Μάλιστα το συγκεκριμένο μανιτάρι κατέχει
και περίοπτη θέση σήμερα σχεδόν σε όλες τις κουζίνες του κόσμου, χωρίς όμως ίσως ακόμα να είναι γνώστες και οι σπουδαίες ιαματικές του ιδιότητες.
Αυτό το οφείλει αφενός στην εύκολη και συνάμα σύντομη καλλιέργεια του καθώς και στην μοναδική ωραία γεύση του.
Εδώ θα σας θυμίσω πως το Ganoderma Lucidum για να ωριμάσει θέλει 90 ημέρες, το Cordyceps κοντά στις 220 και μάλιστα κάτω από αυστηρά συγκεκριμένες κλιματολογικές συνθήκες, εν αντιθέσει με το Shiitake που αναπτύσσεται όπως όλα τα κοινά γνωστά μας μανιτάρια.
Ονομασία:
Ιαπωνικό όνομα – Shiitake
Κινέζικο όνομα – Xiang Gu (Αρωματικό μανιτάρι)
Επιστημονική ονομασία – Lantinula edodes
Πλούσια συστατικά:
Ο L. edodes είναι ένα σημαντικό βρώσιμο μανιτάρι της ασιατικής κουζίνας και η ετήσια παραγωγή του ανέρχεται σε 2 εκατομμύρια τόνους καταλαμβάνοντας την δεύτερη θέση στην αγορά των μανιταριών μετά από το κοινό Agaricus bisporus.
Εκτός του ότι είναι νόστιμο με ιδιαίτερη ξεχωριστή γεύση, έχει ένα εξαιρετικό θρεπτικό προφίλ με υψηλά επίπεδα βιταμινών Β και προβιταμίνης D2 ( Εργοστερόλη ) 1.
Από τη δεκαετία του ’60, ο μύκητας L. edodes αποτέλεσε αντικείμενο εντατικής έρευνας ως υπαρκτού αντικαρκινικού παράγοντα με την ονομασία LEM.
Ο LEM, ένα ακατέργαστο μυκηλιακό εκχύλισμα από L. edodes με αποδεδειγμένες ανοσοδιαμορφωτικές ιδιότητες περιέχει γλυκοπρωτεΐνες, παράγωγα νουκλεϊνικού οξέος, ενώσεις βιταμίνης Β και εργοστερόλη, ενώ ένας δεύτερος ο Lentinan, είναι ένας πολύ καθαρισμένος πολυσακχαρίτης του L. edodes, χορηγείται στην Ιαπωνία για τη θεραπεία του γαστρεντερικού καρκίνου .
Άλλες βιοδραστικές ενώσεις του L. edodes περιλαμβάνουν erytadenine, η οποία δείχνει την δυνατότητα για τη μείωση των επιπέδων χοληστερόλης και η Lentin, μια αντιμυκητιακή πρωτεΐνη που αναστέλλει επίσης τη δράση ανάστροφης μεταγραφάσης του HIV-1 και τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων λευχαιμίας 2.
Μοναδικό αρνητικό σημείο, συγκριτικά όλων των άλλων φαρμακευτικών μανιταριών είναι οι αναφορές της περίπτωσης κατανάλωσης υψηλών ποσοτήτων που μπορεί να προκαλέσουν αλλεργική δερματική αντίδραση επονομαζόμενη μάλιστα ως Shiitake Dermatitis
Γι αυτό τον λόγο συνιστάται προσοχή σε άτομα με ευαίσθητο δέρμα3,4.
Καρκίνος
Ανάλυση 5 κλινικών μελετών με συνολικά 650 συμμετέχοντες δείχνει ότι η προσθήκη Lentinan στα 2mg / εβδομάδα σε τυποποιημένη χημειοθεραπεία προσφέρει ένα σημαντικό πλεονέκτημα έναντι της χημειοθεραπείας μόνο από την άποψη της επιβίωσης για ασθενείς με προχωρημένο γαστρικό καρκίνο, ή σε ασθενείς με μετάσταση λεμφαδένων.
Πρόσθετες μελέτες επιβεβαιώνουν την αυξημένη επιβίωση, με μειωμένες παρενέργειες από χημειοθεραπεία και βελτιωμένη ποιότητα ζωής σε ασθενείς με καρκίνο του παχέος εντέρου, του καρκίνου του μαστού και του μεταστατικού καρκίνου του προστάτη 6.
Σε μια δοκιμή με 69 ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο του προστάτη, το 50% του χρόνου επιβίωσης των ασθενών που υποβλήθηκαν σε χημειοθεραπεία ήταν 48 και 35 μήνες αντίστοιχα, ενώ το ποσοστό των ασθενών που υποβλήθηκαν σε θεραπεία με L. edodes ήταν 43% με 29% περισσότερος 7.
Παρόλο που συνήθως χορηγείται με ένεση, το Lentinan είναι επίσης γνωστό και από του στόματος βιοδιαθέσιμο αν και η κλινική δοσολογία είναι πιθανόν να είναι σημαντικά υψηλότερη 8,9.
Έλεγχος της χοληστερόλης.
Η ερυθδαδείνη έχει αποδειχθεί ότι είναι ένας ισχυρός αναστολέας της υδρολάσης της S-αδενοσυλ-ομοκυστεΐνης και η επιτάχυνση της απέκκρισης της καταπιεσμένης χοληστερόλης και της μεταβολικής αποσύνθεσης της.
Όταν προστέθηκε στη διατροφή των ποντικών ( 0,005% ), η ριιταδενίνη προκάλεσε 25% μείωση της ολικής χοληστερόλης μόνο μέσα σε μία εβδομάδα 1.
Οι πρώτες μελέτες έδειξαν ότι τα επίπεδα που βρίσκονται σε ολόκληρα μανιτάρια shiitake μπορεί να είναι πολύ μικρά για να έχουν σημαντική επίδραση αλλά πρόσφατη έρευνα έδειξε την παρουσία ριλιταδενίνης σε επίπεδα 10 φορές υψηλότερα από ότι αρχικά, υποδεικνύοντας θεραπευτικές δυνατότητες για το shiitake, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπου οι ασθενείς έδειξαν την στατίνη Αδιαλλαξία 10,11.
Σε κλινικές δοκιμές, η αποξηραμένη μάζα L. edodes ( 9 g / ημέρα ) μείωσαν τη χοληστερόλη στον κατά μέσο ορό 7-10% ποσοστό σε ασθενείς που πάσχουν από υπερχοληστερολαιμία και 90 g ημερησίως φρέσκο L. edodes ( Ισοδύναμο με 9 g ημερησίως αποξηραμένων μανιταριών ) οδήγησε σε μείωση της ολικής χοληστερόλης κατά 9 -12% και τριγλυκερίδια κατά 6-7% 1.
Ηπατίτιδα.
Τα εκχυλίσματα πολυσακχαριτών από L. edodes έχουν αποδειχθεί ότι είναι ηπατοπροστατευτικά και σε μια μελέτη 40 ασθενών με χρόνια ηπατίτιδα Β, LEM σε 6g / ημέρα για 4 μήνες βελτιωμένη ηπατική λειτουργία και είχε ως αποτέλεσμα 17 ασθενείς να γίνουν οροαρνητικοί για το αντιγόνο Hbe1, 9.
Η HIV-LEM αύξησε τον αριθμό των Τ-λεμφοκυττάρων σε ασθενείς με HIV με συμπτώματα από 1250 / mm3 έως 2550 / mm3 μετά από 60 ημέρες1.
Candida – Οι in vitro μελέτες δείχνουν ότι το L. edodes έχει σταθερά υψηλά επίπεδα αντιμικροβιακής δραστηριότητας, συμπεριλαμβανομένης της υψηλότερης αντιαντινικής δράσης μεταξύ διαφόρων ειδών μανιταριών (για περαιτέρω συζήτηση βλέπε τμήμα για την Candidiasis).
Κλινικά συμπεράσματα:
Κύρια Θεραπευτική Εφαρμογή – Καρκίνος, έλεγχος της χοληστερόλης, ειδικά ως συμπλήρωμα στις στατίνες
Βασικά συστατικά – Πολυσακχαρίτες και erytadenine Δόση – εκχύλισμα πολυσακχαρίτη 2-6g / ημέρα για άνοση υποστήριξη. 9g / ημέρα αποξηραμένο σώμα φρούτων για έλεγχο χοληστερόλης.
Επειδή η δράση ελάττωσης της χοληστερόλης της erytadenine διαφέρει από αυτή των συνταγογραφούμενων στατίνων ή των φυσικών πηγών στατίνης όπως ο P. ostreatus ή ο M. purpureus, μπορεί να συνδυαστεί με αυτά σε πρωτόκολλα ελέγχου χοληστερόλης.
Προσοχή – Ασθενείς με ευαίσθητο δέρμα ή αντιπηκτικό φάρμακο.
Γιώργος Ερισιάνος Κυριακού
Φαρμακοποιός