μας καθηγητών των εν Ευρώπη Ακα-δημιών ζυθοποιίας.

 Εκείνο, όπερ  μας ενδιαφέρει κυρίως, είνε η  εκ προμελέτης απατηλή δήλωσης τινων κρυπτομένων υπό το ψευδώνυμον “Πατριώτης” ή “Παρατηρητής”, ότι η ζυθοποιία έλαβε τοιαύτας διαστάσεις εν Ελλάδι, ώστε να επαπειλήται η κατα-στροφή του αθανάτου ρητινίτου, του προνομιούχου θρεπτικού και τονωτικού τούτου ποτού.

Και σχετικώς μέν  προς τον εκ τούτου κίνδυνον δυνάμεθα να αποδείξωμεν δι΄αριθμών και ουχί δια του συστήματος των ενδιαφερομένων οινοπολών και του ρεκλαμαδόρου ημετέρου συντεχνίτου, ότι η ζυθοπαραγωγή ελάχιστα ηύ-ξησεν εν Ελλάδι από της ενάρξεως των εργασιών του εργοστασίου μας, το οποίον ανέτρεψε μόνον τους όρους υφ΄ούς άλλοτε προσεφέρετο το είδος εις κατανάλωσιν υπό το όνομα ζύθος αλλ΄ούτε λόγος να γίνεται περί κινδύνου επαπειλούντος την οινοπαραγωγήν εφ΄όσον οι ενδιαφερόμενοι φιλοτιμούνται να παράγωσι ποιότητα, φειδόμενοι της υγείας των αγαθών συμπατριωτών των και έχοντες υπ΄όψιν μόνον ευσυνείδητον εργασίαν υπέρ του γοήτρου της εθνικής ημών βιομηχανίας.

Η ζυθοπαραγωγή εν Ελλάδι εν σχέσει προς την οινοπαραγωγήν  ευρίσκεται εισέτι εν σπαράγνοις, ως σταθερά  δε γεωργική παραγωγική δύναμις δέον να υποστηρίζεται εξ ίσου με την οινοπαραγωγήν, ως εν Γερμανία και τη κατ΄ εξο-χήν οινοφόρω Γαλλία, εν αίς πάσα φορολογία επί του ζύθου κατηργήθη πρός ενίσχυσιν της βιομηχανίας ταύτης και ουχί να θεωρείται , ως ποτόν πολυτε-λείας ο ζύθος όστις εκ των συστατικών του έχει διπλάσιαν θρεπτικήν δύναμιν του οίνου και το έν τρίτον σχεδόν του φυσικού οινοπνεύματος εκείνου.

     Δέξασθε  κλπ.

Μ. και Ε. Κλωναρίδης

Εν Πατησίοις  τη 16 Ιουλίου 1904

ΣΚΡΙΠ 20.7.1904

ΠΡΟΣ  ΤΟΥΣ Κ. Κ. Μ. ΚΑΙ Ε. ΚΛΩΝΑΡΙΔΗΝ

ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ

Αξιότιμε κ. Διευθυντά

Εις πάσας σχεδόν τας εφημερίδας εδημοσιεύθη επιστολή των εν Πατησίοις αδελφών Κλωναρίδου, εν τη οποία, ως από τρίποδος, οι κύριοι ούτοι δια της ιδιαζούσης αυτοίς δικανικής δεινότητος και γλώσσης ήκιστα αβράς, λύουσιν όλα τα ζητήματα του ζύθου περιφρονούντες κεκτημένας υπολήψεις, όνομα βιομη-χανικόν, στατιστικάς και αριθμούς, ούς ιδία πρωτοβουλία η αξιόλογος εφημερίς «Ακρόπολις» κατόπιν σοβαράς και ευσυνειδήτου μελέτης παρέλαβεν εκ των επισήμων του Κράτους βιβλίων.

Επί πλέον ζητούσι  να επιτεθώσι και κατά του καθηγητού κ. Χρηστομάνου δια τα συμπεράσματα, άτινα πας τις δύναται να εξαγάγη εκ της συγκρίσεως των γενομένων αναλύσεων αμφοτέρων των ζύθων, συμπεράσματα καθαρώς λογικά και ουδένα πολεμικόν έχοντα σκοπόν.

Και όσον μεν  αφορά την παρά της «Ακροπόλεως» γενομένην στατιστικήν της ζυθοπαραγωγής, καθ’ ην η παραγωγή του εργοστασίου μου υπερτέρησε κατά την τελευταίαν εξαμηνίαν κατά 115 περίπου χιλιάδας ζύθου, αύτη ελήφθη εξ επισήμων βιβλίων, βασίζεται δε επι της γλώσσας των αριθμών, κατά των οποί-ων δυστυχώς ουδεμία ρητορική ή αμφισβήτησις επιτρέπεται.

‘Οσον δ’ αφορά  την ανάλυσιν, ο Κύριος ούτος, αφού μετά προσοχής απέφυγε να θίξη τους αριθμούς της αναλύσεως του ζύθου  μου ως και τους της στατι-στικής της «Ακροπόλεως» επιχειρεί μόνον να δώση εν Ακαδημαϊκόν μάθημα πε-ρί ζυθοποιίας και ερωτά «πώς ζύθος έχων βαθμόν ζυμώσεως 43 μόνον, δύναται να θεωρηθή ως ο άριστος των Ελληνικών ζύθων» αγνοών ότι οι ουσιαστικώ-τεροι ζύθοι κατασκευής Μονάχου έχουν βαθμόν ζυμώσεως από 36-46ο. Θεωρώ επομένως καύχημά μου ότι ο ζύθος μου ευρέθη έχων τοιούτον βαθμόν ζυμώ-σεως, δικαίως δε ο καθηγητής κ. Χρηστομάνος συνεπέρανεν ότι ούτος δύναται να παραβληθή προς τους πεφημισμένους ζύθους του Μονάχου Λάϊβενβρόϋ (βαθμός ζυμώσεως 44) και Σπάτεν (βαθμός ζυμώσεως 46).

Και ταύτα μεν  επί του καθαρώς επιστημονικού και βιομηχανικού μέρους της επιστολής του, καθότι επί των λοιπών ήκιστα σοβαρών υπαινιγμών του θεωρώ ανάρμοστον να απαντήσω.

‘Οσον δε αφορά  το εσχάτως υποκινηθέν ζήτημα της  αναπτύξεως δήλον ότι της ζυθοποιίας επί βλάβη της εγχωρίου οινοπαραγωγής, φρονώ ότι κακώς αι βιομη-χανίαι αύται συγχέονται. Εν Γαλλία και Γερμανία το ζήτημα τούτο τελείως συνεζητήθη, και αι κυβερνήσεις επείσθησαν ότι η μία βιομηχανία είνε ανεξά-ρτητος της άλλης. Εκείνο όμως, όπερ δεν επιτρέπεται εις ‘Ελληνας βιομηχάνους είνε χάριν ιδίας ωφελείας να ρίπτωσι πλαγίους υπαινιγμούς, ως πράττει ο κύρι-ος ούτος, «περί δήθεν νοθείας» των Ελληνικών οίνων, οίτινες αποτελούσι τον σπουδαιότερον πλουτοπαραγωγικόν πόρον του ‘Εθνους δι’ ον και καυχάται τούτο ανέκαθεν. Αμφότεραι αι βιομηχανίαι τιμώσι την Ελλάδα και είναι άξιαι πάσης, υποστηρίξεως, μονομερείς δε και ιδιοτελείς καυχησιολογίαι βλάπτουσι μόνον τους επιχειρούντας.

Ταύτα άπαξ δια  παντός.

           Αθήναι, τη 17 Ιουλίου 1904

Μετ’  εξαιρετικής υπολήψεως

ΚΑΡΟΛΟΣ Ι. ΦΙΞ

                                             ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ

                            ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΝΟΙΧΤΗΝ ΕΠΙΣΤΟΛΗΝ

                                  ΤΟΥ  κ. ΚΑΡΟΛΟΥ Ι. ΦΙΞ

Κύριε Διευθυντά,

Εις την τελευταίαν απάντησίν του ο αγαπητός συνάδελφος κ. Φίξ στανο-χωρηθείς προφανώς, διότι εθίξαμεν την χορδήν στοιχειώδους θέματος, επέκρινεν ημάς, καταλογίσας επιστημονικήν αμάθειαν ως προς το ζήτημα της ζυμώσεως του ζύθου εν σχέσει προς όσα εγράψαμεν, και θεωρεί καύχημά του διότι ο ζύθος αυτού ευρέθη έχων βαθμόν 43, ενώ οι του Μονάχου φθάνουν 36 – 46.

Την νέαν ταύτην επιστημονικήν πιστοποίησιν θα διηρχόμεθα εν σιγή εάν ο αγαθός συντεχνίτης  δέν ανέφερε το όνομα του κ. Χρηστομάνου ως δίδοντα τα συμπεράσματα ταύτα εκ συγκρίσεως αναλύσεως του  ζύθου Φιξ προς τον  “Spaten” και λοιπούς του Μονάχου.

Ομολογούμεν έλλειψιν αβρότητος,  ως γράφει, αφού εδηλώσαμεν ημείς ότι ο ζύθος με 43 % βαθμόν ζυμώσεως δέν είναι πόσιμος ούτε εφάμιλλος των προρ-ρηθέντων, αλλά προς τούτο πταίουν τα νεώτερα  συγγράμματα ανεγνωρισμέ-νων καθηγητών ζυθοποιίας αναφέροντα ότι ο βαθμός ζυμώσεως  δεν επιτρέπε-ται να είναι κατώτερος των 48, γενικώς δε τα ελαφρά είδη του ζύθου με περιε-κτικότητα 3,36 και εκχύλισμα 5,34 επί τοις  % έχουσι βαθμόν ζυμώσες 55. Ο ζύθος θέρους (Lagerbier) με οινόπνευμα 3,93  και εκχύλισμα 5,79 βαθμούς    56 ,ο Exportbier με οινόπνευμα, 4,40 και εκχύλισμα 6,78 βαθμούς 55,  ο ΖΥ-ΘΟΣ SPATEN με οινόπνευμα 3,79 και εκχύλισμα 6,59 ΒΑΘΜΟΥΣ 52,3.

Ο ζύθος LOEWENBRAEU με οινόπνευμα 4,20 και εκχύλισμα 5,66 βαθμούς 58,7 και ο BOCKBIER με οινόπνευμα 4,69 και εκχύλισμα 7,21 επι τοις % βαθμούς 55.

Επομένως απορίας  άξιον είναι που εύρεν ο  κ. Χρηστομάνος  ότι οι καλλίτεροι  ζύθοι Μονάχου έχουν βαθμόν ζυμώσεως 36-46  ο του Spaten  και Loewen-braeu  44, τουτέστι  έχουσι βαθμόν ζυμώσεως  κατώτερον του επιτρεπομένου. Αναμφιβόλως εις το σφάλμα τούτο υπέπεσεν εκ σπουδής επιθυμών να κατα-τάξη τον ζύθον Φίξ εις την κατηγορίαν των ζύθων Μονάχου.

Και ως προς την  ποσότητα ο αγαπητός συνάδελφος είνε αμίμητος εις την εκτίμησιν των  αριθμών της στατιστικής της “Ακροπόλεως” τους οποίους πλησιάζει και ο ίδιος να πιστεύση, γνωστού όντως ότι η κατανάλωση  της εν Αθήναις πελατείας αυτού δέν αντιπροσωπεύει συλλήβδην την ποσότητα την καταναλισκομένην  καθ΄εκάστην εις έν  ΜΟΝΟΝ εκ των ιδικών μας κέντρων λ.χ. της “Ηβης”.

Εν σχέσει τέλος  προς την ποιότητα περιττόν να προσθέσωμεν ότι η ρεκλάμα δέν αντικαθιστά την πραγματικότητα, και όπου μόνα των τα πράγματα ομιλούσι  πάσα διαφήμισις δι΄οσησδήποτε αυθεντικής προελεύσεως και άν την προικίση τις δέν θα δυνηθή να μεταβάλη τον ζύθον της Γαργαρέτας εις ζύθον Μονάχου διότι υπάρχουσι τα στομαχικά κριτίρια άτινα διενεργούσι την  κατάταξιν των ποιοτήτων  των διαφόρων ζύθων , εν οίς και το του σεβαστού καθηγητού κ. Χρηστομάνου, όπερ διαφωνεί προς όσα απεφήνατο

Εν Πατησίοις  τή 20 Ιουλίου 1904

Μετ ΄άκρας  υπολήψεως

Μ. και Ε. Κλωναρίδης

ΕΜΠΡΟΣ 25.7. 1904

ΠΡΟΣ  ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥΣ Μ. και Ε. ΚΛΩΝΑΡΙΔΗΝ

ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ ΔΕΥΤΕΡΑ

Αξιότιμε κύριε  Διευθυντά

Αμυνόμενος  κατά της μανίας της διαστροφής των  αριθμών και των επισήμων αναλύσεων, ην συστηματικώς και άνευ ουδεμιάς ευλαβείας προς την αλήθειαν ενεργούσιν οι κ.κ. Κλωναρίαι, αναγκάζομαι για τελευταίαν φοράν να επανέλθω δι’ ολίγων λέξεων.

Οι κύροι  ούτοι, νομίσαντες ότι εδόθη αυτοίς η ευκαιρία όπως επιδείξωσι γνώ-σεις ζυθοποιητικάς, επεζήτησαν να μειώσωσι την αρίστην εντύπωσιν, ην, προς τιμήν της Ελληνικής βιομηχανίας, η ανάλυσις του ζύθου μου ενεποίήσε, προ-σβάλλοντες αυτήν κατά τον βαθμόν ζυμώσεως εν συγκρίσει προς τους ζύθους SPATEN και LOWENBRAEU προς τους οποίους ο ζύθός μου μεγίστην έχει αναλογίαν.

Δυστυχώς όμως δι’ αυτούς ο περιώνυμος της Γερμανίας Χημικός J. KOΕNIG καθηγητής εν τω Πανεπιστημίω ΜUENSTER, ιδού τι αναφέρει εν τη εσχάτω εκδοθείση Χημεία αυτού «περί των εδωδίμων του ανθρώπου». ‘ Εκδοσις ΙV Βερολίνον 1903-1904 Σελ. 1127.

Ζύθοι Μον.  Ειδ.βάρ. Οιν.  Εκχύλ.  Βαθ. ζυμ.

SPATEN  1,034  5.00  10.72  46

LOWENBRAU  1,031  4.20   9.71  44

ZΥΘΟΣ ΦΙΞ  1,033  3.84  9.69  43

Εν τω ανωτέρω  πινάκι παρέθηκα και την ανάλυσιν του ζύθου μου ίνα αποδεί-ξω αφ’ ενός μεν την μεγίστην ομοιότητα  του ζύθου μου προς τους ανωτέρω  και το εντελώς αναληθές των ισχυρισμών των κ.κ. Κλωναρίδων ότι ο ζύθος Spaten έχει βαθμόν ζυμώσεως 52 και Loewenbraeu 58.

Oυδέ νομίζω ότι, εν τω απολυταρχικώ αυτών εγωισμώ οι κ.κ. των Πατησίων βιομήχανοι δύνανται να αμφισβητήσωσι το κύρος διδασκάλου ως του καθηγη-τού ΚΟΕΝΙG ή το ενήμερον και νέωτατόν του συγράμματος φέροντος έτος εκδόσεως 1903-1904.

Όσον δε αφορά  την στατιστικήν της «Ακροπόλεως» δηλώ ότι αύτη ήτο ακρι-βεστάτη, ως δύνανται να τον διαβεβαιώσωσι τα βιβλία του Τελωνείου ή της  Οικονομικής Εφορίας Αθηνών, ένθα επακριβώς αναγράφονται τα ποσά της βύ-νης άτινα παραλαμβάνει έκαστον εργοστάσιον. Εξ ενός δε ζυθοπωλείου ή κέ-ντρου δεν κρίνεται η κατανάλωσις.

Δια δε την ποιότητα του ζύθου, εάν υπάρχη κρίσις την  οποίαν ασμένως απο-δέχομαι, είνε ακριβώς  η βάσανος «των στομαχικών κριτηρίων» άτινα ούτος εν τη διατριβή του επικαλείται και τα οποία ολοέν πληθυνόμενα αποτελούσι και θα αποτελέσωσιν, εν προσεχεί μέλλοντι, την καλλιτέραν υπέρ του ζύθου μου διαφήμισιν.

Αθήναι τη 22 Ιουλίου 1904.

Μετ’ εξαιρετικής  υπολήψεως

Κάρολος Ι. Φίξ.

 ΕΜΠΡΟΣ 19.9.1904

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙIΙ

” Ο ΠΡΩΤΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΟΥ ΖΥΘΟΥ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗ ΦΙΑΛΗ “

” Ακρόπολις”, 4 Μαρτίου 1906

                      ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟΝ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑΣ Μ. και  Ε. ΚΛΩΝΑΡΙΔΟΥ

                                              ΕΙΔΟΠΟΙΗΣΙΣ

Του κ. Καρόλου  Ι. Φίξ μεταχειριζομένου φιάλας του  εργοστασίου μας, φέ-ρουσας το ανάγλυφον  όνομά μας, τας οποίας πληροί εκ του  ιδικού του ζύ-θου, επικολλών δέ ταινίας  κατ΄απομίμησιν του περιλαιμίου  των ιδικών μας φιαλών, πωλεί ταύτας προς διαφόρους επί σκοπώ αθεμίτου κέρδους και δυσφημήσει του προΐόντος μας, παρακαλούμεν τους απανταχού πελάτας μας και φίλους ζυθοπότας, όπως εφιστώσι την προσοχήν των αρμοδίων υπαλλήλων των, ίνα επ΄ουδεμιά προφάσει δέχωνται φιάλας άνευ του περι-λαιμίου του εργοστασίου μας και ιδιαιτέρας μολυβδίνης σφραγίδος, οι ίδιοι δε απορρίπτουσιν εις τα ζυθοπωλεία και εις τα λοιπά κέντρα λιανικής κα-ταναλώσεως φιάλας ασφραγίστους, τας οποίας δέον να θεωρώσιν ως πα-ραποιημένας.

Επί τούτου εδόθη  μήνυσις προς τον Εισαγγελέα και  την διεύθυνσιν της Αστυνομίας μετά την προσαγωγήν των κατασχεθεισών φιαλών του εργο-στασίου μας, φερουσών την εν λόγω κατ΄απομίμησιν ταινίαν και την ετι-κέτταν του συναδέλφου.

Εκ του Γραφείου

Μ. και Ε. ΚΛΩΝΑΡΙΔΟΥ

“Ακρόπολις”, 6 Μαρτίου 1906

             Απάντησις Καρόλου Φίξ

        Προς τους κ.κ. Μ. και Ε.  Κλωναρίδην

Επανελθών εκ Πατρών, όπου μετέβην ίνα παραστώ εις  τα εγκαίνια του με-γάλου ζυθοπωλείου  Γρηγοράκη, ένθα μέχρι της χθές επωλείτο ζύθος Κλω-ναρίδου και ανήκοντος  εις τον κ. Γρηγοράκην, τέως γενικόν αντιπρόσωπον εν Πελοποννήσω του Εργοστασίου Κλωναρίδου, σπεύδω να απαντήσω εις την μετά τόσης κακής πίστεως, άμα δε και υστεροβουλίας γενομένην κατ΄ εμού δήλωσιν των κ.κ. Μ. και Ε. Κλωναρίδου. Το ταξείδιόν μου τούτο φαί-νεται ότι επί τοσούτον εκίνησε τον χόλον των κυρίων τούτων, ώστε προέ-βησαν εις δήλωσιν, ουδεμίαν έχουσαν σοβαράν υπόστασιν, γενομένην δέ αποκλειστικώς προς πρόκλησιν θορύβου και ρεκλάμας εις αντιστάθμισμα ιδίως της ήττης αυτών εν τω συναγωνισμώ και τη ποιότητι του ζύθου.  Εάν που ευρέθησαν φιάλαι πεπληρωμέναι ζύθου μου και φέρουσαι επί της υέλου το όνομα Κλωναρίδου, τούτο πιθανόν να συνέβη εξ αναμίξεως των φιαλών μου μετά του εργοστασίου των, κατά την επιστροφήν των κενών, ως ασ-φαλώς συνέβη και εις αυτούς και ως συχνότατα συμβαίνει με τας φιάλας τας φερούσας εν αναγλύφω το όνομα του εργοστασίου Dreher. Πλήν πάσα φιά-λη πλήρης ζύθου, εξερχομένη του εργοστασίου μου, φέρει, κατά την δήλω-σιν και του ιδίου Κλωναρίδου, το σήμα, το περιλαίμιον και την ετικέτταν του εργοστασίου μου, εν ή μεγάλοις γράμμασιν αναγράφεται “Ζύθος Καρόλου Ι. Φίξ”. Πρός τους θορυβοποιούς όθεν τούτους συναδέ-λφους μου δηλώ ότι επιτοσούτον εβελτίωσα την ποιότητα του ζύθου μου, αντιθέτως προς ότι έπ-ραξαν εκείνοι χειροτερεύσαντες την ποιότητα του ιδικού των, ώστε μεγίστην ζημίαν θα απετέλει δι εμέ και η εξίσωσις του ζύθου μου προς τον ιδικόν των. Επί πόσον δε καταπληκτικώς ηύξησεν η κατανάλωσίς μου, τούτο δύνανται να μαρτυρήσωσι τα πολυάριθμα καταστήματα έν τε ταις επαρχίαις και τη πρωτευούση, άτινα εγκατέλειψαν τον Ζύθον Κλωναρίδου και εζήτησαν τη απαιτήσει των πελατών των τον ιδικόν μου ζύθον. Εν τέλει δηλώ ότι επιδίδω σήμερον μήνυσιν εις τον κ. εισαγγε-λέα κατά των κυρίων τούτων συναδέλφ-ων μου, οίτινες αφού απέτυχον εν τω συναγωνισμώ, εθεώρησαν καλόν πρός εξυπηρέτησιν των συμφερόντων των να δυσφημήσωσι την τε ατομικήν μου υπόληψιν και το προΐόν του εργοστασίου μου.

Αθήναι 4 Μαρτίου 1906

ΚΑΡΟΛΟΣ Ι. ΦΙΞ

“ΕΜΠΡΟΣ”, 8 Μαρτίου1906

AΠΑΝΤΗΣΙΣ Μ. ΚΑΙ Ε. ΚΛΩΝΑΡΙΔΟΥ

ΠΡΟΣ  ΤΟΝ κ. ΚΑΡΟΛΟΝ Ι. ΦΙΞ

Είνε όντως  αστείον να διατείνεται ο αγαθός συνάδελφος κ. Κάρολος Φίξ ότι η πώλησις του ζύθου του δι’ ιδικών μας φιαλών εν Αθήναις ως και εν ταις επα-ρχίαις οφείλεται εις λάθος εξ αναμίξεως δήθεν των κενών τοιούτων παρελθόν, εν όσω έχομεν τρανωτάτας αποδείξεις ότι αντί λάθους συνέβη… πρόθεσις εκμεταλλεύσεως!

‘Εχει δε την  μονομανίαν ο κύριος ούτος της  συστηματικής απομιμήσεως παν-τός  σχετικού προερχομένου εκ του εργοστασίου  μας  χωρίς να λαμβάνη υπό-ψη του  αφ’ ενός μεν ότι υπόκειται  εις ποινικάς καταδιώξεις και  αποζημιώσεις υλικάς, αφ’ ετέρου δε ότι η τακτική αύτη είναι αναξιοπρεπής δια Βιομή-χανον!

Αλλ’ αφού διακηρύττει  ότι απολαύει καλής πίστεως ως βιομήχανος, ο δε ζύθος του είναι  ανώτερος του ιδικού μας, διατί επιτρέπει  εις τους πελάτας του κατα-ναλωτάς  του προϊόντος του να μεταχειρίζωνται  ποτήρια φέροντα ανάγλυφον το σήμα του εργοστασίου μας, με τας λέξεις «ζύθος Κλωναρίδου;»

‘Η διατί  επιτρέπει να φέρωσιν ούτοι εις  τας αποθήκας των ή επί των  θυρών των καταστημάτων αυτών  την επιγραφήν μας και να σβύνωσι  το όνομα του εργοστασίου Φίξ  του οποίου καταναλίσκουν την μπύραν;

Ως σοβαρός  βιομήχανος ώφειλε πρωτίστως να τηρή κάποιαν αβρότητα απέ-ναντι των  συναδέλφων του και ιδίως να ευλαβήται  της κοινωνίας, να προσέχη δε και  εις τινας λεπομερείας δια  να μη μας αναγκάζη να προβαίνωμεν  και εις ποινικάς καταδιώξεις εναντίον του.

Θα ελογιζόμεθα  ευτυχείς, αν εις το μέλλον ο κ. Φίξ  παύση τας απομιμήσεις ή τουλάχιστον  υποχρέωση τους καταναλωτές του  όπως εκ σεβασμού προς την ατομικότητά  του φέρωσιν ούτοι το σήμα αυτού προς διάκρισιν του αγνού και αθανάτου προϊόντος του!

Υπερχάρημεν ιδόντες την πομπώδη και ειλικρινή δήλωσιν του συναδέ-λφου μας δι’ ης ούτος ομολογεί ότι εβελτίωσε την ποιότητα του ζύθου του και αποκαλύπτει ότι ήτο πλέον καιρός να σκεφθή κατά πόσον είχε το δικαίωμα να προξενή στομαχικάς διαταράξεις εις του μη δυναμένους να διακρίνουν την  γεύσιν του προϊόντος του.

Καθ’ όσον όμως αφορά τον εν Πάτραις  Γ. Γρηγοράκην, ούτος ουδέποτε υπή-ρξεν αντιπρόσωπός μας εν Πελοποννήσω και δεν  έχομεν λόχους να μη ευχη-θώμεν εις  τον άνθρωπον αυτόν «καλά κέρδη».

Και ίνα καταδείξωμεν εις ποίον βάραθρον φέρει τον αντίπαλόν μας ζυθοποιόν η τοιαύτη άγονος ρεκλάμα την οποίαν από πολλού έχει συστηματοποιήσει ούτος, αρκεί μόνον να δημοσιεύσωμεν συγκριτικόν πίνακα των απανταχού της Ελλά-δος και Κρήτης αποστολών μας προς τας ιδικά του.

Ημείς, ως το γνωρίζει, δεν καταδεχόμεθα καν να συναγωνισθώμεν προς αυ-τόν, γνωστού όντος ότι  πωλούμεν κατά 25 – 30 % ακριβώτερον εκείνου  και αποποιούμεθα να χορηγήσωμεν  πράγμα εις πολλούς καταναλωτάς, πρακλητι-κώς πάντοτε προσερχομένους διότι έχομεν την συνήθειαν να διατηρώμεν πε-λάτας καλούς και πρώτης τάξεως καλοπληρωτάς.

Τα πολυάριθμα δήθεν ρεκλαμαριζόμενα κέντρα του  εν Αθήναις και εν ταις επα-ρχίαις είνε γνωστά… και φρονούμεν ότι  δεν χρειάζεται περιγραφή αυτών, αρ-κούμεθα όμως εις το να τον  ευχηθώμεν να τα πολλαπλασιάση και να βελτιώ-ση έτι περισσότερον τον ζύθον του, όντος γνωστού άλλως τε ότι εις την ποιότητα και μόνον οφείλεται η μεγάλη κατανάλωσις και η εν γένει διάδοσις ενός είδους.

Έργα  λοιπόν, κ. Φίξ. Και όχι λόγια!!!

Εν Πατησίοις  τη 6η Μαρτίου 1906

Μ. και Ε. Κλωναρίδης

ΠΑΡΑΤΗΜΑ  ΙV

“Ο  ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΤΗΣ ΜΠΥΡΑΣ “

ΕΣΤΙΑ 10.8.1916

ΑΠΟ ΤΗΝ ΖΩΗΝ

Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΤΗΣ ΜΠΥΡΑΣ

‘Εχω να προσφέρω μίαν νέαν ενόχλησιν εις τους κ. κ. αστυϊάτρους και αστυ-νομικούς. Εννοώ την χημικήν εξέτασιν των διαφόρων πικρών υγρών, τα οποία μας προσφέρονται τελευταίως, υπό το όνομα της μπύρας. Διότι ωρισμένως το ποιόν εκείνο, που πωλείται προς τριανταπέντε λεπτά η δακτυλήθρα, μπύρα δεν είνε. Ημπορεί να είνε ό,τι δήποτε άλλο πράγμα, έχον ανάγκην νέου ορισμού, τον οποίον θα μας δώση η νέα του ανάλυσις, αλλά μπύρα δεν ημπορεί να ονο-μασθή πλέον. Είνε, απλούστατα, ένα πικρόν αφέψημα, αγνώστου συνδέσεως και κατεργασίας, έχον ως άμεσον αποτέλεσμα επί του οργανισμού, εκτός της γευστικής του αποκρουστικότητος, που μόλις καλύπτεται από την ψυχρότητά του και τον πεπιεσμένον αέρα, με τον οποίον σερβίρεται, ένα πλήθος γαστρε-ντερικών και νευρικών διαταράξεων.

Είναι αδύνατον να πιώ Ελληνική μπύρα τελευταίως, μου έλεγεν ένας πα-λαιός ζυθοπότης, χωρίς να ξυπνήσω το άλλο πρωί, πότε με χαλασμένο στομάχι, πότε μ’ ευκοιλιότητα, πότε με πονοκέφαλον και πότε με όλα αυτά μαζή.
Και ο παραπονούμενος δεν είνε ο μόνος.

Κάποιος άλλος  μου έκαμε μίαν ανάλογον παρατήρησιν.

Επειδή μ’ αρέσει εξαιρετικώς η μπύρα, μου έλεγε, και επειδή μου είνε παλαιά συνήθεια, εξακολουθώ να πίνω μετά τα μεσάνυκτα ένα ποτήρι, το πολύ δύο. Αν πιώ τρία, το άλλο πρωί αφεύκτως θα ξυπνήσω με πονοκέφαλον ή με κοιλιακάς διαταράξεις.
Μήπως το λάθος είνε εις τον οργανισμόν σας; τον ηρώτησα.
Καθόλου! Μου είπεν. Αυτό είχα υποθέσει κ’ εγώ στην αρχή. Εβεβαιώθηκα όμως πειραματικώς, ότι δεν πρόκειται περί τέτοιου πρά-γματος. Πρό ολίγων ημερών μου έτυχε να πιώ με το παραπάνω ξένη μπύρα, μποτιλλιαρισμένη και επομένως σπιρταρισμένη. Δεν έπαθα το παραμικρόν. Πίνω επίσης όλων των ειδών τα οινοπνευματώδη ποτά, χωρίς να αισθανθώ καμμίαν άμεσον διατάραξιν. Εκείνο, επομένως που με πειράζει, και πειράζει όλον τον κόσμον με τη σημερινή μπύρα του τόπου, δεν είναι το σπίρτο της. Είνε ωρισμένως κάτι άλλο. Είνε τα συ-στατικά, με τα οποία κατασκευάζεται, ο τρόπος της παρασκευής της, η ατελής της ζύμωσις δεν ξέρω κ’ εγώ τι είνε, αλλά κάτι τι, τέλως πάντ-ων, που πρέπει ν’ απασχολήση τους εντεταλμένους την φρούρησιν της υγείας μας.
 Η αντίληψης  αυτή πρέπει να σημειώσω, ότι  αντιπροσωπεύει μίαν αντίλη-ψιν χιλίων άλλων και την ιδικήν μου μαζή. Τι συμβαίνει λοιπόν; Δεν υπάρ-χει πεφρυγμένη κριθή; Δεν υπάρχει λυκίσκος; Ακρίβηναν όλα αυτά και δεν συμφέρουν; Τα πικρά στοιχεία του λυκίσκου αναπληρούνται με άλλα επι-βλαβή πικρά στοιχεία; Η παχύτης της μπύρας, που πρέπει να οφείλεται εις τα αμυλώδη στοιχεία της κριθής, επτυγχάνεται τώρα με γλυκερίνην μόνον; ‘Η ηύξησε τόσον η ζήτησις με την αύξησιν του πληθυσμού, ώστε η αποθή-κευσις της μπύρας να καθίσταται αδύνατος και προσφέρεται εντελώς αζύ-μωτη, όπως βγαίνει από το καζάνι; Ιδού τόσαι ερωτήσεις, εις τας οποίας είνε επείγουσα ανάγκη να μας απαντήσουν αι αρμόδιαι υπηρεσίαι. Διότι δεν υπάρχει αμφιβολία ότι δηλητηριαζόμεθα και από την μπύραν, όπως και από τόσα άλλα, χωρίς να ευρισκώμεθα ούτε εις την εποχήν των Βοργιών, ούτε εις την εποχήν των Μεδίκων και χωρίς να υπάρχη μέσον να προφυλαχθώ-μεν από το δηλητήριον.

Και όμως η μπύρα  είνε το ιδανικώτερον, υπό υγιεινήν έποψιν, οινοπνευμα-τώδες ποτόν. Με μίαν ελαφράν οινοπνευμάτωσιν, η καλή μπύρα μας προσ-φέρει πικρά ευστόμαχα στοιχεία και αμυλώδη θρεπτικά τοιαύτα, τα οποία δικαιολογούν τον τίτλον της «υγράς τροφής», που της απεδόθη. ‘Ανθρω-ποι στομαχικοί, που δεν ανέχονται ούτε το γάλα, ανέχονται την μπύραν θαυμάσια, μεγάλοι δε στομαχολόγοι συσταίνουν την χρήσιν της εις ωρι-σμένας παθήσεις του στομάχου, όπως την συσταίνουν πολλοί παθολόγοι ως θαυμάσιον θρεπτικόν και τονωτικόν ποτόν εις τους αναρρωνύοντας και τους εξηντλημένους, που δεν ανέχονται άλλας τροφάς ή ποτά. Αλλά από το σημείον αυτό έως το σημείον του να προσφέρη κανείς δηλητήριον υπό μο-ρφήν μπύρας η απόστασις είναι εγκληματικώς μεγάλη.

Πρέπει λοιπόν να μάθωμεν εξάπαντος, και να μάθωμεν  το ταχύτερον, τι πί-νομεν ως είδος μπύρας. Το βέβαιον είνε, ότι η Ελληνική μπύρα δεν υπήρξε ποτέ, και εις τας καλλιτέρας της ακόμη ημέρας, η μπύρα του κλασικού ορι-σμού. ‘Εφθασεν όμως κατά καιρούς να ομοιάζη με μπύραν. Και αυτό ήτο κάτι τι! Τώρα ούτε ομοιάζει πλέον. Είνε ένα ποτόν με γεύσιν αηδούς φαρμά-κου και με ενέργειαν δηλητηρίου.

ΠΑΥΛΟΣ  ΝΙΡΒΑΝΑΣ

ΕΜΠΡΟΣ 14.8.1916

Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΤΗΣ ΜΠΥΡΑΣ

ΤΙ  ΛΕΓΕΙ Ο κ. ΚΛΩΝΑΡΙΔΗΣ

Υπό τον τίτλον «Ο Κίνδυνος της Μπύρας» εν τω φύλλω  της 10ης τρεχ. της «Εστίας», αναλύων τα συστατικά της μπύρας, ομιλεί περί της κακής ποιότητος αυτής και, θίγων ζήτημα λετπότατον, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου διά την δημοσίαν υγείαν, διαμαρτυρόμενος κατά της αηδίας των αρμοδίων υπηρεσιών και προκαλεί την επέμβασιν των αστυϊάτρων και αστυχημικών διά να παρεμπο-δίσουν ούτοι την περαιτέρω εγκληματικήν εκμετάλλευσιν του άλλως θρεπτικω-τάτου και θαυμασίου τούτου ποτού εις βάρους του πολλού κόσμου.

O κ. Νιρβάνας δεν έχει άδικον εις τας κρίσεις του, ούτε εις την αντίληψιν του «παλαιού φίλου του ζυθοπότου» όταν λέγη, ότι το ιδανικώτερον υπό πάσαν έποψιν ποτόν κατέστη σήμερον αποκρουστικόν με γεύσιν δηλητηρίου, διότι τι  άλλο είνε η μπύρα όταν δεν περιέχη αρκετήν ποσότητα βύνης, δηλαδή θρεπτι-κών αμυλωδών ουσιών ανάλογον προς την υπό της επιστήμης οριζομένην και δεν έχη υποστή καν την στοιχειώδη ζύμωσιν, ή απλούν αφέψημα αηδές, απο-κρουστικόν και δηλητηριώδες;

Πώς θέλετε να υπάρχη μπύρα εν Ελλάδι, και δή σήμερον, ότε λόγω της ανω-μάλου καταστάσεως συνέρρευσεν άπειρος κόσμος, αφού οι ζυθοποιοί χορη-γούν εις την κατανάλωσιν διπλασίαν και τριπλασίαν ποσότητα, αφ’ όσην δύ-ναται λογικών να προσφέρουν διά πολλούς λόγους, ο κυριώτερος των οποίων είνε η σμικρότης των εργοστασίων των και το ατελές των εγκαταστάσεών των;

Πώς είναι δε δυνατόν μα μη επωφεληθή ο ΕΛΛΗΝ  ζυθοποιός, της ευκαιρίας να θυσαυρίση  εις βάρος του κόσμου, όταν οι νόμοι οι απογορεύοντες την πώλη-σιν  ζύθου μη πληρούντος τους όρους της τε περιεκτικότητος και της ηλικίας υφίστανται μεν, αλλά δεν εφαρμόζονται, ούτε εκτελούνται, όπως πολύ λογι-κώς έγραψε τελευταίως η «Εστία» εν σχέσει με την αστυϊαστρικήν επιθεώρη-σιν των ζαχαροπλαστείων, εστιατορίων και παρομοίων άλλων καταστημάτων, άτινα ευρέθησαν, ακάθαρτα;

‘Εν μόνον παράδειγμα της τοιαύτης αμελείας των αρμοδίων υπηρεσιών αρκεί να πείση πάντα, ότι ουδεμία σοβαρά επιχείρησις  του είδους μας είνε δυνατόν να προοδεύση εις τον τόπον αυτόν, εφ’ όσον δεν εφαρμόζονται οι Νόμοι  και δεν πατάσσεται η αισχροκέρδεια και η εγκληματικότης.

Και αναφέρομεν, το μάλλον πρόσφατον παράδειγμα ότι  περί τας αρχάς του παρελθόντος  Απριλίου ενηργήθη αιφνιδιαστικώς παρά των οικονομικών εφό-ρων και  των επιθεωρητών των χημικών  εργαστηρίων του Κράτους έλεγχος   των εν Ελλάδι Ζυθοποιείων, κατόπιν του οποίου εξεδόθηκαν αι εκθέσεις των σχετικών αναλύσεων και εκοινοποιήθηκαν εις τους ζυθοποιούς αι αποφάσεις των επιτροπών.

Εν τη εκθέσει  της υπό ημερομ. 18 Απριλίου 1916, ως προς το Εργοστάσιόν μας, η επιτροπή αναφέρει επί λέξει τα εξής:

«Τη 6 Απριλίου ε.ε. παρελήφθησαν εκ του εργοστασίου  ζυθοποιϊας Μ. και Ε. Κλωναρίδης Λίμιτέντ παρά του Οικον. Εφόρου Αττικής και  ημών, παρουσία και του διευθύνοντος Μ. Κλωναρίδου, δείγματα ζύθου εκ του προσφερομένου εις την κατανάλωσιν και της κατεργαζομένης, εν τω εργοστασίω βύνης προελεύ-σεως Αμερικής και Αγγλίας.

«Τα δείγματα του  ζύθου εσφραγίσθησαν δια της ταινίας του εργοστασίου και συνετάχθη το οικείον πρωτόκολλον.

«Εκ του ελέγχου  των βιβλίων κατασκευής ζυθοποιείου  εξάγεται, ότι ο προσ-φερόμενος  εις την κατανάλωσιν ζύθος, κατεσκευάσθη κατά Δεκέμβριον π.ε. επομένως πληροι την υπό του άρθρου 124 του νόμου 647 προβλεπομένην ηλικίαν του ζύθου»

Κατόπιν δε των  εν αυτή αναφερομένων αναλύσεων βύνης  και ζύθου η έκθεσις καταλήβει  ως εξής:

«Εκ των ανωτέρω  συνάγεται, ότι υπό του ζυθοποιείου  Μ. και Ε Κλωναρίδης Λίμιτέντ ΤΗΡΕΙΤΑΙ ΑΚΡΙΒΩΣ το άρθρον 9, εδάφιον γ’. του νόμου ΓΘ’ του 1904, ως τούτο  ετροποποιήθη διά του άρθρου 1 παράγραφος 2 του Νόμου 647 του 1915».

Ο Διευθυντής της  Οικ. Εφορίας Αττικής

Γ. ΚΩΣΤΑΚΗΣ

Ο Χημικός Επιθεωρητής

Α. ΤΣΙΠΟΥΡΑΣ

‘Ηδη προκαλούμεν  πάντας ανεξαιρέτως του κ.κ. συναδέλφους  Παλαιάςς και Νέ-ας Ελλάδος να μας αντικρύσουν εις το ζήτημα της μπύρας δημοσιεύοντες και αυτοί (αν τους συμφέρη εννοείται) την περί του προϊόντος των επίμημον έκθε-σιν χημικής αναλύσεως.

Γνωρίζωμεν  καλώς, ότι πωλούν ζύθον πέντε  έως δεκαπέντε ημερών, όταν ο Νόμος 647 της 20 Φεβρουαρίου 1913 ρητώς απαγορεύει να εξάγεται και πωλήται ζύθος εκ του εργοστασίου μη έχω εξ τουλάχι-στον εβομάδων ηλικίαν, είνε δε ζήτημα εάν η περιεκτικότης του ιδίου ζύθου είναι 11-11 ½ βαθμών ζαχαρομέτρου Balling όταν ο ιδικός μας έχει τριών μέχρι τεσσάρων μηνών ηλικίάν και βαθμόν πυκνότητος 12,5-13 Balling.

Eν τούτοις παρήλθον έκτοτε τέσσαρες μήνες, αφ’ ης δηλ. εκοινοποιήθησαν αι εκθέσεις αναλύσεων και, ως επληροφορήθημεν, αι καταδικαστικαί κατά των συναδέλφων αποφάσεις των Διοικητικών Αρχών, αλλ’ ουδεμία επεβλήθη ποινή, ουδέ απηγορεύθη αυτοίς η πώλησις ζύθου εκ του εργοστασίου των.

Υπό τοιάυτας συνθήκας ευνόητον αποβαίνει πώς δηλητηριάζεται ο κόσμος όταν οι ζυθοποιοί μας παραμένουν ανενόχλητοι και πόσον έχει δίκαιο ο κ. Νιρβάνας να γράψη όσα λίαν ευφυώς αναφέρει εν τω χρονογραφήματί του της «Εστίας».

Εν Θεσσαλονίκη  επενέβησαν αι Αγγλογαλλικαί αρχαί  παρεμποδίσασαι την λειτουργίαν  των εκεί δύο ζυθοποιείων επί  τι χρονικόν διάστημα, αλλ’ εδώ εις  την πρωτεύουσαν ουδεμία ελήφθη εισέτι πρόνοια κατά της αθεμίτου και εγκλη-μαικής εκμεταλλεύσεως του αθώου κοσμάκη παρά του ζυθοποιείου της Γαργα-ρέττας και ούτε ίσως σκέπτονται οι αρμόδιοι να λάβουν ποτέ μέτρα δια να τεθή τέρμα εις παρομοίαν κατάστασιν.

ΕΜΠΡΟΣ 21.8.1916

Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΤΗΣ ΜΠΥΡΑΣ

ΔΗΛΩΣΙΣ Μ. & Ε. ΚΛΩΝΑΡΙΔΟΥ limited

Κατόπιν των  παρά του τύπου, υπό τον ανωτέρω τίτλον εκτεθέντων, εν σχέσει με το ζήτημα του ζύθου και την εγκληματικήν εκμετάλλευσιν αυτού εις βάρος της δημοσίας υγείας, ευρισκόμεθα εις την ανάγκην να δηλώσωμεν ότι θέτο-μεν εις την διάθεσιν των κ.κ. αστυϊάτρων και αστυχημικών ως και πά-σης αρμοδιάς αρχής ή άλλης ειδικής εξ’ ιδιωτών επιτροπής, τας ψυχρ-αποθήκας του εργοστασίου μας, εν αις ζουμούται και φυλάσσεται επί μακρόν χρόνον το προϊόν μας τα διάφορα διαμερίασματα αυτού και τα βιβλία κατα-σκευής, ζυμώσεως, μεταγγίσεως, συντηρήσεως και πωλήσεως ζύθου προς ευ-χερέστατον έλεγχον της περιεκτικότητος και της ηλικίας αυτού και προς πιστο-ποίησιν:

1ον. Ότι, από της συστάσεως του εργοστασίου μας, το προϊόν μας παρα-σκευάζεται από αρίστας πρώτας ύλας (βύνην και λυκίσκον) και μόνον ταύτας, αποκλειομένης αυστηρώς της χρήσεως αντισηπτικής ή άλλης υπό του νόμου και της επιστήμης απαγορευμένης ουσίας.

2ον. ‘Οτι, τόσον η πρώτη ζύμωσις του γλεύκους, όσον και η τελειωτική ζύμω-σης του ζύθου μας, ενεργείται υπό αρίστας συνθήκας από τεχνικής απόψεως δια των τελειοτέρων αυτομάτως λειτουργούντων ηλεκτροκινήτων ψυκτικών μηχανημάτων του είδους τούτου.

3ον. ‘Οτι, το ύδωρ του φρέατός μας αντλούμενον εκ βάθους πεντήκοντα μέτρων και εκ του ιδίου υδροφόρου στρώματος προερχόμενον, εξού υδρεύ-εται μέρος της πόλεως, είνε μοναδικόν δια την κατασκευήν του ζύθου, ανώτερον παντός άλλου ενταύθα, ως τούτο εξάγεται εκ των διαφόρων ανα-λύσεων και πιστοποιητικών του μικροβιολογικού εργαστηρίου Jergensen της Κοπενχάγης, διοχετεύεται δε τούτο εις τα διάφορα διαμερίσματα του εργο-στασίου διά συστήματος πληρούντος άπαντας τους όρους της υγι-εινής.

4ον. ‘Οτι ο όγκος του εργοστασιόυ μας  ιδρυθέντος κατόπιν πολυετούς πείρας και μελέτης με διαστάσεις, τέως αγνώσους ενταύθα, με προορισμόν δε εξαγωγικού εμπορίου εν τη εγγύς Ανατολή, επιτρέπει την αποθήκευσιν και πώλησιν ζύθου διπλασίας τουλάχιστον ποσότητος από την υπάρχου-σαν σήμερον ολικήν εν Ελλάδι κατανάλωσιν, με ηλικίαν δε ουχί κάτω των τριών μηνών, όταν ο νόμος 647 της 20 Φεβρουαρίου 1915 καθώρεσεν επιεικώς ταύτην εις εξ εβδομάδας, οίαν δηλαδή ηλικίαν επιτρέπει η εν Ευρώπη ζυθοποιια, να έχη η μικρά και ευφθηνή μπύρα (petit biere flabzug biere) δια τας εργατικάς τάξεις, ως εζήτησαν και επέτυχον ταύτην, τα γνωστά πρό της ιδρύσεως του ημετέρου εργοστασίου λειτουργούντα εν Ελλάδι ζυθοποιεία, δι’ ευνοήτους λόγους.

Και τέλος παραθέτομεν  κατωτέρω περικοπήν της από 18 Απριλίου ε. ε. παρά της Οικονομικής Εφορίας  γενομένης εκθέσεως αναλύσεως, προκαλούντες πάντας τους κ.κ. συναδέλφους τους Παλαιάς και Νέας Ελλάδος να μας ανατικρύσουν εις το ζήτημα της μπύρας δημοσιεύοντες και αυτοί την περί του προϊόντος των επίσημον έκθεσιν αναλύσεως.

Απόσπασμα εκθέσεως αναλύσεως της 18ης Απριλίου 1916:

«Τη 6’ Απριλίου ε. ε. παρελήθησαν εκ του εργοστασίου Μ. και Ε. Κλωναρίδης Λίμιτεντ παρά του Οικον. Εφόρου τ’ Αττικής και ημών, παρουσία και του διεθύ-νοντος Μ. Κλωναρίδου, δείγματα ζύθου εκ του προσφερομένου εις την κατα-νάλωσιν και της κατεργαζομένης εν τω εργοστασίω βύνης, προελεύσεως Αμε-ρικής και Αγγλίας.

«Τα δείγματα του  ζύθου εσφραγίσθησαν δια της  ταινίας του εργοστασίου και συνετάχθη το οικείον πρωτόκολλον.

«Εκ του ελέγχου  των βιβλίων κατασκευής ζυθοποιείου  εξάγειται, ότι ο προσ-φερόμενος  εις την κατανάλωσιν ζύθος  κατεσκευάσθη κατά Δεκέμβριον π. ε. επομένω πληροί την υπό του άρθρου 124 του νόμου 647 προβλεπομένην ηλικίαν του ζύθου».

Κατόπιν δε των  εν αυτή αναφερομένων αναλύσεων βύνης  και ζύθου, η έκθε-σις καταλήγει  ως εξής:

«Εκ των ανωτέρω  συνάγεται, ότι υπό του ζυθοποιείου  Μ. και Ε. Κλωναρίδης Λίμετεντ ΤΗΡΕΙΤΑΙ ΑΚΡΙΒΩΣ το άρθρο 9. Εδάφιον γ’ του νόμου ΓΘ’ του 1904, ως τούτο ετροποποιήθη διά του άρθρου 1 παράγραφος 2 του Νόμου 647 του 1915».

Ο Διευθυντής της  Οικον. Εφορίας Αττικής

Γ. ΚΩΣΤΑΚΗΣ

Ο Χημικός Επιθεωρητής

Α. ΤΣΙΠΟΥΡΗΣ

Τοιουτοτρόπως θα γνωσθή επί τέλους, τι πίνει ο  κόσμος αντί μπύρας και ποίου είδους εκμετάλλευσις διενεργείται εις βάρος του, παρά των εχόντων ως μέσον πλουτισμού και μόνον την σοβαρωτέραν και ωραι-οτέραν βιομηχανίαν του θαυμασίου και θρεπτικωτάτου του ποτού του ζύθου.

‘Ιδωμεν δε πλέον  τίνα μέτρα θα λάβουν αι αρμόδιαι αρχαί  προς περιοστολήν του κακού δια της εφαρμογής των νόμων.

Πατήσια, τη 15 Αυγούστου 1916

Εκ των γραφείων Μ. και Ε. Κλωναρίδης Ltd

ΕΜΠΡΟΣ 17.8.1916

O KINΔΥΝΟΣ ΤΗΣ ΜΠΥΡΑΣ

ΤΙ… ΔΕΝ ΛΕΓΕΙ Ο Κ. ΦΙΞ

Αναδημοσιεύομεν και ημείς την προς την συνάδελφον «Αστέρα» απευθυνθεί-σαν επιστολήν του κ. Κλωναρίδου.

«Κύριε Διευθυντά  του «Αστέρος»

«Δεν δυνάμεθα να παρέλθωμεν εν σιωπή όσα…, δεν  λέγει ο κ. Φίξ, ομιλών δια στόματος του κ. Σκάση, ως εν επικεφαλίδι της  προχθεσινής συνεντεύξεώς σας μετ’ αυτού ορθότατα εχαρακτηρίσατε διά  το αναφυέν ζήτημα της μπύρας και βεβαίως εκείνο όπερ ενδιαφέρει πρό παντός την δημοσίαν υγείαν και τον έντι-μον συναγωνισμόν δεν το λέγει, αλλά λέγει… περί της ζώσης ρεκλάμας της πε-λατείας του, της μεγάλη καταναλώσεως της μπύρας του, της ελλείψεως εκ μέ-ρους μας πρωτουβουλίας κατά την ψήφισιν του τελευταίου νόμου 647 του 1915 κτλ.

Εις τα σημεία ταύτα  απαντώμεν:

1ον. Ανάγκη ζώσης ρεκλάμας δεν υφίσταται, πρώτος ο κ. Σκάσης γνωρίζει κάλ-λιον παντός άλλου την πανελλήνιον φήμην του εργοστασίου μας, όπως δεν αγνοεί και την τύχην, ήν θα είχε το ζυθοποιείον της Γαργαρέτας, εάν εφη-ρμόζοντο αυστηρώς οι νόμοι, όπως άλλοτε, όταν η περίφημος πελατεία του δεν ετολμούσε να γράψη εις τας προσθήκας των ζυθοπωλείων της τας δύο λέξεις Ζύθος Φίξ!

2ον.Η πελατεία μας είνε αριστοκράτις, πληρώνει την μπύραν μας ακριβά, όπως πληρώνονται όλα τα πράγματα αξίας και πρό πάντων τα ποτά (η υγρά τρο-φή το κ. Νιρβάνα) τα τοσαύτην εξασκούντα επίδρασιν επί του ανθρωπίνου οργανισμού.

Εάν παρασκευάζομεν την μπύραν μας, κατά την θεωρίαν  και την μέθοδον των συναδέλφων μας, την οποίαν, φυσικά, πωλούν φθηνά, πολύ φθηνό-τερον της ιδικής μας, ασφαλώς θα είχομεν πολλαπλασίαν κατανάλωσιν, αλλ’ απ’ αρχής της ιδρύσεως του εργοστασίου μας μίαν έχομεν απόφασιν και ένα επεδιώξαμεν σκοπόν, πώς να δημιουργήσωμεν βιομηχανίαν σοβα-ράν, τιμώσαν τον τόπον και το Ελληνικόν όνομα εν τη ξένη και … Μάρκα, δηλαδή ποιότητα, δια την οποίαν ακριβώς εδαπανήσαμεν τόσα όσα ούτε εφαντάσθη, αλλ’ ούτε εγνώριζεν ή ημπορούσε να δαπανήση ο συνάδελφος της Γαργαρέτας, με μόνην την ιδέαν να συνεχίσωμεν και εδώ ένα έργον προόδου και χρησιμότητος και αφήσωμεν ίχνη της διαβάσεώς μας.

3ον. Επί του θέματος της ηλικίας της μπύρας, του κυριωτέρου παράγοντος της βιομηχανίας μας, πολύ καλά γνωρίζει ο κ. Σκάσης, ότι ημείς είμεθα οι ειση-γηταί του νομοσχεδίου, επιμείναντες εις το ελάχιστον όριον των δύο μηνών.

      Η πρότασίς μας εγένετο αποδεκτή, το δεν νομοσχέδιον συνταχθέν ούτω, υπεβλήθη εις την Βουλήν, κατόπιν αλλεπαλλήλων οχλήσεων και αντιπρο-τάσεων των συναδέλφων, αίτινες δεν ίσχυσαν προ της λογικής.

      Το νομοσχέδιον παρεπέμφθη εις  βουλευτικήν επιτροπήν, επενέβησαν  οι συνάδελφοι, εχάλασαν τον κόσμον, πρώτος ο τέως βουλευτής, ιατρός  κ. Σκάσης, γυναικάδελφος του συναδέλφου  της Γαργαρέτας και το νομοσχέ-διον, ατυχώς δια τον κοσμάκην, εψηφίσθη την 20 Φεβρουαρίου 1915, υποβιβάσαν την ηλικίαν του ζύθου εις 6 εβδομάδας, όσος δηλαδή απαιτεί-ται χρόνος, δι’ ατελεστάτην ζύμωσιν μόνον μικράς φθηνής μπύρας 10-11 βαθμών πυκνότητος Μπάλιγκ, προωρισμένης δια τας εργατικάς πάντοτε τάξεις , όταν δεν περιέχη άλλας επιβλαβής ουσίας αντικαθιστώσας εν πολλοίς τας γνωστάς πρώτας ύλας της περιφραγμένης κριθής και του λυκί-σκου.

Εν σχέσει με τον υπαινιγμόν του κ. Σκάση συμβουλεύσαντος  να περιορισθώ-μεν εις άλλας σοβαρωτέρας  υποθέσεις μας, ας μένη ήσυχος και  ας έχη ολίγην υπομονήν ο φίλος, διότι, πάσα απόπειρα δολοφονική, της γνωστής αυτώ σπεί-ρας των κακοήθων εκβιαστών καλοθελητών μας, απέτυχε του σκοπού της, οι δε καρποί των απειλών και εκβιασμών παρήλθον ανεπιστρεπτί, τους εκάλυ-ψεν ο όγκος του ιδρύματός μας!

Μας συμβουλεύει να περιορισθώμεν εις άλλας υποθέσεις ημείς, αυτοί δε; Εν τω μεταξύ ας δηλητηριάζουν τον κοσμάκην τον ανύποπτον, ας υποσκάπ-τουν, την υπόληψιν του θαυμασίου τούτου προϊόντος του τόπου μας, προς τέλειον αποκλεισμόν εκ της καταναλώσεως και ας θησαυρίζουν καταπατού-ντες και νόμους και έντιμον συναγωνισμόν ατιμωρητί.

Εν τούτοις  αντί όλων των υπό του κ. Σκάση  λεχθέντων διά λογαρισμόν του  κ. Φίξ του μη σκεπτομένου ν’ απαντήση, ως γράφετε, η κοινωνία μίαν αξίωσιν  έχει , να δημιοσιεύση την έκθεσιν  αναλύσεως του χημικού επιθεωρητού, του ελέγξαντος δίς το ζυθοποεϊόν του και την απόφασιν του κ. εφόρου Αττικής επ’ αυτής όπως εδημοσιεύσαμεν και ημείς την του εργοστασίου μας.

 Πάντα τα’  άλλα είνε υπεκφυγαί τείνουσαι  εις παράτασιν όλως εκρύθμου  και εγκληματικής καταστάσεως, ήν δεν σκεπτόμεθα να επιτρέψωμεν επί πλέον.

Θα την δημοσιεύσωμεν  ημείς και τότε θα πεισθή η πολυπληθής πελατεία του κ. Φίξ. περί της ποιότητος, γευστικότητος, ηλικίας κτλ. της μπύρας, την οποίαν πίνει και περί του τρόπου της ενεργείας των αρμοδίων αρχών, προς περιστολή του κακού. Αναμένομεν.

Πατήσια, 17 Αυγούστου 1916

Εκ των γραφείων Μ. και Ε. Κλωναρίδης Ltd

ΕΜΠΡΟΣ 15.9.1916

Ο ΦΙΞ  ΠΡΟΣ ΚΛΩΝΑΡΙΔΗΝ

ΤΙ  ΛΕΓΕΙ Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ

Εάν απεφασίσαμεν να απαντήσωμε εις τα εναντίον ημών δυσφημιστικά δημο-σιεύματα του κ. Κλωναρίδου, πράττομεν τούτο μόνον χάριν του κοινού, όπερ προτιμά τον ζύθον του ημετέρου εργοστασίου και ουχί χάριν του αυτοκαλού-μενου μεγαλοβιομηχάνου των Πατησίων, ούτινος ο ζύθος από πολλού χρόνου έχασεν έδαφος καταναλώσεως. Εν τη ημετέρα απαντήσει δεν θα μετεχειρισθώ-μεν την γλώσσαν και τα εκφράσεις τούτου, διά τα οποία επεδόθη μήνυσις ενώ-πιον του Εισαγγελέως, αλλά θα αποδείξωμεν δι’ επιχειρημάτων ακαταμάχητων, ότι τα δημοσιεύματα εκείνα, με τα οποία επλήρωσε τας στήλας απασών των εφημερίδων, και ανακριβή είνε και επιστημονικώς αστήρικτα, επί επιστη-μονικών δε γεγονότων βασιζόμενοι θ’ αποδείξωμεν προς τούτοι ότι ο ζυθοποιός πρέπει να έχη και στοιχειώδης τινάς γνώσεις χημείας, τούτων δε εντελώς στε-ρείται ο εν Παρισίοις εδρεύων Κλωναρίδης Limited.

H HΛΙΚΙΑ ΤΟΥ ΖΥΘΟΥ ΜΑΣ

Το ζήτημα τούτο, δια το οποίον τόσος πάταγος έγεινεν, έχει ως εξής: Tην 17ην Μαρτίου ε. ε. ήλθον εις το εργοστάσιον ημών ο Οικονομικός ‘Εφορος Αττικής μετά του παρά τη Διευθύνσει του χημικού εργαστηρίου του υπουργείου των Οικονομικών χημικού επιθεωρητού προς έλεγχον της τηρήσεως των όρων κατασκευής ζύθου των καθωρισμένων, διά του νόμου 647 του 1915 και  ΓΘ’ του 1904. Εύρον δε εντός των αποθηκών ημών ζύθον εισαχθέντα εν αυταίς από της 9 Φεβρουαρίου δηλ. πρό 36 ημερών δηλ. πρό 5 εβδομάδων και τον οποίον ως εκ τούτου εθεώρησαν ως μη συμπληρώσαντα την υπό του νόμου οριζομένην ηλικίαν των 6 εβδομάδων. Αλλ’ ο νόμος 647 του 1915 και 4 ορίζει σαφώς 6 εβδομάδας από της κατασκευής και ουχί από της αποθηκεύσε-ως ως κακώς αναφέρει ο αρμόδιος χημ. Επιθεωρητής, ουδόλως λαμβάνων υπ’ όψιν ότι κατασκευή θεωρείται και η προηγουμένη εντός της λάντζας γενομέ-νης και 10 περίπου ημέρας διαρκούσα ζύμωσις. Προστιθεμένων λοιπόν και των 10 τούτων ημερών εις τας 5 εβδομάδας προκύπτει, ότι ο ζύθος ημών είχεν ηλικίαν ανωτέραν των υπό του νόμου οριζομένων 6 εβδομάδων από της ενάρξεως της κατασκευής και ουχί από της περατώσεως της πρώτης ζυμώ-σεως, ήτις εγένετο εντός της λάντζας. Ο ζύθος είνε, ως γνωστόν, ποτόν οινο-πνευματούχον, όπερ και ενώ καταναλίσκεται διατελεί εν ζυμώσει έτι, δηλ. η ζύμωσις αυτού δεν έχει περατωθή, επομένως πώς είνε δυνατόν ο νόμος να απαιτή εντελή ζύμωσιν και μετά ταύτα να παρέλθωσιν 6 εβδομάδες, ότε το σκεύασμα δεν θα ήτο πλέον ζύθος, αλλ’ αηδές και δηλητηριώδες υγρόν,, ως εκ των επελθουσών ετέρων κακής φύσεως ζυμώσεων, αίτινες επακολοσθούσι πάντοτε, εάν η ζύμωσις συντελεσθή κατά 100%, ως εκ τούτου δε ορίζουζι τα διάφορα κράτη βαθμόν ζυμώσεως 40-62%. Προφανώς λοιπόν ο νομοθέτης εννοεί κατασκευήν την έναρξιν της ζυμώσεως και είχεν επομένως ο ημέτερος ζύθος την υπό του νόμου οριζομένην και υπό της ζυθοποιϊας απαιτουμένην ηλικίαν.

Αλλά την  ηλικίαν του ημετέρου ζύθου ο  αρμόδιος χημικός επιθεωρητής αντι-φάσκων προς ευατόν ευρίσκει εις την αυτήν έκθεσίν του της 4ης Απριλίου ε. ε. εν τάξει, διότι αναγράφει βαθμόν ζυμώσεως 55, 1% δια τον αυτόν ζύθον τον οποίον θεωρεί ως έχοντα ηλικίαν 5 εβδομάδων, όστις αν τούτο ήτο αληθές έπρεπε να έχει βαθμόν ζυμώσεως κατώτερον των 40%. Ώστε χωρίς να έχη κανείς εκ των αναγνωστών ημών ειδικάς γνώσεις εννοεί ότι εδώ δεν πρόκειται παρά περί κακής αντιλήψεως του αρμοδίου υπαλλήλου μή εννοούντος τι κα-λείται βαθμός ζυμώσεως του ζύθου και μη δυναμένου να ερμηνεύση το πνεύμα του νόμου. ‘Αρα το ληφθέν δείγμα ζύθου Φίξ έχον τον βαθμόν ζυμώ-σεως 55% (Ζύθος Μονάχου 50-53, Pilsner 55-58) είχε και την υπό του νόμου οριζομένην ηλικίαν.

ΔΡΑΜΙΑ ΒΥΝΗΣ  ΚΑΤ’ ΟΙΚΟΝ

‘Οσον αφορά  το ζήτημα των δραμίων βύνης των ληφθέντων δι’ εκάστην οκάν ζύθου αναφέρομεν τα εξής: H ανάλυσις της 4ης Απριλίου ε. ε. εγένετο επί τη βάσει ενός μόνο βαρελίου, ως ο αρμόδιος υπάλληλος αναφέρει εν τη εκθέσει του, άρα δεν αντιπροσωπεύει την όλην ποσότητα ζύθου, την οπίαν είχομεν τότε εις τας αποθήκας μας, ελήφθη δε βύνη μη χρησιμοποιιηθείσα δια τον υπό εξέτασιν ζύθον. ‘Οσον αφορά δε το ποσόν των δραμίων, τα οποία αναφέρει ο αναλύσας και διαό τα οποία ο οικονομικός έφορος επέβαλεν ημίν πρόστιμον, αμφισβητούμεν την ακρίβειαν της αναλύσεως ταύτης, αφού άλλως τε και η έκθεσις της 7ης Σεπτεμβρίου ε. ε. η οποία έγεινεν επι τη βάσει δείγμα-τος ληφθέντος εκ πολλών βαρελίων της αποθήκης μας, ομολογεί και αναγνω-ρίζει, ότι τα τε δράμια της βύνης και η ηλικία του ζύθου ημών είνε σύμφωνα με τον νόμον. Κατά των προηγούμενων αποφάσεων του αυτού χημικού επιθεωρη-τού επεδώκαμεν έφεσιν, επομένως δεν επιτρέπεται εις ουδένα προτού κριθή η έφεσις αύτη να κατηγορήση την ποιότητα του ζύθου μας, έστω και του ενός βαρελίου τούτου διά το οποίον έγεινε τόσος πάταγος υπό του κ. Κλωναρίδου.

‘Ηδη μετά τας  δυσφημιστικάς δημοσιεύσεις του  κ. Κλωναρίδου και χάριν του κοινού, το οποίον μας τιμά δια της εμπιστοσύνης του, εθεωρήσαμεν ότι δεν μας ήτο πλέον επιτετραμμένον ν’ ανεχώμεθα τας ύβρεις του αποτυχόντος με-γαλοβιομηχάνου των Πατησίων και ημείς αύτοι δι’ αιτήσεως ημών εζητήσαμεν από την Διεύθυνσιν του χημικού εργαστηρίου του Υπουργείου Οικονομικών, όπως επαναληφθή η ανάλυσις του ζύθου ημών εν ευρυτέρα κλίμακα εκ δει-γμάτων λαμβανομένων εξ απάσης της αποθήκης ημών. ‘Οντως ο αξιότιμος κ. ‘Εφορος Αττικής μετά του αυτού χημικού επιθεωρητού, όστις εξετέλεσε τας προυγουμένας αναλύσεις, δι’ άς τόσον εθορύβησεν ο κ. Κλωναρίδης, ήλθον εις το εργοστάσιον ημών και έλαβον δείγματα εκ πλειοτέρων βαρελίων της αποθήκης ημών εντός σφραγισθεισών φιαλών, μέρος των οποίων και ημείς εκρατήσαμεν, συνετάχθη δε το κάτωθι πρωτόκολλον:

Eν Αθήναις και εν τω επί της λεωφόρου Συγγρού Εργοστασίω Ζυθοποιοϊας σήμερον την 3ην Σεπτεμβρίου, οι υποφαινόμενοι Κ. Παπαγεωργίου Οικον. ‘Εφορος Αττικής, Α. Τσιπούρης χημικός Επιθεωρητής, και ‘Ιακ. Σκάσσης Διευ-θυντής του ζυθοποιείου, προέβημεν εις καταρτισμόν γενικού δείγματος ζύθου, προς βεβαίωσιν του ποσού της βύνης του χρησιμοποιημένου διά μίαν οκάν, λαβόντες  δείγματα εκ των βαρελίων.

Αριθ.               Βαρελ.            31   χρονολ. πληρ.  31     Αυγούστου

      »                   »               47                  »            31           »

      »                   »               59                  »            31           »

       »                   »               50              »             30           »

       »                   »                Χ                »            30           »

       »                   »               5                 »            30           »

       »                   »               43               »            24           »

       »                   »               7                 »             4           »

       »                   »               7                 »             4     Ιουλίου

       »                   »               7                 »             6           »

       »                   »               18               »             8           »

       »                   »                2                 »             8           »

       »                   »               4                  »            24           »

Και εκ τριών  βαρελίων εκ των εξαχθέντων εις κατανάλωσιν αυθημερόν. Το δείγμα ετέθη εντός 8 φιαλών εξ ών αι μεν 4 εσφραγίσθησαν, επί μεν του στο-μίου διά της σφραγίδας του χημικού εργαστηρίου, παραπλεύρως

Αι πρώται 4 φιάλαι παρεδόθησαν εις τον Διευθυντήν του Εργοστασίου, αι δε λοιπαί παρελήφθησαν παρά του χημικού επιθεωρητού Κ. Παπαγεωργίου, Α. Τσιπούρης, ‘Ιακ. Σκάσσης.

Η υπό του  αυτού χημικού επιθεωρητού παρά τη διευθύνσει του χημικού εργα-στηρίου  του Υπουργείου των Οικονομικών  γενομένη νύν ανάλυσις εβεβαίω-σεων 78,35 δράμια βύνης δι’ εκάστην οκάν ζύθου και ότι η ηλικία του ημετέ-ρου ζύθου είνε 50 ημερών, ήτοι μιας εβδομάδος περισσότερον της υπό του νόμου οριζομένης, αποφαίνεται δε εν τη εκθέσει του της 7ης Σεπτεμβρίου ε. ε. ότι ο ημέτερος ζύθος πληροί τους όρους 1 και 2 και 1 και 4 του νόμου 647 του 1913.

Αλλ΄ημείς αφού τόσος έγεινε πάταγος υπό του  κ. Κλωναρίδου ενομίσαμεν ότι δεν  επετρέπετο ν’ αρκεσθώμεν εις την  εξέτασιν ταύτην αλλ’ ότι έπρεπε να απο-ταθώμεν και εις ειδικούς επιστήμονες χημικούς όπως αποδειχθή η γνησιότης και η αρίστη ποιότης του ημετέρου ζύθου. Προς τούτο επέμψαμεν εις τον καθηγη-τήν κ. Δαμβέργην δείγμα της βύνης του ημετέρου εργοστασίου, και έτερον δεί-γμα ζύθου ληφθέν εκ της ημετέρας αποθήκης κατ’ εκλογήν του επιμελητού του την 25ην Αυγούστου. Αμφότερα τα δείγματα ταύτα του ημετέρου ζύθου ως και η βύνη εξητάσθησαν εν τω φαρκακευτικώ χημείω του Εθνικού Πανεπιστημίου και έχομεν εις χείρας ημών τας εξής δύο εκθέσεις:

Αριθμός 846 Αθήναι 3 Σ/βρίου 1916

ΧΗΜΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΙΣ ΖΥΘΟΥ Κ. ΦΙΞ

Το παρά του  επιμελητού μου ληφθέν δείγμα ζύθου κατ’ εκλογήν του εκ της υπογείου αποθήκης του εργοστασίου Κ. Φίξ την 25ην Αυγούστου 1916 εξετα-σθέν παρέχε τα επόμενα αποτελέσματα:

Ειδικόν βάρος  ζύθου άνευ ανθρακικού οξέος εις 15ο  1,0121%

Οινόπνευμα  κατ’ όγκον          5,08%

Οινόπνευμα  κατά βάρος          4,06%

Εκχύλισμα            5,05%

Oξύτης πτητική (ως οξικό οξύ)         0,003%

Οξύτης ολική (ως γαλακτικό οξύ)       0,252%

Ανθρακικόν  οξύ         0,418%

Βυνοχάκχαρον                        1,38%

Δεξτρίνη            1,83%

Γλυκερίνη          4,337%

Τέφρα                                                0,225%

‘Αζωτον          0,196%

Λευκοματοιειδείς  ουσία        1,225%

Βαθμός πυκνότητος εκχυλίσματος βύνης      14,67%

Βαθμός ζυμώσεως ζύθου                         65,00%

Ιτεϋλικόν οξύ, βορικόν οξύ, φθορίου ενώσεως, φορμόλη, ζυθιόχρωμα, αναπληρώματα λυκίσκου, σκχαρίνη, γκυκόρριζα, αρσενικόν

Κατασκευή: 83 περίπου δράμια βύνης κατ’ οκάν ζύθου.

Συμπέρασμα. Τα αποτελέσματα της χημικής εξετάσεως του ζύθου Κ. Φίξ απο-δεικνύουν ότι αγναί πρώται ύλαι χρησιμεύουσι προς παρασκευήν του και ότι κατ’ αυτήν τηρούνται πάντες οι κανόνες της ζυθοποιϊας, προσέτι δε ότι η ζύ-μωσις και η συντήρησις του ζύθου ουδέν το μεμπτόν παρουσιάζουσι και ότι ουδέν πρόσμιγμα νοθεύσεως ή αναπλήρωμά τι συστατικών του ζύθου εν τω εξετασθέντι προϊόντι ευρίσκεται.

       Α.Κ. ΔΑΜΒΕΡΓΗΣ

Αριθμ. 847.  Αθήναι 7 Σεπτεμβρίου 1916

ΧΗΜΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΙΣ ΖΥΘΟΥ Κ. ΦΙΞ

Το παρά του  κ. Κ. Φίξ σταλέν μου δείγμα ζύθου  εν φίάλη φερούση επί μεν του  στομίου αυτής την σφραγίδα ισαπνικού  κηρού του χημικού εργαστηρίου  του Υπουργείου των Οικονομικών, παραπλεύρως δε επί χαρτονίου την σφραγίδα του Εργοστασίου Φίξ φέρουσαν δράκοντα, σταυρόν και χρονολογίαν 1787, εξετασθέν εν τω υπό την διεύθυνσίν μου Φαρμακοχημείω του Εθνικού Πανεπι-στημίου παρέσχε τα επόμενα αποτελέσματα:

Ειδικόν βάρος ζύθου άνευ ανθρακικού οξέος εις 15ο  1,0198%

Οινόπνευμα  κατ’ όγκον          4,80%

Οινόπνευμα  κατά βάρος          3,84%

Εκχύλισμα            5,14%

Βαθμός πυκνότητος εκχυλίσματος βύνης            14,34%

Βαθμός ζυμώσεως του ζύθου            64,1%

Ειδικό βάρος του εκπνευματισθέντος ζύθου εις 15%    1,0199%

Ποσότης βύνης  εις δράμια χρησιμοποιηθείσα

προς κατασκευήν                   87,04 (βάσις 65,2%)

μιας οκάς ζύθου      87,24 (βάσις 65,65%)

λαμβανομένων  υπ’ όψιν των αποτελεσμάτων

εξετάσεως της  βύνης      83,64 (βάσις 68,46%)

Συμπέρασμα: Εκ των εξαγομένων καταφαίνεται ότι το σταλέν μου ως άνω δείγμα ζύθου Κ. Φίξ πληροί τους υπό του σχετικού νόμου επιβαλλομένους όρους.

Α.Κ. ΔΑΜΒΕΡΓΗΣ

Πλήν των  ανωτέρω αναμφισβητήτων αποδείξεων της καλής κατασκευής και αρίστης ποιότητος του ημετέρου προϊόντος και όπως αποδείξωμεν εις τον δυσφημιστήν ημών ότι ανέκαθεν είχαμεν ως κυρίαν φροντίδα να παρουσιά-ζωμεν εις το κοινόν, το οποίον μας τιμά δια της προτιμήσεως του ημετέρου ζύθου, προϊόν άριστον και αγνόν, παραθέτομεν ανάλυσιν προ ετών εκτελε-σθείσαν υπό του αειμνήσου Χρηστομάνου.

Αριθμ. 2,512.  Αθήναι 20 Ιουνίου 1904

ΧΗΜΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΙΣ ΖΥΘΟΥ Κ. ΦΙΞ

Κατ’ αίτησιν  του κ. Φίξ έλαβον την 20 Μαϊου δείγματα ζύθου εις φιάλας και εκ των  πίθων.

Ειδικόν βάρος  του ζύθου άνευ ανθρακικού οξέος    1,0334%

Οινόπνευμα  κατά βάρος          3,843%

Οινόπνευμα  κατά όγκον         4,860%

Εκχύλισμα           9,695%

Ανθρακικόν  οξύ           0,315%

Ολική οξύτης (ως γαλακτικόν οξύ)                       0,2288%

Πτητικά οξέα (ως οξικόν οξύ)       0,0046%

Βυνοσάκχαρον               2,88%

Δεξτρίνη              2,43%

Γλυκερίνη           0,322%Β

Αζωτούχοι λευκοματοειδείς  ουσίαι                                         1,218%

Άζωτον                                                                                     0,1997%

Εκχύλισμα αφεψήματος βύνης προ της ζυμώσεως                           17,0%

Βαθμός ζυμώσεως του ζύθου            43,0%

Τέφρα             0,248%

Ξέναι ή πρόσθετοι  ουσίαι ουδέν ίχνος                          0

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: ‘Εκ των ανωτέρω εξαγομένων προκύπτει ότι ο κατά τους κανόνας της νεωτέρας ζυθοποιοίας εξ αγνών πρώτων υλών παρα-σκευαζόμενος Ζύθος Φίξ είνε ο υγιεινότερος, ουσιαστικώτερος και θρε-πτικώτερος των ζύθων της Ελλάδος και ότι ως εκ των συστατικών και της γεύσεώς του δύναται να παραβληθή προς τους πεφημισμένους του Μονάχου ζύθους Spaten και Loewenbraeu.

              ANAΣΤ. Κ. ΧΡΗΣΤΟΜΑΝΟΣ                                                                        Καθηγ. της Χημείας του Εθν.Πανεπιστημίου

Δια των ανωτέρω  εκτεθέντων απεδείχθη περιτράνως, ότι αλλαχού δέον να ζη-τήση ο κ. Κλωναρίδης την ελάττωσιν της καταναλώσεως του προϊόντος του και να παύση δυσφημών ημάς, των οποίων το όνομα στενώτατα συνδέεται μετά της ιστορίας της ελληνικής Ζυθοποιίας. Ανέκαθεν ουδεμιάς δαπάνης εφαίσθη-μεν όπως παράσχωμεν εις τους ημετέρους πελάτας προϊόν αρίστης ποιότητος, μεταχειριζόμενοι γνήσια υλικά και προϊόν καλώς ζυμωθέν, των δε ισχυρισμών ημών τούτων απόδειξις είνε η απανταχού και εν Αθήναις και εις τας επαρχίας μεγάλη διάδοσις του προϊόντος μας. Η βύνη, την οποίαν ημείς χρησιμοποιούμεν εις το ημέτερον εργοστάσιον είναι αυτή εκείνη ην και ο κ. Κλωναρίδης χρησιμο-ποιεί, διότι μόνον εξ Αμερικής γίνεται νυν προμήθεια αυτής, ως δε βεβαίως θα ενθυμήται ο κ. Κλωναρίδης, και βύνην και λυκίσκον τω επωλήσαμεν προς ευκο-λίαν του. Ημείς επροτιμήσαμεν ουχί δια δυσφημίσεως άλλων εργοστασίων αλ-λά δια της καλής ποιότητος του προϊόντος ημών ν’ αποκτήσωμεν την εύνοιαν των καταναλωτών, νομίζομεν δε ότι και ο κ. Κλωναρίδης θα ήτο πολύ αρεστό-τερος εις το κοινόν, εάν, αντί να υβρίζη και να συκοφαντή τους ομοτέχνους του, εφρόντιζε να βελτιώση την ποιότητα του προϊόντος του. Ημείς οπωσδή-ποτε χάριτας οφείλομεν εις τον κ. Κλωναρίδη, όστις μας παρέσχε την ευκαιρίαν να αποδείξωμεν μίαν έτι φοράν κατά τρόπον επιστημονικόν την αγνό-τητα του ζύθου ημών, πράγμα το οποίον αυτός αρκούμενος εις δυσφημίσεις τεχνηέντως αποφεύγει.

ΚΑΡΟΛΟΣ ΦΙΞ

ΕΜΠΡΟΣ 11.9.1916

ΤΟ  ΖΗΤΗΜΑ ΤΗΣ ΜΠΥΡΑΣ

ΤΙ  ΛΕΓΕΙ Ο κ. ΚΛΩΝΑΡΙΔΗΣ ΠΕΡΙ ΦΙΞ  ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ

Κατόπιν του  δημοσιεύματος του κ. Φίξ περί μπύρας, ο κ. Κλωναρίδη εν συνεντεύξει ευηρεστήθη να μιλήση ως εξής:

Αρκετά νομίζω εγράφησαν τελευταίως επί του  ζητήματος της μπύρας, ώστε να περιττεύη  πάσα περαιτέρω συζήτησις του  τεχνικού μέρους διά της παραθέσεως αριθμών, ελάχιστα ενδιαφέρουσα άλλως  τε το κοινόν, όπως πράττη ο ημέτερος εν Γαργαρέττα συνάδελφος, απολογούμενος δια τας κατ’ αυτού καταδικαστικάς αποφάσεις των αρμοδίων του κράτους υπηρεσιών επί παραβάσει των διατάξε-ων των κειμένων νόμων, συνεπεία των οποίων τω επεβλήθη, ικανών χιλιάδων δραχμών πρόστιμον χωρίς ν’ αποκλείεται και ο κίνδυνος της ποινής κρατήσεως και φυλακίσεως.

Εις το τελευταίον του δημοσίευμα παραθέτει διαφόρους  αναλύσεις του ζύθου του, μεταξύ των οποίων και μίαν του μακαρίου Χρηστομάνου, χρονολογουμέ-νην από 20 Ιουνίου 1904 δι’ ών πειράται ν’ αποδείξη ότι αυτός μεν ήτο και είνε εν τάξει με τον νόμον, κακώς δε αντιλαμβανόμενοι τα πράγματα οι αρμόδιοι του χημικού εργαστηρίου επιθεωρηταί, συνεβούλευσαν τον κ. ‘Εφορον Αττι-κής, να εκδώση την κατ’ αυτού, από 15 Ιουνίου ε.ε. καταδικαστικήν απόφασιν.

Παρίσταται  ως θύμα των «αρμοδίων» και ζητεί  την αντίληψιν του κόσμου και  ιδαιτέρως της πελατείας του, δια να μειώση την, εκ της αποφάσεως  ταύτης γενικήν δυσάρεστον δι’ αυτόν  εντύπωσιν!

Επιχειρεί δηλαδή δια της μεθόδου ταύτης να επιρρίψη μομφήν κατά των δημο-σίων λειτουργών ότι δήθεν, επλανήθησαν εις τας ενεργείας και αποφάσεις των και κατά των συναγωνιστών του, ότι αδίκως τον συκοφαντούν, ενώ γνωρίζει ο ίδιος ότι ουδέποτε έπαυσε να έχει τοιαύτας καταδιώξεις από μέρους των αρ-χών.

«ΟΛΥΜΠΟΣ» ΚΑΙ  «ΝΑΟΥΣΑ»

Την αυτήν ενόχλησιν και τας ιδίας περιπετείας, είχον και έχουν τα δύο εν Θεσ-σαλονίκη ζυθοποιεία «ΟΛΥΜΠΟΣ» και «ΝΑΟΥΣΑ» ευρισκόμενα και αυτά εις χείρας του Εισαγγελέως κ. Θεοφανοπούλου και του ανακριτού κ. Καλλέλη κα-τηγορουμένων των χριστιανών και ιουδαίων συναδέλφων μας, της Ν. Ελλάδος δια τας αυτάς παραβάσεις και επί αθεμίτω συναγωνισμώ.

Η ΜΟΝΗ ΛΥΣΙΣ

Και διά να παύση  πλέον πάσα περαιτέρω δημοσιογραφική επί του ζητήματος τούτου ενασχόλησις, προτείνομεν να διορισθή από κοινού μικτή επιτροπή από επισήμους και μη λ.χ. από τους κ.κ. Δαμβέργην και Τσιπούρην, με επί κε-φαλής τον κ. Ζαλοκώσταν, από δύο αστυϊάτρους, δύο ζυθοπώλας εκ του σω-ματείου των, ένα ή δύο λογιστάς και από ένα εκ των διευθυντών εκάστου ζυθοποιείου της Π. και Ν. Ελλάδος,ήτις επιτροπή, δαπάναις των εργοστασίων μας, να επισκεφθή αυτά, ελέγξη τας εγκαταστάσεις, συνεπώς δε και την παρα-γωγικήν δύναμιν με την οργάνωσιν και λειτουργίαν ενός εκάστου, βάλουν όλοι κάτω τα βιβλία των τεχνικά και εμπορικά, εάν και όσα έχουν λάβει δείγματα αθώα, ή από χαρμάνι κατά την μέθοδον του κ. Φίξ (όπως αποφασίση η πλειο-ψηφία…) και να αναμείνωμεν το πόρισμα του ελέγχου και της μελέτης της επι-τροπής, την οποίαν έκθεσιν να δημοσιεύση υπευθύνως η ιδία, άνευ σχολίων!

Η ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΗ  ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΙΣ

Η αυτή επιτροπή φυσικά, θα αποφανθή και περί του βαθμού ζυμώσεως και της ηλικίας της μπύρας, την οποίαν πρέπει να έχη, αναλόγως του βαθμού πυκνό-τητος του ζυθογλεύκους και πώς πρέπει να ασκήται ο έλεγχος των ζυθο-ποιείων μας, προς ματαίωσιν πάσης λαθροχειρίας εις τας μεταγγίσεις του ζύθου εκ των βυτίων δια της μεθόδου του Χαρμανίου, ή άλλης τέως αγνώστου εις την επιτροπήν μας! ην θα μας διδάξη ο πρύτανης της Γαργαρέττας και το σπουδαιότερον, πώς ειμπορεί να εξευρεθή μέσον ή άλλη μέθοδος να προσ-τατεύεται η υγεία του κόσμου των πελατών μας και πώς να συμμορφω-θώμεν με τους κανόνας της ηθικής, χωρίς να οχυρούμεθα όπισθεν του δείνα ή δείνα νόμου, μη δυναμένου να προβλέψη και όλας τα περιπτώσεις καταστρα-τηγήσεως αυτού παρά των εχόντων την εγκληματικήν εκμετάλλευσιν ως μέσον πλουτισμού και τίποτε άλλο.

ΠΡΟΣ ΦΙΞ  ΠΑΡΑΙΝΕΣΙΣ

Θα διδαχθή  τότε πολλά εκ της εκθέσεως ταύτης της επιτροπής η λευκή περισ-τερά του Ιλισσού και ασφαλώς θα παύσουν αι ενοχλήσεις του πρυτάνεώς  μας εκ μέρους των «Αρμοδίων».

Θα μάθη πρό  παντός ότι ζύθος βαθμού πυκνότητος 12 έως 13 δεν ζυμώνεται σε 6 εβδομάδες όπως και ο ίδιος ομολογεί, η ζύμωσις εξακολουθεί να γίνε-ται ακόμη και κατά την «κατανάλωσιν», δηλαδή εις τα στομάχια του κόσ-μου!

‘Ότι η ηλικία δεν αρχίζει από το καζάνι, ως λέγει, αλλ’ αφ΄ ης ημέρας το ζυθογλεύκος μετατρέπεται εις ζύθον μεταγγιζόμενον τότε εκ των κάδων ζυ-μώσεως εις τα βυτία των ψυχραποθηκών.

Ότι, εγκατάστασις ως ή του ζυθοποιείου του είνε αδύνατον να χορηγή εις την κατανάλωσιν  τόσην ποσότητα, όσην πωλεί σήμερον, ή επώλει τουλάχιστον μέ-χρι του  π. Μαρτίου (όταν ήρχιαν αι εις βάρος του έρευναι και καταδιώξεις) με ηλικίαν άνω των 20 – 30 ημερών, συχνότατα δε και… χαμηλότερα!

Ότι ηλικία 5 και 6 εβδομάδων είνε ανεπαρκεστάτη διά ζύθον όπως τον θέλει ο Νόμος και η κοινωνία, η οποία μας τον πληρώνει και δεν μας χρεωστεί τίπο-τε διά να την δηλητηριάζωμεν, ημείς οι ζυθοποιοί, δια των μεταπωλητών ζυθοπωλών μας ή άλλων!

Η ΑΡΣΙΣ ΤΟΥ  ΠΕΠΛΟΥ

Και τώρα περιμένομεν  την συναίνεσιν του συναδέλφου εις  τον διορισμόν της επιτροπής  η οποία να άρη το πέπλον καθαρίζουσα τα ζητήματα δια να μεί-νωμεν ήσυχοι και πάντα καλοί φίλοι!

Πάσα επί  του προκειμένου άρνησις είτε, αυτού είτε άλλου ζυθοποιού, θα μας  στενοχωρήση πολύ και υποθέτομεν και τον κόσμου που αρέσκεται  να πίνη μπύρα, χωρίς να έχη διαταράξεις  νευρικάς ή στομαχικάς!

«Η  τιμιότης είναι η καλλιτέρα πολιτική», λέγει ένα Αγγλικόν γνωμικόν.

ΠΗΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

–  Adolf von Schaden: Der Bayer in Griechenland. Ein Handbuch für Alle, welche nach Hellas zu ziehen gedenken, oder dasselbe in jeder Beziehung näher kennen zu lernen wünschen, München 1833, SS. 11, 85.
–   Wolf Seidl: Bayern in Griechenland. Die Geburt des griechischen National-staats unter der Regierung König Ottos, Erweiterte Neuauflage, München (Prestel) 1981.
–  Josef von Ow: Aufzeichnungen eines Junkers am Hofe zu Athen, nach seinem Tode herausgegeben von J. Bar. Ow, Pest, Wien und Leipzig 1854.
–   Ritter Friedrich von Zentner: Gesammelte Notizen über die Industrie und Landwirtschaft im Königreiche Griechenland, München 1860.
–  Eduard Engel: Griechische Frühlingstage, Berlin Oktober 1886.
–  Allgemeine  Brauer und Hopfen Zeitung, Offizielles Organ des Deutschen Brauerbundes, Nürnberg, Mittwoch, 30.April 1913 ” Die Brauindustrie in der Europaeischen Türkei”.
Ν., Πανελλήνιον Λεύκωμα Εθνικής Εκατονταετηρίδος 1821-1921 : Η Xρυσή Βίβλος του Ελληνισμού, Ιδιοκτησία και έκδοσις του εκδ. οίκου Ιωάννου Χρ. Χατζηϊωάννου, εν Αθήναις 1922.
Ροδόλφος Γουλιέλμου Φίξ: “Η Ιστορία της Οικογένειας Φίξ του Ηρακλείου” Ηράκλειο Αττικής 2000.
Γ.Α. Αναστασόπουλου, “Ιστορία της Ελληνικής Βιομηχανίας”.
Χρήστου Α. Μούλια, “Το Λιμάνι της Σταφίδας Πάτρα 1828 – 1900 Εμπόριο – Βιομηχανία – Τράπεζες – Ασφάλειες.
– Ευφροσύνη  Ρούπα και Ευάγγελος Χεκίμογλου, Η επιχειρηματικότητα στην περίοδο  1900-1940. Μεγάλες επιχειρήσεις και  επιχειρηματικές οικογένειες, τομ.  Γ΄ στη σειρά Η ιστορία της  επιχειρηματικότητας στη Θεσσαλονίκη,  Πολιτιστική Εταιρεία Επιχειρηματιών  Βορείου Ελλάδος, Θεσσαλονίκη 2004.

Ιστορία των Πολέμων στα Βαλκάνια 1912 – 1945. Η ιστορική εξέλιξη της επιχείρησης Αλατίνη από τα τέλη του 19ου αιώνα έως το 1940 . Σοφία Αση-μοπούλου.
Συμβολή στην έρευνα για την οικονομική και κοινωνική εξέλιξη της Θεσσα-λονίκης: Οικονομική δομή και κοινωνικός καταμερισμός της εργασίας, 1912-1940.  Αλέξανδρος Δάγκας.

–  Ιστορικό  Λεύκωμα της Ελληνικής Βιομηχανίας  Ζύθου, Χατζηισαάκ Ιορδάνα.

Ιθακήσιοι ευεργέτες, η προσφορά τους  στην εκπαίδευση και στον πολιτι-σμό. Όλγα Παίζη.
ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ

ΕΜΠΡΟΣ:

– 24.2.1899   Υπάλληλος  Εκβιαστής. Κατάχρηση Κάρολου  Φίξ.

– 14.4.1899   Το  ζυθοποιείο Φίξ. Τι ανεκαλύφθη. Πως τα εκθέτη η αστυνομία   και τι λέγουν οι εν τω  εργοστασίω.

– 6.5.1899     Η υπόθεση του Φίξ. Η απόφαση  του οικονομικού Εφόρου.

– 8.11.1899   Απαλλαγή Φίξ για πλεόνασμα 190 οκάδων επί των κατ΄έτος   παρ΄αυτού εισαγομένων χιλιάδων οκάδων.

– 17.5.1900   Αστυνομική  Δίκη.  Χρηματισμός Αστυνομικών  από τον Κάρολο  Φίξ.      

                 ” Ο Έβερτ εζήτησε να δικαιολογήσει  τον Λευκάδιον. Την αυτή δε εσπέραν ήρχισε ενεργών όπως δημοσιευθή η μετάθεση του Δερλερέ,  όστις μαθών τούτο συνήντησε τον Έβερτ και ύβρισεν αυτόν κλέπτην και άτιμον. Μεταβάς δε την επομένην παρα το Λευκαδίω κατήγγειλε τον Έβερτ ως κλέπτην προτείναντα εις τον Δερλερέν να λαμβάνουν χρήματα παρά του ζυθοποιού Φίξ και άλλοτε ειπόντα, ότι θα υποδείξει αυτώ τρόπον όπως ωφελούνται χιλιάδας δραχμών εν Πειραιεί.”

– 12.3.1902  Η  δίκη Δερλερέ – Λευκαδίου

                 ” Εν τη μυνήσει ταύτη μεταξύ  των άλλων ο κ. Δερλερές  αναφέρει ότι ο κ. Έβερτ τω είπε τα εξής ημέραν τινά: Αφού ο ζυθοποιός κ. Φίξ κερδίζει δολίως από το Δημόσον 50.000 κατ΄έτος  διατί να μη κερδίζωμεν και ημείς τας 25.000″.

– 14.3.1902  Η  Δίκη Δερλερέ, Λευκαδίου. Φρικιώδεις  αποκαλύψεις, αίσχη και όργια.

– 17.3.1902   Ο Επίλογος της δίκης. Η αγόρευση του συνηγόρου. Αθώος ο κατηγορούμενος.

– 15.8.1902  Το  μέγα Ζυθοποιείον εν Πατησίοις.

– 18.5.1903   Μέτρα  για την Ζυθοποιία. Υποβολή  Νομοσχεδίου. Αι  σπουδαιό-τεραι διατάξεις.

– 22.5.1903  Μια  Κολοσσαία Επιχείρησης εις τας Αθήνας. Πως γίνεται ο Πάγος.

– 27.12.1903  Εγκαίνεια  του Ζυθοποιείου Κλωναρίδου.

– 8.3.1906     Απάντηση Μ. και Ε. Κλωναρίδου  προς τον κ. Κ. Φίξ.

– 11.5.1911   Ο  ζύθος Κλωναρίδου εις την Αλεξάνδρειαν.

– 7.8.1915    Δήλωση Εταιρείας Μ. & Ε. Κλωναρίδης.

– 24.11.1911 Σύλληψη  Ερρίκου Κλωναρίδου γιά χρέη. Σφράγιση του  – εργοστασίου.

-14.8.1916   Ο Κίνδυνος της Μπύρας. Τι λέγει ο κ. Κλωναρίδης.

– 21.8.1916   Ο  Κίνδυνος της Μπύρας. Τι…… δεν  λέγει ο κ. Φίξ.

– 21.8.1916   Ο  Κίνδυνος της Μπύρας. Δήλωσης Μ. & Ε. Κλωναρίδου Limited.

– 7.9.1916     Ο Κίνδυνος της Μπύρας. Η Έκθεσης  Αναλύσεως και η Απόφαση  του Εφόρου κατά του Φίξ.

– 15.9.1916    Ο Φίξ προς Κλωναρίδην. Τι λέγει η Επιστήμη.

– 27.9.1916  To ζήτημα της Μπύρας. Τι λέγει ο κ. Κλωναρίδης περί Φίξ και των   άλλων.

– 9.6.1922     Ο ζύθος εις δίκην. Αισχροκέρδεια.

AΚΡΟΠΟΛΙΣ

– 24.2.1899   Εφοριακός παναμίσκος. Πως ληστεύεται το δημόσιον. Η αρχή        και η συνέχεια, το τέλος στο Κακουργοδικείο.

– 25.2.1899   Ο  γραμματεύς της εφορείας εστάλη  εις τον ανακριτήν.

– 14.4.1899    Λαθρεμπορικη κατασκευή ζύθου εις το εργοστάσιον Φίξ                                    

                     Νυκτερινή έφοδος αστυνομικών.  Πώς έχει η υπόθεσης.

ΕΣΤΙΑ

– 10.8.1916    ΑΠΟ ΤΗΝ ΖΩΗΝ. Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΤΗΣ ΜΠΥΡΑΣ

ΣΚΡΙΠ

– 27.12.1903   Η χθεσινή Βακχική Πανήγυρις. Τα εγκαίνια της Μπύρας  Κλωναρίδου.

– 31.8.1903    Η Ζυθοποιία μας εν προόδω. Το κρησφύγετο της ωραίας Μελαχρινοίς. Όπου εγκαθίσταται και η Ξανθή. Ο ζύθος του μέλλοντος (Συνέντευξη του ζυθοποιού Πέτρου Μάμου).

– 17.5.1900   Η Αστυνομική Δίκη. Αι καταθέσεις των Μαρτύρων. Η Απολογία   του Δερλερέ. Ηθωώθη.

                   ” Ο Έβερτ εζήτησε να δικαιολογήσει  τον Λευκάδιον. Την αυτή δε  εσπέραν ήρχισε ενεργών όπως  δημοσιευθή η μετάθεση του  Δερλερέ,  όστις μαθών τούτο συνήντησε τον Έβερτ και ύβρισεν αυτόν κλέπτην και άτιμον. Μεταβάς δε την επομένην παρα το Λευκαδίω κατήγγειλε τον Έβερτ ως κλέπτην προτείναντα εις τον Δερλερέν να λαμβάνουν χρήματα παρά του ζυθοποιού Φίξ και άλλοτε ειπόντα, ότι θα υποδείξει αυτώ τρόπον όπως ωφελούνται χιλιάδας δραχμών εν Πειραιεί.”

– 8.11.1909  Εγκαίνεια  Ζυθοποιίας Μάμος.

– 21.4.1911 Δεξίωση αντιπροσώπων Συνεδρίου. Ζυθοποιία Μάμος.

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

– 22.7.1949   Ο  Φίξ στο αγορανομικό δικαστήριο

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

– 6.7.1926   Εγκατάσταση  Ζυθοποιίας  Καρόλου Φίξ Α.Ε. στη Θεσσαλονίκη.

ΑΛΛΑ

Αρχείο Οικογένειας Πέτρου Μάμου.

Use Facebook to Comment on this Post