Το Internet στην Ελλάδα έχει ακόμα… δρόμο

Περίπου οι μισοί Ελληνες χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο, ενώ οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις επενδύουν περισσότερο σε αυτό. Το 93% των επιχειρήσεων έχουν πρόσβαση στο internet αλλά μόλις 4% κάνει τις παραγγελίες του online, σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ, με την υποστήριξη της Google, με τίτλο «Το διαδίκτυο στην Ελλάδα: Εμπόδια και Προοπτικές»…

Επίσης, η ίδια έρευνα καταδεικνύει ότι το 13% των Ελλήνων κάνει χρήση υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης έναντι του 32% της Ε.Ε.

Οπως προκύπτει, σημαντική μπορεί να είναι η συμβολή του διαδικτύου για την ελληνική οικονομία και κοινωνία αρκεί οι ελληνικές επιχειρήσεις και το δημόσιο να υιοθετήσουν συγκεκριμένες πρακτικές, προσανατολιζόμενοι στην online εποχή.

Με αργούς ρυθμούς φαίνεται να αναπτύσσεται η τεχνολογική σύγκλιση της Ελλάδας με την υπόλοιπη Ευρώπη, σύμφωνα με τη μελέτη του ΙΟΒΕ. Οι τάσεις σύνδεσης και χρήσης είναι υψηλότερες στις μικρότερες ηλικίες (80% του τμήματος 16-24 ετών), ενώ η μόρφωση και τα εισόδημα φαίνεται να παίζουν σημαντικό ρόλο (94% των Ελλήνων με υψηλή μόρφωση χρησιμοποιεί το διαδίκτυο, πάνω από 50% των Ελλήνων με εισόδημα άνω των €75.000 έχουν online πρόσβαση).

Σε ό,τι αφορά τις επιχειρήσεις, τα ποσοστά σύνδεσής τους βρίσκονται πολύ κοντά με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. (Ελλάδα- 93%, ΕΕ27-95%), ωστόσο αυτά μειώνονται στις πολύ μικρές επιχειρήσεις (<10 άτομα). Τέλος, η επέκταση της χρήσης υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης φαίνεται να είναι αργή, λόγω των σύνθετων διαδικασιών, της διστακτικότητας στην παροχή στοιχείων από χρήστες και των μη ολοκληρωμένων ηλεκτρονικών υπηρεσιών.

Οπως αναδείχθηκε και από τη μελέτη, το Διαδίκτυο και η ανάπτυξη ηλεκτρονικών υπηρεσιών ενισχύουν τη διαφάνεια, την απλοποίηση των διαδικασιών και την προσβασιμότητα γεγονός που δημιουργεί πρόσθετες ευκαιρίες, για το Δημόσιο, τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, αναλυτικότερα:

– Διαφάνεια: Με τη χρήση του Διαδικτύου οι σχέσεις συναλλαγής τυποποιούνται και γίνονται πιο διαφανείς καθώς οι πολίτες μπορούν να συγκεντρώσουν ένα πολύ μεγαλύτερο όγκο πληροφορίας σχετικά με τις αγορές τους και τα προϊόντα/υπηρεσίες που επιθυμούν να καταναλώσουν. Παράλληλα το διαδίκτυο μπορεί να συνεισφέρει στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών στους θεσμούς μέσω των ανοιχτών των διαδικασιών και της συμμετοχής σε σχετικές διαβουλεύσεις τις οποίες επιτρέπει.

– Απλοποίηση διαδικασιών: Το διαδίκτυο επιτρέπει την πρόσβαση σε σειρά ηλεκτρονικών εργαλείων που μπορούν -εκτός των άλλων- να βελτιώσουν σημαντικά την αποδοτικότητα των διαδικασιών. Τα αποτελέσματα είναι άμεσα ορατά τόσο σε ό,τι αφορά την προσφορά (επιχειρήσεις και Δημόσιο) όσο και από την πλευρά της ζήτησης (ιδιώτες)
.
– Προσβασιμότητα: Η σύνδεση στο Διαδίκτυο βελτιώνει την πρόσβαση στην πληροφορία, σε νέες αγορές και κεφάλαια. Για παράδειγμα η ανάπτυξη του cloud computing τα τελευταία χρόνια δημιούργησε ένα νέο παράθυρο «ηλεκτρονικής ευελιξίας» σε παγκόσμια κλίμακα. Ενώ το e-working ενισχύει την παραγωγικότητα και προωθεί τη συνεργασία αψηφώντας τα γεωγραφικά όρια και εξοικονομώντας τόσο χρήμα όσο και χρόνο.

Ο κ. Άγγελος Τσακανίκας, διευθυντής έρευνας του ΙΟΒΕ, δήλωσε σχετικά με τα αποτελέσματα της μελέτης: «Λαμβάνοντας υπόψη την αργή διείσδυση του διαδικτύου, και προκειμένου να επιτύχουμε ταχύτερη ανάπτυξη του online, χρειάζεται άμεσα να ληφθούν πρωτοβουλίες. Δράσεις όπως η δημιουργία κρίσιμης μάζας ηλεκτρονικών υπηρεσιών υψηλής ποιότητας, επένδυση από πλευράς των επιχειρήσεων, προσφορά κινήτρων από πλευράς κράτους διαχείριση των ανησυχιών των καταναλωτών και ενίσχυση των e-skills είναι σίγουρο πως μπορούν να ανατρέψουν την εικόνα».

Ο κ. Διονύσης Κολοκοτσάς, Public Policy manager της Google Ελλάδας, δήλωσε σχετικά: «Η μελέτη του ΙΟΒΕ δείχνει ότι υπάρχει περιθώριο αλλά και ευκαιρία για την επιτάχυνση της χρήσης του Διαδικτύου στη χώρα μας. Το Διαδίκτυο μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην οικονομική ανάπτυξη, την υλοποίηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων και την προώθηση του ελληνικού πολιτισμού. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, πρέπει να αναλάβουμε δράση και την περαιτέρω ενσωμάτωση του Διαδικτύου στην καθημερινή μας ζωή».

Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τις πρωτοβουλίες που μπορούν να ληφθούν η έρευνα του ΙΟΒΕ προτείνει:

Επιχειρήσεις: Επένδυση σε περισσότερες & καλύτερης ποιότητας υπηρεσίες

Οι επιχειρήσεις απαιτείται να ενσωματώσουν τη χρήση του Διαδικτύου στη στρατηγική τους. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει τη συμμετοχή τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τη βελτίωση της εταιρικής τους παρουσίας στο Διαδίκτυο, την εγκατάσταση απλών υπηρεσιών cloud computing, την προσφορά καλύτερης ποιότητας υπηρεσιών καθώς και καλύτερη υποστήριξη πελατών. Ιδιαίτερα οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν μέσω του Διαδικτύου τη δυνατότητα να εξαπλωθούν και στις αγορές του εξωτερικού. Ταυτόχρονα όμως οι επιχειρηματίες θα πρέπει να ανταποκριθούν στην ανησυχία των πελατών σχετικά με την ασφάλεια των online δραστηριοτήτων και να επενδύσουν στην ανάπτυξη των e-skills.

Ιδιώτες: Ανάπτυξη e-skills & υπεύθυνη χρήση του Διαδικτύου

Οι ιδιώτες μπορούν να επωφεληθούν από την ενεργή τους ενασχόληση και συνεισφορά στο περιεχόμενο του Διαδικτύου. Η έκθεσή τους τόσο σε επαγγελματικό, όσο και σε κοινωνικό επίπεδο μπορεί να βελτιώσει την καθημερινότητά τους αλλά και να δημιουργήσει σημαντικές οικονομικές ευκαιρίες. Την ίδια στιγμή, οι καταναλωτές πρέπει να μάθουμε πώς να προστατευόμαστε από την ανεύθυνη χρήση του Διαδικτύου και να αναζητάμε πληροφορίες από αξιόπιστους φορείς.

EGovernement: Αντιμετώπιση των ανησυχιών επιχειρηματιών & ιδιωτών σχετικά με θέματα ασφαλείας και ιδιωτικότητας

Τέλος, ο δημόσιος τομέας είναι σημαντικό να υιοθετήσει έναν πιο ενεργό ρόλο στο online περιβάλλον, προσφέροντας ολοκληρωμένες δημόσιες υπηρεσίες προς τους πολίτες, αλλά και κίνητρα για τη χρήση υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Η δημιουργία χρήσιμων, end-to-end δημόσιων υπηρεσιών θα δώσει το σωστό μήνυμα στους καταναλωτές και τους παρόχους υπηρεσιών και μπορεί να τονώσει τη ζήτηση ηλεκτρονικών υπηρεσιών συνολικά. Το κράτος θα πρέπει να λειτουργήσει ως ρυθμιστής αλλά και να προωθήσει ουσιαστικά τη μετάβαση στην ψηφιακή οικονομία.

Ταχεία διάδοση του διαδικτύου μεταξύ των πολιτών, αρκετά όμως χαμηλότερα σε σχέση με την ΕΕ27

o Περίπου οι μισοί Έλληνες χρησιμοποιούν το διαδίκτυο
o Ισχυρότερες τάσεις σύνδεσης και χρήσης στις μικρότερες ηλικίες (80% του τμήματος 16-24 ετών)
o Η μόρφωση παίζει ρόλο: 94% των ελλήνων με υψηλή μόρφωση χρησιμοποιεί το διαδίκτυο
o Πάνω από 50% των Ελλήνων με εισόδημα άνω των €75.000 χρησιμοποιεί το διαδίκτυο
o Μεγαλύτερη χρήση διαδικτύου από τους κάτοικους αστικών περιοχών σε σχέση με την περιφέρεια

Επιχειρήσεις: Μικρότερη η απόσταση από την ΕΕ27 στον τομέα των επιχειρήσεων
o 93% των επιχειρήσεων (>10 ατόμων) χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο
o Χαμηλότερα ποσοστά στις πολύ μικρές επιχειρήσεις (<10 άτομα)
o Μη ικανοποιητικά ποσοστά ενσωμάτωσης υπηρεσιών διαδικτύου στις εταιρικές στρατηγικές
o 4% των επιχειρήσεων παραγγέλνουν μέσω Διαδικτύου έναντι 19% στην Ευρώπη
o 2011: 7.000 επιχειρήσεις εκδίδουν ηλεκτρονικά τιμολόγια αξίας 8 δισεκατομμυρίων. Το 2012: η αξία των τιμολογίων εκτιμάται στα €13 δισεκατομμύρια
o Αύξηση online διαφήμισης το 2011 κατά 25% ανερχόμενη στα €76 εκατ.
o Σημαντικά τα περιθώρια βελτίωσης: πχ. ηλεκτρονική τιμολόγηση (e-invoicing)

Ηλεκτρονική διακυβέρνηση: Βελτιώνονται οι δημόσιες υπηρεσίες που παρέχονται ηλεκτρονικά
o Παραμένουν λιγότερες σχέση με την ΕΕ27
o Αυξάνεται η ζήτηση: Σημαντικό ποσοστό διείσδυσης των υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στις επιχειρήσεις, ξεπέρασε το 77% το 2010
o Ωστόσο διαπιστώνεται:
∙ Ελλιπής σχεδιασμός (μη ολοκληρωμένα συστήματα)
∙ Πολύπλοκες διαδικασίες
∙ Άγνοια ύπαρξης από τους χρήστες

Δεν εμπιστεύονται τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες του Δημοσίου

Σχεδόν το 24% των επιχειρήσεων που προτιμούν να μην συναλλάσσονται ηλεκτρονικά με τις δημόσιες υπηρεσίες δηλώνουν ότι δεν εμπιστεύονται τις διαθέσιμες πλατφόρμες, ενώ το 22% από αυτές βρίσκουν τις υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης υπερβολικά περίπλοκες ή χρονοβόρες. Ένα αξιοσημείωτο ποσοστό (άνω του 14%) πιστεύει ότι οι ηλεκτρονικές διαδικασίες εξακολουθούν να απαιτούν την ανταλλαγή έντυπης αλληλογραφίας ή προσωπικές επισκέψεις στο δημόσιο οργανισμό, ενώ, τέλος, το 13% των επιχειρηματιών δεν είναι ενημερωμένο σχετικά με τη διαθεσιμότητα των υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.

Τα αίτια της χαμηλής διείσδυσης του Διαδικτύου

Οι βασικοί παράγοντες που εξηγούν την βραδύτερη διείσδυση του διαδικτύου, αλλά και της χρήσης σχετικών υπηρεσιών στη χώρα είναι κατά σειρά σημαντικότητας οι εξής:
1. ασφάλεια συναλλαγών & προσωπικών δεδομένων και αντίστοιχα χαμηλή εμπορική εμπιστοσύνη
2. κοινωνικοί παράγοντες (γλώσσα, κουλτούρα, έλλειψη σχετικών δεξιοτήτων, κ.τ.λ.)
3. χαμηλή ποιότητα ηλεκτρονικών υπηρεσιών
4. θέματα που σχετίζονται με πνευματικά δικαιώματα και δικαιώματα χρήσης και
5. σύνθετες/χρονοβόρες διαδικασίες, απουσία προτυποποιημένων διαδικασιών, αργές και μη αξιόπιστες συνδέσεις.